Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 13. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/899 E. 2020/209 K. 04.06.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. İstanbul Anadolu 13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2019/899 Esas
KARAR NO : 2020/209

DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Bono İptali)
DAVA TARİHİ : 04/12/2019
KARAR TARİHİ : 04/06/2020

Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Bono İptali) davasının yapılan açık yargılaması sonunda dosya incelendi:
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ /
DAVA/TALEP ;
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davaya konu olan bankanın müşterisi ———–. Tarafından tahsil işlemlerinin ifası için bankaya tevdi edilen 4 adet bono, banka uhdesinde iken kaybolduğunu ve tüm aramalara rağmen bulunamadığını ,mezkur bonoların bankanın rızası dışında elinden çıktığını, bonoların keşidecilere ibrazı edildiğini, ibrazından sonra suiniyetli kişiler tarafından kullanıldığını ve bonolara istinaden icra takibi dahil bilcümle işlemlerin yapılması her zaman için mümkün olduğunu, müvekkilin rızası olmadan elinden çıktığını , bilgileri yer alan bonolardan dolayı ödenmemesi gereken bir bedelin ödenmek zorunda kalındığı veya da haciz gibi istenmeyen bir durumla karşılaşılması telafisi imkansız zararların doğmasına sebebiyet vereceğini, bu sebeple herhangi bir zararın önlenmesi bakımından bono bedellerinin ödenmemesi için ihtiyati tedbiren ‘ödeme yasağı kararı’ verilmesi gerektiğini ve bunun ifası için bonoların keşidecilerine ve borçlularına adreslerine ödemeye yasağı kararının tebliğine ve gerekli muhakemenin icrası ile söz konusu bonoların iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP /TALEP : Dava Çekişmesizdir.
DELİLLER : ———-, Dosya kapsamındaki sair tüm bilgi ve belgeler.
DEĞERLENDİRME VE SONUÇ:
Dava, 6102 Sayılı TTK’nın 778/1-ı maddesi delaletiyle, aynı Kanunun 757/765 maddeleri uyarınca zayi nedeniyle bono iptali istemine ilişkindir.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunun Senedin Türünün Değiştirilmesi Başlıklı Madde 650” (1) Nama veya emri yazılı senet, ancak kendisine hak verdiği ve borç yüklediği tüm kişilerin muvafakatıyla hamile yazılı sende dönüştürebilir. Bu muvafakatın doğrudan senet üzerine yazılması gerekir. (2) Hamile yazılı senetlerin nama veya emre yazılı senede dönüştürülebilmesi hususunda da aynı kural geçerlidir. Bu son halde hak veya borç sahibi kişilerden birinin muvafakat bulunmazsa bu dönüştürme, ancak dönüştürmeyi yapan alacaklı ile onun haklarına doğrudan doğruya halef olan kişi arasında hüküm ifade eder.” hükmü bulunmaktadır.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunun Şartları Başlıklı Madde 651” (1) Kıymetli evrak zayi olduğu takdirde mahkeme tarafından iptaline karar verilebilir. (2) Kıymetli evrakın zayi olduğu veya zıyan ortaya çıktığı anda senet üzerinde hak sahibi olan kişi, senedin iptaline karar verilmesini isteyebilir.” hükmü bulunmaktadır.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunun Hükümleri Başlıklı Madde 652” (1) İptal kararı üzerine hak sahibi hakkını senetsiz olarak da ileri sürebilir vaeya yeni bir senet düzenlenmesini isteyebilir. (2) Bunun dışında iptal usulü ve hükümleri hakkında, kıymetli evrakın çeşitli türlerine ilişkin özel hükümler uygulanır.” hükmü bulunmaktadır.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunun (C) Uygulanacak Hükümler başlıklı Madde 778/1 ‘bononun niteliğine aykırı düşmedikçe’ ; (I) iptale dair 757 ilâ 765, maddeler hükümleri bonolar hakkında da uygulanır’ hükmü ile aynı kanunun Önleyici Önlemler başlıklı Madde 757” (1) İradesi dışında poliçe elinden çıkan kişi, ödeme veya hamilin yerleşim yerindeki asliye ticaret mahkemesinden, muhatabın poliçeyi ödemekten menedilmesini isteyebilir.” hükmü bulunmaktadır. Açıklanan hususlara göre bono iptal davası açma hakkı TTK’nin 651.maddesi uyarınca, bonoya bağlı alacağı bulunan hamile aittir. İptal kararını alan hamil, TTK’nin 652.maddesinde düzenlendiği üzere, hakkını senetsiz ileri sürebilir ya da borçludan yeni bir kıymetli evrak düzenlenmesini isteyebilir. İptal davasının yasal amacı budur.
Yukarıda anılan yasal düzenlemeler, yapılan açıklamalar ile yapılan yargılamaya göre somut olayda 6102 Sayılı TTK’nin 760-762.maddeleri uyarınca——gerekli ilanlar yapılmış ve ilana konu gazeteler dosya kapsamına alınmıştır. Ancak davaya konu bonolar üzerinde hak iddia eden veya bulan üçüncü kişiler tarafından yasal süre içinde mahkememize ibraz edilmemiş ve bu yönde herhangi bir beyanda bulunulmamıştır. Bütün bunlara göre davacı bankanın söz konusu bonoların yetkili hamili olduğu ve bonoların davacı elindeyken kaybolmak suretiyle zayi olduğu sonuç ve kanaatine ulaşılarak davacının davasının kabulü ile, 6102 sayılı TTK’nin 778/ı maddesi yollamasıyla 764/1 maddesi uyarınca davaya konu bononların zayi nedeniyle iptaline karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM ; Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere:
1-)Davanın KABULÜNE,
2-)———-düzenleme tarihli, —– vade tarihli, keşidecisi —————-hamili davacı olan, —- bedelli BONONUN ZAYİ NEDENİYLE İPTALİNE ,
——- düzenleme tarihli—– vade tarihli, keşidecisi———– hamili davacı olan —- bedelli BONONUN ZAYİ NEDENİYLE İPTALİNE ,
—– düzenleme tarihli, —– vade tarihli keşidecisi ———- hamili davacı olan —— bedelli, BONONUN ZAYİ NEDENİYLE İPTALİNE ,
——- düzenleme tarihli,—–vade tarihli keşidecisi ———, hamili davacı olan——— bedelli BONONUN ZAYİ NEDENİYLE İPTALİNE ,
3-)Yapılan yargılama giderlerinin davanın mahiyeti gereği davacı üzerinde bırakılmasına,
4-)Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 54,40 TL karar ve ilam harcına, peşin harcın mahsubu ile bakiye 10,00 TL harcın davacıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
5-)6100 sayılı HMK’nın 333. maddesi gereğince hükmün kesinleşmesinden sonra kullanılmayan avansının yatırana iadesine ve bu konuda Bölge Adliye ve Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri İle Cumhuriyet Başsavcılıkları İdari ve Yazı İşleri Hizmetlerinin Yürütülmesine Dair Yönetmeliğin 207/1 maddesi gereğince Yazı İşleri Müdürü tarafından resen işlem yapılmasına,
Dair, davacı vekilinin yokluğunda gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içinde mahkememize verilecek dilekçe ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesinde İstinaf Kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.