Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 13. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/51 E. 2021/494 K. 01.07.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. İstanbul Anadolu 13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2021/145 Esas
KARAR NO : 2021/531

DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ : 08/03/2021
KARAR TARİHİ : 08/07/2021

Mahkememizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda dosya incelendi.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ /
DAVA/TALEP ;
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili olan şirketin —— kullanmakta olduğunu,—- örneklerinin sistemden silindiğini, müvekkili şirketin muhasebe yetkilisi, defter ve —– kuruluşuna belgelere sistem üzerinden ulaşamadığını bildirdiğini,—-belge saklama konusunda gerekli dikkat ve özeni göstermesine rağmen, sistemin versiyon yenilemesi esnasında mevcut — silinmesinden — sistemden silindiğini, ilgili kuruluş, söz konusu evrakların sistem üzerinden tekrar oluşturulmasının mümkün olmadığını müvekkili olan şirkete iletildiğini, bununla birlikte, anılan evrakların silinmesi nedeniyle derhal — Maddesi uyarınca defterlerin ikincil örneklerinin talep edildiğini, ancak henüz —halihazırda müvekkili şirkete olumlu veya olumsuz dönüş yapmadığını, Vergi Usul Kanunu (VUK) m. 13 uyarınca kişinin iradesi dışında oluşan mecburi yok olma ve sahibinin iradesi dışındaki sebeplerle defter ve vesikaların elden çıkma durumları mücbir sebep olarak sayıldığını, VUK Mükerrer m. 242 uyarınca defter, kayıt ve belgelere ilişkin hükümler elektronik defter, kayıt ve belgeler için de geçerli olduğunu, TTK m. 82/7 hükmünde ise tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterlerin saklama süresi içerisinde zayi olması durumunda, zayi belgesi talebiyle dava açılabileceğinin düzenlendiğini,—- Defter Tebliği’nin 7. maddesinde elektronik defter ve beratlara ait kayıtlarının bozulması, silinmesi, zarar görmesi, işlem görmemesi ve bu dosyaların elektronik defter saklama hizmeti veren—- — edilemediği hallerde, zayi belgesi talep edilebileceğinin belirtildiğini, somut olayda da,— Yevmiye Defteri ve Defter-i Kebir örnekleri müvekkili şirketin kusuru ve ihmali olmaksızın sistemden silindiğini, belirterek müvekkili şirketin basiretli tacir olarak saklamakla yükümlü olduğu belgelerin — dosyalardan silinmesi nedeniyle zayi olmasına istinaden belirtilen belgeler ve defterlerin zayi nedeniyle iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP /TALEP : Dava HMK’nin 382 (2) e-1( Ticari defterlerin ziyaı halinde belge verilmesi) maddesi gereğince çekişmesiz yargı işidir.
DELİLLER :—kayıtları,– dosya kapsamındaki sair tüm bilgi ve belgeler.
DEĞERLENDİRME VE SONUÇ:
Dava, 6102 sayılı TTK’nin 82/7 maddesi gereğince zayi belgesi verilmesi istemine ilişkindir.
6100 Sayılı HMK’nin 382 vd. maddeleri gereği zayi belgesi verilmesi talebi çekişmesiz yargı işi olup, davacılar vekili tarafından gösterilen deliller toplanmış ve TTK’nin 82/7 maddesi uyarınca gerekli görülen deliller de resen toplanmış ve değerlendirilmiştir. Mahkememizce ön inceleme duruşması icra edilmiş, tahkikat işlemleri yerine getirilerek davacılar vekilinin son sözleri dinlerek aşağıdaki hüküm sonucuna ulaşılmıştır.
6102 sayılı TTK’nin 82. maddesinde belgelerin saklanması ve saklama süresi başlığı altında düzenleme yapılmış bu kapsamda her tacirin ticari defterlerini sınıflandırılmış şekilde saklamakla yükümlü olduğu belirtilmiştir. 6102 sayılı TTK’nin 82. maddesinin 7. fıkrasında; bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün gün içinde ticari işletmenin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilmektedir. Bu dava hasımsız açılır, Mahkeme gerekli gördüğü delillerin toplanmasını emredebilir.’ düzenlemesine havidir. Öte yandan 6102 sayılı TTK’nin 18/3 maddesine göre her tacirin ,ticarethanesine ait bütün faaliyetlerinde basiretli bir iş insanı gibi hareket etmesi gerekmektedir.
Yukarıda açıklanan hususlar ve anılan yasal düzenlemeler ışığında somut olaya bakıldığında davacı şirketin — siciline kayıtlı olduğu, davacı şirketin adresinin mahkememiz yargı çevresinde bulunduğu ,davacı şirketin dava konusu ettiği defterlerin saklanması zorunlu ticari defterler kapsamında oldukları, davacı şirketin, ticari defter ve kayıtlarını—örneklerinin elektronik ortamda — üzerindeki dosyalardan silindiği, işbu kayıtların kurtarılmasının mümkün olmadığı, — saklanmadığı ve dolayısıyla örneğine ulaşılmasının mümkün olmadığı, Elektronik Defter Tebliğinin 7.maddesinde de ‘elektronik defter ve beraatlara ait kayıtların bozulması ,silinmesi, zarar görmesi, işlem görmemesi ve bu dosyaların elektronik defter saklama hizmeti veren—-ikincil örneklerinin temin edilemediği hallerde ,zayi belgesi talebinin mümkün kılınması karşısında davacı şirketin iradesi dışında mücbir sebep nedeniyle silinerek zayi olduğu anlaşılan ve ikincil örneklerine ulaşılamayan davaya konu ticari defter ve belgelerin zayi nedeniyle iptaline karar verilmek suretiyle zayi belgesi yerine geçmek üzere 6100 sayılı HMK’nın 26, 297/2 maddeleri gereğince aşağıdaki şekilde hüküm verilmiştir.
HÜKÜM ; Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere:
1-) Davanın KABULÜNE,
2-) 6102 Sayılı TTK’nın 82/7 maddesi gereğince davacı——dönemlerine ait Yevmiye Defteri ve Defteri Kebir’in ZAYİ NEDENİYLE İPTALİNE,
3-)Yapılan yargılama giderlerinin, davanın çekişmesiz yargı işlerinden olması nedeniyle davacı üzerinde bırakılmasına,
4-)Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken harç peşin olarak alındığından başka harç alınmasına yer olmadığına,
5-)6100 sayılı HMK’nın 333. maddesi gereğince hükmün kesinleşmesinden sonra kullanılmayan gider avansının yatırana iadesine; bu konuda Yazı İşleri Müdürü tarafından Bölge Adliye ve Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri İle Cumhuriyet Başsavcılıkları İdari ve Yazı İşleri Hizmetlerinın Yürütülmesine Dair Yönetmeliğin 207/1 maddesi gereğince resen işlem yapılmasına,
Dair, davacılar vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içinde mahkememize verilecek dilekçeyle İstanbul Bölge Adliye Mahkemesinde İstinaf Kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.