Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2021/363 Esas
KARAR NO: 2021/933
DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız))
DAVA TARİHİ: 15/06/2021
KARAR TARİHİ: 09/12/2021
Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali) davasının yapılan açık yargılaması sonunda dosya incelendi:
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ /
DAVA/TALEP ;
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili — alacağına istinaden borçlu —muhtelif keşide tarihli çeki teslim aldığını, keşidecisi —— tutarlı çek, müvekkilin yedinde iken kaybolduğunu veya çalındığını, müvekkilinin çekin tedavüle girmesinden ve bu nedenle mağduriyetlerin yaşanmasından endişe ettiğini, müvekkilinin ileride telafisi mümkün olmayan zararlara uğramasının önlenmesi bakımından; keşidecisi, keşide tarihi, miktarı, seri numarası ve ilgili banka şubesi belirtilen çekler ile ilgili öncelikle tarihi de dikkate alınarak ödeme yasağı konulması ve bu hususun muhatap banka şubesine bildirilmesine; —–ilanına akabinde söz konusu çeklerin zayi nedeniyle iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP /TALEP: Dava HMK’nın 382(2)-e maddesi gereği çekişmesizdir.
DELİLLER: —– Dosya kapsamındaki sair tüm bilgi ve belgeler.
DEĞERLENDİRME VE SONUÇ:
Dava, 6102 Sayılı TTK’ nın 818/1(s) maddesi delaletiyle, aynı Kanunun 757. vd. maddeleri uyarınca zayi nedeniyle çek iptali istemine ilişkindir.
Dava HMK’nın 382(2)-e maddesi gereği çekişmesiz yargı işi olup aynı yasanın 385. maddesine göre 316-322 maddeleri kapsamında basit yargılama usulüne tabidir.
Mahkememizce usulüne uygun olarak yapılan davet sonucunda duruşma açılarak ön inceleme duruşması icra edilmiş, uyuşmazlık belirlenmiş ve tahkikata geçilerek tahkikat işlemleri yerine getirilmiş, deliller incelenip değerlendirilmiş ve duruşmaya katılan davacı/ilgili vekilinin son sözleri dinlenip zapta geçilerek aşağıdaki hüküm sonucuna ulaşılmıştır.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunun Senedin Türünün Değiştirilmesi Başlıklı Madde 650” (1) Nama veya emri yazılı senet, ancak kendisine hak verdiği ve borç yüklediği tüm kişilerin muvafakatıyla hamile yazılı sende dönüştürebilir. Bu muvafakatın doğrudan senet üzerine yazılması gerekir. (2) Hamile yazılı senetlerin nama veya emre yazılı senede dönüştürülebilmesi hususunda da aynı kural geçerlidir. Bu son halde hak veya borç sahibi kişilerden birinin muvafakat bulunmazsa bu dönüştürme, ancak dönüştürmeyi yapan alacaklı ile onun haklarına doğrudan doğruya halef olan kişi arasında hüküm ifade eder.” hükmü bulunmaktadır.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunun Şartları Başlıklı Madde 651” (1) Kıymetli evrak zayi olduğu takdirde mahkeme tarafından iptaline karar verilebilir. (2) Kıymetli evrakın zayi olduğu veya zıyan ortaya çıktığı anda senet üzerinde hak sahibi olan kişi, senedin iptaline karar verilmesini isteyebilir.” hükmü bulunmaktadır.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunun Hükümleri Başlıklı Madde 652” (1) İptal kararı üzerine hak sahibi hakkını senetsiz olarak da ileri sürebilir vaeya yeni bir senet düzenlenmesini isteyebilir. (2) Bunun dışında iptal usulü ve hükümleri hakkında, kıymetli evrakın çeşitli türlerine ilişkin özel hükümler uygulanır.” hükmü bulunmaktadır.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunun Uygulanacak Hükümler başlıklı Madde 818” (1) Poliçeye ait aşağıdaki hükümler çek hakkında da uygulanır: s) İptal hakkındaki 757 ilâ 763 üncü maddelerle 764 üncü maddenin birinci fıkrası.” hükmü bulunmaktadır. Aynı kanunun Önleyici Önlemler başlıklı Madde 757” (1) İradesi dışında poliçe elinden çıkan kişi, ödeme veya hamilin yerleşim yerindeki asliye ticaret mahkemesinden, muhatabın poliçeyi ödemekten menedilmesini isteyebilir.” hükmü bulunmaktadır. Görüldüğü üzere çek iptal davası açma hakkı TTK’nın 651.maddesi uyarınca, çeke bağlı alacağı bulunan hamile aittir. İptal kararını alan hamil, TTK’nın 652.maddesinde düzenlendiği üzere, hakkını senetsiz ileri sürebilir ya da borçludan yeni bir kıymetli evrak düzenlenmesini isteyebilir. İptal davasının ve iptal hükmünün amacı ve sonucu budur.
Yukarıda anılan yasal düzenlemeler, yapılan açıklamalar ve yapılan yargılamaya göre somut olayda 6102 Sayılı TTK’nın 760-762.maddeleri uyarınca —– gerekli ilanlar yapılmış ve ilana konu gazeteler dosya kapsamına alınmıştır. Yapılan ilanlara rağmen davaya konu çekler, üzerlerinde hak iddia eden veya bulan üçüncü kişiler tarafından yasal süre içinde mahkememize ibraz edilmemiş ve bu yönde herhangi bir beyanda ve talepte bulunulmamıştır. Muhatap —- şubesi tarafından verilen yanıtta da dava konusu çeklerin ibrazına rastlanılmadığı ve ödeme yasağının işlendiği bildirildiğinden işbu çeklerin zayi olduğu sonuç ve kanaatine ulaşılarak davacının davasının kabulü ile, 6102 sayılı TTK’nın 818/1-s maddesi yollamasıyla 764/1. maddesi uyarınca davaya konu çeklerin zayi nedeniyle iptaline karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm ihdas edilmiştir.
HÜKÜM :Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere:
1-)Davanın KABULÜNE,
2-)a-Keşidecisi —– tutarlı çek,
b-Keşidecisi—- tutarlı çek,
c-Keşidecisi —- tutarlı çek,
d-Keşidecisi—- tutarlı ÇEKLERİN AYRI AYRI ZAYİ NEDENİYLE İPTALLERİNE,
3-)Yapılan yargılama giderlerinin davanın mahiyeti gereği davacı üzerinde bırakılmasına,
4-)Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 59,30 TL karar ve ilam harcı peşin olarak alındığından başkaca harç alınmasına yer olmadığına,
5-)6100 sayılı HMK’nın 333. maddesi gereğince hükmün kesinleşmesinden sonra kullanılmayan avansının yatırana iadesine; işbu konuda Yazı işleri Müdürü tarafından Bölge Adliye ve Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri İle Cumhuriyet Başsavcılıkları İdari ve Yazı İşleri Hizmetlerinin Yürütülmesine Dair Yönetmeliğin 207/1 maddesi gereğince resen işlem yapılmasına,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren; 6100 sayılı HMK’nın 341/1,342, 343, 344 ve 345/1 maddeleri gereğince iki hafta içinde mahkememize veya başka bir yer mahkemesine verilecek dilekçeyle; istinaf harç ve giderleri yatırılmak suretiyle ———Adliye Mahkemesinde İstinaf Kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 09/12/2021