Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. İstanbul Anadolu 12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2021/261 Esas
KARAR NO : 2023/275
DAVA : Banka Teminat Mektubunun Hükümsüzlüğünün Tespiti
DAVA TARİHİ : 26/04/2021
KARAR TARİHİ : 02/05/2023
Mahkememizde görülmekte olan Banka Teminat Mektubunun Hükümsüzlüğünün Tespiti davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davalı Şirketin 2019 Yılında İki Kamu Hastanesinin Yeniden Yapım işinin Kamu İhaleleri kapsamında davalı tarafından yüklenilmiş olup, davalı şirketin bu iki Kamu Hastanesinin de “— İmalatı kapsamındaki —– Ünitelerinin Devreye Alınması” işlerini müvekkili şirkete devretmiş olduğunu, davalı yüklenici şirketin —-Eğitim ve Araştırma Hastanesi Yeniden Yapım işi Projesinin —–imalatları kapsamında —–” ünitelerinin tedarik ve devreye alınması işini 22.04.2019 Tarihli Sözleşme ile Müvekkili Şirketten satın almış olup, bu satın almaya ilişkin Sözleşmenin 6.Maddesi kapsamında Müvekkili Şirketten Edime dair teminatlar talep edilmiş, kesin teminat için sözleşme bedeli olan KDV hariç 442.000.-Euro’ nun %5′ i tutarında 22.100.- EURO tutarında kesin ve süreli teminat mektubunun 02.05.2019 tarihinde davalı şirkete teslim edilmiş olduğunu,—– keşide edilen —–Nolu Teminat Mektubunun Kesin ve 30.04.2019 vadeli olduğunu, hukuk ve sözleşme gereği davaya konu işbu teminat mektubunun müvekkili şirkete iade gerekmekte olup, müvekkili şirketin sözleşmeden kaynaklanan edimlerini sözleşme ve teknik şartnameye uygun bir şekilde yerine getirerek tamamlamış ve projeyi 31.10.2019 tarihinde davalıya teslim etmiş ise de davalı şirketin neredeyse 2 yıldır davaya konu teminat mektubunu müvekkili şirkete iade etmekten kaçınmış olduğunu, davalı şirket bu süre içinde teminat mektubunu iade etmediği gibi kötü niyetli olarak mesai bitim saatinde ——başvuruda bulunarak teminat mektubunun tahsilini talep etmiş olup, davalının bu tehditkâr tavrı nedeniyle müvekkili şirketin teminat mektubunun sürelerini sürekli uzatmak zorunda kalarak sonuncusu 02.04.2021 tarihinde olan davalının tahsilat talebi nedeniyle vadenin 03.05.2021 tarihine kadar uzatılmış olduğunu, müvekkili şirketin gerek—- aracılığıyla davalıya gönderilen iade taahhütlü ihtarname ile gerekse Noter aracılığıyla gönderilen ihtarnamelerle teminat mektubunun iadesini talep etmişse de çoğunlukla davalı şirketten cevap alamadığını, yalnızca davalı şirketçe 10.11.2020 Tarihinde —–Noterliği’nden gönderilen —–. Nolu Cevabi İhtarnamenin mevcut olduğunu ve cevabi ihtarnamede davalı şirketin gerçeğe aykırı bir şekilde müvekkili şirketin sözleşmeden kaynaklanan yükümlülüklerinin sona ermediği ve kesin veya geçici kabul verilemeyeceğini belirterek teminat mektup iade taleplerinin kabul edilmediğini, müvekkili şirkete teminat mektupları iade edilmediği gibi getirdiği edimlere ilişkin olarak geçici veya kesin kabul verilmemiş olup, her iki projede de müvekkili şirketin edimlerine ilişkin hiçbir sorun veya eksiklik yaşanmamış ve her iki hastanenin de yaklaşık 2 yıldır müvekkili şirketin edimlerinden faydalanmakta olduklarını, müvekkili şirketin neredeyse 2 yıldır davalı şirketin anılan davranışları nedeniyle haksız yere banka teminat mektup komisyonlarını ödemiş olup, buna ilişkin talep ve dava haklarını saklı tuttuklarını, yapılan arabuluculuk görüşmelerinden de bir sonuç alınamadığını beyanla; Müvekkili Şirketin davalı Şirketle anılan Sözleşmeler çerçevesinde yüklenmiş olduğu edimleri Yerine Getirmiş olduğunun Tespitine, —– tarafından keşide edilmiş, —– Nolu, 03.05.2021 – Vadeli Teminat Mektubu ile ——Nolu, 30.06.2021 vade tarihli banka teminat mektuplarının hükümsüzlüğüne, yargılama gideri ve vekâlet ücretinin davalı tarafa yüklenmesine karar verilmesini talep ve dava etmişlerdir.
SAVUNMA
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Müvekkili şirket ile davacı arasında müvekkil şirketin kamu ihaleleri kapsamında yapımını üstlenmiş olduğu —- Eğitim ve Araştırma Hastanesi ile—– Eğitim ve Araştırma Hastanesi yeniden yapım işleri kapsamında —– imalatları kapsamında —— ünitelerinin projelere ve teknik şartnameye göre temini, süpervizörlüğü, otomasyon, test ve devreye alma işlemlerinin davacı tarafından üstlenilmesi için ayrı ayrı sözleşme akdedilmiş olduğunu, Davalı tarafın yukarıda anılı sözleşmelerin ifası kapsamında ve süreç içerisinde müvekkil firmanın uğrayacağı muhtemel zararların tazminin temini açısından; —- Projesi için—— tarafından keşide edilmiş —– referans nolu, 22.100 EUR değerindeki kesin teminat mektubunu, —-Projesi için—– tarafından keşide edilmiş —– referans nolu, 21.880 EUR değerindeki kesin teminat mektubunun Müvekkili şirkete teslim edilmiş olduklarını, anılı sözleşmelerin 3.1 maddesine göre her iki proje için de Sözleşmenin Konusu ve Kapsamını davacı tarafın “—– ünitelerinin projelere ve teknik şartnameye göre temini, süpervizörlüğü, otomasyon, test ve devreye alma işlemlerini Müşavir —– Koordinasyon Birimi) tarafından onaylanmış şekilde teslimi, taahhüt konusu işleri teşkil etmektedir.” olarak belirlenmiş olduğunu, her ne kadar davacı taraf dava dilekçesinde sözleşme konusu işin tam ve eksiksiz olarak yerine getirildiğini iddia edip bu kapsamda dava dışı —— firması tarafından düzenlenen birtakım belgeler ibraz etmiş olsa da bu belgelerin huzurdaki dava ile bir ilgisi bulunmamakta olup, sözleşmenin 3.1 maddesinde de açıkça görüleceği üzere davacının üstlendiği işin, Müşavir firma ve/veya —-Valiliği —– Proje Koordinasyon Birimi (İşveren idare) tarafından onaylanmış şekilde tesliminin gerekmekte olduğunu, 6100 sayılı HMK m. 190 uyarınca ispat yükü, iddia edilen vaktaya bağlanan hukuki sonuçtan kendi lehine hak çıkaran tarafa ait olup, huzurdaki davada da işin yapıldığını, işverene teslim edildiğini ispat külfetinin davacı firma üzerinde olduğunu, davacı firmanın bu iddiasını ve talebini dava dışı firma tarafından düzenlenen birtakım belgeler ile değil sözleşme uyarınca Müşavir ve/veya İşveren tarafından onaylanmış belgelerle ispat etmesi gerekmekte ve Davalının bu yükümlülüğü, sözleşmenin asli unsuru olup bu yükümlülüğün yerine getirilip getirilmediği huzurdaki davada başlıca araştırılması gerekilen hususlardan biri olduğunu, Sözleşmelerin 6.2 Kesin Teminat başlıklı maddelerine göre; “İşbu sözleşme gereği alınan kesin teminat, işveren (—–Valiliği —–Proje Koordinasyon Birimi) ile yüklenici (davalı-müvekkil —–arasında yapılacak olan geçici kabulden sonra SATICI’ nın (davacı firma) işbu sözleşmeden doğan her türlü yükümlülüğünün sona ermesine ve/veya işbu sözleşmeden doğan her türlü ihtilafların kesin surette sonuçlanmasından sonra teminatların sözleşmeye göre alıcı (müvekkil —– tarafından kısmen veya tamamen tutulmasını gerektiren başkaca haller de bulunmadığı taktirde iade edilecektir.” denilerek kesin teminat mektubunun iade hallerinin açıkça belirlenmiş olduğunu, taraflarınca keşide edilen —- Noterliği’ nin 20.11.2020 T. ve—– ihtarnamesinde de belirtildiği üzere sözleşme kapsamında geçici ve kesin kabul işlemleri tamamlanmadığından ve davacı firmanın yükümlülüklerinin halen daha devam ediyor olması nedeniyle teminat mektubunun iadesi koşullarının oluştuğunun kabulünün mümkün olmadığını, bununla birlikte taraflar arasında akdedilen sözleşme eser sözleşmesi niteliğinde olup işin sözleşmeye uygun ve zamanında ifa edildiğinin yükümlülüğünün de davacı firma üzerinde olduğunu, davacı firma söz konusu ispat yükümlülüğünü yerine getirirken sözleşmede belirtilen hükümlere ve HMK uyarınca düzenlenmiş senetle ispat yükümlülüğüne riayet etmekle yükümlü olup, bu kapsamda davacının dava dilekçesinin ekinde sunmuş olduğu ve huzurdaki dava ile bir ilgisi bulunmayan belgelerin mahkemece dikkate alınmamasını talep ettiklerini beyan ve savunmalarıyla, haksız ve mesnetsiz davanın Reddine, Mahkeme masrafları ve ücreti vekâletin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmişlerdir.
İNCELEME VE GEREKÇE: Dava hukuki niteliği itibariyle, taraflar arasında kurulan sözleşme kapsamında verilen, banka teminat mektubunun hükümsüzlüğünün tespiti davasıdır.
Mahkemece yapılan yargılama sırasında taraflarca gösterilen deliller toplanmış ve konunun incelenmesi uzmanlık gerektiren yönleri bulunduğundan bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır.
Bilirkişi heyeti tarafından verilen raporda özetle” davacı ve davalı şirketin 2019-2020-2021-2022 yıllarına ait ticari defter ve belgelerin tutulduğunu, defterlerin açılış kapanış onaylarının yasalara uygun olarak yapıldığını, dava dosyası, dosyaya sunulan bilgi ve belgeler ile tarafların ticari defterlerindeki kayıtları ve müstenidatları üzerinde yapılan inceleme sonucuna göre, tarafların incelenen ve ticari defter kayıtlarının, gerek C/H kayıtları yönünden, gerekse davaya konu teminat mektup bakiye tutarları yönünden tam bir karşılıklılık içinde oldukları ve mutabık olduklarının tespit edildiği, davaya konu eserlerin davacı tarafından gerçekleştirildiği ve gerekli prosedürlere uygun olarak teslim ettiğinin anlaşıldığı, davacı şirketin davalı şirket uhdesinde bulunan ve toplam tutarı 43.980.-EURO olan 2 Adet Teminat Mektubunun hükümsüzlüğüne ilişkin takdirin Mahkemeye ait olacağı” şeklinde rapor sunulmuştur.Bilirkişi heyeti tarafından verilen ek raporda özetle; “Taraflar arasındaki sözleşmenin 6. Maddeleri çerçevesinde banka teminat mektubunun iadesi için aranan şartlar bakımından kök rapordaki teknik bilirkişi tespitleri, dava davalı idare tarafından dosyaya gönderilen 24.11.2021 tarihli yazı ile geçici kabulün yapıldığının beyan edildiği, davacının sözleşmeden doğan eseri meydana getirme ve teslim borcunu ifa ettiği, diğer yükümlülükleri ifa etmediğine dair herhangi bir delile rastlanılmadığı ” şeklinde rapor sunulmuştur.Uyuşmazlık, TBK’nın 470. ve devamı maddelerinde düzenlenen eser söleşmesinden kaynaklanmaktadır. Davacı taşeron, davalı ise yüklenicidir.Taraflar arasında davacının taşeron sıfatıyla, davalının yapımını yüklendiği—–Valiliği Proje Koordinasyon Birimi’nin ilan ettiği —-ili—– İlçesi, —-Mahallesi, 2079 ada—- parselde kayıtlı —–Eğitim ve Araştırma Hastanesi ve —– Eğitim ve Araştırma Hastanesi yeniden yapım işi projesine ait —– imalatları kapsamında “—–ünitelerinin tedarik ve devreye alınması işini üstlendiği 22/04/2019 tarihli sözleşme imzalanmıştır. Davacı taraf sözleşmeden kaynaklanan yükümlülüklerini yerine getirmesine rağmen sözleşme kapsamında davalıya verilen .—–tarafından keşide edilmiş —- numaralı —— seri nolu 03.05.2021 vade tarihli banka teminat mektubunun ve—– tarafından keşide edilmiş—–numaralı —— seri nolu 30.06.2021 tarihli banka teminat mektubunun kendilerine iade edilmediğini; davalı taraf ise de teminat mektubunun iade koşullarının oluşmadığını, geçici ve kesin kabullerin yapılmadığını iddia etmektedir.Taraflar arasındaki sözleşmenin 6/2 . Maddesine göre teminat mektubunun iadesi için geçici kabulün yapılmasının gerektiği belirtilmiştir. Geçici kabulün yapılıp yapılmadığının tespiti için işin yapıldığı —— Valiliğine yazılan yazı cevabında geçici kabulün yapıldığının ve test ve devreye alma işlemlerinin de tamamlandığının bildirildiği görülmüştür. Teknik bilirkişiler tarafından da davaya konu eserlerin davacı tarafından gerçekleştirildiği, gerekli prosedürlere uygun olarak teslim edildiğini tespit edilmiştir. Ayrıca teminat mektubunun iadesi için geçici kabulün yapılması ile birlikte sözleşmeden doğan ihtilafların da kesin suretle sonuçlandırılması gerektiği belirtilmiştir. Ancak davalı tarafça dava konusu sözleşmeden doğan bir ihtilaf olduğu iddia edilmediği gibi buna ilişkin bir delil de sunulmamıştır. Hal böyle olunca davacının sözleşmeden doğan yükümlülüklerini yerine getirdiği, sözleşmeden doğan başkaca da bir ihtilaf olmadığı, geçici kabulün de yapıldığı dikkate alınarak dava konusu teminat mektuplarının hükümsüz olduğunun tespitine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın KABULÜ ile; -Davacının davaya konu sözleşmeler çerçevesinde davalıya karşı yüklenmiş olduğu edimlerin YERİNE GETİRilMİŞ OLDUĞUNUN TESPİTİNE,
-Davacı tarafından davalıya dava konusu sözleşmeler çerçevesinde verilen —– tarafından keşide edilmiş —–numaralı —–seri nolu 03.05.2021 vade tarihli banka teminat mektubunun ve —– tarafından keşide edilmiş —– numaralı—– seri nolu 30.06.2021 tarihli banka teminat mektubunun HÜKÜMSÜZ OLDUĞUNUN TESPİTİNE,
2-Karar harcı 30.407,92-TL ‘den davacı tarafça peşin olarak yatırılan 7.601,99 -TL harcın mahsubu ile bakiye 22.805,93 -TL harcın davalı taraftan tahsili ile hazine adına irad kaydına,
3-Davacı tarafından yatırılan 59,30 TL başvurma harcı, 7.601,99 TL peşin nispi harc olmak üzere toplam 7.661,29 TL harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine
4-Davacı tarafından yapılan 322,70 -TL tebligat ve müzekkere gideri, 2.700,00-TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 3.022,70 -TL yargılama giderinin davalı taraftan tahsili ile davacı tarafa ödenmesine,
5-Davalı tarafından yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
6-Davacı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde geçerli A.A.Ü.T. deki esaslara göre belirlenen 65.320,44 -TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Davacı tarafından dosyaya yatırılan ve sarf edilmeyen gider avansının karar kesinleştiğinde davacı tarafa iadesine,
8-Arabuluculuk Kanunu’nun 18/A-(13) maddesi ve Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Yönetmeliğinin 26/2 maddeleri ile Arabuluculuk Asgari Ücret Tarifesi uyarınca —– bütçesinden ödenen 1.320-TL arabuluculuk ücretinin davalıdan tahsili ile Hazineye Gelir Kaydına,Dair; davacı vekili ile davalı vekilinin yüzüne gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren iki hafta içinde —–Bölge Adliye Mahkemesinde istinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.