Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 13. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/261 E. 2020/335 K. 14.09.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. İstanbul Anadolu 13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2020/261 Esas
KARAR NO : 2020/335
DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız))
DAVA TARİHİ : 30/01/2020
KARAR TARİHİ : 14/09/2020
Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasın da davacı vekilinin———-tarihli dilekçesi ile çekin bulunduğu beyan etmesi üzerine dosya resen incelendi:
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ /
DAVA/TALEP ;Davacı dava dilekçesinde özetle; Müşterisi olan ———– Tarafınca kendilerine keşide edilen ve yine kendilerine——– tarihinde teslim edilen çekin kaybolduğunu ——- şubesine ait, ——— keşide yer ve tarihli, ———numaralı, ————bedelli çekin kaybolduğunu, kötü niyetli üçüncü kişilerin haksız şekilde yararlanarak sebepsiz zenginleşmesine mahal vermemek ve mağdur olmamak adına çek hakkında ihtiyati tedbir kararı verilerek ödeme yasağı konulmasına ve çekin kaybolma nedeniyle iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP /TALEP : Dava HMK’nın 382(2)-e madde gereği çekişmesizdir.
DELİLLER: ———— İlanları, Çek örneği, Dosya kapsamındaki sair tüm bilgi ve belgeler.
DEĞERLENDİRME VE SONUÇ:
Dava, 6102 Sayılı TTK’ nın 818/1(s) maddesi delaletiyle, aynı Kanunun 757. vd. maddeleri uyarınca zayi nedeniyle çek iptali istemine ilişkindir.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunun Senedin Türünün Değiştirilmesi Başlıklı Madde 650” (1) Nama veya emri yazılı senet, ancak kendisine hak verdiği ve borç yüklediği tüm kişilerin muvafakatıyla hamile yazılı sende dönüştürebilir. Bu muvafakatın doğrudan senet üzerine yazılması gerekir. (2) Hamile yazılı senetlerin nama veya emre yazılı senede dönüştürülebilmesi hususunda da aynı kural geçerlidir. Bu son halde hak veya borç sahibi kişilerden birinin muvafakat bulunmazsa bu dönüştürme, ancak dönüştürmeyi yapan alacaklı ile onun haklarına doğrudan doğruya halef olan kişi arasında hüküm ifade eder.” hükmü bulunmaktadır.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunun Şartları Başlıklı Madde 651” (1) Kıymetli evrak zayi olduğu takdirde mahkeme tarafından iptaline karar verilebilir. (2) Kıymetli evrakın zayi olduğu veya zıyan ortaya çıktığı anda senet üzerinde hak sahibi olan kişi, senedin iptaline karar verilmesini isteyebilir.” hükmü bulunmaktadır.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunun Hükümleri Başlıklı Madde 652” (1) İptal kararı üzerine hak sahibi hakkını senetsiz olarak da ileri sürebilir vaeya yeni bir senet düzenlenmesini isteyebilir. (2) Bunun dışında iptal usulü ve hükümleri hakkında, kıymetli evrakın çeşitli türlerine ilişkin özel hükümler uygulanır.” hükmü bulunmaktadır.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunun Uygulanacak Hükümler başlıklı Madde 818” (1) Poliçeye ait aşağıdaki hükümler çek hakkında da uygulanır: s) İptal hakkındaki 757 ilâ 763 üncü maddelerle 764 üncü maddenin birinci fıkrası.” hükmü ile aynı kanunun Önleyici Önlemler başlıklı Madde 757” (1) İradesi dışında poliçe elinden çıkan kişi, ödeme veya hamilin yerleşim yerindeki asliye ticaret mahkemesinden, muhatabın poliçeyi ödemekten menedilmesini isteyebilir.” hükmü bulunmaktadır.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunun Uygulanacak Hükümler başlıklı Madde 818” (1) Poliçeye ait aşağıdaki hükümler çek hakkında da uygulanır: s) İptal hakkındaki 757 ilâ 763 üncü maddelerle 764 üncü maddenin birinci fıkrası.” hükmü bulunmaktadır. Görüldüğü üzere çek iptal davası açma hakkı TTK 651.maddesi uyarınca, çeke bağlı alacağı bulunan hamile aittir. İptal kararını alan hamil, TTK 652.maddesinde düzenlendiği üzere, hakkını senetsiz ileri sürebilir ya da borçludan yeni bir kıymetli evrak düzenlenmesini isteyebilir. İptal davasının yasal amacı budur.
Yukarıda anılan yasal düzenlemeler, yapılan açıklamalar ve yapılan yargılamaya göre somut olayda 6102 Sayıl TTK.760-762.maddeleri uyarınca gerekli ilanlar hazırlanmış ve —————-yayımlanarak gazetelerin dosya kapsamına girdiği görülmüştür. Yargılama sırasında davacı vekilleri tarafından vekaletname ibraz edilmiş ve dava konusu çekin iş yerinde bulunduğu ve bankaya ibraz edilerek karşılığının ödendiği beyan edilmiştir. Anılan beyan dilekçesi nazarında resen celse açılarak çekin bulunduğu ve karşılığı alınarak bankaya verildiği anlaşılmakla eldeki dava konusuz kaldığından davanın esası hakkında karar verilmesine yer olmadığına dair karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM :Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-)Dava konusuz kaldığından; DAVANIN ESASI HAKKINDA KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA,
2-)Yapılan yargılama giderlerinin davanın niteliği gereği davacı üzerinde bırakılmasına,
3-)Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken harçlar peşin olarak alındığından başka harç alınmasına yer olmadığına,
4-)6100 sayılı HMK’nın 397/2 ve 6102 sayılı TTK’nın 758/2 maddeleri gereğince dava konusu çeke ilişkin olarak———— tarihinde verilen ihtiyati tedbir ( ödeme yasağı) kararının kaldırılmasına, bu konuda ilgili banka şubesine derhal müzekkere yazılmasına,
5-)6100 sayılı HMK’nın 333. maddesi gereğince hükmün kesinleşmesinden sonra kullanılmayan gider avansının yatırana iadesine ve bu konuda Bölge Adliye ve Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri İle Cumhuriyet Başsavcılıkları İdari ve Yazı İşleri Hizmetlerinin Yürütülmesine Dair Yönetmeliğin 207/1 maddesi gereğince Yazı İşleri Müdürü tarafından resen işlem yapılmasına,
6-)6100 sayılı HMK’nın 392/2 maddesi gereğince hükmün kesinleşmesinden itibaren bir ay içinde tazminat davası açılmaması ve talep halinde teminatın yatırana veya vekiline iadesine ve bu konuda Bölge Adliye ve Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri İle Cumhuriyet Başsavcılıkları İdari ve Yazı İşleri Hizmetlerinin Yürütülmesine Dair Yönetmeliğin 217. maddesi gereğince Yazı İşleri Müdürü tarafından işlem yapılmasına,
Dair, davacı ve davacı vekillerinin yokluğunda gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içinde mahkememize verilecek dilekçe ile ————Adliye Mahkemesinde İstinaf Kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.14/09/2020