Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2020/953 Esas
KARAR NO: 2022/154
DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız))
DAVA TARİHİ: 24/12/2020
KARAR TARİHİ: 17/02/2022
Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, dosya incelendi.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ /
DAVA/TALEP : Davacı dava dilekçesinde özetle; —— çeklerin yetkili hamili olan müvekkili tarafından kaybedildiğini, kaybedilen çeklerin bankaya ibraz edilmedikleri gibi herhangi bir takip konusu da yapılmadıklarını, söz konusu çeklerle ilgili çek yapraklarının banka tarafından iadesi talep edilmekte olduğundan bu çek yapraklarının kaybolması nedeni ile iadesi mümkün olamadığından çeklerin zayi nedeniyle iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP /TALEP : Dava HMK’nın 382(2)-e maddesi gereği çekişmesizdir.
DELİLLER : Nüfus Kayıtları, —–
DEĞERLENDİRME VE SONUÇ:
Dava, 6102 Sayılı TTK’ nın 818/1(s) maddesi delaletiyle, aynı Kanunun 757. vd. maddeleri uyarınca zayi nedeniyle çek iptali istemine ilişkindir.
Dava HMK’nın 382(2)-e maddesi gereği çekişmesiz yargı işi olup aynı yasanın 385. maddesine göre 316-322 maddeleri kapsamında basit yargılama usulüne tabidir.
Mahkememizce usulüne uygun olarak yapılan davet sonucunda duruşma açılarak ön inceleme duruşması icra edilmiş, uyuşmazlık belirlenmiş ve tahkikata geçilerek tahkikat işlemleri yerine getirilmiş, deliller incelenip değerlendirilmiş ve son duruşmaya katılan davacı/ilgili vekilinin son sözleri dinlenip zapta yazılarak aşağıdaki hüküm sonucuna ulaşılmıştır.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunun Senedin Türünün Değiştirilmesi Başlıklı Madde 650” (1) Nama veya emri yazılı senet, ancak kendisine hak verdiği ve borç yüklediği tüm kişilerin muvafakatıyla hamile yazılı sende dönüştürebilir. Bu muvafakatın doğrudan senet üzerine yazılması gerekir. (2) Hamile yazılı senetlerin nama veya emre yazılı senede dönüştürülebilmesi hususunda da aynı kural geçerlidir. Bu son halde hak veya borç sahibi kişilerden birinin muvafakat bulunmazsa bu dönüştürme, ancak dönüştürmeyi yapan alacaklı ile onun haklarına doğrudan doğruya halef olan kişi arasında hüküm ifade eder.” hükmü bulunmaktadır.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunun Şartları Başlıklı Madde 651” (1) Kıymetli evrak zayi olduğu takdirde mahkeme tarafından iptaline karar verilebilir. (2) Kıymetli evrakın zayi olduğu veya zıyan ortaya çıktığı anda senet üzerinde hak sahibi olan kişi, senedin iptaline karar verilmesini isteyebilir.” hükmü bulunmaktadır.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunun Hükümleri Başlıklı Madde 652” (1) İptal kararı üzerine hak sahibi hakkını senetsiz olarak da ileri sürebilir vaeya yeni bir senet düzenlenmesini isteyebilir. (2) Bunun dışında iptal usulü ve hükümleri hakkında, kıymetli evrakın çeşitli türlerine ilişkin özel hükümler uygulanır.” hükmü bulunmaktadır.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunun Uygulanacak Hükümler başlıklı Madde 818” (1) Poliçeye ait aşağıdaki hükümler çek hakkında da uygulanır: s) İptal hakkındaki 757 ilâ 763 üncü maddelerle 764 üncü maddenin birinci fıkrası.” hükmü bulunmaktadır. Aynı kanunun Önleyici Önlemler başlıklı Madde 757” (1) İradesi dışında poliçe elinden çıkan kişi, ödeme veya hamilin yerleşim yerindeki asliye ticaret mahkemesinden, muhatabın poliçeyi ödemekten menedilmesini isteyebilir.” hükmü bulunmaktadır. Görüldüğü üzere çek iptal davası açma hakkı TTK’nın 651.maddesi uyarınca, çeke bağlı alacağı bulunan hamile aittir. İptal kararını alan hamil, TTK’nın 652.maddesinde düzenlendiği üzere, hakkını senetsiz ileri sürebilir ya da borçludan yeni bir kıymetli evrak düzenlenmesini isteyebilir. İptal davasının ve iptal hükmünün amacı ve sonucu budur.
Yukarıda anılan yasal düzenlemeler, yapılan açıklamalar ve yargılamaya göre somut olayda evvelin 6102 Sayılı TTK’nın 760-762.maddeleri uyarınca—— gerekli ilanlar yapılmış ve ilana konu gazeteler dosya kapsamına alınmıştır. Yapılan ilanlara rağmen davaya konu çekler, üzerlerinde hak iddia eden veya bulan üçüncü kişi ya da kişiler tarafından yasal süre içinde mahkememize ibraz edilmemiş ve bu yönde herhangi bir beyanda ve talepte de bulunulmamıştır. Muhatap —-verilen yanıtta da dava konusu çeklerden —bedelli çekin —-tarihinde ibraz edildiği ve bedelin ödendiği ancak——- yıllık saklama süresi geçtiğinden çekin arşiv kayıtlarında yer almadığı bildirilmiştir. Mahkememizce çek keşidecisi olduğu iddia edilen şirketle ilgili —— yazılan müzekkerelerden sonuç alınamamıştır. Bu cümleden hareketle dava dilekçesindeki anlatımdan zayi nedeniyle iptali istenen çek yapraklarının banka tarafından iadesinin talep edildiği öne sürüldüğünden davacının söz konusu çeklerin hamili olduğu iddiası ve buna bağlı olarak hakkını senetsiz ileri sürme hakkı ve iradesine ilişkin yeterli ve inandırıcı hiçbir delil ve durum görülmemiştir.—– dava konusu edilen çeklerin yaklaşık yirmi yıl önceye ait olması da gözetildiğinde somut olayda davacının hamil sıfatına ilişkin soyut ve amaca ilişkin çelişkili iddia dışında delil bulunmaması ve keşideci olarak gösterilen şirketin ticaret unvanı ile davaya ve ilana konu edilen çeklerin bilgilerinin uyuşmaması karşısında iddianın oldukça müphem kaldığı düşünülmüştür. Binaenaleyh gerçekleşen bu durum karşısında hukuka uygun yeterli ve inandırıcı bulunmayan davanın reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM :Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere,
1-)Davanın REDDİNE,
2-)Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 80,70 TL karar ve ilam harcına peşin alınan 54,40 TL peşin harcın mahsubu ile bakiye 26,30 TL karar ve ilam harcının davacıdan alınarak Hazineye gelir kaydına,
3-Yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
4-6100 sayılı HMK’nin 333. maddesi gereğince hükmün kesinleşmesinden sonra kullanılmayan avansın yatırana iadesine, (Bölge Adliye ve Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri İle Cumhuriyet Başsavcılıkları İdari ve Yazı İşleri Hizmetlerinin Yürütülmesine Dair Yönetmeliğin 207/1 maddesi gereğince Yazı İşleri Müdürü tarafından resen işlem yapılmasına)
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı ; 6100 sayılı HMK’nın 341/1, 342, 343, 344 ve 345/1 maddeleri gereğince gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içinde mahkememize veya başka bir yer mahkemesine verilecek dilekçeyle; istinaf harç ve giderleri yatırılmak suretiyle———- Adliye Mahkemesinde İstinaf Kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.17/02/2022