Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. İstanbul Anadolu 12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2022/491 Esas
KARAR NO: 2023/805
DAVA: İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ: 08/07/2022
KARAR TARİHİ: 14/11/2023
Mahkememizde görülmekte olan İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; ——— ile müvekkili arasındaki ticari iş ilişkisi nedeniyle ——– şirketi ——– şubesine ait ——— seri numaralı 31.01.2022 tarihli 29.000 bedelli çeki keşide ettiği ve işbu çeki 15.10.2021 tarihinde müvekkili şirket ——— Şirketi’ne ——– kargonun ——— şubesi aracılığı ile gönderdiğini, bahse konu çekin hamili olan müvekkil şirketin yetkilisi ——— ——— kargo ——- şubesinden 19.10.2021 tarihinde ——— tarafından gönderilen kargoyu teslim aldığını, ancak hamil şirket yetkilisi kargo poşetini açtıktan sonra bahse konu çekin olmadığını görünce keşideci şirkete çekin kargo poşetinde olmadığını bildirdiği ve kargo paketinin fotoğraflarını keşideci ile paylaştığını, gerçekleşen olaydan sonra keşideci firma çekin hırsızlık faaliyetleri gerçekleştiren örgütlü bir çete tarafından çalındığını farkettiği ve ——– Merkezi’ne giderek şikayetçi olduğun, Müvekkiline hiç ulaşmayan bahse konu çek kimliği belirsiz kişiler tarafından kargoda çalındığı ve müvekkili şirketin sahte kaşesi yapılmış ve bu kaşede ——– yerine ——– yazılarak, karalamalar sahte isim yazımları, bozulmalar ve üstünde oynamalar yapılarak müvekkilinin imzası taklit edildiği, çekin karalama kağıdına döndüğünü, Müvekkilinin kaybolan çekin meşru hamili olduğunu, çekin müvekkilinin eline geçmeden ve kötü niyetli kişiler tarafından ciro zincirine dahil edildiğini, çekin keşidecisi olan firmanın isminin üzeri çizilerek başka isim yazıldığı ve yapılan değişikliğin yanına keşideci firmanın imzası taklit edilerek imza atıldığının açıkça görüldüğünü beyanla; fazlaya ilişkin talep ve dava hakları saklı kalmak kaydıyla, davanın kabulü ile dava konusu edilen ——– şirketi ——— Şubesi’ne ait ———- seri numaralı 31.01.2022 vade tarihli 29.000 TL bedelli çekin davalıdan istirdadına ve müvekkile iadesine, Yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA: Davalı yan kendisine yapılan usulüne uygun tebliğe rağmen davacı yanın dava dilekçesine cevap vermemiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE: Dava hukuki niteliği itibariyle çek istirdatı davasıdır.Mahkemece yapılan yargılama sırasında taraflarca gösterilen deliller toplanmış ve konunun incelenmesi uzmanlık gerektiren yönleri bulunduğundan bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır. Bilirkişi tarafından verilen raporda özetle; ” İnceleme konusu ——- şirketi ——– Şubesi’ne ait,——– seri nolu, 31.01.2022 keşide tarihli, 29.000- TL’iik çekin arka yüzünde davacı şirkete atfen atılmış imzanın mevcut mukayese imzalarına kıyasla davacı şirket yetkilisi ——— eli ürünü olmadığı kanaatine varıldığı” şeklinde rapor sunulmuştur. 6102 sayılı TTK 790. maddesi uyarınca, cirosu kabil bir çeki elinde bulunduran kişi, son ciro beyaz ciro olsa bile kendi hakkı birbirine bağlı cirolardan anlaşıldığı takdirde yetkili hamil sayılır. TTK 818/c maddesi yollamasıyla çekler hakkında da uygulanacak TTK 677. maddesinde “imzaların istiklali” prensibi benimsenmiş olup, ciro imzalarından biri sahte bile olsa, bu durumdan düzgün ciro silsilesinde yer alan diğer imzaların geçerliliğini etkilemeyeceği ifade edilmiştir.TTK’nın 792. maddesinde ise “Çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790’ıncı maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür.” hükmü bulunmaktadır.Somut olayda, davacı vekilince, dava konusu çekin kargo sürecinde çalındığı, çekteki ilk ciro imzasının sahte olup, davacı şirket yetkilisine ait olmadığı, ilk ciranta isminin yer aldığı kaşedeki şirket isminin yanlış yazıldığını, ilk ciranta olan ——— ait cironun müvekkilinin el ürünü olmadığını, ellerinden sürülerek çekin istirdatı talep edilmiştir. Çekteki ilk ciro imzasının davacı şirket yetkilisine ait olmayıp, sahte olması TTK677.maddesinde tanımlanan imzaların istiklali ilkesi gereğince, diğer ciro imzalarının geçerliliğine etki etmeyeceği açık olup, bu durumda ciro silsilesinin kopuk olduğundan söz edilemez. Davalının yetkili hamil olması için ciro silsilesinde yer alan imzaların gerçek cirantalara ait olup olmadığını tahkik zorunluluğu bulunmamaktadır. 6102 sayılı TTK’nın 686. maddesi hükmüne göre, bu hususta, ciro silsilesinin görünüşte düzgün olması yeterlidir. Dava konusu çeke ait görüntüler incelendiğinde çeki davalıya ciro eden ilk cirantanın yani lehtarı adının ———-… Olarak çeke yazıldığı, daha sonra ———- ibaresinin üzerine çizgi çekilerek ——— ibaresinin eklendiği, ilk cirantanın da karalanıp sonradan yazılan ———…. Olarak kaşe basılmak suretiyle eklendiği, davalının kendisinden önceki ciranta olan ve çeki kendine ciro eden ——— isminin karalanması, çeke lehtar olarak yazılan şirket ile ilk ciranta yani lehtar isminin farklı olması sebebiyle gerekli araştırmayı yapmakla yükümlüdür. Davacı ile davalı arasında başkaca da ciro bulunmamaktadır. ——— kaşesi üzerinde yer alan ciranta imzasının da davacı şirket yetkilisine ait olmadığı da usul ve yasaya uygun bilirkişi raporu ile sabittir. Davalının basiretli bir tacir gibi davranarak çek üzerindeki karalama ve isimler arasındaki farklılık hususunda gerekli özeni göstermesi gerekmektedir. Çekin bankaya davalı tarafından ibraz edildiğinde banka tarafından mahkeme kararı sebebiyle ödeme yapılmadığı, bu durumda davalının çekin kayıp sebebiyle zayi davasına konu edildiğinden haberdar olduğu anlaşılmıştır. Tüm dosya kapsamı bir bütün olarak değerlendirildiğinde her ne kadar düzgün bir ciro silsilesinde hamilin imzaların sıhhatini araştırmakla yükümlülüğü yok ise de çek üzerinde lehtar isimlerindeki farklılık ve karalama olduğu, bu durumda ciro silsilesinin düzgün olduğundan bahsedilemeyeceği, tacir olan davalının basiretli davranması gerektiği ve ilk ciranta imzasının davacı şirket yetkilisine ait olmadığı birlikte göz önüne alındığında davalının kendisine çeki ciro eden cirantanın imzası hususunda karalama ve isim farklılıkları sebebiyle gerekli araştırmayı yapmayıp özen yükümlülüğüne aykırı davrandığı ve bu hususta ağır kusurlu olduğu kanaati ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın KABULÜ ile, 31/01/2022 keşide tarihli ——— çek numaralı, 29.000,00TL bedelli, keşidecisi davacı şirket olan çekin davalıdan istirdatı ile davacıya İADESİNE,
2-Karar harcı 1.980,99 -TL ‘den davacı tarafça peşin olarak yatırılan 495,25 -TL harcın mahsubu ile bakiye 1.485,74 -TL harcın davalı taraftan tahsili ile hazine adına irad kaydına,
3-Davacı tarafından yatırılan 80,70-TL başvurma harcı, 495,25- TL peşin nispi harc olmak üzere toplam 575,95 TL harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine
4-Davacı tarafından yapılan 178,25 -TL tebligat ve müzekkere gideri, 2.500,00-TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 2.678,25-TL yargılama giderinin davalı taraftan tahsili ile davacı tarafa ödenmesine,
5-Davalı tarafından yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
6-Davacı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde geçerli A.A.Ü.T. deki esaslara göre belirlenen 17.900,00-TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Davacı tarafından dosyaya yatırılan ve sarf edilmeyen gider avansının karar kesinleştiğinde davacı tarafa iadesine,
Dair; davacı vekilinin yüzüne karşı davalı tarafın yokluğunda gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren iki hafta içinde ——— Bölge Adliye Mahkemesinde istinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 14/11/2023