Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 13. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/583 E. 2021/261 K. 26.04.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. İstanbul Anadolu 13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2020/583 Esas
KARAR NO: 2021/261
DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız))
DAVA TARİHİ : 23/07/2020
KARAR TARİHİ: 26/04/2021
Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, dosya incelendi.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA/TALEP ;
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; ————- Numaralı,—– tarihli ve —– Şubesi—– tarihli ve —- bedelli, —- Hesap Numaralı, —- Çek Nolu, —— bedelli olan (3) adet çeklerinin davacı hamil uydesindeyken kaybolduğunu ve yapılan tüm aramalara rağmen bulunamadığını, herhangi bir zarar doğmaması için öncelikle ödeme yasağı konulmasını ve netice itibariyle işbu çeklerin zayi nedeniyle iptallerine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP /TALEP : Dava HMK’nın 382(2)-e madde gereği Çekişmesizdir.
DELİLLER: ——- Müzekkere cevapları, Çek bilgileri ve örnekleri, Dosya kapsamındaki sair tüm bilgi ve belgeler.
DEĞERLENDİRME VE SONUÇ:
Dava, 6102 Sayılı TTK’ nın 818/1(s) maddesi delaletiyle, aynı Kanunun 757. vd. maddeleri uyarınca zayi nedeniyle çek iptali istemine ilişkindir.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunun Senedin Türünün Değiştirilmesi Başlıklı Madde 650” (1) Nama veya emri yazılı senet, ancak kendisine hak verdiği ve borç yüklediği tüm kişilerin muvafakatıyla hamile yazılı sende dönüştürebilir. Bu muvafakatın doğrudan senet üzerine yazılması gerekir. (2) Hamile yazılı senetlerin nama veya emre yazılı senede dönüştürülebilmesi hususunda da aynı kural geçerlidir. Bu son halde hak veya borç sahibi kişilerden birinin muvafakat bulunmazsa bu dönüştürme, ancak dönüştürmeyi yapan alacaklı ile onun haklarına doğrudan doğruya halef olan kişi arasında hüküm ifade eder.” hükmü bulunmaktadır.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunun Şartları Başlıklı Madde 651” (1) Kıymetli evrak zayi olduğu takdirde mahkeme tarafından iptaline karar verilebilir. (2) Kıymetli evrakın zayi olduğu veya zıyan ortaya çıktığı anda senet üzerinde hak sahibi olan kişi, senedin iptaline karar verilmesini isteyebilir.” hükmü bulunmaktadır.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunun Hükümleri Başlıklı Madde 652” (1) İptal kararı üzerine hak sahibi hakkını senetsiz olarak da ileri sürebilir vaeya yeni bir senet düzenlenmesini isteyebilir. (2) Bunun dışında iptal usulü ve hükümleri hakkında, kıymetli evrakın çeşitli türlerine ilişkin özel hükümler uygulanır.” hükmü bulunmaktadır.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunun Uygulanacak Hükümler başlıklı Madde 818” (1) Poliçeye ait aşağıdaki hükümler çek hakkında da uygulanır: s) İptal hakkındaki 757 ilâ 763 üncü maddelerle 764 üncü maddenin birinci fıkrası.” hükmü bulunmaktadır. Aynı kanunun Önleyici Önlemler başlıklı Madde 757” (1) İradesi dışında poliçe elinden çıkan kişi, ödeme veya hamilin yerleşim yerindeki asliye ticaret mahkemesinden, muhatabın poliçeyi ödemekten menedilmesini isteyebilir.” hükmü bulunmaktadır. Görüldüğü üzere çek iptal davası açma hakkı TTK’nın 651.maddesi uyarınca, çeke bağlı alacağı bulunan hamile aittir. İptal kararını alan hamil, TTK’nın 652.maddesinde düzenlendiği üzere, hakkını senetsiz ileri sürebilir ya da borçludan yeni bir kıymetli evrak düzenlenmesini isteyebilir. İptal davasının ve iptal hükmünün amacı ve sonucu budur.
Yukarıda anılan yasal düzenlemeler, yapılan açıklamalar ve yapılan yargılamaya göre somut olayda 6102 Sayılı TTK’nın 760-762.maddeleri uyarınca ——– gerekli ilanlar yapılmış ve ilana konu gazeteler dosya kapsamına alınmıştır. Yapılan ilanlara rağmen davaya konu çekler, üzerlerinde hak iddia eden veya bulan üçüncü kişiler tarafından yasal süre içinde mahkememize ibraz edilmemiş ve bu yönde herhangi bir beyanda da bulunulmamıştır. Muhatap ——– olan, lehtarı —– tarihli, — bedelli çek ile —- Şubesine ait, keşidecisi——— tarihli,——bedelli çeklerin tahsil için şubeye ibraz edilmediği, takasa sunulmadığı ve çekin karşılığının ödenmediği bildirilmiştir. Muhatabı ————— tarihli, ———–bedelli çekin de tahsil için şubeye ibraz edilmediği, takasa sunulmadığı ve çekin karşılığının ödenmediği bildirilmiştir. Binaenaleyh davacının söz konusu çeklerin yetkili hamili-lehtarı olduğu ve birbirini doğrulayan banka yazıları ve davacı taraf beyanları yanında ilanlara rağmen çeklerin dosyaya ibraz da edilmediği anlaşılmakla dava konusu çeklerin karşılığı ödenmeden davacı şahıs elindeyken kaybolmak suretiyle zayi oldukları sonuç ve kanaatine ulaşılarak davacının davasının kabulü ile, 6102 sayılı TTK’nın 818/1-s maddesi yollamasıyla 764/1. maddesi uyarınca davaya konu çeklerin zayi nedeniyle ayrı ayrı iptaline karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm ihdas edilmiştir.
HÜKÜM:Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere:
1-)Davanın KABULÜNE,
2-)a—–Şubesine ait, keşidecisi—- olan, lehtarı — çek nolu,—– tarihli, —– bedelli ÇEKİN ZAYİ NEDENİYLE İPTALİNE,
b—–Şubesine ait, keşidecisi —– lehtarı —- çek nolu, —— tarihli, —- bedelli ÇEKİN ZAYİ NEDENİYLE İPTALİNE,
c——- Şubesine ait, keşidecisi ——olan, lehtarı —- tarihli, —– bedelli ÇEKİN ZAYİ NEDENİYLE İPTALİNE,
3-)Yapılan yargılama giderlerinin davanın çekişmesiz yargıya tabi olması nedeniyle davacı üzerinde bırakılmasına,
4-)Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 59,30 TL karar ve ilam harcının, peşin alınan 54.40 TL harçtan mahsubuyla bakiye 4,90 TL harcın davacıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
5-)6100 sayılı HMK’nın 333. maddesi gereğince hükmün kesinleşmesinden sonra kullanılmayan gider avansının yatırana iadesine ve bu konuda Bölge Adliye ve Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri İle Cumhuriyet Başsavcılıkları İdari ve Yazı İşleri Hizmetlerinin Yürütülmesine Dair Yönetmeliğin 207/1 maddesi gereğince Yazı İşleri Müdürü tarafından re’sen işlem yapılmasına,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içinde mahkememize verilecek dilekçeyle ——— Adliye Mahkemesinde İstinaf Kanun yolu açık olmak verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 26/04/2021