Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2017/1322 E. 2023/62 K. 25.01.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2017/1322 Esas
KARAR NO: 2023/62
DAVA: Menfi Tespit (Ticari Satımdan Kaynaklanan), Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 04/12/2017
BİRLEŞEN DOSYA ———ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ (ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ SIFATIYLA)
ESAS NO : 2019/540 Esas
DAVA: Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 09/05/2018
KARAR TARİHİ: 25/01/2023
Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Ticari Satımdan Kaynaklanan), Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
ASIL DAVA
DAVA : Davacı vekili dava dilekçesi özetle ; taraflar arasında ticari ilişki olduğunu, bu kapsamda davalıya, teslim edilecek — karşılığında; ———-çek verdiğini, ancak karşılığında olan malların bedelsiz kalması sebebiyle müvekkiline İade edilmesi gerektiğini ileri sürerek, söz konusu çek bedellerinden dolayı davalı şirkete borçlu olmadığının tespitini talep ve dava etmiştir.
CEVAP : Davalı vekili cevap dilekçesi özetle ; davacı iddialarının doğru olmadığını, davacının müvekkil şirketten ticari ilişki kapsamında ürünler satın aldığını ve bu ürünlerin bedeli olan miktarlar üzerinden de dava konusu çeklerin keşide edildiğini, malların da ——-tesliminin gerçekleştirildiğini, esasen dava konusu çeklerin müvekkili tarafından ———- sayılı dosyaları üzerinden takibe konulduğunu savunarak davanın reddini ve—- 20 kötü niyet tazminatına Mahkumiyetini istemiştir.
BİRLEŞEN DAVA
DAVA : Davacı vekili dava dilekçesi özetle ; Davacı şirket ile davalı şirket arasında ———- yılları arasında ticaret yapıldığını, yapılan alışveriş nedeniyle davalıya çekler düzenlenerek verildiğini, ancak davalının kararlaştırılan mallardan daha kalitesiz mal gönderdiğini, bu nedenle taraflar arasındaki mal alımının durdurulduğunu, bu nedenle davalının elindeki çeklerin bedelsiz kaldığını, davaya konu çeklerin ——- sayılı dosyalıranda takibe konulduğunu, bu nedenlerle, davacıya verilen —– hesabına keşideli,——— bedelli olmak üzere ——— tutarındaki çeklerin bedelsiz kalmaları nedeniyle davacının borçlu olunmadığının tespiti ile anılan çeklerine iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP : Davalı vekili cevap dilekçesi özetle ; Öncelikle yetki itirazında bulunduğunu, davalının ikametgah adresinin —- olduğunu, icra takibinin de———— İcra Müdürlüğünde yapıldığını, bu nedenlerle ——— mahkemelerinin yetkili olduğunu, müvekkili davalı şirketin —— ilinde ahşap ve kapama imalatı yapıp ürettiğini bu malzemelerin ticaretini yapan saygın ve bilinen bir şirket olduğunu, bu saygınlığı sayesinde ———– yanına etkin bir şekilde ticari faaliyet yürüttüğünü, davacı şirketin ithalat ve ihracat yapan bir şirket olduğunu, davalı şirket ile davalı şirket arasındaki anlaşma uyarınca müvekkili şirket tarafından davacıya teslim edilen malların —- ihracatının davacı şirket tarafından yapılacağını, davacı şirketin müvekkili şirketten bu kapsamda ürünler satın aldığını ve bu ürünlerin bedeli olan miktar üzerinden de dava konusu çekleri keşide ettiğini, davalı tarafça bu malların ——- ihracat edildiğini, kabul anlamına gelmemekle birlikte müvekkili tarafından davacıya daha düşük kalitede ürün teslim edilmiş olsaydı davacı şirket tarafınca ayıba karşı tekeffül hükümleri uyarınca devraldığı satılanın durumunu işlerin olağan akışına göre imkan bulunur bulunmaz gözden geçirmek ve satılanda satıcının sorumluluğunu gerektiren bir ayıp görürse bunu uygun bir süre içinde ona bildirmek zorunda olduğunu, davacı tarafın davalı şirket ile olan ticari ilişkisini ve ürünlerin satışına ilişkin sözleşmeyi bizzat kendisinin dile getirdiğini dava konusu çeklere yönelik satılan ürünleri teslim aldığını da kabul ettiğini, ahası müvekkili davalı şirket tarafından kendisine satılan ve teslim edilen ürünlerin bedelini ödemediğini de yine kendisinin ikrar ettiğini, davacı tarafın menfi tespit davası açmış olmasının tamamen kötü niyetli olduğunu, bu nedenlerle davanın usulden reddine, mahkeme aksi kanaatte ise beyan ve itirazları doğrultusunda haksız ve mesnetsiz davanın reddine, davacı taraf aleyhine dava değerinin %20’sinden az olmamak üzere kötü niyet tazminatına hükmedilmesine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve beyan etmiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE :
Asıl ve Birleşen Dava ; teslim edilmeyen mallar için verilen çekler nedeniyle borçlu olmadığının tespiti ve çeklerin iptaline ilişkindir.
Tarafların aktif ve pasif dava ehliyetleri denetlenip uyuşmazlık konuları resen belirlenerek, kanıtlar toplanmak ve bilirkişi incelemesi yaptırılmak suretiyle sonuçlandırılmıştır.
Düzenlenen bilirkişi raporu ve ek raporları, gerekçeli ve denetime elverişli bulunmakla kısmen hükme esas alınmıştır.
Bu itibarla toplanan deliller, mahkememizce kısmen benimsenen bilirkişi raporu ve ek raporları, tarafların iddia ve savunmaları, hep birlikte değerlendirildiğinde;
İncelenen davacıya ait ticari defter kayıtlarına göre ; Davacının davalı şirketten —– tutarında —— fatura aldığı, —— karşılıksız çek ile birlikte toplam borcunun —- olduğu, davacının dava konusu çekler de davalı şirkete toplam —- çek verdiği, davacının, dava tarihi itibariyle davalı şirketten, —— bakiye alacağı bulunduğu,
İncelenen davalıya ait ticari defter kayıtlarına göre ; Davalının —– davacı şirkete kestiği fatura ve aldığı iade çek toplamının —-olduğu, davalının —– yılında, davacı şirketten, dava konusu çekler de dahil aldığı toplam çek tutarı —- olduğu, davalının, davacı şirketten——– bakiye alacağı bulunduğu belirlenmiştir.
Taraf defter kayıtları birbiriyle örtüşmemekte olup, her iki defter kaydı arasında; — fark mevcut olduğu, bu farkın davalı defter kayıtlarında yer alan ama davacı kayıtlarında yer almayan —– tutarındaki davacı aleyhine kabul edilerek iade çek bedeli ve davacı lehine kabul edilecek davalı kayıtlarında yer alan ama davacı kayıtlarında yer almayan —– tutarlı davacı ödemelerinden kaynaklandığı, bu durumda davalının cari hesap ilişkisi sebebiyle davacı şirketten, kendi defterindeki gibi —— alacağının mevcut olduğu anlaşılmıştır.
Davacının asıl davada ; ——– bedelli çekleri davalı şirkete teslim edilecek mal karşılığında verildiğini ancak malların teslim edilmediğini,
Birleşen davada ;————- bedelli çekleri davalı şirkete teslim edilecek mal karşılığında verildiğini, ancak malların teslim edilmediğini iddia ederek bu çekler nedeniyle borçlu olmadığının tespitini talep ettiği,
Huzurda görülmekte olan asıl ve birleşen davanın tarafları arasındaki ihtilafın; davacı ——— davalı imalatçı —— tedarik edip, ———ödeme şekliyle (yani ihracatçının bedelini tahsil etmeden tedarik ettiği malını ithalatçıya sevk ettiği, işleme aracılık eden bankaların bedel transferi konusunda mesuliyet yüklenmedikleri, ithalatçının fatura bedelini ödemeden satın aldığı ———- çekebilmesine imkân sağlayan, bu yönüyle de ———— faaliyet gösteren muhtelif alıcılara/müşterilerine gönderdiği ahşaptan mamul ürünler için davalı üretici ———– ödemesi gereken “ihraç kayıtlı faturaların” bedellerinden ve “siparişler için çeklerle yapılan ödemelerden” kaynaklandığı belirlenmiştir.
Taraflar arasındaki ticari ilişki çerçevesinde davalıdan tedarik ettiği ahşaptan mamul ürünlerin ihracatla ilgili ——— tamamlayıp ——— dava dışı alıcılarına gönderen tarafın; ——- cevabi yazılarıyla intikal eden —– beyannamelerine ve eklerine göre “davacı şirket” olduğu, “imalatçı olarak davalının unvanı kayıtlı olan beyannamelere göre” davacının davalı şirketten tedarik edip, —– daki müşterilerine/dava dışı ithalatçılara —– tarihleri arasında —– ikmal edip, toplam ———bedelli ürün gönderdiğini,
Dava dosyasına ——– cevabi yazıları ekinde intikal eden gümrük evrakları ile davalı şirketin birleşen dosyaya sunduğu ——- evraklarına göre “davalı tarafın davacıya ihraç kayıtlı faturalara konu ürünlerle ilgili son satış faturasını —— tarihinde düzenlediği” ve fatura muhteviyatını “ihraç edilmek üzere davacıya teslim ettiği ve davacının da kendisine teslim edilen ihraç kayıtlı faturalara konu tüm ürünlerin tamamını ihraç ettiği,
Her ne kadar davalı şirket “cari hesap” ilişkisi yönünden davacı taraftan kaydi olarak alacaklı gözükse de; davacının davalı şirketten tedarik edip, ——- dava dışı müşterilerine ——— tarihleri arasında —– ikmal etmek suretiyle gönderdiği toplam —– bedelli, “beyanname ——– olan muhtelif türde ahşap ürünün haricinde davalının davacıya ihraç edilmek üzere teslim ettiği başka ürünler de olduğunu tevsik eden denetime elverişli hiçbir bilgi/belge sunmadığı, bu nedenle ; asıl ve birleşen dava dosyalarına intikal eden gümrük evraklarına göre davalı tarafın davacıya ihraç kaydıyla fiilen teslim ettiği, beyanname kuru ile karşılığı toplam ——olan ürünler haricinde yani —— tarihinden sonra ve —— de dava konusu tüm ürünleri teslim ettiğini iddia eden ve ispat yükü kendisinde olan davalı tarafın, iddia ettiği gibi davacıya teslim ettiği ürünler olduğunu ve çeklerin de teslim edilen ürünler için verildiğini denetime elverişli verilerle kanıtlamadığı belirlenmekle davalıya yemin delilini kullanıp kullanmayacağı hatırlatılmış, davalı yemin delilini kullanmamıştır, bu durumda, davalının davacıdan aldığı ve toplam tutarını da kayıtlarında——- olarak izlediği belirlenen çeklerin,———— kısmının dolayısıyla asıl ve birleşen dava konusu çeklerin de davalının uhdesinde karşılıksız kaldığı anlaşılmakla asıl ve birleşen davanın kabulüne karar verilmesi gerektiği kanaatine varılmakla aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere :
1-A-ASILDAVA YÖNÜNDEN :
Davanın KABULÜ ile :
Davacının dava konusu :
————- Şubesine ait
———– bedelli,
———- bedelli,
——- bedelli çekler nedeniyle davalıya borçlu olmadığının tespiti ile çeklerin iptaline,
B – BİRLEŞEN DAVA YÖNÜNDEN :
Davanın KABULÜ ile ;
Davacının dava konusu :
——-Şubesine ait;
———- bedelli.
———- bedelli,
—— bedelli.
———— bedelli,
——— bedelli,
——– bedelli.
—– bedelli çekler nedeniyle davalıya borçlu olmadığının tespiti ile çeklerin iptaline,
2-HARÇLAR
a-ASIL DAVA YÖNÜNDEN
1-Alınması gerekli 41.252,74 TL harcın davacı tarafından dava açılışı sırasında yatırılan 10.307,86 TL harçtan mahsubu ile, eksik bakiye 30.944,88 TL’nin davalıdan tahsili ile hazineye irad kaydına,
b-BİRLEŞEN DAVA YÖNÜNDEN
1-Alınması gerekli 59.142,79 TL harcın davacı tarafından dava açılışı sırasında yatırılan 14.785,70 TL harçtan mahsubu ile, eksik bakiye 44.357,09 TL’nin davalıdan tahsili ile hazineye irad kaydına,
3-VEKALET ÜCRETİ
a-ASIL DAVA YÖNÜNDEN
1-Avukatlık asgari ücret tarifesine göre davacı vekili için takdir olunan 84.429,55 TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
b-BİRLEŞEN DAVA YÖNÜNDEN
1-Avukatlık asgari ücret tarifesine göre davacı vekili için takdir olunan 113.238,00 TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-YARGILAMA GİDERLERİ
a-Asıl dava yönünden Davacı tarafından harç olarak yatırılan 10.343,86 TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
b-Birleşen dava yönünden davacı tarafından harç olarak yatırılan 14.826,80 TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
c-Asıl ve birleşen dava yönünden asıl ve birleşen davanın davacısı tarafından sarf edilen 6.200,00 TL bilirkişi ücreti ve 354,25 TL posta ücreti olmak üzere toplam 6.554,25 TL’nin asıl ve birleşen davanın davalısından alınarak asıl ve birleşen davanın davacısına verilmesine,
d-Asıl ve birleşen davanın davalısı tarafından sarf edilen yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
e-Bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2(iki) hafta içinde Mahkememize veya Mahkememize gönderilmek üzere bulunulan yer yada başka bir yer Asliye Ticaret Mahkemesine verilecek bir dilekçe ile başvurmak ve istinaf harç ve masraflarını karşılamak koşulu ile —— Adliye Mahkemesi’ne istinaf yasa yolunun açık olmak üzere oy birliği ile karar verildi.25/01/2023