Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. İstanbul Anadolu 13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2019/553 Esas
KARAR NO : 2020/114

DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız))
DAVA TARİHİ : 31/10/2019
KARAR TARİHİ : 20/02/2020

Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda dosya incelendi:
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ /
DAVA/TALEP ;
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili şirketin —– arasındaki ilişki sebebiyle müvekkilinin lehtar olduğu çek olan ——– keşide yer ve tarihli,—–seri numaralı, —- bedelli çekin kaybolduğunu, kötü niyetli üçüncü kişilerin haksız şekilde yararlanarak sebepsiz zenginleşmesine mahal vermemek ve müvekkilinin mağdur olmaması adına çek hakkında ihtiyati tedbir kararı verilerek ödeme yasağı konulmasına ve çekin kaybolma nedeniyle iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP /TALEP : Dava Çekişmesizdir.
DELİLLER : Dosya kapsamındaki bilgi ve belgeler, Banka Yazısı,
DEĞERLENDİRME VE SONUÇ:
Dava, 6102 Sayılı TTK’ nın 818/1(s) maddesi delaletiyle, aynı Kanunun 757. vd. maddeleri uyarınca zayi nedeniyle çek iptali istemine ilişkindir.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunun Senedin Türünün Değiştirilmesi Başlıklı Madde 650” (1) Nama veya emri yazılı senet, ancak kendisine hak verdiği ve borç yüklediği tüm kişilerin muvafakatıyla hamile yazılı sende dönüştürebilir. Bu muvafakatın doğrudan senet üzerine yazılması gerekir. (2) Hamile yazılı senetlerin nama veya emre yazılı senede dönüştürülebilmesi hususunda da aynı kural geçerlidir. Bu son halde hak veya borç sahibi kişilerden birinin muvafakat bulunmazsa bu dönüştürme, ancak dönüştürmeyi yapan alacaklı ile onun haklarına doğrudan doğruya halef olan kişi arasında hüküm ifade eder.” hükmü bulunmaktadır.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunun Şartları Başlıklı Madde 651” (1) Kıymetli evrak zayi olduğu takdirde mahkeme tarafından iptaline karar verilebilir. (2) Kıymetli evrakın zayi olduğu veya zıyan ortaya çıktığı anda senet üzerinde hak sahibi olan kişi, senedin iptaline karar verilmesini isteyebilir.” hükmü bulunmaktadır.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunun Hükümleri Başlıklı Madde 652” (1) İptal kararı üzerine hak sahibi hakkını senetsiz olarak da ileri sürebilir vaeya yeni bir senet düzenlenmesini isteyebilir. (2) Bunun dışında iptal usulü ve hükümleri hakkında, kıymetli evrakın çeşitli türlerine ilişkin özel hükümler uygulanır.” hükmü bulunmaktadır.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunun Uygulanacak Hükümler başlıklı Madde 818” (1) Poliçeye ait aşağıdaki hükümler çek hakkında da uygulanır: s) İptal hakkındaki 757 ilâ 763 üncü maddelerle 764 üncü maddenin birinci fıkrası.” hükmü ile aynı kanunun Önleyici Önlemler başlıklı Madde 757” (1) İradesi dışında poliçe elinden çıkan kişi, ödeme veya hamilin yerleşim yerindeki asliye ticaret mahkemesinden, muhatabın poliçeyi ödemekten menedilmesini isteyebilir.” hükmü bulunmaktadır.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunun Uygulanacak Hükümler başlıklı Madde 818” (1) Poliçeye ait aşağıdaki hükümler çek hakkında da uygulanır: s) İptal hakkındaki 757 ilâ 763 üncü maddelerle 764 üncü maddenin birinci fıkrası.” hükmü bulunmaktadır. Görüldüğü üzere çek iptal davası açma hakkı TTK 651.maddesi uyarınca, çeke bağlı alacağı bulunan hamile aittir. İptal kararını alan hamil, TTK 652.maddesinde düzenlendiği üzere, hakkını senetsiz ileri sürebilir ya da borçludan yeni bir kıymetli evrak düzenlenmesini isteyebilir. İptal davasının yasal amacı budur.
Yukarıda anılan yasal düzenlemeler, yapılan açıklamalar ve yapılan yargılamaya göre somut olayda 6102 Sayıl TTK.760-762.maddeleri uyarınca gerekli ilanlar hazırlanmış ve davacı vekili tarafından elden teslim alınmasına rağmen —- tarafından ilanlara konu gazeteler dosyaya gelmemiştir. Buna ilişkin davacı vekillerince dosyaya bir bilgi ve beyanda da bulunulmamıştır. Mahkememizce verilen ödeme yasağı kararına ilişkin müzekkere de davacı vekili tarafından 31.10.2019 tarihinde teslim alınmıştır. Ancak—- şubesi tarafından gönderilen cevapta davaya konu çekin ödeme yasağı kararı tebliğ edilmeden ——isimli kişi tarafından ibraz edilerek bedelin tahsil edildiği bildirilmiş ve talep gibi çekin arkalı önlü fotokopisi gönderilmiştir. Yapılan incelemede ibraz edelen çekin davaya konu çek olduğu görülmüştür. Bu durumda çekin muhatap bankaya ibraz edilerek ödenmesi ve fiziken muhatap bankaya geçmesi nedeniyle davacı tarafa TTK 763.maddesi kapsamında çek iade (istirdat) davası açması için süre verilmemiştir. Zira davacının artık çek iade davası açmasında hukuki yararı kalmamıştır. Bütün bunlara göre davaya konu çekin ortaya çıkması, ibraz ve ödeme sonucunda işbu davaya hasren uyuşmazlığın ortadan kalktığı anlaşılmakla davanın esası hakkında karar verilmesine yer olmadığına dair karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM :Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-)Dava konusuz kaldığından; DAVANIN ESASI HAKKINDA KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA,
2-)Yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
3-)Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 54,40 TL karar ve ilam harcının peşin harçtan mahsubu ile bakiye 10,00 TL harcın davacıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
4-)Mahkememizin 31/10/2019 tarihli dava konusu çek hakkında verilen karşılığın ödenmesinin men’ine ilişkin ihtiyati tedbir kararının kaldırılmasına, bu konuda ilgili bankaya derhal müzekkere yazılmasına,
5-)6100 sayılı HMK’nın 333. maddesi gereğince hükmün kesinleşmesinden sonra kullanılmayan gider avansının yatırana iadesine ve bu konuda Bölge Adliye ve Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri İle Cumhuriyet Başsavcılıkları İdari ve Yazı İşleri Hizmetlerinin Yürütülmesine Dair Yönetmeliğin 207/1 maddesi gereğince Yazı İşleri Müdürü tarafından resen işlem yapılmasına,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde mahkememize verilecek dilekçe ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesinde İstinaf Kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.