Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 12. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/52 E. 2022/459 K. 16.06.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2021/52 Esas
KARAR NO: 2022/459
DAVA: İtirazın İptali (Haksız Eylemden Kaynaklanan Zarar Nedeniyle)
DAVA TARİHİ: 26/01/2021
KARAR TARİHİ: 16/06/2022
Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Haksız Eylemden Kaynaklanan Zarar Nedeniyle) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA:Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirket tarafından ——- maddi hasarlı trafik kazası neticesinde uğradığı zararın tazmini amacıyla takibe geçildiği, borçlular tarafından icra takibine süresinde itiraz edildiği, müvekkil şirket adına kayıtlı—- plakalı araç otobanda seyir halinde iken —– müvekkili şirket adına kayıtlı araca arkadan çarptığını, kazanın—- trafikte tehlikeli biçimde makas atmak diye tabir edilen şekilde hareket etmesi ve müvekkil şirkete ait aracın sürücüsü —- orta şeritte ilerlerken sağa doğru sinyal vererek şerit değiştirmek istemesi neticesinde gerçekleştiğini, kazaya ait fotoğraflar incelendiğinde —–yönetimindeki araca ait hiçbir fren izi bulunmadığını, —- aracın ruhsatında görüleceği üzere—- adına kayıtlı olduğunu, söz konusu araç da —– tarafından sigortalandığını, —— müvekkil şirketin uğradığı zararlardan dolayı müteselsil sorumlu olduğunu, müvekkil şirketin zararı takip talebinde belirtilen tutar kadar olduğunu bildirdiğinden bahisle —– Esas sayılı dosyası üzerinden başlatılan takibe yapılan itirazın iptali ile takibin aynen devamına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:Davalı—- vekili cevap dilekçesinde özetle; dava dilekçesinde bahsi geçen ——-tarihleri arasında geçerli olacak şekilde doğacak rizikolara karşı teminat altına alındığı, davaya konu hiçbir meblağı kabul teşkil etmemek kaydıyla, poliçeden dolayı Müvekkil şirketin sorumluluğu sigortalımızın kusuru oranında olmak üzere maddi zararlarda araç başına — sınırlı olduğu, poliçe teminatı kapsamında değerlendirilecek gerçek zararın ve kusur durumunun doğru bir şekilde tespit edilebilmesi bilirkişi incelemesiyle mümkün olduğu, bu inceleme sonucunda yapılacak tespit ve değerlendirmeler uyarınca müvekkil şirketin sorumluluğu belirlenebileceği, kazanın oluşumunda davacı yanın malik ve işleteni olduğu —— plakalı aracın tramer kayıtları uyarınca %100 kusuru bulunduğu, kazayla ilgili kaza tespit tutanağı incelendiğinde, kazanın oluşumuna — plakalı aracın trafiği aksatacak ve tehlikeye düşürecek şekilde şerit değiştirdiği ve şerit değiştirirken sinyal vermediği saptandığı,——— plakalı aracın sayılan ihlallerinden dolayı KTK m.46-C Trafiği aksatacak veya tehlikeye sokacak şekilde şerit değiştirmemek,’ ve KTK m.56-4 ‘. İşaret vermeden şerit değiştirmeleri, kurallarını ihlalden KTK m.84-F ‘Doğrultu değiştirme manevralarını yanlış yapma’ bendi uyarınca asli kusurlu olduğu, müvekkil sigortacı şirket nezdinde sigortalı bulunan araç sürücüsünün kusursuz olması sebebiyle davanın reddini talep etmiştir.
Davalı —- cevap dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin —– bünyesinde faaliyet gösterdiği sadece ——ile yaklaşık —araçlık——-yaptığı, ana sözleşmesinde de araç kiralama
yapacağına dair madde bulunduğu, davaya konu trafik kazasına karışan ve sürücüsü diğer davalı —- plakalı araç müvekkil —-unvanlı şirkete kiralanmış ve diğer davalıya teslim edildiği, davalı müvekkilinin —– plakalı araç hakkında işleten sıfatı bulunmadığı, müvekkil şirketin huzurdaki yargılamada işleten sıfatına sahip olmadığı,—- aracın fiili hakimiyeti altına alarak ve bu araçtan ekonomik olarak yararlanan kiracı şirket işletenlik sıfatını devraldığı, yasa hükümleri ve —- göz önünde bulundurulduğunda aracın işleteni—– aracı uzun süreli kira sözleşmesi ile kiralayarak işleten—- olduğu, dava konu kazaya karışan araç—– kiralanarak diğer davalıya —– teslim edildiği, taraflarca düzen kiralama faturası —-adına düzenlenmiş ve bu fatura bedeli de ilgili şirketin cari hesaba işlendiği, müvekkil şirket adına kayıtlı —- yetkilisi diğer davalıya teslim edildiği, kiralanan aracı fiilen devralarak ekonomik anlamda faydalanan ve adam çalıştıran sorumluluğuna sahip kiracı şirketin işletenlik sıfatını devraldığı, meydana gelen trafik kazası neticesinde tutulan Trafik Kazası Tespit Tutanağında belirlenen kusur oranları taraflarınca kabul edilmediği, taraflara atfedilen kusur oranlarının yeniden belirlenebilmesi için dosyanın alanında uzman bilirkişi tarafından incelenerek
yeniden belirlenmesi zaruri olduğu, kazanın bir mücbir sebepten veya zarar görenin veya başka bir üçüncü kişinin ağır kusurundan ileri geldiği durumlarda araç işleteninin ve sürücünün tazminat ödeme yükümlüğünden söz edilemeyceği, davaya konu olayda kazanın gerçekleştiği esnada, kaza mahallindeki yol şartlarının hali ve yol ile geçitlerde bulunması gereken uyarıcı işaret ve levhaların bulunup bulunmadığının tespiti gerektiği, ilgili kazanın gerçekleşmesinde karayolları müdürlüğünün ihlalinin ve ihmalinin bulunduğunun tespiti halinde, bu kurumun sorumluluğuna gidilmesi gerekeceği, diğer yandan hiçbir kabul anlamına gelmemek kaydı ile davacı tarafın maddi tazminat taleplerinin hangi dayanak ve nasıl bir rayiç üzerinden yapıldığına ilişkin herhangi bir belge dosyaya ibraz edilmediği, davaya konu kazaya karıştığı belirtilen—– plakalı araç hakkında—- mevcuttur; bu nedenle sigorta poliçesinin muhattabının —- olduğu ve aracın kaza anında sigortalı olduğu, diğer yandan hiçbir kabul anlamına gelmemek kaydı ile davacının, dava öncesinde sigorta şirketine başvurma ve akabinde talebin olumsuz karşılanması halinde sigorta tahkim kurulu nezdinde talepte bulunma dava şartını yerine getirmemiş olduğu ortaya çıkmış olduğunu beyanla davanın reddini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ:
Mahkememizce aldırılan bilirkişi raporunda özetle; — plaka sayılı —– şeritli karayolunda orta şeritte ilerlerken beyanına göre sinyal vererek sağ şeride geçtiğini ve geçer geçmez arkadan gelen aracın çaptığını ifade ettiği, buna karşın şerit değiştirmeden önce girmek istenilen şeritte
varsa araçların geçişini beklemek, gireceği şerit boş olduğunda şerit değiştirilmesi gerektiği
hale araçların hasar durumları da değerlendirildiğinde otobüsün sağ arka köşe ve sağ yan
kısımlarından hasar aldığı göz önünde bulundurulduğunda tam olarak şerit değiştirme
işlemini tamamlayacak şekilde şeridin boş olmadığının anlaşıldığı ve kazanın oluşumunda
dikkatsiz ve tedbirsiz bir şekilde şerit değiştirmek suretiyle; —–değiştirmeden önce gireceği şeritte sürülen araçların emniyetle geçişini beklemek, zorunda olmasına karşın ihlal ettiği; aynı kanunun madde 84 f) Doğrultu değiştirme manevralarını yanlış yapma, hallerinde asli kusurlu sayılırlar hususu dikkate alındığında %100 asli kusurlu olduğu, —–plaka sayılı,—– beyanına ve kaza krokisine göre sağ şeritten ilerlemekte olduğu, aracının sol ön köşe ve sol yan kısımlarından hasarlandığı ve şeridinde yol aldığından ani şerit değiştiren otobüse karşı tedbir alamayacağı, dava konusu kazada atfa kabil bir kusuru olmadığı sonuç ve kanaati bildirilmiştir.
HUKUKİ NİTELENDİRME ve GEREKÇE:
Dava, İİK’ nun 67/1 maddesine dayalı itirazın iptali davasıdır.
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 85/1. maddesinde, “bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, araç işletenin bu zarardan sorumlu olacağı”, aynı yasanın 85/son maddesinde ise, “işleten ve araç işleticisi teşebbüsün sahibi, aracın sürücüsünün veya aracın kullanılmasına katılan yardımcı kişilerin kusurundan kendi kusuru gibi sorumludur” hükümlerine yer verilmiş, Karayolları Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları’nın A-1. maddesinde de, “sigortacı bu poliçede tanımlanan motorlu aracın işletilmesi sırasında bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına sebebiyet vermesinden dolayı 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’na göre işletene düşen hukuki sorumluluğu, zorunlu sigorta limitlerine kadar temin eder” şeklinde ifade edilmiştir.
Aynı kanunun 91. Maddesinde ise “İşletenlerin, bu Kanunun 85 inci maddesinin birinci fıkrasına göre olan sorumluluklarının karşılanmasını sağlamak üzere mali sorumluluk sigortası yaptırmaları zorunludur.” şeklinde belirtilmiştir.
Sorumluluk sigortaları TTK.nın 1473. ve devamı maddelerinde düzenlenmiştir. “(1) Sigortacı sorumluluk sigortası ile, sözleşmede aksine hüküm yoksa, sigortalının sözleşmede öngörülen ve zarar daha sonra doğsa bile, sigorta süresi içinde gerçekleşen bir olaydan kaynaklanan sorumluluğu nedeniyle zarar görene, sigorta sözleşmesinde öngörülen miktara kadar tazminat öder.” şeklinde belirtilmiştir.
Yukarıda açıklanan madde hükümlerinden,——- motorlu bir aracın karayolunda işletilmesi sırasında, bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına neden olması halinde, o aracı işletenin zarara uğrayan 3. kişilere karşı olan sorumluluğunu belli limitler dahilinde karşılamayı amaçlayan ve yasaca yapılması zorunlu kılınan bir zarar sigortası türü olduğu anlaşılmaktadır.
Motorlu araçların işletilme tehlikesine karşı, zarar gören üçüncü şahısları, korumak amacıyla getirilmiş olan bu düzenleme ile öngörülen sorumluluğunun bir kusur sorumluluğu olmayıp, sebep sorumluluğu olduğu; böylece araç işletenin sorumluluğunun sebep sorumluluğunun ikinci türü olan tehlike sorumluluğuna ilişkin bulunduğu, öğretide ve yargısal içtihatlarla kabul edilmektedir———-
2918 sayılı Kanunun 86. maddesinde ise, bu Kanun’un 85. maddesinde düzenlenen sorumluluktan kurtulma ve sorumluluğu azaltma koşullarına yer verilmiştir.
Bu düzenlemelere göre, araç işleteni veya araç işleteninin bağlı bulunduğu teşebbüs sahibi, kendisinin veya eylemlerinden sorumlu tutulduğu kişilerin kusuru bulunmaksızın ve araçtaki bozukluk kazayı etkilemiş olmaksızın kazanın bir mücbir sebepten veya zarar görenin veya üçüncü kişinin ağır kusurundan ileri geldiğini ispat ederse sorumluluktan kurtulabilecek; sorumluluktan kurtulamayan işleten veya araç işleticisinin bağlı olduğu teşebbüs sahibi ise kazanın oluşunda zarar görenin kusurunun bulunduğunu ispat ederse, hakim, durum ve şartlara göre tazminat miktarını indirebilecektir.
Bir zarar sigortası türü olan ——- sigortacı işletenin sorumluluğunu yine ancak sorumlu olduğu çerçevede karşılamakla yükümlüdür. Bu bakımdan zorunlu mali sorumluluk sigorta poliçesi ile işletenin poliçe limiti dahilinde tazminat sorumluluğunu yüklenen sigorta şirketi gerçek zarardan, işletenin ve eylemlerinden sorumlu tutulduğu kişilerin kusuru oranında sorumlu tutulabilecektir —-Yapılan yargılamaya, toplanan delillere ve tüm dosya kapsamına göre,—- tarihinde meydana gelen kazada davalı sigortaya sigortalı olan —plakalı aracın sürücüsü olan Davalı —– kusursuz olup davalı tarafa ait araç sürücüsünün kazada bir kusurunun bulunmadığı, dosya kapsamı ile alınan bilirkişi raporu ile sabit olmakla bilirkişi raporu hükme esas alınarak; kusuru bulunmayan tarafın zarardan sorumlu tutulması mümkün olmadığı dikkate alınmakla, halefiyet ilkesi gereğince ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde açılan davanın reddine dair karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurmak gerekmiştir. reddine karar vermek gerekmiştir.
H Ü K Ü M: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-Alınması gerekli 80,70 TL harcın 101,90 TL peşin harçtan karşılanarak bakiye 21,20 TL harcın davacıya iadesine,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı —— kendini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca belirlenecek 5.100,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı —– verilmesine,
5-Davalı —–kendini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca belirlenecek 5.100,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı ——-verilmesine,
6-Suçüstü ödeneğinden karşılanan 1.320,00 TL arabuluculuk ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak hazineye gelir kaydına,
7-Kararın kesinleşmesi halinde artan gider avansının ilgili tarafa iadesine,
Dair davacı davalı ve Feri Müdahil vekilinin yüzüne karşı , kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içinde ——– Adliye Mahkemesinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup, usulen anlatıldı.16/06/2022