Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 13. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/365 E. 2020/234 K. 22.06.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. İstanbul Anadolu 13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2020/365
KARAR NO: 2020/234
DAVA : Kira Sözleşmesinin Sona Erdiğinin Tespiti-Buna Bağlı Olarak Menfi Tespit
DAVA TARİHİ: 14/02/2020
KARAR TARİHİ: 22/06/2020
——Asliye Hukuk Mahkemesinin —- tarih,——- Esas ———- Karar sayılı kararına bağlı olarak Mahkememizin başlıktaki esasına tevzi edilen ve tarafları yukarıda belirtilen davanın Mahkememizde tensiben yapılan incelemesi sonunda:
GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili tarafından ibraz edilen dilekçe ile davacı şirketin ——— tarihine kadar faaliyetlerini yürüttüğü ve —————- adresinde bulunan taşınmazın davalılardan ——- akdedilen ———— tarihli ve aylık ———- olmak üzere yıllık ———bedelli kira sözleşmesi ile kiralandığı, söz konusu taşınmazdaki binada ———- tarihinde nedeni henüz bilinmeyen bir şekilde yangın meydana geldiği, bu vahim olay neticesinde taşınmazın kullanılmaz hale gelmesi üzerine davacı şirketin taşınmazı derhal tahliye ederek ——- tarihi itibariyle şirketin üretim faaliyetlerini ————— adresli şirket merkezinde yürütmeye başladığı ve yangın nedeni ile kira sözleşmesinin sona ermesine bağlı olarak kira bedelinin ödenmesine ilişkin ileri tarihli düzenlenen çeklerin bedelsiz kaldığı, arabuluculuk yoluna başvurulduğu halde tarafların anlaşamaması üzerine ——–tarihinde anlaşmama tutanağı düzenlendiği ileri sürülerek:
———– Şubesine ait;
—-tarihli, — seri numaralı ve—-bedelli,
—–tarihli,— seri numaralı ve — bedelli,
—– tarihli,— seri numaralı ve—– bedelli,
— tarihli, —seri numaralı ve ——–bedelli,
— tarihli, —- seri numaralı ve——- bedelli,
—tarihli, —-seri numaralı ve ——– bedelli,
—-tarihli, —- seri numaralı ve——– bedelli
olmak üzere ileri tarihli keşide edilmiş olan söz konusu — adet çekin ———- aylarına ait kira bedeli için düzenlendiği, kira borcuna dayalı oldukları ve kiralananın kullanılamaz hale gelmesi neticesinde kira ödeme yükümlülüğünün sona erdiği ve çeklerin bedelsiz kalmış olmasına rağmen kira sözleşmesinin tarafı olan ve çekler lehine keşide edilmiş olan davalı ——– tarafından sözleşmenin yangın sebebi ile sona erdiğini bilerek haksız ve kötü niyetli bir şekilde oğlu olan diğer davalı ——- ciro etmiş olması nedeni ile bu davalı tarafından —— İcra Müdürlüğü’nün —– Esas sayılı icra dosyası üzerinden takip başlatıldığı, takibe itiraz ve davacı şirketin konkordato ilan etmesi sürecine bağlı olarak ——- Asliye Ticaret Mahkemesi’nin ——- Esas sayılı dosyası üzerinden—- yıl süre ile kesin mühlet kararı verildiği, yangın sebebi ile zayi olan evraklar yönünden açılan davanın ise —– Asliye Ticaret Mahkemesi’nin ———- Esas sayılı dosyası üzerinden işlem gördüğü açıklanarak ve yangın nedeni ile sona eren kira sözleşmesi gereğince ileri tarihli düzenlenen söz konusu çeklerin bedelsiz kaldığı ileri sürülerek kira sözleşmesinin mücbir sebeple sona ermiş olduğunun tespiti ile davacının söz konusu çekler nedeni ile borçlu olmadığının tespitine ve çeklerin iptaline; dava konusu çeklerin ödenmesini engeller mahiyette ——- İcra Dairesi’nin ———- Esas sayılı dosyası üzerinden yürüyen takip ile muhtemel icra takiplerinin durdurulması amacıyla ihtiyati tedbire karar verilmesini talep ve dava edilmiştir.
Dava, kira sözleşmesinin mücbir sebeple sona erdiğinin tespitine ve buna bağlı olarak kira bedeli karşılığı ileri tarihli düzenlenmiş olan çekler nedeni ile borçlu olunmadığının tespiti ile bu çeklerin iptaline ilişkindir.
Bilindiği üzere görevle ilgili düzenlemeler kamu düzenine ilişkin olup, taraflar ileri sürmese dahi yargılamanın her aşamasında re’sen gözetilir. Görevle ilgili hususlarda kazanılmış hak söz konusu değildir. Mahkeme ilk önce re’sen görevli olup olmadığı inceleyip karara bağlamalıdır.
Dava dilekçesi, ekindeki kira sözleşmesi, çeklerin tarihleri, bedelleri, ardışık olmaları, iddianın ileri sürülüş biçimi ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde uyuşmazlığın kira sözleşmesinden kaynaklandığı, davanın feri niteliğinde çeklerin söz konusu olmasının davanın kira sözleşmesinden kaynaklanmasına etkisinin olmadığı, asıl ihtilafın kira sözleşmesinin sona erip ermediği ve buna bağlı olarak gelecek kira bedelleri yönünden borçlu olunup olunmadığı noktasında toplandığı açıkça anlaşılmaktadır.
6100 Sayılı HMK’nun 4 / 1-a maddesi gereğince; kiralanan taşınmazların İcra ve İflas Kanunu’na göre ilamsız icra yolu ile tahliyesine ilişkin hükümler ayrık olmak üzere, kira ilişkisinden doğan alacak davaları da dahil olmak üzere tüm uyuşmazlıkları konu alan davalar ile bu davalara karşı açılan davalar Sulh Hukuk Mahkemesinin görevine girmektedir.
Yukarıda anılan yasal düzenlemeler ve yapılan açıklamalara göre; somut olayda davanın kira ilişkisinden kaynaklandığı, kira sözleşmesinin mücbir sebeple sona erip ermediği ve buna bağlı olarak kira bedelleri için düzenlenen çekler nedeni ile borçlu olunup olunmadığı hususlarının aydınlatılması gereğine bağlı olan davada görevli mahkemenin Sulh Hukuk Mahkemesi olduğu sonucuna varılmış olduğundan ve;
Görev kurallarının dava şartı olduğuna ilişkin HMK 114/1-c maddesi,
HMK.nun 115. maddesine göre Mahkemenin dava şartlarının mevcut olup olmadığını davanın her aşamasında kendiliğinden araştırmak zorunda olması,
HMK.nun 30. Maddesine göre Hakimin lüzumsuz masraf yapılmamasını sağlamakla yükümlü olması,
HMK.nun 138. maddesinde öncelikle dava şartlarının dosya üzerinden karar verileceğinin düzenlenmiş olması,
hususları birlikte değerlendirildiğinde tensiben görevsizlik kararı verilmesinin usul hükümlerine ve tarafların menfaatlerine daha uygun olduğu değerlendirildiğinden Mahkememizin görevsizliğine ilişkin olmak aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM :Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere:
1-Mahkememizin GÖREVSİZLİĞİNE ve davanın görev yönünden dava şartı yokluğuna bağlı olarak USULDEN REDDİNE,
2-Kararın kesinleşmesine bağlı olarak ve 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 20/1 maddesinde belirtilen 2 haftalık süre içinde, taraflardan birinin talebi halinde dosyanın görevli ———– Sulh Hukuk Mahkemesi’ne gönderilmesine,
3-Tedbir talebinin görevli Mahkemece değerlendirilmesine,
4-Süresinde başvuruda bulunulması halinde harç ve yargılama giderleri ile avansa ilişkin hususların 6100 sayılı HMK.’nın 331/2 maddesi gereğince görevli mahkemece değerlendirilmesine,
5-Süresinde başvuruda bulunulmaması halinde HMK. Madde 20 düzenlemesine bağlı olarak davanın açılmamış sayılmasına yönelik gerekli usuli kararın verilmesi ve bu karar ile birlikte harç hususunun resen karara bağlanması gereklerini resen gözetilmesine; resen gözetilmesi gereken hususlar dışında kalan yönlerden ise talep halinde ve HMK. 331 maddesi gereğince hüküm altına alınmasına,
6-Yukarıdaki hüküm fıkralarında belirtilen ihtimallerde gözetilerek yargılama sonucunda ve resen yapılacak gider olmadığı takdirde, gerekirse resen yapılacak giderde mahsup edilmek ve HMK. Madde 333 düzenlemesi gözetilmek sureti ile avansın kullanılmayan kısmının yatırana iadesine,
İlişkin olmak üzere dosya üzerinden yapılan inceleme sonunda gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içinde ————-Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf yolu açık olmak üzere oy birliği ile tensiben karar verildi. 22/06/2020