Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 13. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/887 E. 2023/69 K. 30.01.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2020/887 Esas
KARAR NO: 2023/69
DAVA: Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ: 30/11/2020
KARAR TARİHİ: 30/01/2023
Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkile ait şirket ile davalı şirket arasında —- yapımına ilişkin —— tarihli Hizmet Sözleşmesi akdedildiğini, işbu sözleşmenin —- gereğince müvekkili sözleşmenin —- belirtilen sistemi oluşturacağını, yine sözleşmenin —– işe başlama tarihi olan —— tarihinden itibaren —– iş günü içerisinde bitirileceğini, projenin çok büyük bir kısmını tamamladığını, mail adresi ve şifrenin de davalı tarafa gönderilmek sureti ile iş teslim edildiğini, ancak davalı tarafın, sözleşmenin — düzenlenen —–başlıklı kısım gereğince, ödeme yükümlülüğünü yerine getirmediğini, davalının bu güne kadar müvekkile sadece—– ödeme yaptığını, müvekkilin projenin büyük bir kısmını tamamlamış olmasına karşın, davalı şirketin ödeme yükümlülüğünü yerine getirmemesi sebebi ile davalı tarafa —– No’lu ihtarnamesi keşide edildiğini ve ihtarname keşide edildiği tarihte vadesi gelmiş 1.Ödeme : — tarihinde toplam bedelin %50’si (yüzde ellisi) ile 2.Ödeme :—- tarihinde toplam bedelin %25’i (yüzde yirmibeşi) olmak üzere —– ödeme talep edildiğini, ödeme yapılmaması halinde ise sözleşmenin —-maddesi uyarınca ayrı bir ihtara gerek kalmaksızın geri kalan tüm bakiye olan—– muaccel hale geleceğini, sözleşmenin —— maddesi uyarınca ikinci bir ihtara gerek kalmaksızın sözleşmenin fesholacağına dair ihtarın —- tarihinde tebliğ edildiğini, ihtarnameye davalı tarafça herhangi bir cevap verilmediğini, ödemelerin de yapılmadığını beyanla fazlaya ilişkin haklarını saklı tutarak şimdilik ——alacağın temerrüt faizi ile birlikte davalıdan ‘tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı tarafa usulüne uygun tebligat yapılmış, davalı taraf davaya cevap vermemiştir.
DELİLLER:
—–tarihli, —- Yevmiye No’lu ihtarnamesi, mail yazışmaları,——- kayıtları, ——-yazı cevabı, bilirkişi raporu.
Yazılım uzmanı bilirkişi ile nitelikli hesaplama uzmanı bilirkişilerden oluşan heyet tarafından düzenlenen —– tarihli bilirkişi raporunun incelenmesinde; sistemin tasarımsal ve fonksiyonel inceleme testleri gerçekleştirildiğinde, yönetici paneli yoluyla ——-ihale bilgilerinin yayınlanabildiğinin, tanımlanan kullanıcıların ilgili ihalelere başvuru yapabildiğinin, bu fonksiyonların yanı sıra sistemin içerik yönetim sisteminde bulunan temel tasarımsal düzenleme özelliklerine sahip olduğunun, inceleme konusu yazılımın ekranlarında kullanıcı arayüzü üzerinden veri ekleme silme ve güncelleme işlemleri ile test edildiğinde sistemin kullanıcı adına açılmış —–sitesinde yayında ve ihale amaçlı kullanılabilen çalışır durumda bir uygulama olduğunun tespit edildiği, sözleşmenin —-Maddesine göre işe başlama tarihi olan —— tarihinden itibaren — iş günü içerisinde projenin bitirilmesinin kararlaştırıldığının, dava dosyası içinde sunulmuş olan — tarihli mail içeriğinde ——- programın kullanılması için gerekli olan mail adresi ve şifrenin de davalı tarafa gönderilmiş olduğu, sistemin kullanıcı adına açılmış —- yayında ve ihale amaçlı kullanılabilecek şekilde çalışır durumda olduğunun, ———-olarak belirlenmiş, ödeme planında bu bedele —-dahil edileceğinin belirlendiği, Ödeme şekli ve miktarlarının ise sözleşmenin —– Maddesinde düzenlenmiş olup; “İşbu sözleşme ile birlikte toplam proje bedeli,—– senelik sunucu hizmet bedeli hariç olan —–aşağıda belirtilen ödeme planına uygun olarak ———— Hesabına ödenecektir.
1.Ödeme : —- tarihinde toplam bedelin —– —- ödenecektir.
2.Ödeme : — tarihinde toplam bedelin——- ödenecektir.
3.Ödeme : İşbu sözleşmede —— tarafından tamamlanarak müşteriye teslim edilmesinin ardından 3 (üç) gün içerisinde toplam bedelin —- ödenecektir.
4.Ödeme : İşbu sözleşmede belirtilen işin —–tarafından tamamlanarak müşteriye teslim edilmesinin ardından 45 (kırk beş) gün içerisinde toplam bedelin ——- ödenecektir.
Yukarıda belirtilen ödemelerin faturaları kesildiğinde ilgili —bedelleri aynı hesaba ödenecektir. ” şeklinde olduğunun, aynı sözleşmenin —maddesinde ise; ” Müşteri aldığı hizmet karşılığı ödemelerini, —- işbu sözleşme uyarınca taahhüt ettiği zamanlarda ve eksiksiz olarak yapmakla yükümlüdür. Müşteri ödeme yapmayı taahhüt etmiş olduğu sürenin üzerinden 7 (yedi) günlük gecikme yaşanması durumunda ayrı bir ihtara gerek kalmaksızın ödeme yapılması gereken süreden itibaren yasal gecikme faizi ödemeyi ve geri kalan bakiyeyi peşinen kayıtsız ve şartsız ödemeyi kabul eder.” hükmü yer aldığının, davalı tarafın iş bu sözleşme gereğince sadece 65.000 TL ödeme yapmış olduğunun, davacı tarafından davalı tarafa ——–Yevmiye No’lu ihtarnamesinin keşide edildiği ve ihtarname keşide edildiği tarihte vadesi gelmiş 1.Ödeme : —- tarihinde toplam bedelin — ile 2.Ödeme : — tarihinde toplam bedelin —- olmak üzere —– ödeme talep edilmiş, ödeme yapılmaması halinde ise sözleşmenin —-maddesi uyarınca ayrı bir ihtara gerek kalmaksızın geri kalan tüm bakiye olan —— muaccel hale geleceği, sözleşmenin —- Maddesi uyarınca ikinci bir ihtara gerek kalmaksızın sözleşmenin fesholacağına dair ihtarın 21.07.2020 tarihinde tebliğ edildiğinin, bu çerçevede davacının sözleşmede kararlaştırılan (fatura kesilmediği için) kdv hariç proje bedeli 450.000,00 TL ye hak kazandığının, projenin 65.000,00 TL lık kısmının ödendiği anlaşılmakla bakiye 385.000,00 TL yönünden davanın yerinde olduğunun belirtildiği görülmüştür.
Davacı vekili tarafından 06/04/2022 tarihli ıslah dilekçesi ile dava değerinin 385.000 TL olarak arttırıldığı görülmüştür.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE:
Dava, taraflar arasında akdedilen —- yapımına ilişkin 25.12.2019 tarihli Hizmet Sözleşmesinden kaynaklanan alacak talebine ilişkindir.
Somut olayda; taraflar arasında—— yapımına ilişkin 25.12.2019 tarihli Hizmet Sözleşmesi akdedildiği, sözleşmenin —— maddesi ile davacı şirketin sözleşmen—– belirtilen sistemi oluşturması ve sözleşmenin —-maddesi ile de işe başlama tarihi olan 06.01.2020 tarihinden itibaren 90 (doksan) iş günü içerisinde projeyi bitirmesinin kararlaştırıldığı, davacı tarafça sözleşmeye konu işin büyük bir kısmının tamamlanarak davalıya teslim edilmesine rağmen davalı tarafça sözleşmenin —–maddesinde düzenlenen Proje Bedeli ve Ödeme başlıklı kısım gereği ——— olarak belirlenen iş bedelini, sözleşmenin—— maddesinde kararlaştırılan tarihlerde ödememesi üzerine ——- Yevmiye No’lu ihtarnamesi ile sözleşmeyi feshettiği, davalı tarafça yapılan işlerin karşılığı olarak 65.000 TL ödeme yapılmışsa da bu ödemenin projenin tamamlanmış kısmına karşılık gelen bedelin altında kaldığından bahisle bakiye alacağın tahsili talebiyle huzurdaki kısmi davanın ikame edildiği görülmüştür.
Taraflar arasında akdedilen —— tarihli Hizmet Sözleşmesinin —— Maddesi;
“4.1. —- ihtiyaç duyduğu——- belirtilen sistemi oluşturacaktır.
4.2.—- gerekli düzenlemeler ile birlikte, — olarak belirtilen —– projeyi Müşteri’ye teslim etmesini takip eden ilk 15 iş günü test süresi sayılır. Test süresi zarfında ortaya çıkacak yazılım ve uygulama ile ilgili tüm sorunları—— yükümlüdür. 15 günlük süre sonunda Müşteri—— adresine bildirdiği tüm hata ve sorunlar giderildiği takdirde proje kabul edilmiş sayılır.
4.3.—— Sözleşme süresince hatalı kod ve tasarımlardaki düzenleme ve düzeltmeleri ücretsiz olarak makul sürede yapacağını kabul ve beyan eder.
4.4 İlave İşler: —- arasında yapılan bu akde ek olarak yapılacak işlerde —– tarafından Müşteriye verilecek ve Müşteri tarafından onaylanacak yazılı tekliflerdeki ücret ve bedeller esas alınacaktır.
4.5. —– başlama tarihinden —- itibaren, —— iş günü içerisinde projeyi bitirmeyi taahhüt eder.”
Sözleşmenin —– maddesi; “Proje bedeli——–dır. Ödeme planında bu ücrete —- dahil edilecektir.”
Sözleşmenin —– maddesi; “İşbu sözleşme ile birlikte toplam proje bedeli, 1 (bir) senelik sunucu hizmet bedeli hariç olan 450.000 (dörtyüzellibin)—– aşağıda belirtilen ödeme planına uygun olarak ——Hesabına ödenecektir.
1.Ödeme :— tarihinde toplam bedelin—— ödenecektir.
2.Ödeme : — tarihinde toplam bedelin —- ödenecektir.
3.Ödeme : İşbu sözleşmede ——- tarafından tamamlanarak müşteriye teslim edilmesinin ardından 3 (üç) gün içerisinde toplam bedelin—–ödenecektir.
4.Ödeme : İşbu sözleşmede belirtilen işin—- tarafından tamamlanarak müşteriye teslim edilmesinin ardından 45 (kırk beş) gün içerisinde —– ödenecektir.
Yukarıda belirtilen ödemelerin faturaları kesildiğinde ilgili –bedelleri aynı hesaba ödenecektir.”
Sözleşmenin —–maddesinde; “Müşteri aldığı hizmet karşılığı ödemelerini, —— işbu sözleşme uyarınca taahhüt ettiği zamanlarda ve eksiksiz olarak yapmakla yükümlüdür. Müşteri ödeme yapmayı taahhüt etmiş olduğu sürenin üzerinden 7 (yedi) günlük gecikme yaşanması durumunda ayrı bir ihtara gerek kalmaksızın ödeme yapılması gereken süreden itibaren yasal gecikme faizi ödemeyi ve geri kalan bakiyeyi peşinen kayıtsız ve şartsız ödemeyi kabul eder.” şeklindedir.
Sözleşme, belirli bir borç ilişkisini meydana getirmek üzere, iki veya daha fazla kişinin karşılıklı ve birbirlerine uygun irade açıklamalarıyla kurulan bir hukuksal işlemdir.
Sözleşmenin başlıca çeşitleri aşağıdaki şekildedir:
1- Borçlar hukuku sözleşmeleri
a) Bir yana borç yükleyen sözleşmeler
b) İki yana borç yükleyen (karşılıklı) sözleşmeler
aa) Tam karşılıklı sözleşmeler
bb) Eksik karşılıklı sözleşmeler
2- Medeni hukuk sözleşmeleri
Sözleşme özgürlüğü kuralı, sözleşme ile bağlı kalmama, yani sözleşmeyi sona erdirme özgürlüğünü de içerir. Varolan bir sözleşmeyi sona erdirmenin yollarından birisi de, sözleşmeden dönmenin yanı sıra sözleşmenin feshidir. Dolayısıyla sözleşme özgürlüğü, sözleşmenin tek taraflı tasfiyesine yönelik olarak sona erdirilmesini amaçlayan fesih hakkını da içermektedir.
Fesih, sürekli bir borç ilişkisini ileriye etkili bir şekilde sona erdiren, bozucu yenilik doğuran bir hak olarak kabul edilmektedir. Feshi ihbar (feshin ihbarı, bildirilmesi ) ise, tek taraflı ve karşı tarafa ulaşması gereken bir irade beyanıyla kullanılır; şarta bağlanamaz, kullanıldıktan sonra da geri alınamaz. Fesih, hüküm ve sonuçlarını muhatabın hakimiyet alanına ulaştığı anda geleceğe etkili olarak meydana getirir.
Fesih, olağan (süreli) ve olağanüstü fesih olmak üzere ikiye ayrılır. Olağan fesihte sözleşme ilişkisi, fesih beyanının muhataba ulaşmasının üzerinden belirli bir süre geçtikten sonra ortadan kalkar. Bu nedenle, olağan feshe, “süreli fesih” de denilmektedir.
Olağanüstü fesihte ise, sürekli sözleşme ilişkisi fesih beyanının muhataba ulaşmasıyla derhal sona erer. Olağanüstü feshe, “süresiz fesih” adı da verilmektedir.
Fesih, sözleşmeden dönmeden farklı olarak, geçmişe etkili hüküm doğurmaz. Fesih ister olağan, ister olağanüstü olsun, daima, geçmişe değil, ileriye etkili sonuçlar doğurur————
Yukarıda yapılan açıklamalar göstermektedir ki, sözleşme özgürlüğü, irade özerkliğinin bir sonucu olup, kural olarak sözleşmenin kurulmasına hizmet ettiği kadar, sözleşme ile bağlı kalmamayı da, yani tek taraflı irade beyanıyla (haklı veya haksız surette) sözleşmenin sona erdirilmesini de kapsar.
“…Yanlar arasındaki ilişki eser sözleşmesi olduğundan yüklenicinin borcu eseri sözleşme ve eklerine göre tamamlayıp iş sahibine teslim etmek, iş sahibinin borcu bedelini ödemektir. Bu haliyle de karşılıklı borç yükleyen sözleşmelerdendir.
6098 sayılı TBK’nın 117/I. maddesinde muaccel bir borcun borçlusu alacaklının ihtarıyla temerrüde düşeceği belirtildikten sonra ikinci fıkrasında borcun ifa edileceği gün birlikte belirlenmiş veya sözleşmede saklı tutulan bir hakka dayanarak taraflardan biri usulüne uygun bir bildirimde bulunmak suretiyle belirlemişse bu günün geçmesiyle; borçlu temerrüde düşmüş olur şeklinde düzenleme yapılmıştır. Aynı Kanun’un 123. maddesinde de karşılıklı borç yükleyen sözleşmelerde, taraflardan biri temürrede düştüğü takdirde diğeri, borcun ifa edilmesi için uygun bir süre verebilir veya uygun bir süre verilmesini hakimden isteyebilir hükmü konulmuştur. 124. madedde süre verilmesini gerektirmeyen durumlar, 125. maddede de temerrüt halinde alacaklıya tanınan seçimlik haklar gösterilmiştir.”———–
TBK’nın 125. Maddesinde; taraflara karşılıklı borç yükleyen sözleşmelerde borçlunun temerrüdü halinde alacaklının sahip olduğu seçimlik haklara yer verildiği, buna göre alacaklının borçlunun temerrüdü halinde seçimlik haklarını kullanabilmesi için borçlunun temerrüde düşmüş olmasının yanı sıra alacaklının seçimlik haklardan birini kullanmadan evvel borcun ifası için borçluya uygun bir süre vermesi, verilen süre içerisinde de borcun ifa edilmemesi ve borçlunun temerrüde düşmede kusurlu olması gerekmektedir. Bahsi geçen şartların somut olayda sağlanması halinde alacaklı, borçludan aynen ifa ve buna ilave olarak gecikmeden dolayı uğradığı zararın giderilmesini ya da aynen ifayı reddedip ifanın gerçekleşmemesi yönünden uğradığı müspet zararın giderilmesinin yahut sözleşmeden dönerek taraflar arasındaki sözleşmeyi tek taraflı ve geçmişe etkili olarak sona erdirme yoluna gidebilme imkanına sahiptir.
Tüm dosya kapsamı ve alınan bilirkişi raporu bir arada değerlendirildiğinde; taraflar arasında akdedilen sözleşme eser sözleşmesi niteliğinde olduğundan yüklenicinin borcu eseri sözleşme ve eklerine göre tamamlayıp iş sahibine teslim etmek, iş sahibinin borcunun iş bedelini ödemek olduğu, bu haliyle dava konusu sözleşmenin karşılıklı borç yükleyen sözleşmelerden olduğu, davacının sorumluluğunun yerine getirip getirmediği bakımından yapılan incelemede sistemin kullanıcı adına açılmış web sitesinde yayında ve ihale amaçlı kullanılabilen çalışır durumda olduğunun ve sözleşme ile verilen 90 günlük süre içerisinde teslim edildiğinin bilirkişi incelemesi ve mail yazışma içerikleri ile tespit edildiği, yapılan iş karşılığında hak edilen bedelin ödenmesi için davalı tarafa———-Yevmiye No’lu ihtarnamesi ile bildirimde bulunulduğu ve süre verilerek süresi içerisinde ödemenin yapılmaması halinde sözleşmenin feshedileceğinin bildirildiği, ihtarnamenin tebliğine rağmen sözleşme gereği kararlaştırılan ödemelerin yapılmadığı, bu haliyle davacı tarafın sözleşmenin feshi talebinin haklı nedene dayandığı ve fesih tarihi itibariyle davacının sözleşme bedelinin tamamına ——- hak kazandığı, işbu bedelin davalı tarafça ödenen 65.000 TL’lik ödemeden mahsubu ile davacının ıslah ile ileri sürdüğü bakiye 385.000,00 TL alacak talebinin yerinde olduğu anlaşılmakla davanın kabulüne karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm tesis olunmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere ;
1-Davanın KABULÜ ile 385.000,00 TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı taraftan tahsili ile davacı tarafa ödenmesine,
2-Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 26.299,35 TL karar ve ilam harcından baştan alınan 170,78 TL peşin harç ve 6.405,00 TL ıslah harcı toplamı olan 6.575,78 TL’den mahsubuyla bakiye 19.723,57‬ TL karar ve ilam harcının davalı taraftan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
3-Davacı tarafından yatırılan 54,40 TL başvurma harcı, 170,78 TL peşin harç ve 6.405,00 TL ıslah harcı toplamı olan 6.746,56‬ TL ile yargılama gideri olarak yapılan 2.301,60 TL’nin davalı taraftan tahsili ile davacı tarafa ödenmesine,
4-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T. 13/1 maddesi uyarınca hesaplanan 56.900,00 TL nispi vekalet ücretinın davalı taraftan tahsili ile davacı tarafa ödenmesine,
5-Arabuluculuk Kanununun 18/A-(13).maddesi ve Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği’nin 26/2. Maddeleri ile AÜT uyarınca —— bütçesinden ödenen 1.320,00 TL arabuluculuk ücretinin davalı taraftan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
6-6100 sayılı HMK’nın 333. maddesi gereğince hükmün kesinleşmesinden sonra kullanılmayan gider avansının yatırana iadesine, ( Yazı İşleri Müdürü tarafından Bölge Adliye ve Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri İle Cumhuriyet Başsavcılıkları İdari ve Yazı İşleri Hizmetlerinin Yürütülmesine Dair Yönetmeliğin 207/1 maddesi gereğince resen işlem yapılmasına,)
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 6100 sayılı HMK’nın 341/1,342, 343, 344 ve 345/1 maddeleri gereğince iki hafta içinde mahkememize veya başka bir yer mahkemesine verilecek dilekçeyle; istinaf harç ve giderleri yatırılmak suretiyle——– Adliye Mahkemesinde İstinaf Kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 30/01/2023