Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 13. Asliye Ticaret Mahkemesi 2023/601 E. 2023/604 K. 27.09.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2023/601 Esas
KARAR NO: 2023/604
DAVA: Menfi Tespit (Araç Kiralama Aracılık Hizmeti Tedarikçi Üye işyeri Sözleşmesinden)
DAVA TARİHİ: 27/10/2020
KARAR TARİHİ: 27/09/2023

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Araç Kiralama Aracılık Hizmeti Tedarikçi Üye işyeri Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, dosya incelendi.

GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ/
DAVA/TALEP; Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili ile davalı arasında “araç kiralama aracılık hizmeti tedarikçi üye iş yeri sözleşmesi” ve “araç kiralama hizmeti tedarikçi üye sözleşmesi ek nüsha” imzalandığını, davalı olan üyenin iş yerine ait araçlarını evvelce müvekkili olan şirkete ait ——- web sitesi üzerinden müşterilere kiralanmasına aracılık ettiğini, taraflar arasındaki sözleşmelerin bu ilişkiye dayandığını, müvekkili olan şirketin davalıdan araçlarını web sitesinde yayınlayarak müşteri bulduğu için almış olduğu brüt bir kira olduğunu, taraflar arasındaki bu ticari ilişkiden kaynaklı olarak 30/04/2019, 31/05/2019, 28/06/2019, 31/07/2019 ve 23/08/2019 tarihli faturalara konu alacağını tahsil edilmesi için müvekkili olan şirkete karşı——– icra takibi başlatıldığını, ödeme emrinin davalıya tebligat kanunu madde 35’e göre tebliğ edildiğini, davalı tarafın sözleşme hükümleri hilafına hareketle müvekkili olan şirkete bildirim yapmaksızın araç kiralama sözleşmesi süresinin uzatılması veya yeni araç kira sözleşmesi düzenlenmiş olmasından kaynaklı müvekkili şirketin komisyon alacağını ödemediğini, davalı tarafın müşteriye daha yüksek kira bedelli araç teslim ettiğini ancak daha fazla gelir elde etmiş olmasına rağmen müvekkili olan şirkete düşük kira bedelli araç üzerinden komisyon ödediğini, yine davalı tarafın sözleşme hükümlerini ihlal edecek şekilde müvekkili olan şirkete bildirim yapmadan tahsis ettiği ek hizmetler karşılığı müvekkili olan şirketin komisyon alacağını ödemediğini, davalı tarafın teslim edilmeyen araçları sebebiyle müvekkili olan şirketin ödeme yapmak durumunda kaldığını, bu ödemelerin bedelinin davalıdan mahsubunun gerektiğini belirterek davanın kabulüne, müvekkilinin borçlu olmadığının tespitine, davalı tarafın icra takibine konu asıl alacağın %20’inden az olmamak kaydıyla kötü niyet tazminatına hükmedilmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

CEVAP/TALEP:Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkilinin araç kiralama sektöründe bir çok şehirde faaliyet gösteren araç kiralama şirketi olduğunu ve filosunda yaklaşık 750 araç bulunduğunu, müvekkilinin araçlarının kiralanması için bir çok firma iş ortaklığı kurduğunu, kiralanan araçlardan elde edilen gelirin belli bir yüzdesi anılan çözüm ortaklılarına ödendiğini, davacı şirket yetkilisi tarafından müvekkili olan şirkete çek verildiğini, daha sonra çekin süresinin iki hafta uzatıldığını, akabinde taraflar arasında yapılan toplantıda çekin iade edildiğini, davacı şirket yetkilisinin iade edilen çekin vade tarihini 11/11/2019 olarak değiştiğini ve imzaladığını, bu çekin müvekkiline verilmesi ile dahi bu borcun kabul edildiğini, dolayısıyla işbu davaya konu edilen alacak miktarının çek bedeli olan 109.911,00 TL’lik kısmının ayrılması gerektiğini, bu miktarın ödenip ödenmediğinin tespit edilmesi gerektiğini, kalan kısmı olan 28.704,80 TL’lik bir alacak olmadığı hususunda araştırma yapılması gerektiğini, davacı şirkete ait olan bir çekin neden müvekkilinin elinde olduğuna dair davacı tarafın açıklama yapması gerektiğini, davacı yanın müvekkilinin alacağını tahsilini engellemek için her türlü çabayı sergilediğini, bu nedenle müvekkilinin ——– Esas sayılı dosyasında icra takibi başlatıldığını, tarafların yaklaşık 5 yıldır iş ortaklığı yaptığını ancak davacının dilekçesinde bildirdiği hususlar ile ilgili davacının müvekkili olan şirkete hiç bir ihtarname göndermediğini ve müvekkili olan şirketin bu davranışını sonlandırması için herhangi bir talepte bulunmadığını, yaklaşık 5 yıl boyunca taraflardan bir tanesinin sözleşmeye sürekli olarak aykırı davranmasına rağmen iş ortaklığını devam edilmesinin hayatın olağan akışına aykırı olduğunu ve basiretli bir tacirin kabul edebileceği bir durum olmadığını belirterek haksız ve hukuka aykırı davanın reddine karar verilmesini, davacı tarafın icra takibine konu olan alacağının %20’inden az olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesini, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davacı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.

DELİLLER: ——– E, dosyası, Araç Kiralama Aracılık Hizmeti Tedarikçi Üye işyeri Sözleşmesi, ——– Ticaret Sicil Gazetesi, Ticaret Sicili Kayıtları, Vergi Dairesi Kayıtları, Dosya kapsamındaki tüm bilgi ve belgeler.

DEĞERLENDİRME VE SONUÇ:Dava, 6100 Sayılı HMK’nin 106 ve 2004 Sayılı İİK’nin 72/1-3 maddeleri gereğince açılmış Menfi Tespit istemine ilişkindir. 6102 sayılı TTK’nin 4/2 maddesi gereğince dava değerine göre 6100 Sayılı HMK’nin 316 ilâ 322 maddelerinde düzenlenen basit yargılama usulüne tabi işbu davada mahkememizce dilekçeler aşaması tamamlanmış ve usulüne uygun olarak ön inceleme duruşması icra edilmiş tarafların sulh olmamak istemediklerinin anlaşılması üzerine tahkikat aşamasına geçilerek tahkikat işlemlerine başlanmış ancak görevsizlik kararı verilerek dosya Sulh Hukuk Mahkemesine gönderilmiştir. Sulh Hukuk Mahkemesince de görevsizlik kararı verilmesi üzerine menci tarafından mahkememizin görevli olduğu karara bağlanmış ve dosya mahkememize gönderilmiştir. Mahkememizce davaya kaldığı yerden devam edilmek üzere taraf vekillerine davetiyeler gönderilmiştir.Ne var ki, yargılama devam ederken celse arasında davacı vekili tarafından UYAP sistemi —— üzerinden gönderilen 25/09/2023 tarihli dilekçeyle eldeki davadan feragat edildiği anlaşılmıştır. 6100 Sayılı HMK’nin 74.maddesi kapsamında davacı vekilinin dosyaya mübrez vekaletnamesi üzerinde yapılan incelemede; feragat özel yetkisinin bulunduğu görülmüştür.Davalı vekili tarafından UYAP sistemi ——- üzerinden gönderilen 27/09/2023 tarihli dilekçede ise özetle; davacı taraftan yargılama gideri taleplerinin olmadığı beyan edilmiştir. 6100 sayılı HMK’nin 309/1.maddesi gereğince; feragat dilekçe ile veya sözlü olarak yapılır. HMK’nin 310/1 maddesi gereğince; Feragat hüküm kesinleşinceye kadar her zaman yapılabilir. HMK’nin 309/2.maddesine göre ise; feragat karşı tarafın ve mahkemenin muvafakatına bağlı değildir. HMK’nin 309/4 maddesine göre de; Feragat kayıtsız ve şartsız olmalıdır.6100 Sayılı HMK’nin 311.maddesinde; “Feragat ve kabul, kesin hüküm gibi hukuki sonuç doğurur.” hükmü bulunmaktadır.6100 Sayılı HMK’nin 312/1.maddesine göre ise “Feragat veya kabul beyanında bulunan taraf, davada aleyhine hüküm verilmiş gibi yargılama giderlerini ödemeye mahkum edilir. Feragat veya kabul, talep sonucunun sadece bir kısmına ilişkin ise yargılama giderlerini mahkumiyet, ona göre belirlenir.” hükmü bulunmaktadır.
Yukarıda yapılan açıklamalar ve anılan yasal düzenlemeler ışığında yapılan inceleme ve değerlendirmede; usulüne uygun olarak yapılan ve davayı sona erdiren taraf işlemi niteliğindeki vaki feragat nedeniyle davanın reddine karar verilmiştir. 6100 Sayılı HMK’nin 323.maddesinde sayılan tüm yargılama giderleri taraf vekillerinin beyanlarına ve dosya kapsamına göre karşılıklı olarak tarafların üzerinde bırakılmak suretiyle 6100 Sayılı HMK’nin 297/2 maddesi gereğince aşağıdaki şekilde hüküm ihdas edilmiştir.

HÜKÜM:Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-)Davanın FERAGAT NEDENİYLE REDDİNE,
2-)Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
3-)Davalı tarafından yapılan yargılama giderlerinin davalı üzerinde bırakılmasına,
4-)492 Sayılı Harçlar Kanunu’na bağlı (I) sayılı tarifenin (III) kısmınin 2-a fıkrası gereğince alınması gereken 269,85 TL karar ve ilam harcının, Harçlar Kanununun 22.maddesi gereğince davanın ön inceleme duruşması yapıldıktan sonra feragat ile sonuçlanmış olması nedeniyle 2/3’ü alınacağından, alınması gereken 179,90 TL karar ve ilam harcından başlangıçta alınan (2.367,22 TL) peşin harcın mahsubuyla bakiye 2.187,32 TL harcın karar kesinleştiğinde talep halinde davacıya iadesine,
5-)6100 sayılı HMK’nin 333. maddesi gereğince hükmün kesinleşmesinden sonra kullanılmayan gider avansınin yatırana iadesine, (Yazı İşleri Müdürü tarafından Bölge Adliye ve Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri İle Cumhuriyet Başsavcılıkları İdari ve Yazı İşleri Hizmetlerinin Yürütülmesine Dair Yönetmeliğin 207/1 maddesi gereğince resen işlem yapılmasına )
Dair, taraf vekillerinin yokluğunda dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda ; 6100 sayılı HMK’nin 341/1, 342, 343, 344 ve 345/1 maddeleri gereğince gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içinde istinaf harç ve giderleri yatırılmak suretiyle mahkememize veya başka bir yer mahkemesine verilecek dilekçeyle; ——– Bölge Adliye Mahkemesinde İstinaf Kanun yolu açık olmak üzere karar verildi .27/09/2023