Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2016/483 E. 2019/344 K. 21.03.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2016/483 Esas
KARAR NO : 2019/344

DAVA : İtirazın İptali (Taşıma Sözleşmesi Kaynaklı)
DAVA TARİHİ : 21/04/2016
KARAR TARİHİ : 21/03/2019

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Taşıma Sözleşmesi Kaynaklı) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA: Davacı vekili dilekçesinde özetle ; müvekkili şirketin davalıya taşıma hizmeti verdiğini, dava konusu yükü ———- kusursuz ve eksiksiz olarak taşıyıp alıcısına teslim ettiğini, bu hususun —— yer alan görüntülerden de belli olduğunu, kaldı ki ———- makamlarının, emtianın hasarlı olduğuna ilişkin hiçbir beyanda bulunmadığı gibi taşınan mal nedeniyle CMR Konvansiyonu hükümleri dâhilinde müvekkilinin üzerine düşebilecek mesuliyetin sigorta koruması altında olduğunu, davalının müvekkilinin hak ettiği navlun ücretinden herhangi bir kesinti yapmaması gerektiği halde 3.600,- USD/lik faturaya bağlı taşıma ücretini ödemediğini, işlemiş faiziyle birlikte 3.640.36 USD tutarındaki alacağın tahsili için davalı aleyhine Anadolu —————.İcra Müdürlüğümün 2016/6308 E. sayılı dosyası üzerinden takibe geçildiğini, haksız yere yapılan itiraz üzerine takibin durduğunu öne sürerek, takibe vaki itirazın iptaline karar verilmesini ve davalı aleyhine % 20 icra inkâr tazminatına hükmedilmesini talep etmiştir. talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesi özetle ; davacı şirketin, dava dışı şirkete ait bir kısım emtianın, ——————————taşıma işini üstlendiğini, bu kapsamda davacının 2 adet araç ile söz konusu taşımayı yapmayı kabul ettiğini, buna karşılık araç başına 3.600 USD x 2 = 7.200 USD navlun ödemesi yapılması kararlaştırıldığını, sözleşmeye göre navlun bedelinin % 50xsinin peşin (avans) olarak davacıya ödendiğini, bakiye % 50Nsinin boş CMR’sine müteakip 15 gün içinde ödeneceğinin belirtildiğini, davacı icra takibinde 05.10.2015 tarih ve 3.600 USD bedelli ———– seri nolu 1 adet faturaya dayanmakta ise de takip konusu navlun alacağının % 50 lik kısmının (1.800 USD) banka yoluyla davacıya ödendiğini, bakiye 1.800 USD’yi ise hak etmediğini, zira davacı şirketin dozvola belgesi bulunmadığından 3 ayı aşkın süre malı yurtdışına çıkaramadığını, bilahare emtiaları hasarsız ve sağlam teslim almasına rağmen kendi ağır kusuru nedeniyle yükü alıcıya hasarlı şekilde teslim ettiğini, emtiaların hasarlı olarak teslim edildiği yurtdışındaki alıcı ————— tarafından CMR evrakına şerh olarak düşüldüğünü, malın alıcısı durumundaki müşterinin, emtialardaki hasarın 30.000 Euro olduğunu ———– resmi makamları aracılığıyla tespit ettiğini, aynı zamanda yazılı olarak durumu müvekkil şirkete bildirdiğini, hasarı gerekçe gösterer ek navlun ödemesi yapmaktan kaçındığını, bu nedenle davacının bakiye 1.800 USD navlujijjcretine hak kazanmadığını savunarak davanın reddini ve davacı aleyhine % 20 kötü niyet tazminatına hükmedilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE :
Dava, Taraflar arasındaki Navlun Sözleşmesinden kaynaklandığı bildirilen alacağın tahsili için başlatılan ilamsız icra takibine yönelik davalı itirazının İİK.nun 67-1-2 maddesi uyarınca iptaline ilişkindir.
Davacının ; İstanbul Anadolu ————–. İcra Müdürlüğünün 2016/6308 Esas sayılı icra dosyası ile 3.600 USD asıl alacak, 40,36 TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 3.640,00 USD ‘nin tahsili için ilamsız icra takibine başladığı ,davalının süresinde itiraz ettiği ve davanın süresinde açıldığı anlaşılmıştır.
Tarafların aktif ve pasif dava ehliyetleri denetlenip uyuşmazlık konuları resen belirlenerek, kanıtlar toplanmak ve bilirkişi incelemesi yaptırılmak suretiyle sonuçlandırılmıştır.
Düzenlenen bilirkişi raporu bilirkişi raporu ve ek raporu gerekçeli ve denetime elverişli bulunmakla hükme esas alınmıştır.
Bu itibarla toplanan deliller, mahkememizce benimsenen bilirkişi raporu ve ek raporu tarafların iddia ve savunmaları, takip dosyası hep birlikte değerlendirildiğinde;
Takip konusu alacak ödeme emri üzerinde, 05/10/2015 fatura tarihli ———–3.600.00 USD fatura no ve tutarlı, fatura muhteviyatı ————– bedeli olan bir adet faturaya dayındırılmıştır.
Davacıya ait incelenen ticari defter kayıtlarına göre ;
2015 yılında davalı şirkete 17.400 USD tutarlı (3) adet navlun faturası kesmiştir. Bu faturalar içerisinde takip konusu 3.600 USD fatura bedeli de bulunmaktadır.
Davacı, davalı şirketten toplam 13.749.00 USD tahsil etmiştir.
Davacının, davalı şirketten (17.400 – 13.749) = 3.651.00 USD (11.066.12 TL) bakiye alacağı bulunduğu tespit edilmiştir.
Davalı, davacının da öne sürdüğü gibi uyuşmazlığın 05.10.2015 tarih 27463 seri nolu 3.600 USD tutarlı faturadan kaynaklandığını, bu hizmetin yapıldığını, 1.800 USD ön avans ödendiğini, ancak malların alıcısına hasarlı tespit edildiğini öne sürmektedir.
Davacının yukarıdaki hesap seyrine bakıldığında, davacı, davalıya toplam 3 adet fatura kesmiş, ilk kestiği 10.200 USD faturayı davalı ödemiştir.
Geriye: 05.10.2015 tarih ————- seri nolu 3.600 USD.(takip konusu) 05.10.2015 tarih — seri nolu 3.600 USD. İki adet fatura kalmıştır.
Davalının ; 15.10.2015 tarihinde 1.800 USD, 04.11.2015 tarihinde 1.800 USD, Olmak üzere toplam 3.600 USD ödeme yaptığı görülmüştür. Bilirkişi raporunun aksine bu ödemelerden 15.10.2015 tarihli 1.800 USD tutarlhı ödemenin takip dayanağı ——– seri nolu faturaya ilişkin olduğu davacının takip dayanağı fatura nedeniyle bakiye 1.800 USD alacağı kalmıştır.
Dava dosyasında intikal eden bilgi ve belgelerden, davalının akdi ya da üst taşıyıcı olarak taşıma sorumluluğunu üstlendiği malzemenin —- arası fiili taşıma işinin alt taşıyıcı ya da taşıyan olarak (belirli bir zamarı tarifesine göre ve/veya belirli bir zaman tarifesine uymaksızın eşya durumuna göre sefer düzenleyerek ticari amaçla uluslararası eşya taşımacılığı yapacak gerçek ve tüzel kişilere verilen “— Yetki Belgesine” haiz) davacı şirket tarafından icra edildiği ve bu kapsamda;
———– Limanında ——– plakalı römorka —- parça halinde yüklenen malzemenin davalının hamili olduğu ——– sayılı ———– Karnesi himayesinde 08.10.2015’de ——————-Gümrüğüne sevk edildiği ve çıkışı ile ilgili işlemlerin de aracın 10.10.2015 de gemiye yüklenmesiyle tamamlandığı, davacının —— olan ——- plakalı çekiciye takılı ————- plakalı römorktaki yükün alıcısı emrine (———olduğu için ne yazdığı anlaşılamamış olmakla birlikte) CMR’ye konulan bir meşruhatla 20.10.2015 de çekinceli olarak teslim edildiği, davacının bu taşıma işinin ———— arası navlun bedeli için (kendisine taşıma işini veren) davalı şirket adına davanın dayandığı icra takibine konu ettiği 3.600,- USD. bedelli 27462 sayılı faturayı düzenlediği,
– —————–Limanında ————plakalı ——— parça halinde yüklenen malzemenin ise davalının hamili olduğu ————– sayılı ——– himayesinde 08.10.2015—————————– sevk edildiği ve çıkışı ile ilgili işlemlerin de aracın 31.10.2015’de gemiye yüklenmesiyle tamamlandığı,———— plakalı çekiciye takılı —————– plakalı römorktaki yükün alıcısı emrine (——- olduğu için ne yazdığı anlaşılamamış olmakla birlikte) ——– konulan bir meşruhatla 11.11.2015%de çekinceli olarak tesl İm edildiği (ancak davacının; önceden belirlenmiş kotaya tabi sevkıyat için gerekli” olan TIR Geçiş Belgesi yani uluslararası tanımıyla ——— belgesi bulunmadığı için taşıma sorumluluğunu üstelendiği malzemeleri “3 ayı a$kın süre yurtdışına çıkaramaması” gibi bir durumun söz konusu olmadığı), davacının bu taşıma işinin Türkiye-Rusya arası navlun bedeli için davalı şirket adına 3.600,- USD. bedelli —— sayılı diğer faturayı düzenlediği anlaşılmaktadır.
Bu bağlamda CMR Konvansiyonumun uygulanması bakımından taşıyıcı (ister üst ya da akdi taşıyıcı ister alt taşıyıcı veya taşıyan konumunda olsun) “çalıştırdığı kişilerin ve taşımanın yapılması için hizmetlerinden yararlandığı diğer kimselerin” görevleri sırasında hareket ve ihmallerinden (cmr md.3); keza taşımayı yapmak için kullandığı kusurlu taşıtlardan, bu taşıtı kiraladığı kişinin veya vekilinin yahut ta çalışanlarının hata ve/veya ihmallerinden dolayı (cmr md.17/3 e göre) sanki bu hareket ve ihmalleri kendisi yapmış gibi sorumludur. CMR Konvansiyonunda öngörülen sorumluluk sistemine göre, taşıyıcı; taşıma sorumluluğunu üzerine aldığı eşyayı varma yerinde “teslim aldığı haliyle” alıcısı emrine veya onun temsilcisine teslim borcunu üstlendiği gibi yükün güzergâh üzerinde yaptığı aktarmalar dâhil olmak üzere taşıma süresi içerisinde eşyayı gözetim sorumluluğunun da altındadır ve kural olarak yükleme yerinden varış mahalline kadar “taşıdığı (ya da tayin ettiği bir taşıyıcıya taşıttığı) eşyaya” gelecek zararlardan mesuldür (cmr md.17/1). Bu sorumluluğun gereği olarak CMR Konvansiyonu nun 34 üncü ve takip eden maddelerindeki düzenlemelere göre taşıyıcılar arasında müteselsil sorumluluk bulunduğu gibi, taşımacılardan biri veya birkaçı aleyhine aynı zamanda dava açılması da mümkündür (cmr md.36/son fıkra). CMR sözleşmesi hükümleri gereğince fiili taşımayı kendisi yapmadığı halde belli bir ücret karşılığı taşıma işini üstlendiği için aleyhine ikame edilen dava sonucunda tazminat ödemek zorunda kalan taşımacı hak sahibine ödediği tazminatı, ”hasar sorumlusu” olan taşıyandan (“Ziyan ve hasardan sorumlu olan taşımacı ister kendisi ister başka bir taşımacı tarafından ödensin, tazminatı tek başına yüklenmek zorundadır.” hükmünü havi CMR md.37 uyarınca) geri alma hakkına da sahiptir.
Sevkiyatın gecikmeli olarak tamamlanabildiği ve münhasıran gecikmeden kaynaklanan zararın somut verilere dayanılarak 21 gün içinde (cmr md.30/3 hükmü uyarınca) taşıyıcıya yazılı olarak bildirilmesi şartına bağlı olarak, taşıma ücretini geçmemek kaydıyla taşıyıcının (kararlaştırılan navlun ücretinden kesinti yapılması değil) gecikme nedeniyle “tazminat ödemesi” de söz konusu olabilir.
CMR sistematiğinde öngörülen sorumluluk sistemi yönünden hal böyle olmakla birlikte; eğer kayıp, hasar veya gecikme istek sahibinin hatası veya ihmalinden, taşımacının hatasından değil de, istek sahibinin verdiği talimattan, yüke has bir kusurdan yahut ta taşımacının önlemesine olanak bulunmayan durumlardan ileri gelmiş ise (cmr md.17/2) ya da eğer kayıp veya hasar, hasara uğrayan malların ambalajlanmaması ya da hatalı ambalajlanmış olması, yükün gönderici, alıcı veya bunlar adına hareket eden kişiler tarafından alınması, yüklenmesi, yığılması veya boşaltılması yüzünden yahut da kırılma suretiyle kısmen veya tamamen zarar görebilecek malların özelliğinin doğal sonucu olan (paslanma, çürüme, kuruma, normal fire gibi) özel risklerden doğmuş ise, taşımacı zarardan sorumlu tutulamaz (CMR Md. 17/4-c-d ).
Somut olay konusu emtianın————davacıya ait —– plakalı römorka —- parça veya —————— plakalı—————parça olarak, taşıyıcıyı temsilen araç sürücünün tek başına yükleyip istifleyebilmesinin, “fiilen mümkün olamayacağı” aslında izahtan varestedir.
Bu aşamada taşıyıcı adına araç sürücüsünün yüke olan özen yükümlülüğünden kaynaklanan görevi, sevk aracına yüklenen emtianın güzergâha ve aracın mutat salınımlarına uygun bir şekilde————– sabitlenip sabitlenmediğini, bağ halatlarıyla veya takozlarla sabitleme desteği gerekip gerekmediğini kontrol edip, yüklemeye nezaret etmek; (taşıyıcının “müterafik kusuru” yönünden ise) kendi bilgisiyle fark edebileceği bariz tertipleme hatası olması halinde göndereni-yükleyeni ikaz etmek, netice alamaz ise taşıma senedine çekince koymaktan ibarettir.
Hasarın nakliye sürecinde vuku bulduğunun sübuta ermesi ve taşıyıcının da kendisini sorumluluktan kurtarabilecek beyyinelerin herhangi birinden istifade edemeyeceği ve meydana gelen zarardan dolayı alıcıya ya da göndericiye yahut da onlardan birinin sigortacısına karşı tazminat bağlamında sorumlu tutulabileceği durumlarda CMR Konvansiyonunun 23/1. Maddesi; taşıyıcıyı yükün kısmen veya tamamen kaybından dolayı (alıcının ya da satıcının talebine göre değil) “yükün taşınmak üzere kabul edildiği yer ve zamandaki kıymetine” göre tazminat ödemekle sorumlu tutmuş ve aynı maddenin 3. fıkrasında (CMR md. 29 nazarından “bilerek yapılmış kötü harekete eşdeğer sayılan kusur” durumu olmadığı surece) tazminat miktarının; “hasar dolayısıyla eksilen ya da zayi olan” malın brüt ağırlığının kilogramı başına 8.33 hesap birimini (—–) aşamayacağı, 23/7-2. Maddesi de üst sınırın belirlenmesinde kullanılacak olan ———- kurunun, taraflar aksini sözleşme ile kararlaştırmamış ise Mahkemenin karar verdiği tarihteki —- kuru olması icap ettiği hükme bağlamıştır. Taşıyıcının hak sahibine ödeyeceği tazminatın miktarı ise (alıcının tek taraflı yaptığı hasar tespitine veya talep ettiği miktara göre değil; CMR md.23/34de öngörülen mesuliyet sınırını aşmaması kaydıyla) CMR. md.25/2 – a ve bxye göre “CMR Md.23/1-2 ve 4^e göre belirlenen değerin hasar/kayıp nedeniyle azalmış kısmına göre belirlenir ve bunun için de önce eşyanın taşıyıcı tarafından teslim alındığı yer ve zamandaki hasarsız/noksansız değeri bulunur ve bu değere hasar/noksanlık için ödenen navlun ücreti, varsa gümrük vergileri ve taşıma ile ilgili diğer giderler ilave edilir; taşıyıcı, hak sahibine “bunlar dışında başka tazminat ödemez” (cmr Md.23/4).
Dava dosyasına intikal eden davacının dava dışı ———– Sigortacısı ——– görevlendirdiği bağımsız eksper ise hasar tutanaklarında araç sürücüsünün imzasının bulunmadığını da belirtmek suretiyle, “var olduğu iddia edilen hasar ve kayıplar” için; “alıcının talep yazısı, sunduğu evrak ve fotoğraflar” üzerinden (yani —– tek taraflı talebine göre) rapor düzenlemiş ve kümülâtif 14.440,23 Euro için %50 sovtaj tenzilli hasarı 7.220,11 Euro olarak belirlemiştir.
Eksperin belirlediği bu miktara veya dava dışı alıcının mahkeme kararına dayanmayan talebine göre olmasa da; davacının icra ettiği taşımaların çekinceli CMRleri dolayısıyla davalının akdi taşıyıcı olarak hak sahibine (sevk aracına ———- yapılan, yükleme istif ve sabitlemenin güzergâh boyunca aracın mutat salınımlarına karşı kifayetsiz kalabileceğine dair çekince koymadan taşıyıcının yükü teslim almasına bağlı özen yükümlülüğünü ihlalinden kaynaklanan kusuru yüzünden, CMR md. 25ve göre belirlenen miktar için, müterafik kusur oram nispetinde) tazminat ödemesi ve taşımanın tabi olduğu kurallara göre ödediği tazminatı davacıdan talep edebilmesi mümkündür. Ancak “davalı akdi taşıyıcının”, dava dışı alıcı—————- 03.11.2015 tarihli talebi doğrultusunda (veya taşımanın tabi olduğu kurallara göre) ona; “davacının ifa ettiği taşıma işi dolayısıyla” tazminat ödediğini ve/veya akdi taşıyıcı olarak hak ettiği taşıma ücretini tahsil edemediğini kanıtlayamamıştır.
Davalı taraf ticari defterlerini ibraz etmediğinden bu konuda mali yönden bir tespit de yapılamamış, davacının ifa ettiği taşıma işi yüzünden davalı üst taşıyıcının maddi yönden menfaatinin zarar gördüğü kanıtlanamamıştır.
Davalının akdi ya da üst taşıyıcı olarak davacıya verdiği ——– arası karayolu taşıma işi nedeniyle maddi yönden menfaatinin zarar gördüğünü, hak ettiği navlun ücretinden mahrum kaldığını “soyut iddialarla değil somut verilerle” ortaya koymadan, davacıyı fiilen icra ettiği taşıma işinin faturaya bağlı navlun ücretinden mahrum bırakmasının yerinde olmayacağı, davalının davacının taşıma sorumluluğunu üstlendiği malzemeleri 3 ayı aşkın süre yurtdışına çıkaramadığı iddiasının yerinde olmadığı davalının takip tarihi itibariyle davacıya 1.800 USD borçlu olduğu halde takibe haksız ve kötü niyetli olarak itiraz ettiği, davacının davalıyı usulüne uygun şekilde temerrüde düşürmediği, işlemiş faiz talebinin yerinde olmadığı, davacının takip dayanağı fatura bedeline ilişkin olarak 28/03/2016 takip tarihinden önce 15/10/2015 tarihinde 1.800 USD ödeme aldığı halde fatura bedelinin hepsini takibe konu ettiği, bu nedenle davalının 1.800 USD yönünden tazminat talebinin koşullarının oluştuğu görülmekle aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-DAVANIN KISMEN KABULÜ ile ;
İstanbul Anadolu ——————. İcra Müdürlüğünün 2016/6308 Esas sayılı takip dosyasına yapılan itirazın iptali ile, takibin 1.800 USD üzerinden takip tarihinden itibaren 3095 Sayılı Yasanın 4/a maddesi gereği belirlenen faiz oranları uygulanmak suretiyle devamına,
Davacının alacağı likit olduğundan 1.800 USD = 5.166,00 TL’nin % 20’si inkar tazminatının davalıdan tahsiline,
Aşan davacı isteminin reddine,
Davalının koşulları oluşan tazminat talebinin kabulü ile 1.800 USD = 5.166,00 TL’nin % 20’si tazminatın davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
KARAR HARCI
2-Alınması gerekli 352,88 TL harcın davacı tarafından peşin olarak yatırılan 178,43 TL harçtan mahsubu ile eksik bakiye 174,45 TL harcın davalıdan tahsiline, hazineye irad kaydına,
AVUKATLIK ÜCRETLERİ
3-Avukatlık asgari ücret tarifesine göre davacı vekili için takdir olunan 2.725,00 TL maktu vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Avukatlık asgari ücret tarifesine göre davalı vekili için takdir olunan 2.725,00 TL maktu vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
DİĞER YARGILAMA GİDERLERİ
5-Davacı tarafından dava açılırken harç olarak yatırılan 211,93 TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davacı tarafından sarfedilen 2.500 TL bilirkişi ücreti ve 334,80 TL posta ücretinin toplamda 2.834,80 TL’nin kabul ve red oranı gözetilerek 1.401,69 TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, kalan 1.433,11 TL’nin davacı üzerinde bırakılmasına,
7-Davalı tarafından sarf edilen 22,20 TL posta ücretinin davanın kabul ve red oranı gözetilerek 11,22 TL’nin davacıdan alınarak davalıya verilmesine, kalan 10,98 TL’nin davalı üzerinde bırakılmasına,
8-Bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatırana iadesine,
Dair, hazır olan taraf vekillerinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2(iki) hafta içinde Mahkememize veya Mahkememize gönderilmek üzere bulunulan yer yada başka bir yer Asliye Ticaret Mahkemesine verilecek bir dilekçe ile başvurmak ve istinaf harç ve masraflarını karşılamak koşulu ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi’ne istinaf yasa yolunun açık olmak üzere karar verild