Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/734 Esas
KARAR NO : 2022/426

DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız))
DAVA TARİHİ : 18/11/2021
KARAR TARİHİ : 08/06/2022

Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin alacaklısı olduğu Keşidecisi, —, lehtarı — düzenleme tarihli, 30/02/2022 vade tarihli ve 300.000,00-TL bedelli senet, keşidecisi, —düzenleme tarihli, —bedelli senet, Keşidecisi, —-bedelli senet, Keşidecisi, —-senet, keşidecisi, —-bedelli senet, keşidecisi, —- senet, Keşidecisi, —- düzenleme tarihli, — senet, Keşidecisi, — tarihli ve 10.000,00-TL bedelli senet, Keşidecisi, — 09/11/2021 düzenleme tarihli,—senet ve —– tarihinde müvekkilinin yedinde iken sebebini bilmedikleri bir şekilde kaybolduğunu, bütün aramalara rağmen bulunamamış ve huzurdaki davanın açılması mecburiyeti hasıl olduğunu, tüm bu nedenlerle talebe konu 9 adet senet ve 1 adet çek’in, kötü niyetli kişiler tarafından cirolanarak tedavüle çıkartılması ve neticede müvekkilinin ve keşidecinin mağdur olması ihtimal dahilinde olduğundan yukarıda bilgileri verilen senetler ve çek hakkında öncelikle 6102 sayılı TTK 757/1 madde gereğince ödemeden men kararı verilerek 9 adet senet ve 1 adet çek’ in zayii nedeniyle İPTALİNE karar verilmesi talep ve dava etmiştir.
Mahkememizce; — iptali istenilen 9 adet senet ve 1 adet çeke ilişkin ilan evrakı gönderilmiş ve ilanlar yapılmış, dava konusu çekle ilgili muhatap bankaya yazı yazılarak çeklerin, çek koçanlarının ve çek hesaplarının kimlere ait olduğunun, çeklerin bankaya ibraz edilip edilmediğinin, şayet ibraz edilmiş ise veya ibraz edilirse ibraz tarihi ile ibraz edenin isim ve adresinin, çekleri ibraz edenlerin çek aslı ile birlikte mahkememize müracatlarının teminin sağlanması hususları sorulmuş ve gelen yazı cevapları incelenmiştir.
Davacı vekili — tarihli dilekçesi ile müvekkilinin alacaklısı olduğu keşidecisi, — tarihli ve —- —- —-bedelli senet. Yönünden açmış oldukları davadan vazgeçtikleri bu senetler dışında kalan kalan 4 adet senet ve 1 adet çek yönünden davaya devam ettiklerini beyan etmiştir.
Dava, TTK’nın 778/1-ı maddesi yollamasıyla TTK’nın 759/2 dayalı, bononun zayi nedenine dayalı iptali ve zayi nedeniyle çek iptali istemlerine ilişkindir.
Davanın dayanağı, 6102 sayılı T.T.K.nun 818. maddesi delaletiyle aynı Kanunun 757, 762, 763, 764. maddeleridir.
Bu davalar, özelliği itibari ile hasımsız açılan davalardandır.
Ön inceleme duruşmasında, uyuşmazlığın; dava konusu bonoların ve çekin zayi nedeniyle iptali istemine ilişkin olduğu tespit olunmuştur.
TTK’nın 759/2. maddesinde iptal isteminde bulunan kişinin, bono elinde iken ziyaa uğradığını inandırıcı bir şekilde gösteren delilleri mahkemeye sunmak ve senedin bir suretini ibraz etmek veya esas içeriği hakkında bilgi vermekle yükümlü olduğu düzenlenmiştir
Mahkememizce yapılan yargılama ve inceleme sonucunda; yasal ilanları tamamlanıp yasal sürede bonoların mahkememize ibraz edilmemiş olmaları nedeniyle dava konusu aşağıda yazılan bonoların iptaline karar verilmesi gerektiği sonucuna varılmış, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
Çek iptali talebi yönünden yapılan incelemede ise;
Zayi nedeniyle kıymetli evrakın iptalini isteyebilmek için gerekli olan şartlardan birisi de, senette mündemiç olan hakkın varlığını sürdürmesidir.
Somut olayda, davacı tarafından, dava konusu çekin kaybolduğu ileri sürülmüş ve anılan çekin tarih ve numaraları sunulmuştur.
Esasen hasımsız olarak açılan ve kesin hüküm niteliği de taşımayacak olan bu türden davalarda, davacının mahkemeye olumlu bir kanaat verecek kadar delil sunmasını yeterli saymak gereklidir. Aksinin kabulü ile davacının daha fazlasını ispata zorlanması, çeklere de uygulanacak olan TTK’nin 757 ve devamı maddelerindeki zayi nedeniyle kıymetli evrak iptali hükümlerinin uygulanmasını imkânsız hale getirecektir. Kaldı ki, dava sırasında yapılacak olan ilanlar sonucunda, hak sahipleri varsa ortaya çıkabilecek ve kendilerine karşı istirdat davası açılabilecek ya da hak sahipleri tarafından hasımlı olarak açılacak bir dava ile, çek iptali kararının iptali talep edilebilecektir. Dolayısıyla mahkemeyi tereddüte sevk eden hususlar, esasen anılan davalarda tartışılacaktır.
Davacı tarafından zayi edildiği bildirilen bonolar ve çekle ilgili olarak 6102 sayılı TTK 761. ve 762. madde hükümleri gereğince çeki bulanların veya herhangi bir nedenle ellerinde bulunduranların ilk ilan tarihinden itibaren 3 aylık süre içinde mahkememize ibraz etmeleri veya bir bildirimde bulunmaları, aksi takdirde çekin iptaline karar verileceği konusunda —- tarihlerinde olmak üzere birer hafta ara ile üç kez ilan yapılmış, ancak zayi olduğu iddia olunan çek ve bonolar bulunamamış, Bankaya veya Mahkemeye de ibraz edilmemiştir.
Tüm bu nedenlerle, davanın kabulü ile 6102 sayılı TTK’nin 818/1-s maddesi yollamasıyla 764/1. maddesi uyarınca davaya konu çekin zayi nedeniyle iptaline dair karar verilmiş, davacı vekilinin dava tarihinden sonra vazgeçtiği senetler yönünden ise HMK’nun 123. Maddesi uyarınca talebin açılmamış sayılmasına dair karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM (Yukarıda Açıklanan Nedenlerle):
1-TTK’nın 778/1-ı maddesi yollamasıyla aynı Kanun’un 757 vd. maddeleri uyarınca talebin kabulü ile;
Keşidecisi,—-düzenleme tarihli, —– vade tarihli ve 300.000,00 TL bedelli,
Keşidecisi, —- olan, cirantası —- düzenleme tarihli, 30/03/2022 vade tarihli ve — bedelli,
Keşidecisi, —- olan 07/10/2021 düzenleme tarihli, 30/04/2022 vade tarihli ve ——– bedelli,
Keşidecisi, —, lehtarı —- düzenleme tarihli, 30/05/2022 vade tarihli ve —bedelli senetlerin zayi nedeniyle ayrı ayrı İPTALİNE,
2-Diğer senetler yönünden HMK’nun 123. Maddesi uyarınca talebin açılmamış sayılmasına,
3-Çek iptali istemine ilişkin talebin de kabulü ile talebe konu, —-bedelli çekin zayi nedeniyle İPTALİNE,
4-Harçlar kanunu uyarınca alınması gereken 80,70 TL harçtan peşin yatırılan toplam 59,30 TL hacın mahsubu ile bakiye 21,40 TL harcın davacıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
5-Talep eden tarafından yapılan masrafların kendi üzerinde bırakılmasına,
6-Karar kesinleştiğinde bakiye gider avansının davacı tarafa iadesine,
Dair; talep eden vekilinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesinde istinaf yasa yolu açık olmak üzere oybirliğiyle verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.