Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 13. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/828 E. 2022/612 K. 19.09.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2021/828 Esas
KARAR NO:2022/612

DAVA :Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ:31/12/2021
KARAR TARİHİ:19/09/2022
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:
Davacı şirket yetkilisi dava dilekçesinde özetle;Dava konusu şirketlerin yetkilisi olduğunu şirkete ait bilanço defterleri, faturalar, —-evrakları, ticari defterler, — depoda çalındığını veyahut zayi olduğundan bahisle mahkemeye başvurma zorunluluğu doğduğu ileri sürülerek zayi olanların tespiti ve taraflarına zayi belgesi verilmesi talep ve dava etmiştir.
DELİLLER:
Ticaret Sicil Kayıtları ,— kayıtları,dosya kapsamındaki sair tüm bilgi ve belgeler.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, 6102 sayılı TTK’nin 82/7 maddesi gereğince zayi belgesi verilmesi istemine ilişkindir. 6100 Sayılı HMK’nin 382 vd. maddeleri gereği zayi belgesi verilmesi talebi çekişmesiz yargı işi olup, TTK’nin 82. maddesi uyarınca işbu talep ticari işletmenin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden istenebileceğinden Mahkememizin yetkili olduğu anlaşılmıştır. Dava dilekçesine göre hukuki dinlenilme hakkı kapsamında davacıya defterlerin kaybolmasına ilişkin açıklama yapması için süre verilmiş, duruşma açılmış ve TTK’nin 82/7 uyarınca şirketin bağlı bulunduğu —- şirkete ilişkin bilgi ve belgeler istenerek değerlendirilmiştir.TTK’nin 82. maddesinde belgelerin saklanması ve saklama süresi başlığı altında düzenleme yapılmış bu kapsamda her tacirin ticari defterlerini sınıflandırılmış şekilde saklamakla yükümlü olduğu belirtilmiştir. TTK’nin 64/3 maddesinde yevmiye defteri,defteri kebir defteri ve envanter ticari defterlerinin ticari defter olarak tanımlanmıştır. TTK’nin 82. maddesinin 7. fıkrasında defter ve belgelerin bir afet veya hırsızlık sebebiyle kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren —-gün içinde ticari işletmenin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilmektedir.TTK’nın 82/1. maddesi gereğince, “Tacir, ticari defterlerini, envanterleri, finansal tablo, bilanço ve faaliyet raporlarını, aldığı mektupları (bir ticari işe ait yazışmaları), gönderdiği mektup suretlerini, kayıtlara esas olan belgeleri, sınıflandırılmış şekilde saklamakla yükümlüdür.”
Saklama süresi— yıl olup sürenin başlangıcı da kanunda belirtilmiştir (TTK m.82/5-6). Defter ve belgelerin saklanması yükümü, gerçek kişi tacirlerde ticaretin terk edilmesinden sonra sürdüğü gibi, tacirin ölümü halinde mirasçılar bakımından da devam eder. Mirasın resmi tasfiyesi veya tüzel kişiliğin sona ermesi durumlarında, defter ve belgeler Sulh Hukuk Mahkemesince saklanır (TTK m.82/8).Saklanması gereken defter ve belgeler, saklama süresi içinde,—gibi bir afet veya hırsızlıktan dolayı zayi olursa, tacirin (ölmüşse mirasçılarının), durumu öğrendikten itibaren— gün içerisinde işletmenin olduğu yerdeki mahkemeye başvurarak zayi belgesi alması gerekir. Kanun’da “isteyebilirler” denmiş ise de bu bir zorunluluk niteliğindedir. Zayi belgesi için açılan dava, çekişmesiz yargı işidir (TTK m.82/7).Kanun da belirlenen süre hak düşürücü süre niteliğindedir.Somut olayda; davacı şirketlerin özenle ve azami derece tedbir sağlanarak saklanması gereken bilgi ve belgelerinin dava dilekçesinde belirtilen adreste yer alan binanın deposunda saklandığının belirtildiği, davacı şirketlerin yetkilisinin saklanan bilgi ve belgelerin zayi olduğundan şirket yetkilisi ve depo olarak kullanılan bina sakinleri arasında yaşanan husumet ve bunun üzerine —-Esas sayılı dosyası ile görülen dava ile haberdar olduğu, huzurdaki davanın açılış tarihinin ise —olduğu, bu haliyle kanunda aranan — günlük hak düşürücü sürenin geçirilmiş olduğu anlaşılmakla davanın hak düşürücü süre nedeniyle reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm tesis olunmuştur.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-) Davanın hak düşürücü süre nedeniyle REDDİNE,
2-) Yapılan yargılama giderlerinin davanın mahiyetine göre davacı üzerinde bırakılmasına,
3-) Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken — karar ve ilam harcın peşin alınan — harcın mahsubu ile geriye kalan— harcın davacıdan alınarak Hazineye irat kaydına,
4-) 6100 sayılı HMK’nin 333. maddesi gereğince hükmün kesinleşmesinden sonra kullanılmayan avansının yatırana iadesine, bu konuda —-Yönetmeliğin 207/1 maddesi gereğince — tarafından resen işlem yapılmasına,Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren– hafta içinde Mahkememize verilecek dilekçe ile— Mahkemesinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.