Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. İstanbul Anadolu 13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2019/189 Esas
KARAR NO: 2023/88
DAVA: İtirazın İptali (Taşıma Sözleşmesi Kaynaklı)
DAVA TARİHİ: 19/09/2019
KARAR TARİHİ: 06/02/2023
Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Taşıma Sözleşmesi Kaynaklı) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Dava dışı —— davacı müvekkili tarafından—– vadeli sigortalı olduğunu, dava dışı —- emtialarını dava dışı—–sattığını, satılan emtianın —– taşınma işini sigortalı—— üstlendiğini, ancak taşınma işini adı geçen sigortalının yerine davalıların üstlendiğini, belirtilen emtianın —– tarihinde —— taşınması için sürücü —– idaresindeki ve —- maliki olduğu —- plakalı araca yüklendiğini, dava konusu taşıma işlemine ilişkin olarak müvekkili sigortalısına —– tarafından nakliye faturası düzenlendiğini, —- tarihinde emtia yüklü ——- plakalı aracın —– arkadan çarpmak suretiyle 3 araçlı kazaya karıştığını, kaza sonucu her— araçta bulunan yüklerde hasar meydana geldiğini, kazada emtia yüklü olan —– plakalı araç sürücüsünün asli kusurlu olduğunun ve psikoteknik belgesi süresinin sona ermiş olduğunun tespit edildiğini, kaza sonunda toplamda —– zarar hesaplaması yapıldığını, bunun üzerine; davacı müvekkili tarafından sigortalısına —– ödeme yapıldığını, bu ödeme ile müvekkilinin sigortalısının haklarına halef olduğunu, kanunu ve akdi halef sıfatlarını kazandığını, meydana gelen zarardan 3. davalı—- araç sürücüsü, 1. davalı —– araç maliki olarak sorumlu olduğunu, 2. davalı —-ise dava konusu taşıma işlemine ilişkin olarak müvekkili sigortalısına nakliye faturası düzenlediğini ve bu yönüyle taşıyan sıfatı ile taşımanın tamamından ve meydana gelen zarardan sorumlu olduğunu, bu nedenle davalılar hakkında—— sayılı icra takibi başlatıldığını, davalı borçluların itirazı nedeniyle takibin durdurulduğunu, davalıların itirazının haksız ve mesnetsiz olduğunu, davalıların yaptığı haksız itirazın iptaline ve icra takibinin devamına, takip konusu alacağın %20′ sinden aşağı olmamak üzere davalılar aleyhine icra inkar tazminatına hükmedilmesine, yargılama giderleri ile ücreti vekaletin davalıya tahmiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:Davalı —– cevap dilekçesinde özetle; Adına kavıtlı olan —– plaka sayılı araç ile —–yapılan nakliye sırasında —— tarafından yapılmış olan trafik kazasında davacı araçta yüklü olan emtianın gördüğü zararın tazmini zımnında aleyhinde dava açıldığını, meydana gelen kazada sürücü —– izafe edilebilecek her hangi bir kusur olmadığını, davacı tarafça kabul gören kaza tespit tutanağı ve içeriğini kabul etmediğini, diğer yandan kaza sırasında hasara uğradığı belirtilen emtianın ne oranda bir hasar oluştuğunu, oluşan hasarın tarafınca yapılan kaza ile illiyet bağının olup olmadığı dahi belirsiz olduğunu, zarara uğradığı iddia edilen hasarlı emtia bedelinin tam ve doğru olarak tespit edilmesini, hasarlı emtianın hurda değeri ile hasarsız emtia bedelinin düşülmesi gerektiğini, araçta taşınan emtianın tamamının hasarsız bedeline yakın bir miktar olup fahiş bir miktarda bir bedel tarafımdan tahsil edilmek istenildiğini, bu nedenlerle usul ve yasaya aykırı davanın reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı idare üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı ——- usulüne uygun tebligat yapılmış, davalı taraf davaya cevap vermemiştir.
DELİLLER:—– yazı cevabı, —– Esas sayılı icra takip dosyası, —— Sayılı dosyası, bilirkişi raporu.
Trafik bilirkişisi tarafından düzenlenen —- tarihli bilirkişi raporunun incelenmesinde; —- sürücüsü davalı —— “%100 Oranında Asli ve Tamamen Kusurlu” olduğu;
Herhangi bir kural ihlali bilgisi bulunmayan; Bu nedenle dikkatli ve basiretli bir sürücü olarak kurallara uygun şekilde kendi yolunda ve kendi şeridinde seyretmekte iken arkadan çarpılmaya maruz kaldığı düşünülen —- sürücüsü dava dışı—— “Tamamen Kusursuz” olduğu;
Yine herhangi bir kural ihlali bilgisi bulunmayan; Bu nedenle dikkatli ve basiretli bir sürücü olarak kurallara uygun şekilde orta şeritte, diğer araçlara göre daha arkada, aynı yönde ve kendi şeridinde seyretmekte iken; Kendi etkisi olmadan ön ilerisinde ve sağ şeritte seyreden—— kaza yaptıkları; Çarpışan araçlardan davalı sürücü idaresindeki —— aniden ve kontrolsüzce orta şeride girdiği esnada bu kamyona arkadan çarpmak zorunda kalan—– plakalı —- sürücüsü dava dışı —– “Tamamen Kusursuz” olduğu;Kaza tarihinde —– plakalı — maliki ve işleteni olan davalı —– ise ( KTK’nun 85. Md. İşleten) kurallar gereği araç sürücüsü davalı—— kusuru oranında, adı geçen sürücü ile birlikte müştereken ve müteselsilen sorumlu olduğu,
Aynı kaza tarihinde —- plakalı—- yapan ve sigortalı dava dışı —— nakliye bedeli faturası düzenleyen davalı —- ise taşırıan sigortalı emtianın zarar görmesinden araç sürücüsü davalı —— kusuru oranında, adı geçen sürücü ile birlikte müştereken ve müteselsilen sorumlu olduğu belirtilmiştir.
Taşımacılık alanında uzman bilirkişi, sigorta bilirkişisi ve muhasebeci bilirkişi tarafından düzenlenen—- tarihli bilirkişi raporunun incelenmesinde;
Asli kusurlu olan —- plakalı aracın 30.03.2018 tarihinde yapmış olduğu kaza sonucunda gerçekleşen emlia hasarının ——–süresinde olup, emtia hasarı teminatı kapsamında olduğu, sigorta şirketince görevlendirilen eksper tarafından yapılan ekspertiz işlemi ile muafiyet ve sovtaj bedeli tenzil edilmek suretiyle toplamda 35.098,29 TL zarar hesaplaması yapıldığı, eksper raporu sigorta şirketi tarafından onaylanarak, hasar tazminat bedelinin 07.09.2018 tarihinde ——-ödendiği, hasarlı emtianın satışı ile ilgili sigorta şirketince hurda malların satışında yapılan piyasa araştırmaları sonucunda rakamsal olarak makul olması nedeni ile dosyada bulunan teklif dışında teklif alınmadığı, değerlendirilen teklif ile sovtaj bedeli——- sovtaj bedeli ile satışının yapıldığı,——- bedeli hasar bedelinden düşülerek hasar tazminat bedelinin hesaplandığı, sigortacının sigortalısının kendi kusuru olmadığı sürece ödemiş olduğu hasar tazminatlarını rücu hakkına sahip olduğu, ancak nakliye firmaları ya da taşıma işleri yapan kişiler, bu tür kaza ve hasarlanmalara karşı —— zorunda olduğu, bu taşıma işini yapan—— plakalı aracın ————- davacı sigorta şirketine bu poliçenin sunulması durumunda rücu işleminin davacı sigorta şirketi ile karşı sigorta şirketi üzerinden gerçekleşmiş olacağı,
Sözleşme ile taşıma taahhüdü altına giren taşıyıcı, taşıma işini bizzat ifa edebileceği gibi: bizzat ifanın gönderen açısından özel bir önemi olmadığı takdirde taşımayı başka taşıyıcılar aracılığıyla da gerçekleştirebileceği, sözleşmenin ifasının kısmen veya tamamen devredildiği taşıyıcıların alt taşıyıcı, taşımayı fiilen üstlenen ve gerçekleştiren kişilerin ise fiili taşıyıcı olduğu, alt taşıyıcı ile sözleşme tesis eden akdi taşıyıcı, söz konusu taşıma sözleşmesinde gönderenin yerine geçeceği ve alt taşıyıcının ise söz konusu sözleşme için akdi taşıyıcı konumunda olacağı, Alt taşıyıcının her zaman taşımayı fiilen gerçekleştirecek kişi olmayabileceği, taşımayı onun da bir başka taşıyıcıya bırakmasının söz konusu olabileceği, bu durumda taşıma işini sözleşme ile bıraktığı kişinin fiili taşıyıcı olacağı, Dava konusu taşımaya ilişkin düzenlenen faturanın incelenmesinde —— plakalı aracın —yetki belgesi sahibi davalı ——- ait olduğu, —- firmasının ——– olarak hareket ettiği ve —— sahip olması gerektiği, dava konusu uyuşmazlıkta;
Akdi taşıyıcı: —–
Alt Taşıyıcı: —–
Fiili Taşıyıcı: —- plakalı araç yetki belgesi sahibi ve araç maliki —–
Sürücü: —- olduğu,
Sürücü —- raporunun süresinin —– tarihi itibari ile bitmiş olduğu, ağır taşıt kullanan sürücüler, ticari taşıt kullanan sürücüler. eş ya da yolcu taşıyan sürücüler hem bedensel olarak hem de zihinsel olarak sağlıklı olduklarını göstermek amacı ile psiko-teknik raporuna ——- göre, eşya taşıma ve yolcu taşıma araçlarını kullanan sürücülerinin yeterlilik sınavından geçmesini zorunlu kıldığı,
Davacı vekilinin dava dilekçesinde özetle: ——– teminatından ödendiği belirtilen hasar tazminatının, zarar sorumlusu olduğu gerekçesiyle alt ya da fiili taşıyıcıdan tahsili istemi ile ikame edilmiş olan işbu davada sigorlalısının organize ettiği taşımaya konu emtianın davalı/ların sorumluluğunda taşındığı sırada vuku bulan trafik kazası yüzünden hasar gördüğü ve zararın ayrıştırılması ile ilgili —- tarafından sigortacına ihbaren gerçekleştirilen hasar tespit çalışmaları yapıldığını, —–kapsamında yapılan eksper çalışmasında, —- tarafından —- sevki ve satışı yapılan —– tarihinde —– fabrika sahasında —– tarafından tedariği yapılan —-adına kayıtlı bulunan—- plakalı araca yüklemesinin yapıldığını, — yönetimindeki aracın —– mevkiinde —- plakalı araca arkadan çarptığını daha sonra —– plakalı araca çarpmış ve meydana gelen çarpmalar sonrasında her üç araç üzerinde bulunan yüklerde hasar meydana gelmiş olduğunu, Sürücü —– 2918 sayılı KYTK S6/1-c maddesinde yer alan güvenli ve yeterli bir mesafeden izlememek ( Yakın Takip ) KURALINI İHLAL ETTİĞİ KAZANIN OLUŞUMUNDA asli kusurlu olduğunu, eksper raporu ve Trafik Bilirkişi raporunda da belirtildiğini, olay mahalline ve kara yoluna dağılan devrilen emtialar toplanarak emtiaların tamamı açık olan bir depoya sevk edildiğini, hasarsız olarak belirlenen emtiaların —– sevk edilerek hasarlı, dağınık ve ezilen emtiaların depo sahasında istiflendiğini, Hasar ile ilgili yapılan masraflar ve sovtaj bedeli gibi masrafların detayları eksper raporunda belirtilmekle birlikte toplam hasar/tazminat bedelinin 35.098,29 TL olduğunu, kusur ve sorumluluğun tamamen sürücü —— ait olup trafik kazası tespit tutanağında da ASLİ KUSURLU olarak tespit edildiğini belirttiği,
Gerek dava dışı üst taşıyıcı——- taşıma sorumluluğunu aldığı ürünlerin, gönderenine veya alıcısına ya da onlardan birinin sigortacısına karşı gerekse davalının alt taşıyan sıfatıyla, fiili taşıyıcı konumundaki ——- veya onun bu sevkiyatta sorumluluğuna güvence sağlayan sigortacısına karşı; araç sürücüsünün kusurundan kaynaklanan maddi hasarlı trafik kazasını ileri sürmeleri taşıyanın en yüksek özeni gösterdiği halde kaçınamayacağı ve sonuçlarını önleyemeyeceği hal olarak yani taşıyıcının kendisini kurtarabilecek ispat olarak kabul edilemeyeceğinden —– ilişkin yukarıda belirttiğimiz maddeler sebebiyle mal sahibine karşı üst taşıyıcı olarak tazminat ödemekle yükümlü olduğu, bu yükümlülüğünü yerine getiren üst taşıyıcı —–hasar bedelini göndericiye ödediği, bu yüzden hak sahibine yani mal sahibine tazminat ödemek zorunda kalan üst taşıyıcının sigortacısı —– halefiyet hakkı ile zarar sorumlusu olan alt taşıyıcıdan, uğradığı zararı yani mal sahibine ödediği tazminat bedelini talep etme hakkı olduğu için davacının aktif husumet ehliyeti olduğu, Somut olayla ilgili olarak görevlendirilen bağımsız eksperin tüm ürünlerin açık bir depoya konulduğu depoda yaptığı inceleme ve değerlendirme sonucunda sağlam ürünleri alıcıya ulaştırdığı, hasarlı olan ürünler ile ilgili ise—— hasar bedeli, hükme ve denetime tabi olan bilirkişi raporunda da belirtildiği gibi, 35.098,29 TL tazmini gereken gerçek zarar bağlamında TTK md.880 de yer alan düzenlemelerle çelişmediği için uğranılan zarar miktarının doğru olduğu, uğranılan zararda taşıyıcının sorumlu olduğu belirtilmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, davacı şirketin yaptığı hasar ödemesinin rücuan tazminine ilişkin başlatılan icra takibine vaki itirazın iptali istemine ilişkindir.
Davacı tarafından davalılar aleyhinde——dosyasında icra takibine girişilmiş, davalıların itirazı üzerinde ——takibin devamı için huzurdaki dava açılmıştır.
Somut olayda; —– tarihinde dava dışı—- kullandığı —ile o davalı—- kullandığı, davalı — ait ve davalı — tarafından nakliye faturası kesilen — çarpıştığı,—- devrildiği,—–aniden şerit değiştirerek orta şeride geçtiği, bu sırada orta şerit üzerinde seyir halinde olan dava dışı diğer sürücü —– kullandığı — plakalı araç ile davalı —- kullandığı —– çarpıştığı, —- Sayılı dosyası ile alınan bilirkişi raporu ile davalı sürücü —- asli kusurlu, olaya karışan diğer sürücülerin ise kusursuz olduğunun belirlendiği görülmüştür.
Davacı ——-yürüttüğü taşıma işleri kapsamında doğabilecek olası rizikolara karşı —- başlangıç ve —– numaralı —– teminat altına aldığı, dava dışı ——-sattığı gazaltı kaynak teli emtiasının —– taşıma işinin sigortal——— tarafından üstlenildiği ancak sigortalı tarafından bizzat yerine getirilmeyerek, taşıma işinin davalılar tarafından üstlenildiği, yukarıda ayrıntılarını yer verilen kaza sonrasında taşınan emtianın zarar gördüğü, davacı tarafça zarar gören emtiaya ilişkin toplamda 35.098,29 TL ödeme yapıldığı görülmüştür.
TTK nun 1472-(1)maddesi; “Sigortacının, sigorta tazminatını ödediğinde, hukuken sigortalının yerine geçer. Sigortalının, gerçekleşen zarardan dolayı sorumlululara karşı dava hakkı var ise bu hak, tazmin ettiği bedel kadar, sigortacıya intikal eder. Sorumlulara karşı bir dava veya takip başlatılmış ise, sigortacı mahkemenin veya diğer tarafın onayı gerekmeksizin, halefiyet kuralı uyarınca, sigortalısına yaptığı ödemeyi ispat ederek ,dava veya takibi kaldığı yerden devam ettirebilir.” şeklindedir. Halef olma (halefiyet) bir kişinin hukuken diğerinin yerine geçmesi anlamına gelir.
Tüm dosya kapsamı bir arada değerlendirildiğinde; huzurdaki davaya konu tazminat talebine dayanak hasarın yurt içi emtia taşıması sırasında ortaya çıktığı, bu haliyle dava konusu uyuşmazlığa 6102 sayılı TTK hükümlerinin uygulanması gerektiği, taşımaya konu emtianın davacının sigortalısından sağlam şekilde teslim alındığı, davalıların taşıyıcı sıfatı ile taşımaya konu emtia üzerinde gözetim sorumluluğunun bulunduğu ve kural olarak taşıma süresi içerisinde taşınan eşyaya gelebilecek zararlardan sorumlu oldukları, dosya kapsamı itibariyle yapılan incelemede davalıların TTK 875-878 ve 876. Maddelerinde yer alan ve taşıyıcıyı mesuliyetten kurtaracak beyyinelerden yararlanmasını sağlayabilecek nitelikte herhangi bir delilinin dosya içerisinde yer almadığı, taşımaya konu emtianın uğradığı hasar bedelinin tespiti amacıyla yapılan hesaplamada emtia hasarının 35.098,29 TL olduğu, 6102 sayılı TTK madde 875 ve 929 da, kendi adamlarının, taşımanın yerine gelirilmesi için yararlandığı kişilerin, görevlerini yerine getirmeleri sırasındaki fiil ve ihmallerinden, yerine geçen taşıyıcıların kusurundan, kendi fiil ve ihmali gibi sorumlu olduğunun beliritldiği, her ne kadar taşıyıcı, eşyanın kendisine teslim edildiği tarihten alıcısına teslim edildiği tarihe kadar oluşan hasardan/zarardan sorumlu ise de TTK md.876 gereği nakliye sürecinde oluşan hasarın /zararın taşıyıcının en yüksek özeni göstermesine rağmen kaçınamayacağı ve sonuçlarını önleyemeyeceği bir nedene bağlı olarak meydana gelmesi halinde taşıyıcının kendisini kurtarabilecek ispatlardan yararlanmasının mümkün olduğu, taşıyıcının kendisini mesuliyetten kurtarabilecek ispatlardan yararlanamayacağı durumlarda —— eşyanın taşınmak üzere nakliyeciye teslim edildiği yer ve zamandaki piyasa fiyatına göre, bu yoksa aynı tür ve nitelikteki malların cari değerine göre belirleneceği, somut olay bakımından davalıların kendilerini mesuliyetten kurtaracak delilleri dosyaya ibraz edemedikleri, alınan bilirkişi raporları ile kazaya sebebiyet veren araç sürücüsünün kazanın gerçekleşmesinde %100 oranında kusurlu olduğu, bu haliyle davalıların oluşan gerçek zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu oldukları anlaşılmakla davanın kabulüne, alacak yargılamayı gerektirdiğinden icra inkar tazminatı talebinin reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm tesis olunmuştur.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın KABULÜ ile davalı borçlunun ——- sayılı icra takip dosyasına yaptığı İTİRAZIN İPTALİ ile takibin 35.098,29 TL asıl alacak üzerinden takibin devamına,
-Alacağın likit olmaması nedeniyle icra inkar tazminatı talebinin reddine,
2-Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 2.397,56 TL karar ve ilam harcından baştan alınan 423,91 TL peşin harçtan mahsubuyla bakiye 1.973,65 TL karar ve ilam harcının davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile hazineye gelir kaydına,
3-Davacı tarafından yatırılan 44,40 TL başvurma harcı, 423,91TL peşin harç ile 3.167,75 TL yargılama giderinin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacı tarafa ödenmesine,
4-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T. 13/1 maddesi uyarınca hesaplanan 9200,00 TL nispi vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacı tarafa ödenmesine,
5-Arabuluculuk Kanununun 18/A-(13).maddesi ve Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği’nin 26/2. Maddeleri ile AÜT uyarınca — bütçesinden ödenen 1.320,00 TL arabuluculuk ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile hazineye gelir kaydına,
6-6100 sayılı HMK’nın 333. maddesi gereğince hükmün kesinleşmesinden sonra kullanılmayan gider avansının yatırana iadesine, ( Yazı İşleri Müdürü tarafından Bölge Adliye ve Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri İle Cumhuriyet Başsavcılıkları İdari ve Yazı İşleri Hizmetlerinin Yürütülmesine Dair Yönetmeliğin 207/1 maddesi gereğince resen işlem yapılmasına,)
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalıların yokluklarında gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 6100 sayılı HMK’nın 341/1,342, 343, 344 ve 345/1 maddeleri gereğince iki hafta içinde mahkememize veya başka bir yer mahkemesine verilecek dilekçeyle; istinaf harç ve giderleri yatırılmak suretiyle —— Adliye Mahkemesinde İstinaf Kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 06/02/2023