Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. İstanbul Anadolu 13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2019/1103 Esas
KARAR NO : 2021/657
DAVA : Çek İstirdat (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 25/12/2019
KARAR TARİHİ : 23/09/2021
Mahkememizde görülmekte olan İstirdat (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, dosya incelendi.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ /
DAVA/TALEP ;
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkil———–müvekkil şirket namına keşide edildiğini, Söz konusu çekin müvekkil şirket yedinde bulunmaktayken şirket yetkilisi tarafından bir başka müşterisine verilmek amacı ile ciro edilerek yine müvekkil şirketin muhasebe departmanına verilmiş ise de, sonradan şirketteki tüm aramalara rağmen bulunamadığını, işbu çek için zayi nedeniyle —-dosyası ile iptal davası açıldığını, davaya —– verildiğini, —–tanzim edildiğini, müvekkillinin davaya konu çekin yasal ve meşru hamili olduğunu, müvekkil şirketin çekte kendi cirosundan sonra cirosu bulunan davalı şahıslara hiçbir tanışıklığı yada ticari ilişkisinin olmadığını, davalı şahıslara hiçbir borcunun bulunmadığını, işbu kayıp çekte müvekkil şirket cirosundan sonra ciranta olarak—– sağlanan irtibatta şahsın —– kendisine ait olduğunu ancak kendisinin böyle bir çeki ciro etmediğini, —- olmadığını, bu yazıların ve imzanın başkası tarafından sahte olarak yazılmış olduğunu beyan ettiğini, davalılar hakkında ——bulunulduğunu,—–ilişkin tüm talep ve hakları saklı kalmak kaydıyla; tedbiren çek iptali davasında verilmiş olan ödeme yasağına dair tedbirin işbu mahkemeye sari olmak üzere devamına dair tedbir kararı verilmesini, müvekkili ve çek keşidecisi yönünden davaya konu çek bakımından icra takibi başlatılmasının tedbiren durdurulmasına, dava konusu —–müvekkile iadesine, yargılama harç ve giderleri ile avukatlık ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP /TALEP :
6100 Sayılı HMK’nın 126-131 maddeleri kapsamında davalılarca davaya cevap dilekçesi verilmemiştir. Davalılar duruşmalara katılmamış; kendilerini vekille temsil de ettirmemişlerdir..
DELİLLER :
———– soruşturma dosyası, — —- Kayıtları, Dosya kapsamındaki sair tüm bilgi ve belgeler.
DEĞERLENDİRME VE SONUÇ:
Dava, Çek İstirdat (iade) (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan ) İstemine ilişkindir.
Basit yargılamaya tabi işbu davada mahkememizce dilekçeler aşaması tamamlanmış ve usulüne uygun olarak yapılan davet sonucunda duruşma açılarak ön inceleme duruşması icra edilmiş ve tarafların davete rağmen sulh olmaması nedeniyle uyuşmazlık belirlenmiş ve tahkikata geçilerek deliller toplanıp incelenmiş ve duruşmaya katılan davacı vekilnin son beyanları alınarak aşağıdaki hüküm sonucuna ulaşılmıştır.
6102 sayılı TTK’nın 818. maddesi yollamasıyla çekler hakkında da uygulanan aynı Kanun’un 763. maddesine göre; “Elden çıkan poliçe mahkemeye sunulursa, mahkeme, iade davası açması için dilekçe sahibine uygun bir süre verir. Dilekçe sahibi bu süre içinde dava açmazsa, —– ödeme yasağını kaldırır” hükmü bulunmaktadır. Yine, 6102 sayılı TTK’nın 792. maddesinde; “Çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa,—– olup da hamil hakkını 790’ıncı maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür.” hükmü düzenlenmiştir.
Bu hükümlere göre, çekin yetkili hamili, çek herhangi bir suretle rızası dışında elinden çıkmış bulunursa zayi nedeniyle iptal davası açabilir, iptal davasında çek mahkemeye ibraz edilirse mahkemece iade davası açması için davacıya süre verilir. Açılan iade davasında ispat yükü davacıda olup, davacının öncelikle çekin —- rızası hilafına elinden çıktığını ardından da çeki elinde bulunduran hamilin kötüniyetli veya ——- ağır kusurlu olduğunu ispat etmesi gerekir.
Davacı vekili tarafından —— numaralı çekin ciro edilerek —- bulunduğu sırada rızası hilafına aykırı olarak elinden çıktığı iddiasıyla ——–nedeniyle çek iptal davası açıldığı ve davaya konu işbu çekin bankaya ibraz edildiğinin bildirilmesi nedeniyle çek iade davası açılması için süre verilmiş ve bu süre içinde çek iade davaları —- olmadığı halde mahkemece bu konuda ek süre verilerek —— yoluna gidildiğinden hukuki—— hakkı kapsamlında davanın süresi içinde açıldığı kabul edilmiştir.
Dava konusu ——– seri numaralı çekin davacı lehtar —–ciro yoluyla .——— ve son olarak ….——-edildiği ve kabulünde olduğu üzere —–… tarafından —— ibraz edildiği ve sorgulandığı anlaşılmaktadır.
Yapılan yargılama ve toplanan delillere göre somut olayda davacı tarafından yapılan şikayet üzerine başlatılan——- sayılı dosyasından çekin arkasında cirosu bulunan ——-çekin arkasında —- atılan imzaların kendilerine ait olmadığını, bu çekle hiçbir ilgilerinin olmadığını birbirlerini tanımadıklarını, hiçbir şekilde —- olmadığını beyan etmişlerdir. Yine davalı ——yapmadığını ve karşılığında çek vermediğini kendisinin —– taşındığını beyan etmiştir. Mahkememizce çek üzerinde ciroları bulunan her üç kişinin de bulundukları ve yaşadıkları—– durumları—— ifadelerine bakıldığında dava konusu çekin davacının rızası hilafına elinden çıktığı, —rızaya ve fiili duruma aykırı olduğu, davalılar .———– çek üzerinde kullanıldığı, çekin açıkça davalı-hamil ….—– kötü niyetle iktisap edilmiş olduğu sonuç ve kanaatine ulaşılmıştır. Binaenaleyh haklı, hukuka uygun ve TMK,2 HMK,190.maddeleri nazarıda ispatlanan davanın davalı-hamil …—- kabulü ile dava konusu —– seri numaralı çekin işbu davalıdan istirdadı(iade) ile davacıya verilmesine karar verilmiştir.
Davalılar——dava konusu çek ile ilgili hiçbir ilgilerinin görülmemesinin yanında; çek istirdat davasının esasen son hamile karşı açılması gerektiğinden işbu davalılar yönünden pasif husumet ehliyeti bulunmaması nedeniyle davanın ayrı ayrı 6100 Sayılı HMK’nın 115/2 maddesine göre dava şartı yokluğundan usulden reddine karar verilmiştir.
6100 Sayılı HMK’nın 332/1 maddesine göre, 323. Maddesinde sayılan yargılama giderlerinden, aynı kanunun 326/1. Maddesi gereğince tamamen davalı …——- tutulmuştur. Ayrıca Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanununun 18/A maddesi ile Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliğinin 26/2. Maddeleri gereğince dava öncesi —— ödenen ——- yargılama gideri kapsamında davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına da karar verilerek 6100 Sayılı HMK’nın 297/2 maddesi gereğince aşağıdaki şekilde hüküm ihdas edilmiştir.
HÜKÜM :Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-)6100 Sayılı HMK’nın 114/1-d maddesi gereğince davalı .—– davada taraf sıfatı bulunmaması nedeniyle (Pasif Husumet Ehliyeti); Davanın işbu davalılar yönünden ayrı ayrı 6100 Sayılı HMK’nın 115/2 maddesine göre DAVA ŞARTI YOKLUĞUNDAN USULDEN REDDİNE,
2-)Davanın davalı … yönünden KABULÜ ile, dava konusu—– keşide yer ve tarihli, —— seri numaralı çekin davalıdan istirdadı(iade) ile davacıya itasına,
3-)Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 2.049,30 TL karar ve ilam harcına, peşin alınan 512,33 TL harcın mahsubu ile bakiye 1.536,97 TL harcın davalı …——alınarak hazineye gelir kaydına,
4-)Arabuluculuk Kanununun 18/A-(13).maddesi ve Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği’nin 26/2. maddeleri uyarınca —–bütçesinden —–davalı—— alınarak hazineye gelir kaydına,
5-) Davacı tarafından yapılan 44,40 TL başvurma harcı, 512,33 TL peşin harç, 6,40 TL vekalet harcı, 133,40 TL posta masrafı olmak üzere toplam 696,53 TL yargılama giderinin davalı ..—— alınarak davacıya verilmesine,
6-)Davacı kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan —-. 13/1 maddesi uyarınca —– nispi vekalet ücretinın davalı …’—– alınarak davacıya verilmesine,
7-)Davalılar …—-tarafından yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
8-)6100 sayılı HMK’nın 333. maddesi gereğince hükmün kesinleşmesinden sonra kullanılmayan gider avansının yatırana iadesine ve bu konuda Yazı İşleri Müdürü tarafından Bölge Adliye ve Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri İle Cumhuriyet Başsavcılıkları İdari ve Yazı İşleri Hizmetlerinin Yürütülmesine Dair Yönetmeliğin 207/1 maddesi gereğince resen işlem yapılmasına,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalıların yokluğunda 6100 sayılı HMK’nın 341/1,342, 343, 344 ve 345/1 maddeleri gereğince gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içinde mahkememize veya başka bir yer mahkemesine verilecek dilekçeyle; istinaf harç ve giderleri yatırılmak suretiyle İstanbul Bölge Adliye Mahkemesinde İstinaf Kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.