Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.
T.C. İstanbul Anadolu 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2017/1238 Esas
KARAR NO: 2021/592
DAVA: Sigorta (Yangın Sigortası Kaynaklı)
DAVA TARİHİ: 14/11/2017
KARAR TARİHİ: 26/05/2021
Mahkememizde görülmekte olan Sigorta (Yangın Sigortası Kaynaklı) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA;
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirket ile davalı arasında —- poliçe numaralı —–düzenlendiğini, poliçe ile müvekkili şirketin işyerinin davalı —- tarafından koruma altına alındığını, müvekkili şirkete ait —- bulunan fabrika binasında —–tarihinde yangın çıktığını ve müvekkiline ait bina, demirbaş, makineler ve emtia hasar gördüğünü, yangın nedeniyle binada tadilat yapılması zarureti çerçevesinde iş durması da söz konusu olduğunu, yangın olayının gerçekleşmesinin hemen akabinde poliçeyi yapan acente ile ve davalı —– hasar müdürlüğü ile gerekli irtibat sağlandığını ve evrakları sunularak davalı— bilgilendirildiğini, davalı —— tarafından görevlendirilen eksperin gerekli incelemeleri yaptığını ve birkaç kez bir takım dokümanları mail ortamında talep ettiğini ve kendilerine iletildiğini, ancak aradan geçen —-aylık sure zarfında zararın giderilmediğini, davalı tarafa noterden ihtarname gönderildiğini, davalı —– şirketinin ihtara cevap vermediğini, eksper tarafından verilen ve taraflarınca kabulü mümkün olamayan tutarda hasar ödemesi yapılmaya çalışıldığını, eksperin taraflar arasındaki hakkaniyete vc eşitliğe uygun davranmadığıni ileri sürerek —–ile koruma altına alınan müvekkiline ait işyerinde —— tarihinde meydana gelen yangın neticesinde müvekkilinin zarara uğraması nedeniyle 6100 sayılı kanunun 107 maddesi gereğince toplanacak delillere göre tazminat tutarının belirlenerek ———– belirli hale gelecek alacakları için dava değeri belirtmek ve gereken harçları da yatırmak suretiyle belirlenecek zararlarının davalıdan olay gününden itibaren işletilecek avans faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının sigorta poliçesine dayalı talepte bulunabilmesi için dain mürtehin ————- davaya kayıtsız vc şartsız izin verdiğine ilişkin muvafakatnamenm mahkeme dosyasına ibrazı, aksı halde davacının aktif dava ehliyeti bulunmadığından reddine karar verilmesi gerekeceğini, davacının alacak isteminin belirsiz alacak davası koşullarını taşımadığından davanın hukuksal yarar yokluğu nedeniyle reddine karar verilmesi gerekliğini, davacı tarafın delilleri HMK 121 madde gereğince tebliğ edilmediğini, esasa ilişkin itirazlarında, davacıya ait —- adresindeki işyerinin ——-tarihleri arasında müvekkili şirket tarafından sigortalandığını, sigorta poliçesinde yangın, yıldırım, infilak hasarları için teminat her bir sigorta bedelinin %20’si sigortalı üzerinde kalmak kaydı ile müşterek sigorta esasına yer verilmiş olup sigortacının sorumlu olduğu %80 oranındaki kısım üzerinden de ayrıca oranında tenzili muafiyet uygulanacağına dair özel şart hukmu bulunduğunu, hasar ihbar üzerine müvekkili şirket nezdınde ——-hasar dosyası açıldığını, hasar dosyasından görevlendirilen ekspertiz firmasının düzenlemiş olduğu —- tarihli kesin ekspertiz raporunda, bina hasarı tespitinin —-, demirbaş hasar tespitinin — makine hasar tespitinin — emtia hasar tespitinin — kaldırma masraflarının — zararın önlenmesi masraflarının — olmak üzere toplam hasar miktarının —– olduğu şeklinde görüş ve kanaat belirttiğini, davacı sigortalının ——-dosyasından hasar miktarının tespiti talebinde bulunduğunu, bilirkişi raporunda —-elektrik hasarının — inşaat hasarının —- olmak üzere toplam —- olduğu” şeklinde görüş ve kanaat belirtildiğini, —- tarihli ek ekspertiz raporunda, bina hasarı tespitinin — demirbaş hasar tespitinin — makine hasar tespitinin —-Emtia hasa tespitinin —-Enkaz kaldırma masraflarının — zararın önlenmesi masraflarının — olmak üzere toplam hasar miktarının ——olduğu şeklinde görüş ve kanaat belırtiğıni, ekspertiz raporunda tespit olunan hasar miktarı sigorta poliçesi özel ve genel şartları gereği poliçede öngörülen koasürans ve muafiyet hükümleri ile eksik sigorta faktörü esas alınarak yapılan hesaplama sonucu belirlenmiş olup bu miktarı aşan davacı taleplerinin haksız ve mesnet olduğundan reddine karar verilmesi gerektiğini, davacının tazminat talebinin fahiş olduğunu sebepsiz zenginleşmesine sebep olacak nitelikte olduğunu ilen sürerek davacının sigorta poliçesine dayalı olarak tazminat talep edebilmesi için rehin hakkı sahibi ———– muvafakati davanın görülebilmesi için şart olduğundan davacıya rehin hakkı sahibi bankanın davaya kayıtsız şartsız açık muvafakatinin sağlanması için önel verilmesine, bu muvafakat sağlanamadığı takdirde ise davanın aktif husumet yokluğundan reddine, davaya konu olaydan davacının zararı olan—— davacıya ödemeyi kabul ettiklerini, HMK 312/11 hükmü uyarınca yargılaması yapılan davanın ilk oturum öncesinde dava konu alacak miktarının ——– kısmının kabul edilmesi nedeniyle, müvekkil şirketin davanın açılmasına sebebiyet vermediği hususu da dikkate alınarak, kabul edilen miktar bakımından, faiz, mahkeme masraflarıyla vekalet ücretinden sorumlu bulunmaması, davacının kabul edilen—- ödemek için kendilerine banka hesabı bildirmemesi halinde mahkcmece ödeme yeri tayin edilerek —– tevdii yerine ödenmesine, davada kabul edilen—— haricinde kalan fazlaya ilişkin davacı taleplerinin haksız ve mesnetsiz olduğundan reddine karar verilmesini talep etmiştir
İNCELEME VE GEREKÇE;
Dava; sigorta hukukundan kaynaklanan tazminat talebine ilişkindir.
Tarafların aktif ve pasif dava ehliyetleri denetlenip uyuşmazlık konuları resen belirlenerek kanıtlar toplanmak ve bilirkişi incelemesi yaptırılmak suretiyle sonuçlandırılmıştır.
Düzenlenen bilirkişi raporları, ek raporları kısmen gerekçeli ve denetime elverişli bulunmakla hükme esas alınmıştır.
Bu itibarla toplanan deliller, mahkememizce kısmen benimsenen bilirkişi raporları ve ek raporları, tarafların iddia ve savunmaları hep birlikte değerlendirildiğinde;
Davacıya ait davalı tarafından —— tarihleri arasında —-faaliyet gösteren mobilya üretim fabrikasında ——- tarihinde yangın meydana geldiği, ——– idari bina arkasındaki hangarda başlayarak diğer bölümlere sirayet etmiş olduğu, yanan bölümde tutuşması kolay sünger ve kumaşların bulunması sebebiyle yangının alevlenerek büyümüş olduğu, yangının meydana geldiği hammadde depolama bölümünde yangın başlatıcı ve hızlandırıcı herhangi bir maddeye rastlanmadığı, İtfaiye Yangın Raporunda ve diğer beyanlarda yangın olayının çıkış nedeninin hammadde bölümün tamamen yanmış olması ve bu bölümdeki tahribatın çok büyük olmasından dolayı net olarak tespitinin yapılamadığı ancak elektrik kısa devresi ile başladığının beyan edildiği, yangının başlangıç yerinin idari bina arkasındaki depolama bölümü olduğu ve bu bölümdeki enerji hatlarında meydana gelen kısa devre-ark neticesinde yangının başladığı ve çevresindeki kolay yanıcı malzemelere de sirayet ederek büyüdüğü, dava konusu rizikonun oluşumunda davacının kusurunun bulunmadığı belirtilmiştir.
Taraflar arasında ———–akdedildiğı, bu nedenle, talepler ve değerlendirmeler yapılırken poliçe kapsamı ve teminatlar dikkate alınarak yapılması gerekmektedir Poliçede bazı teminatlarda eksik sigorta bulunurken bazı teminatlarda eksik sigorta bulunmadığı anlaşılmaktadır, Bazı teminatlarda eskime indirimi yapılması gerekirken bazı teminatlarda eskime indirimi yapılması gerekmemektedir Teminatların muafiyet miktarları da farklıdır Bu nedenle, tazminat tutarları poliçeye paralel belirlenmesi gerekir Poliçede olmayan teminatlarla ilgili taleplerinde de dikkate alınmaması gerekir ——— bilirkişi tespit raporu hazırlanırken poliçe kapsamı vc teminatlar dikkate alınmadığı görülmektedir. Dava konusu hasarın bir kısmı bina ile bir kısmı makine ile ve bir kısmı da demirbaş ile ilgilidir Ayrıca bina hasarının içinde enkaz kaldırmanın da olduğu anlaşılmaktadır Davacı sigortalı da taleplerinin bir kısmını bilirkişi tespit raporuna bir kısmını da eksper raporuna dayandırdırmıştır.
Davacının talepleri, poliçe kapsamı dikkate alınarak tek tek incelenerek değerlendirilmiştir Davacı sigortalının poliçede belirtilen indirimleri dikkate almadığı anlaşılmaktadır. Poliçede, yangın hasarları için teminat her bir sigorta bedelinin %20,si sigortalı üzerinde kalmak kaydı ile müşterek sigorta esasına göre verildiği; sigortacının sorumlu olduğu %80 oranındaki kısım üzerinden ayrıca %5 oranında muafiyet uygulanacağı belirtilmiştir. Eksper raporunda muafiyet uygulamalarının sigortalının aleyhine %5 den fazla yapıldığı belirlenmiştir.
Taraflar arasındaki ihtilaf, davacının talep ettiği hasar tazminatlarının ———– uygun bir talep olup olmadığı noktasında toplanmaktadır Taraflar arasında ödenmesi geıekcn sigorta tazminatının miktarı konusunda ihtilaf bulunmaktadır Bu ihtilafta, eksik sigorta, tenzili muafiyet ve koasürans oranlarının uygulanmasından kaynaklanmaktadır.
Dava konusu poliçede eksik sigortada oran kuralının uygulanmayacağına dair taraflar arasında özel bir anlaşma bulunmamakta, bilakis eksik sigortanın uygulanacağına dair özel şart hükmünde bir kloz bulunduğu görülmektedir.
Bu hükümler karşısında dava konusu Yangın Poliçesinde belirtilen teminatlar bakımından sigorta bedelinin rizikonun gerçekleştiği andaki değerinin altında kaldığı, yani eksik sigorta tespit edildiğinde oran %10 veya daha az ise eksik sigorta uygulanmayacak, %I0 dan fazla ise uygulanacaktır Eksik sigortanın tespiti ve uygulaması poliçedeki her bir teminat için ayrı ayrı yapılacaktır.
Poliçede ” yangın Yıldırım , infilak hasarları için teminat her bir sigorta bedelinin % 20’si sigortalı üzerinde kalmak kaydı ile müşterek sigorta esasına göre verilmiştir. Sigortacının sorumlu olduğu % 80 oranındaki kısım üzerinden ayrıca % 5 oranında tenzili muafiyet uygulanacaktır” şartının yer aldığı, dolayısıyla ödenecek tazminat miktarı belirlenirken bu oranlar dikkate alınmak zorunda olduğu, ayrıca amortisman payı, eskime payı da sigorta konusunun kullanılmasından doğan değer kaybı olarak ödenecek ve tazminatta indinim yapılmasını gerektiren kalemlerdendir.
Bütün bunlar hep birlikte değerlendirildiğinde; birbiri ile uyumlu —— tarihli bilirkişi raporlarıyla belirlendiği gibi davacının Makine Mühendisliği alanında talep edebileceği tazminat miktarının — olduğu, davalının — ödeme yaptığı, davacının Makine Mühendisliği alanında bakiye —alacağının bulunduğu, İnşaat Mühendisliği alanında ise —tazminat talep edebileceği, davalının bu alanda — ödeme yaptığı, davacının bakiye —— tazminat alacağı bulunduğu dolayısıyla davacının toplamda ——- bakiye tazminat alacağı olduğu belirlenmiştir.
TTK m. 1456 uyarınca sınırlı aynı hak ile teyit edilmiş bir mal üzerindeki malike ait menfaat sıgortalandtğı takdirde, kanunda aksi ön görülmemişse sınırlı ayni hak sahibinin hakkı sigorta tazminatı üzerindc de devam eder. Sigortacıya, mal üzerindc sınırlı ayni hak bulunduğu bildirildiği takdirde, ayni hak sahiplerinin izni bulunmadıkça, sigortacı sigorta tazminatını sigortalıya ödeyemez. Ayni hakkın sicille alenileştiği veya sigortacının bunu bildiri durumlarda bildirime gerek yoktur. Bu durumun istisnası, sigortalı menfaate konu malın tamiri veya eski hâline getirilmesi amacıyla ve teminat gösterilmesi şartıyla, tazminat sigortalıya ödenebilir. Huzurdaki dava konusu tazminat bakımından da dain mürtehin ————- tarihli yazısı ile muvafakati bulunmakla, davacının aktif dava husumetinin bulunduğu anlaşılmıştır.
Yangın sigortası genel şartlarının B.8-1 maddesi gereğince sigorta teminatına dahil olan zarara ilişkin kesinleşen tazminat bedelini en geç bir ay içerisinde sigorta ettirene / sigortalıya ödenmesi zorunlu olup, bu sürenin sonunda ödeme yapılması halinde sigortacının temerrüdü nedeniyle davacı sigortalının faiz talep hakkı söz konusu olabilecektir. —– somut olayda eksper raporunu —– tarihinde sunmuş olup, bu tarih itibariyle zarar kesinleşmiştir. Bir ay sonrasında davalı sigortacı — tarihinde temerrüde düşmüştür, ancak davacı —–tarihinde davalıya tebliğ edilen— ihtarnamesiyle ihtarnamenin tebliğinden itibaren — süre vermekle ——– tarihinde davalıyı temerrüde düşürmüştür, bu durumda davalının temerrüde düştüğü tarih olarak —- tarihi esas alınmıştır. Davacının yargılama aşamasında —– ödeme yapması nedeniyle bu miktar yönünden davanın konusuz kaldığı, ödeme tarihi ile temerrüt tarihi arasında geçen zaman için davacının faiz talebinin yerinde olduğu, davacının bakiye —– alacağı bulunduğu belirlenmekle aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM; Ayrıntıları ve gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere,
DAVANIN KISMEN KABULÜ ile ;
1—– asıl alacak yönünden yargılama aşamasında konusuz kalan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına,
2—– temerrüt tarihi ve—- ödeme tarihleri arasında değişen ve değişecek avans faiz oranları uygulanmak suretiyle hesaplanacak faizin davalıdan tahsiline,
3——- temerrüt tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline,
Aşan istemin reddine,
2- KARAR HARCI;
a-Davanın kabul edilen 633.861,75 TL’lik bölümü üzerinden belirlenen 43.299,09 TL nisbi karar harcı ile konusuz kalan dava ile ilgili alınması gereken 59,30 TL’ olmak üzere toplam 43.358,39 TL nisbi karar harcına karşılık davacı tarafından dava açılırken 85.387,50 TL harç yatırılmış bulunduğundan başkaca harç alınmasına yer olmadığına, fazla yatırılan 42.029,11 TL karar harcının karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacı şirket yetkililerine yada yetkili vekillerine iadesine,
3-AVUKATLIK ÜCRETLERİ
a-Toplam 4.634.488,70 Türk liralık bölümü üzerinden davacı yararına belirlenen 134.969,89 TL nisbi avukatlık ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
b-Davanın reddedilen 365.511,30 Türk Liralık bölümü üzerinden davalı yararına belirlenen 34.035,79 TL nisbi avukatlık ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
4-DİĞER YARGILAMA GİDERLERİ
a-Davacı tarafça yatırılan 31,40 TL başvurma harcı, 43.358,09 TL peşin karar harcının davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
b-Davacı tarafça yatırılan 4,60 TL vekaletname harcı ile yapılan 263,55 TL tebligatlar gideri ile 6.000 TL bilirkişi inceleme gideri, 4.800 Tl ek bilirkişi inceleme gideri, 10.000 TL bilirkişi inceleme gideri, 2.500 TL ek bilirkişi inceleme gideri olmak üzere toplam 23.568,15 TL yargılama giderinin davanın kabul ve red oranına göre 21.845,26 TL’sinin davalı taraftan tahsili ile davacı tarafa verilmesine, 1.722,89 TL’sinin davacı üzerinde bırakılmasına,
c-Davalı tarafça yatırılan 4,60 TL vekaletname harcı 10.000,00 TL bilirkişi inceleme gideri olmak üzere toplam 10.004,60 TL yargılama giderinin davanın kabul ve red oranına göre 731,36 TL’sinin davacı taraftan tahsili ile davalı tarafa verilmesine, 9.273,24 TL’sinin davalı üzerinde bırakılmasına,
d-Taraflarca yatırılan ve kullanılmayan gider ve delil avanslarının karar kesinleştiğinde taraflara iadesine,
Dair, hazır olan taraf vekillerinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2(iki) hafta içinde Mahkememize veya Mahkememize gönderilmek üzere bulunulan yer yada başka bir yer Asliye Ticaret Mahkemesine verilecek bir dilekçe ile başvurmak ve istinaf harç ve masraflarını karşılamak koşulu ile ————- Adliye Mahkemesi’ne istinaf yasa yolunun açık olmak üzere oy birliği ile karar verildi.26/05/2021