Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2014/1453 E. 2021/594 K. 27.05.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2014/1453 Esas
KARAR NO: 2021/594
DAVA : Alacak (Acentelik Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 04/11/2014
KARAR TARİHİ : 27/05/2021
Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Acentelik Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
Yukarıda adı ve adresi yazılı davacı tarafından açılan hukuk davasının ——- yapılan yargılaması sonucunda aşağıda gerekçesi yazılı hükme ulaşılmıştır.
DAVA :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili —– aracın sahibi olduğunu, —- meydana gelen trafik kazasında, —- sevk ve idaresindeki —- plakalı araç ile— ve idaresindeki —- plakalı aracın çarpıştığını, yaralama ve maddi hasar meydana geldiğini, bu trafik kazasında ——— plakalı aracın kavşaklarda geçiş üstünlüğüne uymadığı için tam kusurlu olarak kabul edildiğini, bu trafik kazasında hasarlanan müvekkiline ait —– tarafından tamir edildiğini,—-müvekkiline gönderilen faturalarda, işçilik ve malzeme bedeli olarak toplam —fiyat çıkarıldığını, —– müvekkiline ait aracın tamir bedeli olarak çıkarılan—- müvekkiline — plakalı aracın —- tarafından ödendiğini, araç tamir bedelinin geriye kalan—- ise davalılar tarafından müvekkiline ödenmesi gerektiğini, ——- olduğu zinarı karşılamaktan sorumlu olduğunu, —– dava konuşu zarara sebebiyet verevi—- plakalı araç üzerinde fiili tasarruf sahibi olduğunu, ——–hizmetini ifa etmek maksadıyla —–plakalı aracı kullandığı esnada araç kazası meydana geldiğini ve dava konusu zarar oluştuğunu, dava konusu zararın meydana gelmesine neden olan trafik kazasına karışan ———–plakalı aracın —– yapıldığını, dava Konusu zararın meydana gelmesine neden olan trafik kazasına karışan —- sevk ve idaresindeki —–aracın mülkiyetinin —– olduğunu, aracın maliki olma sıfatına harç olması nedeni ile —– dava konusu zararı gidermekle yükümlü olduğunu beyan ile, fazlaya ilişkin talep ve dava hakları saklı kalmak kaydıyla davanın kabulü ile; ——- dava konusu zararın meydana geldiği tarihten itibaren reeskont faizi ile birlikte davalılardan müşterek ve müteselsil sorumluluk kapsamında tahsili ile müvekkiline ödenmesini, yargılama giderleriyle, ücret-i vekaletin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini, arz ve talep etmiştir.
CEVAP:
Davalı —– vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin ——kiralama faaliyeti gösteren bir şirket olduğu, müvekkili şirket tarafından ——- kiracının seçimi ve talebi üzerine 3. Şahıslardan, kiracıdan satın aldığı veya başka bir suretle temin ettiği malın zilyetliğini, her türlü faydayı sağlamak ve belirli bir süre feshetmemek kaydı ile kira bedeli karşılığında kiracıya bırakmakta ve bu amaçla kiraci ile aralarında ——kiralama sözleşmesi akdolunuğu, bu kapsamda müvekkili şirketin —— yevmiye numaralı —-dava konusu——-kiralayıp teslim ettiği, dolayısıyla söz konusu araç, davaya konu zararlandırıcı olayın meydana geldiği sırada da işbu davalının zilyetliğinde bulunduğu, davaya konu aracın maliki müvekkil şirket olsa da ——kiralama sözleşmesi sona erdiğinden sözleşme sonunda —–kiralama mevzuatı ve sözleşmesi gereği —- tarihinde aracın mülkiyeti —–kiracı —— devredildiği, müvekkil şirket ile kiracı şirket arasında akdolunan ——–kiralama sözleşmesinin 2. 4. Ve 7. Madde hükümleri, kiralama konusu malın zilyedinin kiracı olduğunu, sözleşmenin amacına uygun olmak koşuluyla kiracının kiralanandan her türlü faydayı temin etme hakkını haiz olduğunu, malın her türlü bakımı ve korunmasından kiracının sorumlu olduğunu, hasar ve ziyan sorumluluğunun kiracıya ait olduğunun açıkça belirtildiği, her ne kadar müvekkili şirket malik olsa da, kiralananın her türlü kullanma ve faydalanma hakkını kiraci——- haiz olduğu, bu sebeple müvekkil şirketin davacının dilekçesinde belirttiği fiillerden dolayı hiçbir sorumluluğu olmadığı, tüm bu sebeplerle davanın müvekkil şirket yönünden reddine, yargılama giderleri ile ücreti vekaletin davacıya tahmil edilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı ——- Şirketi vekili cevap dilekçesinde özetle; dava dilekçesinde müvekkil şirket nezdinde sigortalı olduğu iddia edilen —- plaka sayılı aracın kaza tarihi olan—— olduğu belirtildiği, şirket bünyesinde yapılan inceleme sonucu kaza tarihini kapsayan hiçbir poliçeye rastlanılmadığı, yapılan tramer incelemesinde kaza tarihini kapsayan poliçenin müvekkil şirket nezdinde olmadığının tespit edilebilir nitelikte olduğu, —- sayılı aracın —- —kaydından da anlaşılacağı ———-sigortalı olduğunun tespit edildiği, vekkil şirketin dava konusu hasara ilişkin sorumluluğu bulunmadığı, tüm bu nedenlerden dolayı müvekkil şirket nezdinde davaya konu araç sigortalı olmadığından davanın ihbarının reddini, davanın——– ihbar edilmesini, husumet itirazlarının kabulünü, esasa ilişkin cevap hakları saklı kalmak kaydı ile taraflara ait dilekçe ve delillerin taraflarına tebliğini, haklarında hüküm kurulmasına yer olmadığına karar verilmesini talep etmiştir.
İhbar olunan —- vekili cevap dilekçesinde özetle; mahkememiz dosyasına konu —- numaralı —- teminat altına alınmış olup işbu poliçe —- limitle sınırlandırılmış olmak üzere—— tamamının işbu dava öncesinde davacı ——– ödendiği, işbu ödeme ile poliçe limiti tamamen tüketilmiş olduğundan müvekkil şirketin işbu kaza dolayısıyla başkaca bir sorumluluğu kalmadığı, davaya konu araç ——- poliçesi ile teminat altına alınmış ve ——poliçesinde ihtiyari mali sorumluluk teminatı bulunduğu, kabul manasında olmamak üzere yargıtay kararları ve poliçe genel şartları uyarınca sıralı sorumluluk öngörülmüş olup müvekkil şirketin ancak trafik sigortası limitini aşan miktardan sorumlu olduğu, müvekkili şirkete ihbar dilekçesi sebebiyle atfedilen hukuki sorumluluğu kabul etmedikleri, müvekkili şirketin Türk Ticaret Kanunu hükümleri gereği sigorta mukavelesi mucibince mesuliyetinin bulunup bulunmadığı hususu, ancak müvekkil şirketinde taraf olacağı dava neticesinde tespit edilebileceği, bu aşamada ihbar dilekçesi sebebiyle doğabilecek sorumluluğu kabul etmedikleri, ——- birçok —- belirtildiği üzere müvekkili şirketin iş bu davada taraf olmadığından aleyhine bir hüküm tesis edilemeyeceği, karar ittihazında yukarıdaki açıklamalarının da nazar-ı dikkate alınmasını talep etmiştir.
Davalı ——— mahkememiz tarafından usulüne uygun tebligat yapılmasına rağmen dosyaya cevap dilekçesi sunulmamıştır
İNCELEME VE GEREKÇE :
Dava, trafik kazasından kaynaklanan alacak davasıdır.
Mahkememizce; taraf vekillerinin vermiş olduğu dilekçeler, tarafların ibraz ettiği tüm deliller, mahkememizce alınan bilirkişi raporları ile dosya arasındaki tüm kayıt ve belgeler tek tek incelenmiştir.
Dava devam ederken davalı ——- tarafından devralınmıştır.
Mahkememizce dosya bilirkişi incelemesi için sigorta hukuku konusunda uzman, trafik uzmanı makine mühendisi ve borçlar hukuku alanında uzman bilirkişi heyetine tevdi edilerek rapor aldırılmıştır. dosyanın bilirkişiye tevdine karar verilmiştir.
Bilirkişi heyeti tarafından düzenlenen — tarihli bilirkişi raporunda özetle; —- cevap dilekçesinde dava konusu aracın—–uzun süreli olarak diğer davalı —– kiralandığını belirtmiş olsa da söz konusu sözleşme dosya kapsamında yer almadığı, bu sebeple davalının sorumluluğuna ilişkin bir değerlendirme yapılamadığı,—–sorumluluğu; Türk Borçlar Kanunu’nun 66. Maddesinde düzenlenen “adam çalıştıranın sorumluluğu” objektif özen yükümlülüğünün yerine getirilmemiş olması esasına dayanan bir kusursuz sorumluluk halidir. Kanunun aradığı özen, emri altında çalışanların işlerini görürken üçüncü kişilere zarar vermemeleri hususunda “durumun ve işin gerektirdiği bütün dikkat ve özendir.” Bu nedenle adam çalıştıranın içinde bulunduğu kişisel durumun dikkate alınmadığı, objektif bir yükümlülükten bahsedilir.
Dava konusu uyuşmazlıkta davalı tarafın sorumluluğunun adam çalıştıranın sorumluluğu kapsamında olup olmadığının değerlendirilmesi gerekir.
Çalıştırılan kişinin, çalıştıranın işini görürken bir üçüncü kişiye hukuka aykırı bir fiille zarar vermesi, adam çalıştıranın bu kişiye karşı sorumlu olması için gerekli ve yeterlidir. Sorumluluk için aranan şartlar şunlardır:
a.Üçüncü kişi bir zarara uğramış olmalıdır.
b.Zarar, çalıştırılanın hukuka aykırı fiilinden doğmuş olmalıdır.
c.Zararı veren kişi, sorumlu tutulmak istenen kimsenin (davalının) işe aldığı eleman olmalıdır.
d.Zarar, çalıştırılan kişi kendisini çalıştıranın işini görürken(iş dolayısıyla) verilmiş olmalıdır.
Zira bu şartlar gerçekleşmişse, TBK m.66, adam çalıştıranın sorumluluğunu karine olarak kabul etmektedir.
Huzurdaki dava dosyası kapsamında —–davalı şirketin çalışanı olduğunu gösterir usulüne uygun bir delil tespit edilemediği, bu sebeple adı geçen kişinin davalı şirketin çalışanı olduğunun ispatı gerektiği sonucuna varıldığı, —- sorumluluğu; dava dosyasındaki belgelerin incelenmesinde davalı —– adına düzenlenmiş herhangi bir poliçe bulunmadığı, davalı —- herhangi bir sorumluluğunun bulunmadığı, davalı ———- tarihlerini kapsayan — düzenlendiği, poliçede——- sınırlı olduğunun görüldüğü, “Meydana gelen trafik kazalarında kusurlu taraf zarar verdiği aracın zararını karşılar, poliçe teminatlarına girmek kaydıyla—– verilen maddi zarar limiti yetmediği durumlarda —– kadar ödeme yapar ve —-sorumluluğu bitmektedir.”
yukarıda yapılan açıklamalar çerçevesinde, tarafların beyanları ve delilleri ışığında, takdiri sayın mahkememizin görev alanına ait olduğu işaret edilmek suretiyle, —- plakalı aracın sürücüsü —- % 75 oranında kusurlu olduğu, davacıya ait aracın sürücüsü —- % 25 oranında kusurlu olduğu, davaya konu aracın onarım bedelinin — olduğu, davalı ——– sorumluluğuna ilişkin dosya kapsamına göre değerlendirme yapılamadığı, ———–plakalı araca ait trafik poliçesini düzenlemediği için sorumluluğunun bulunmadığı yönünde görüş ve kanaatlerini bildirmişlerdir.
Bilirkişi raporu taraf vekillerine tebliğ edilmiş, yapılan itirazların karşılanması ve dosyanın kazadaki kusur durumu ve hasar bedeline ilişkin olarak rapor tanzim ettirilmesi için dosya makine mühendisi bilirkişi —– tevdii edilmiştir.
—-tarafından düzenlenen —- sıralarında davacı taraf sürücüsü dava dışı—- yönetimindeki ————– yerleşim yerinde gece vakti, —– tek yönlü yolda —– istikametine seyir halinde iken olay mahalline geldiğinde otomobilinin ön sağ-yan köşe muhtelif kısımları istikametine göre sağ taraftaki —- istikametinden gelerek—– istikametine gitmek için yola katılmaya çalışan davalı taraf sürücüsü dava dışı —-marka —– yan kısmının çarpışması sonucu dava konusu olayın meydana geldiği, kusur yönünden; Davacı taraf sürücüsü dava dışı —– —– yerleşim yerinde — —– bulunan mahalde Tek yönlü yolda ——— istikametine seyir halinde iken olay yeri kavşak mahalline geldiğinde olay mahallinin yerleşim yeri olduğu hususunu ve yola katılmaya çalışan kamyonun durumunu da dikkate alarak hızını tedbir alabilecek düzeye düşürüp etkili fren tedbirine başvurmadığı değerlendirilmiş olup, olay mahallinde yolun yatay ve düşey güzergahının eğimsiz olduğu, yerleşim yeri olduğu, görüşe engel cisim bulunmadığı, kolluk görevlileri tarafından kaza yeri incelenerek çizildiği belirtilen krokide otomobile ait herhangi bir fren izinin işaretlenmediği, hasar fotoğraflarındaki otomobilin ön kısmındaki hasarın şekli ye niteliği, hasar-onanm kalemlerinin boyutu da dikkate alındığında, dikkatsiz ve özensiz davranışlarından dolayı olayda %25 oranında kusurlu olduğu, davalı taraf sürücüsü dava dışı —— istikametinden gelerek ——- levhasını ve gelen aracın uzaklık ve hızını dikkate almadan kontrolsüz şekilde geniş açı ile yola çıktığı, —- ne geçiş hakkını vermediği,—– istikamet şeridini kapatarak olayın meydana gelmesine sebebiyet verdiği anlaşılmış olup dikkatsiz ve özensiz davranışlarından dolayı %75 oranında kusurlu bulunduğu, hasar yönünden;—- tarihinde meydana gelen kaza sonucu oluşan hasara ilişkin tespitlerin, —– plakalı araçta meydana gelen maddi hasar İle uyumlu olduğu, hasarın durumunun kazanın oluş şekline alınan darbelere uygun olduğu, dava konusu —- model araçta meydâna gelen toplam hasar tutarının —- olduğu görüş ve kanaatine varıldığı bildirilmiştir.
Mahkememizce dosyanın mali müşavir bilirkişiye tevdi ile kazaya karışan — plaka sayılı aracın davalı —– kiralayıp kiralamadığı, kiralama süresi boyunca kesilen faturaların ticari defterlere işlenip işlenmediği, kira faturalarının ödenip ödenmediği hususunda davalı yapı kredi şirketinin defterlerinin incelenmesi için inceleme günü tayin edilmiş ve defterleri incelenmiştir.
—— tarafından düzenlenen 3. Kök raporda özetle; Davalı—–ortamında göndermiş olduğu—-düzenlenen faturaların —– plakalı aracın —–yıllarında—– düzenlendiği ve ticari defterlerine işlendiği, —- yıllarında kiralama faturalarına karşılık ödemelerin yapıldığı, —– tarafından —-yapıldığı, ———— sözleşme numaralı —– devir hükümleri gereği satın alma bedeli” açıklamalı —– bedelli fatura düzenlendiği ve fatura bedelinin ödendiği, görüş ve kanaatine varıldığı bildirilmiştir.
Tüm dosya kapsamının birlikte değerlendirilmesi neticesinde; davacının maliki olduğu—– plakalı araç dava dışı —- sevk ve idaresinde iken davalı —- olduğu, diğer davalı —– sürücüsü olduğu —– plakalı araç ile çarpışarak maddi hasarlı trafik kazası meydana geldiği, davacının aracını—- ettirdiği , tamir ücretinin —- olduğu bu bedelin —-davacının —- ödendiği bakiye kısım —– davamızın konusunu teşkil ettiği, dosya kapsamında alınan 2 teknik bilirkişi raporunda da davacının maliki olduğu aracın sürücüsünün kazanın meydana gelmesinde %25 oranında kusurlu olduğu, diğer araç olan —- plakalı araç sürücüsünün ise %75 oranında kusurlu bulunduğu, araçta meydana gelen hasarın bedelinin ise ilk raporda —, ikinci raporda ise —– olarak belirlendiği, bedeldeki farkın —- gibi çok cüzi bir fark olduğu bu hali ile—- tarihli bilirkişi heyet raporu ile —– tarihli raporun hem kusur hem de hasar bedeli yönünden birbirini tamamladığı ve tasdik ettiği, dosyamız davalısı —– davalı —– davaya konu araç için —– sözleşmesi yapıp yapmadığının tesbit edilebilmesi için tarafların defterlerinin bilirkişi marifetiyle incelettirildiği , —- tarihli mali bilirkişi raporu ve dosyaya sunulan — sözleşmesi çerçevesinde dosyamız davalısı —- plakalı aracın malik—— davaya konu araç için —- sözleşmesi yaptığının sabit olduğu , dosyamız davalısı—- plakalı aracın maliki —–plakalı aracın kaza tarihinde maliki ise de 2918 sayılı KTK’nın işletenle ilgili hükümlerine göre araç üzerinde fiili olarak hakimiyetinin uzun süreli—– sözleşmesi doğrultusunda bulunmadığı, bu durumda dosyamız davalısı —- plakalı aracın maliki —–sıfatının olmadığı ve meydana gelen kaza dolayısıyla hasıl olan hasardan da sorumlu tutulamayacağı, diğer davalı—– ise aracın davalının fiili olarak hakimiyetinde bulunduğu ve işçisi tarafından sevk ve idare edildiği bu durumda davalı——– sıfatının bulunduğu , bu hususta ihtilaf olmadığı, ancak hükme esas alınan her iki teknik raporda da davacı sürücüsünün kusurunun —- hasarının ise —- olarak bildirildiği, bu durumda kusuru oranında bedelde indirim yapıldığında ——-yönünden davalıların hasardan sorumlu olacakları, oysa davacının da kabulü olduğu üzere —- şirketi tarafından davacıya bu bedeli aşan miktarda—- tutarında ödeme yapıldığı, bu durumda davacının her bir davalı için -kendi kusur oranından daha fazla kendi —– ödeme aldığı sabit olmakla bakiye bedeli talep edemeyeceği, zira tazminat hukukunun ana prensibinin kusur olduğu, davalı —– yönünden yapılan değerlendirmede ise davalı —- davalı aracın —– düzenleyen şirket olmadığı bu hali ile meydana gelen kazada poliçe düzenlemeyen şirketin de meydana gelen kazadan ve hasardan mesul olmayacağı, davacı tarafın dava devam ederken davalı sigorta şirketini yanlış gösterdikleri, dava dışı ——— poliçesini düzenleyen şirket olduğu bu sebeple davaya dahil edilmesini talep ettikleri , oysa yukarıda açıkça zikredildiği şekilde davacının meydana gelen hasardan dolayı kusuru oranında indirim yapıldıktan sonra kalan bakiye bedelden daha fazla ödemeyi kendi —- aldığı bu durumda —– davaya dahil edilse dahi sonucun değişmeyeceği mahkememizce anlaşılmış ve açılan davanın reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurmak gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1- Açılan davanın REDDİNE
2-Alınması gerekli 59,30 TL karar ve ilam harcından davacı tarafından dava açılırken yatırılan 150,30 TL peşin harçtan mahsubu ile bakiye 91,00 TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı —— kendini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlülükte bulunan AAÜT’nin 3/2 Maddesi gereğince belirlenen 4.080,00 TL maktu vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Davalı —–kendini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlülükte bulunan AAÜT’nin 3/2 Maddesi gereğince belirlenen 4.080,00 TL maktu vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-Davalı —- tarafından yatırılan 700,00-TL bilirkişi ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
7-Taraflarca yatırılan ve kullanılmayan gider ve delil avanslarının karar kesinleştiğinde taraflara iadesine,
Dair, davacı vekili, davalı ——– vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık kesin süre içerisinde ——- nezdinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okundu.27/05/2021