Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 12. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/952 E. 2023/851 K. 30.11.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/952
KARAR NO : 2023/851

DAVA : Alacak (Ticari Satıma Konu Malın İadesi)
DAVA TARİHİ : 16/12/2020
KARAR TARİHİ : 30/11/2023

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Satıma Konu Malın İadesi) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,

DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin makine üretimi yaptığını, fabrikasında kullanmak üzere —– 03/09/2018 tarih ve —–ve 03/09/2018 tarih ve—– numaralı sözleşmeler çerçevesinde makineler satın aldığını, taraflar arasında imzalanan sözleşmelerde makinelerin 2 yıl garanti altında oldukları, makinelerde arıza meydana gelmesi halinde en geç üç iş günü içinde ilk müdahalenin, 15 gün içinde de tamiratların tamamlanacağının taahhüt edildiğinin bildirildiği ancak değil teknik servis sağlanarak sorunların çözülmesi, karşı taraftan uzun süredir cevap dahi alamadıklarını, yaşanan arızalar sebebi ile müvekkilinin üretim hattının zaman zaman durduğunu, bu zamana kadar bu makinelerde üretilmiş birçok parçanın da bozulduğunu ve hurdaya atıldığını, bozulduğu fark edilmeyen ve müvekkilinin üretimini yaptığı makinelerde kullanılan parçalar sebebiyle müvekkilin imal ettiği makinelerin kusurlu hale geldiğini, bu durumun müvekkili için katlanılamayacak bir hale geldiğini, makinelerde yer alan ayıpların tespiti amacıyla —–. Sulh Hukuk Mahkemesinin —– sayılı dosyası ile keşif ve bilirkişi incelemesi yapıldığını, aldırılan raporda davalıdan alınan makinelerin ayıplı olduğunun tespit edildiğini bildirdiğinden bahisle müvekkilinin 12/11/2020 tarihi itibariyle yaptığı toplam 57.365,20 TL masrafın, makinelerin geç teslimi sebebiyle toplam 15.000,00 USD gecikme cezasının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı taraf eldeki davaya herhangi bir cevap vermemiş, HMK 128.madde hükmü uyarınca davacının dava dilekçesinde ileri sürdüğü vakıaların tamamını inkar etmiş sayılmıştır.

ISLAH:
Davacı vekilince sunulan 22/05/2022 tarihli dilekçe ile- — geri iadesine, bilirkişilerce tespit edilen toplam 57.365,20-tl masrafın 24.486,00-tl’sinin —-. noterliği 14/04/2020 tarih ve —-yevmiye numaralı ihtarname tarihinden itibaren, kalan 32.897,20-tl’nin ise 16/12/2020 dava tarihinden itibaren işleyecek ticari temerrüt faizi ile birlikte müvekkiline ödenmesine, makinelerin geç teslimi sebebiyle toplam 15.000,00-usd gecikme cezasının yine —– noterliği 14/04/2020 tarih ve —– yevmiye numaralı ihtarname tarihinden itibaren devlet bankalarının usd ile açılmış bir yıl vadeli mevduat hesabına ödediği en yüksek faiz ile birlikte müvekkiline ödenmesine,—– Sulh Hukuk Mahkemesi —–sayılı dosyası kapsamında acele delil tespiti için yapılanlarla birlikte işbu dosya kapsamında yapılan yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yüklenmesine karar verilmesini talep etmiştir.

İNCELEME ve GEREKÇE:
Dava, taraflar arasındaki satış sözleşmesi kapsamında, davalı tarafından satılan ürünün ayıplı olduğu iddiasıyla sözleşmeden dönme sonucunda davalı firmaya ödenen satış bedeli faiziyle birlikte iadesi, masrafın iadesi, gecikme cezası istemine ilişkindir.Mahkemece yapılan yargılama sırasında taraflarca gösterilen deliller toplanmış ve konunun incelenmesi uzmanlık gerektiren yönleri bulunduğundan bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır.
Mahkememizce aldırılan bilirkişi raporu ile doğrultusunda; ——merkezi;Makinede şifreleme sistemi mevcut olduğu,
tespit sırasında makinenin şifrelemeden dolayı kilitlemiş olduğu çalışır vaziyette olmadığı,
—–: Makinenin dairesel kesme işlemi yapmadığı, boy kesme
işleminde ölçü hataları olduğu, makine ara verdiğinde kaldığı yerden devam etmediği, sıfırlama işlemini yapmadığı, makinede soğutma sıvısı kaçağı olduğu
ve paslanmalar olduğu,
3—–: Makinenin — butonunun işlevini görmediği, takım
değiştrme opsiyonel stopu görmediği,makinenin soğutma sıvısı sisteminin
yeterli basıncı vermediği,
—– TEZGÂHI: Makine ekseninde sapmalar olduğu, Makinenin
gönyesinde parça işlemediği, Makinenin 4. Tabla ekseninin yanlış konumlama yaptığı, istenilen açı ile dönmediği, Sıvı sızıntıları olduğu, Talaş konveyörünün verimli çalışmadığı, Talaş konveyörü klemenslerinin eskimiş olduğu
—– şifre nin problem olduğu ,Gelen talaş konveyörünün deforme olduğu, eksen yükseltmesinin mono blok yapılması gerekirken Parça konularak yapıldığı — koluna buton sonradan konulduğu ,Makine Rulmanları birçoğunun yeni
durumda olduğu değiştiği görüldü ,Geçmişte kullanılmış olduğu konusunda servisin tespiti olduğu ,—- tarret su verme su basıncı yeterli olmadığı için Su basıncı arttırmak için yeni su pompası ve motoru takıldığı görüldü
—– marka makinenin imal tarihinin 08/ 2018 olduğu görüldü Merkezinde şifre mekanizması olduğu, Burada kilitleme yapılabileceği yukarıdaki servisi işlemlerinde
şifre düzeltmeleri olduğu hal böyle ise davacının şikayetlerinin mümkün görüldüğü, —- kontrolü yapıldı. Kullanıcı
parametre sayfası —- göre ayarlandı. Parça sıfırlama tekrar yapıldı. Tolerans 0,010 mm max. Makine çalışır durumda teslim edildi. ‘’ servisin tespiti şekli olması nedeni ile parça sıfıralama iddiasının düzeltildiği fakat bedel ödendiği tespit edildi yalnız —- ayarlaması ile olduğu dolayısı ile mekanik bir arızadan bahsetmenin uygun olmayacağı
,Fakat tüm bunların makine için yeterli eğitimin verilmediğinden kaynaklı olduğu ,Makinelerin tamamın da doğan ayıplar olduğu , Makine Sözleşmesi
Kapsamında Satılan Makinelerin tamamının Ayıplı Olduğu ,Ayıpların giderilebilir olduğu, makinelerle ilgili teknik servis hizmetinin aksadığı talebe rağmen servisin geciktiği daha sonrada Türkiye şubesinin davalıca Kapatıldığı ,Böylelikle 2 Yıl Boyunca Servis hizmeti davacı Tarafça
Alınmadığı Bunun Akd E AYKIRILIK Oluşturduğu Listede
a- Detaylandırıldığı Üzere Makinelerin Tamiri İçin Harcanan Miktar 57.365,20-Tl olacağı ceza bedeli ile birlikte
—- TAM AYIPLI OLDUĞU GERİ İADESinin mahkemenin
takdirinde olacağı ,—-AYIPLAR nedeni ile yapılan masraf kadar değer kaybı olacağı görüşüne ulaşılmış olup bunun satın alma bedelinden tenzili tüm takdirin mahkemeye ait olduğu görüşü bildirilmiştir.Mahkememizce aldırılan 11/01/2022 tarihli bilirkişi ek raporu ile
talebe konu. 32.897,20-Tl’nin sayın mahkemenin takdirinde olacağı —– MAKİNENİN AYIPLI OLDUĞU GERİ İADESinin mahkemenin takdirinde olacağı ,
—-MERKEZİ,ADLI MAKİNENİN —–AYIPLAR nedeni ile yapılan masraf kadar değer kaybı
olacağı
—- Merkezi,
—– Torna,
—– Tezgahının
Faturalarındaki Satış Fiyatlarının Hiçbir Sornunu Bulunmayan Makine Fiyatları Olduğu
Baz Alınarak, Bu Makinelerin Şu An Mevcut Sorunları İle Rayiç Fiyatlarının
belirlenmesi itiraza konu edilmiş .
Emsal rayiç metodu ile tespitinin mümkün olmadığı Benzer ,emsal makinenin bulunamadığı bu nedenlede kök raporda izah ettiğimiz şekli ile yapılan masraf kadar değer kaybı olacağı şekli ile fiyat takdir edildiği , Hal böyle ise bu
bedelin 57.365,20-Tl olup yukarıda zaten talep edildiği ve 24.486 Tl lik kısmının ihtar edildiği Davacı Tarafın İstiyebileceği Bedel rapor tarihi itibari ile tablo içeriğind eyre almakt(Değer kaybı na ilikin zarar hesabı
içerisinde mevcut değer kaybı tekerrürü olacağından hesaplanmayacağı sonuç ve kanaati bildirilmiştir.
Mahkememizce aldırılan 15/09/2022 tarihli bilirkişi ek raporu ile cezai şartın 15.000 olarak taspit edilmesi ve bu cezai şartın uygun bulunduğu, ödemenin yapılacağı gün TL cinsinden yapılması gerektiği ve bu 15000 USD cezai şarta dava tarihinden itibaren Devlet Bankalarının l yıllık vadeli mevduata verdikleri faiz oranı kadar faiz işletilmesi gerektiği sonuç ve kanaati bildirilmiştir.Taraflar arasında satış konusu makinenin bedelinin ödenip ödenmediği hususunda uyuşmazlığın olmadığı, uyuşmazlığın satış konusu makinanın ayıplı olup olmadığı, süresi içerisinde ayıp ihbarında bulunulup bulunulmadığı ve ayıplı olması halinde davacının satış bedeli isteyip istemeyeceği, makinelerin geç teslim edilip edilmediği gecikme cezası isteyip isteyemeyeceği hususlarında toplanmış olduğu anlaşılmıştır.
03/09/2018 TARİH VE —– numaralı sözleşmenin “özel şartlar” başlıklı 4/a maddesine göre;
Sözleşme konusu makinelerin ödemeleri sözleşmenin akit tarihinde peşin olarak yapılacaktır. Ancak Alıcı leasing için başvuru yapacağından faturalar leasing işlemleri sonuçlandıktan sonra kesilecektir. Bu süre zarfında satışı gerçekleştirilen makineler SATICI tesislerinde bekletilecektir. ALICININ sevkiyat talebi üzerine sözleşme konusu tüm makineler derhal ALICI tesislerine sevk edilecektir. ALICININ sevk talebine rağmen makine transferinde 3 günden fazla gecikilir ise 5.000,00-USD ceza belirlenmiştir. Ceza her bir tezgah için ayrı ayrı işleyecektir. Gecikmenin toplamda | ayı geçmesi halinde ise ALICI sözleşmeyi haklı nedenle fesih ederek toplam cezanın ödenmesini talep edebilir. Ceza, fesih durumunda da etkilidir. Buna ek olarak SATICININ teslim süresinde gecikmesinden kaynaklanan ceza, ALICININ takdirinde olmak üzere, ALICININ yapması gereken bakiye ödemelerden mahsup edilebilir. Mücbir sebeplerden dolayı yaşanan gecikmelerde ceza işletilmez. Ancak Satıcı mücbir sebebi ivedi şekilde ALICIYA bildirmelidir. ” hükmü düzenlenmiştir.
Davacı tarafından—– Noterliğinden davalı muhataba gönderilen 14/04/2020 tarih ve —– yevmiye nolu ihtarnamenin 15/04/2020 tarihinde tebliğ edildiği anlaşılmıştır.
Taraflar TTK 16 madde hükmünce tacir olduğundan, ayıp ihbarının TTK’ nın 23/3. maddesinde öngörülen süreler içinde ve satılanda olağan bir gözden geçirmeyle ortaya çıkarılamayacak gizli ayıp olması halinde BK’ nın 223. maddesinin 2. ve 3. fıkralarında belirtildiği üzere öğrenildiğinde derhal yapılması gerektiği gözetildiğinde, davacının ayıp iddiasını ve ayıp ihbarının yasal süre içerisinde ve geçerli olarak yapıldığını kanıtlaması gereklidir.
Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda satışa konu makinaların ayıplı olduğu ayıbın kullanımla ortaya çıkacak nitelikte belirtilmiştir. TTK m.18/3’deki tacirler arasındaki bildirim usulleri geçerlilik şartı değil ispat şartıdır. Kaldı ki ayıp ihbarı TTK 18. maddesinde sayılan işlemlerden değildir. Davacı tarafından ayıp ihbarı ihtarname ile yapılmıştır.6098 sayılı TBK’nın 227. maddesinde, satıcının satılanın ayıplarından sorumlu olduğu hallerde alıcının; satılanı geri vermeye hazır olduğunu bildirerek sözleşmeden dönme, satılanı alıkoyup ayıp oranında satış bedelinde indirim isteme, aşırı bir masrafı gerektirmediği takdirde, bütün masrafları satıcıya ait olmak üzere satılanın ücretsiz onarılmasını isteme veya imkan varsa, satılanın ayıpsız bir benzeri ile değiştirilmesini isteme seçimlik haklarından birini seçebileceği ve alıcının genel hükümlere göre tazminat isteme hakkının saklı olduğu hüküm altına alınmıştır. Davacı tarafın, TBK’nın 227/1 ve 229 maddelerinde bahsi geçen, satılanı geri vermeye hazır olduğunu bildirerek sözleşmeden dönme hakkını kullandığı, bilirkişi kök ve ek raporlarındaki tesbitlere göre davacının bu hakkını kullanmakta haklı olduğu, makinelere yapılan masrafının iadesini ve gecikme cezasına hak kazandığı anlaşılmakla bilirkişi kök ve ek raporları hükme esas alınarak aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.

H Ü K Ü M: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
Davanın kısmen KABULÜ ile;
1—— GERİ İADESİNE,
2-24.486,00 TL alacağın temerrüt tarihi olan 15/04/2020 tarihinden ,32.897,20 TL alacağın dava tarihi olan 16/12/2020 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
3-Davacının talep edebileceği 15.000 USD gecikme cezasının 15/04/2020 tarihinden itibaren işleyecek Devlet Bankalarının cinsinden açılmış bir yıl vadeli mevduat hesabına ödediği en yüksek faiz oranının uygulanmasına
4-Değer kaybı talebinin reddine,
5-Alınması gerekli karar ve ilam harcı olan 11.972,37 TL’nin dava açılırken davacı tarafça peşin olarak yatırılan toplam 3.554,40 TL’nin mahsubu ile bakiye kalan 8.417,97 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
6-Davacı tarafından yatırılan 54,40 TL başvurma harcı, 54,40 TL peşin harç ve değer artırım dilekçesi ile yatırılan 3.500,00 TL harç olmak üzere toplam 3.608,80 TL harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Davacı tarafından yapılan 3.000,00 TL bilirkişi ücreti, 251,75 TL posta gideri olmak üzere toplam 3.251,75 TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
8-Davalı tarafından yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
9-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden kabul edilen kısım için karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’ ye göre belirlenen 28.042,43 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
10-Suçüstü ödeneğinden karşılanan 1.320,00 TL arabuluculuk ücretinin davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
11-Kararın kesinleşmesi halinde kullanılmayan gider avansının ilgili tarafa iadesine,Dair davacı vekilinin yüzüne karşı davalının yokluğunda, kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içinde —–Bölge Adliye Mahkemesinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup, usulen anlatıldı.