Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 12. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/633 E. 2022/836 K. 06.12.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2020/633 Esas
KARAR NO: 2022/836
DAVA : Tazminat (Haksız Fiilden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 12/08/2020
KARAR TARİHİ: 06/12/2022
Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Haksız Fiilden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili şirket —–plakalı aracın maliki olduğunu, davalılardan — sevk ve idaresindeki—– plakalı aracın — tarihinde müvekkili şirkete ait —– plakalı araca arkadan çarptığını ve meydana gelen trafik kazasında müvekkili şirkete ait araçla hasar ve değer kaybı meydana geldiğini, trafik kazasının oluşumunda; müvekkili şirkete ait aracı kullanan —– hiçbir kusuru bulunmadığını, kaza tutanağı ile de kazanın davalı — sevk ve idaresindeki aracın ——- mevkiinde seyir halinde iken müvekkili şirkete ait dava konusu araca arkadan çarpması suretiyle meydana geldiğini ve davalı sürücü —- kazanın oluşumunda asli ve %100 kusurlu olduğunun açıkça tespit edildiğini, davalı —- ise kazaya sebebiyet veren—- plakalı aracın ruhsat sahibi olduğunu, davalı —- kazaya sebebiyet veren aracın —– poliçe ile sigortacısı olduğunu ve teminat limiti ile sorumluluğu bulunduğunu, müvekkili şirkete ait aracın —— üzerinde satış bedeli olan bir araç olduğunu, aracın periyodik bakımları zamanında yapılmış olup araçta kaza anına kadar herhangi bir parça değişikliği yahut kaporta, boya çiziği ve hasar bulunmadığını, kaza sonrası ise araçta sadece onarım masrafı olarak —- tutarlık hasar bedeli söz konusu olduğunu, araçta ciddi boyutta hasar meydana geldiğini beyan ile, müvekkili şirketin fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, davanın belirsiz alacak davası olarak kabulü ile dava konusu ——- plakalı araçta meydana gelen değer kaybının kaza tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faizi ile davalılardan tahsilini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalılar üzerine bırakılmasına, karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA
Davalı —– vekili cevap dilekçesinde özetle; Müvekkili şirketin işbu dava öncesi davacının aracında oluşan hasar için teminat limiti olan —- tutarında ödeme gerçekleştirdiğinden huzurdaki davanın teminat limitinin dolması nedeniyle reddini talep ettiklerini, müvekkili şirket tarafından düzenlenen—- poliçesinde araç başına maddi hasar teminat limitinin —- olduğunu, müvekkili şirketin davacının aracında oluşan hasar için teminat limitine kadar olan —-poliçesini düzenleyen ——- ödeyerek söz konusu kazadan dolayı davacıya karşı olan tüm sorumluluğunu yerine getirdiğini, değer kaybı talebinde bulunulan aracın önceki kazalarının bulunup bulunmadığının tespiti gerektiğini, kesinlikle davayı kabul anlamına gelmemek kaydıyla; değer kaybı tazminatına hükmedilecek olması ihtimalinde değer kaybının tespitinde aracın daha önce de hasarlanıp hasarlanmadığı hususunun belirlenmesi, araçtaki hasarın sökülüp takılabilir nitelikte olup olmadığı ve söz konusu hasarın değer kaybına neden olacak nitelikte olup olmayacağı hususlarının da tespiti gerektiğini, davayı kabul anlamına gelmemek ve itirazlar baki kalmak kaydıyla, Mahkemece bir tazminata hükmedilecek olması ihtimalinde öncelikle kusur oranlarının denetime elverişli şekilde tespit edilmesi gerektiğini, davacının kaza tarihinden itibaren avans faizi işletilmesi yönündeki taleplerinin reddi gerektiğini, faizin dava tarihi itibariyle hesaplanması gerektiğini beyan ile, belirsiz alacak davası olarak açılan davanın hukuki yarar yokluğundan usulden reddini, haksız ve yasal dayanaktan yoksun işbu davanın esastan reddini, Mahkeme’nin aksi kanaatte olması halinde, kusur oranlarının tespiti gerektiğini, yargılama gideri ve vekâlet ücretinin davacı yan üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ve beyan etmiştir.
Diğer davalılar ———- kendilerine yapılan usulüne uygun tebliğe rağmen davacı yanın dava dilekçesine süresinde cevap vermemiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE: Dava hukuki niteliği itibariyle, meydana gelen trafik kazası nedeni ile oluşan hasar ve değer kaybı zararının tazminine yönelik olarak açılan tazminat davasıdır.
Mahkemece yapılan yargılama sırasında taraflarca gösterilen deliller toplanmış ve konunun incelenmesi uzmanlık gerektiren yönleri bulunduğundan bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır.
Bilirkişi tarafından verilen raporda özetle;—– tarihinde meydana gelen olayda; —– Davalı sürücü — plaka sayılı ——– %100 (Yüzde yüz) oranında kusurlu olduğu, Dava konusu araç sürücüsü — plaka sayılı —- sürücüsü —–kusursuz olduğu, —- tarafından hazırlanan — sürücülerin kusur durumu ile ilgili tespitlerin isabetli olduğu Tutanakta —- plaka sayılı araç sürücüsünün 2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 57/1-b maddesini ihlal ettiği,— plaka sayılı araç sürücüsünün kusursuz olduğu, park halinde bulunan —- sayılı aracın kusursuz olduğunun belirtildiği, ——– tarihinde meydana gelen olaya ait trafik kazası tespit tutanağındaki tespitler ile hasar fotoğraflarının, dava konusu—- plakalı araçta meydana gelen maddi hasar ile uyumlu olduğu, Değer Kaybı Hesaplamasında; Dava konusu —— plaka sayılı aracın modeli, yaşı, km’si, aracın hasar geçmişinin incelenmesinde dava konusu kazadan öncesine ait sisteme kayıtlı kaza kaydının bulunmadığı hususunun parça-malzeme-işçilik kalemlerinin niteliği, ——- tarihli kazaya ait hasar fotoğraflarındaki hasarın şekli ve niteliği dikkate alınarak —- değerlendirme yapıldığı, —— KTK.m.90’da yer alan — ifadesi —- tarafından iptal edildiği de dikkate alınarak değer kaybı yönünden —— göre yapılan değerlendirmede; Dava konusu ——araçta oluşan değer kaybı için davaya konu edilen ve davalı tarafın tazmin etmesi istenilen toplam değer kaybı tutarının—- doğrultusunda Aracın serbest piyasa koşullarında dava konusu kazadan önceki 2. el piyasa rayiç değeri ile dava konusu kazadan sonraki onarılmış haldeki 2. el piyasa rayiç değeri arasındaki farkın kaza tarihi itibariyle; serbest piyasa koşullarında — olabileceği, sürücünün kusur oranına isabet eden tutarın Sürücü —- %100 oranında kusurlu olduğu tespit edildiğinden;—- Değer Kaybı x %100 kusur oranı = —– olabileceği, ” şeklinde rapor sunulmuştur.
Bilirkişi tarafından verilen ek raporda özetle; ” Davacı vekilince sunulan itiraz dilekçesi ekinde sunulan örnek Bilirkişi Heyet Raporunda Sigorta Uzmanının sorumluluk ve sigorta yönünden değerlendirme yaptığı, ayrıca bu raporda belirtilen aracın dava konusu araçtan aracın tipi, modeli, yaşı, km’si farklı olduğundan dava konusu araca uygun olmadığı, örnek olarak sunulan raporun —— sayfasında aracın rayici —- yine örnek olarak sunulan raporun —– sayfasında aracın rayici —–belirtildiği, rayiç değer açısından kendi içeresinde çelişki olduğu, yine hasarlı araç değerinin—- olarak nasıl tespit edildiğinin —- belirtildiği şekilde açık ve denetime elverişli olmadığından değerlendirmeye alınmadığı, Davacı vekilince sunulan itiraz dilekçesi ekinde ——– olarak sunulan ekran çıktılarının —- göre kaza tarihinin—- olduğu, sunulan örneklerin tarihi ile kaza tarihi arasında en az ——- gün olduğu, söz konusu ilanlardaki fiyaların kaza tarihindeki aracın fiyatına emsal teşkil etmeyeceği, ayrıca ilanların sadece ilan başlıkları şeklinde liste olarak konulduğu, içeriklerinin incelenemediği, bu nedenlede ilanlardaki araçların hasar/hasarsızlık durumlarının anlaşılamadığı, kök raporda tüm hasarlı kalemleri değerlendirilmiş olup, dava konusu aracın tamir edilme kosullarıda dikkat edilerek ——– değer kaybı hesaplamasında dikkate alınmamış ve değerkaybına sebep olan parça-malzeme- işçilik kalemleri dikkate alınarak serbest piyasa koşullarına göre değerlendirme yapılmış olup, itirazların denetlenebilir somut örnekler ile desteklenmediğinden dayanaksız olduğu sonucuna varıldığı,” şeklinde rapor sunulmuştur.
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 85/1. maddesinde, “bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, araç işletenin bu zarardan sorumlu olacağı”, aynı yasanın 85/son maddesinde ise, “işleten ve araç işleticisi teşebbüsün sahibi, aracın sürücüsünün veya aracın kullanılmasına katılan yardımcı kişilerin kusurundan kendi kusuru gibi sorumludur” hükümlerine yer verilmiş, Karayolları Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları’nın A-1. maddesinde de, “sigortacı bu poliçede tanımlanan motorlu aracın işletilmesi sırasında bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına sebebiyet vermesinden dolayı 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’na göre işletene düşen hukuki sorumluluğu, zorunlu sigorta limitlerine kadar temin eder” şeklinde ifade edilmiştir.
Aynı kanunun 91. Maddesinde ise “İşletenlerin, bu Kanunun 85 inci maddesinin birinci fıkrasına göre olan sorumluluklarının karşılanmasını sağlamak üzere mali sorumluluk sigortası yaptırmaları zorunludur.” şeklinde belirtilmiştir.
Sorumluluk sigortaları TTK.nın 1473. ve devamı maddelerinde düzenlenmiştir. “(1) Sigortacı sorumluluk sigortası ile, sözleşmede aksine hüküm yoksa, sigortalının sözleşmede öngörülen ve zarar daha sonra doğsa bile, sigorta süresi içinde gerçekleşen bir olaydan kaynaklanan sorumluluğu nedeniyle zarar görene, sigorta sözleşmesinde öngörülen miktara kadar tazminat öder.” şeklinde belirtilmiştir.
Yukarıda açıklanan madde hükümlerinden, ——– motorlu bir aracın karayolunda işletilmesi sırasında, bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına neden olması halinde, o aracı işletenin zarara uğrayan 3. kişilere karşı olan sorumluluğunu belli limitler dahilinde karşılamayı amaçlayan ve yasaca yapılması zorunlu kılınan bir zarar sigortası türü olduğu anlaşılmaktadır.
Motorlu araçların işletilme tehlikesine karşı, zarar gören üçüncü şahısları, korumak amacıyla getirilmiş olan bu düzenleme ile öngörülen sorumluluğunun bir kusur sorumluluğu olmayıp, sebep sorumluluğu olduğu; böylece araç işletenin sorumluluğunun sebep sorumluluğunun ikinci türü olan tehlike sorumluluğuna ilişkin bulunduğu, öğretide ve yargısal içtihatlarla kabul edilmektedir ———–
2918 sayılı Kanunun 86. maddesinde ise, bu Kanun’un 85. maddesinde düzenlenen sorumluluktan kurtulma ve sorumluluğu azaltma koşullarına yer verilmiştir.
Bu düzenlemelere göre, araç işleteni veya araç işleteninin bağlı bulunduğu teşebbüs sahibi, kendisinin veya eylemlerinden sorumlu tutulduğu kişilerin kusuru bulunmaksızın ve araçtaki bozukluk kazayı etkilemiş olmaksızın kazanın bir mücbir sebepten veya zarar görenin veya üçüncü kişinin ağır kusurundan ileri geldiğini ispat ederse sorumluluktan kurtulabilecek; sorumluluktan kurtulamayan işleten veya araç işleticisinin bağlı olduğu teşebbüs sahibi ise kazanın oluşunda zarar görenin kusurunun bulunduğunu ispat ederse, hakim, durum ve şartlara göre tazminat miktarını indirebilecektir.
Bir zarar sigortası türü olan —— sigortacı işletenin sorumluluğunu yine ancak sorumlu olduğu çerçevede karşılamakla yükümlüdür. Bu bakımdan zorunlu mali sorumluluk sigorta poliçesi ile işletenin poliçe limiti dahilinde tazminat sorumluluğunu yüklenen sigorta şirketi gerçek zarardan, işletenin ve eylemlerinden sorumlu tutulduğu kişilerin kusuru oranında sorumlu tutulabilecektir ——–
Davalı —– plakalı aracın — sigortacısı, davalı—- ise malikidir. —— tarihleri arasını kapsamaktadır. Kaza —- tarihinde gerçekleşmiştir. Davalı —-tarafından dava konusu kaza sebebiyle dava dışı —– tarihinde poliçe limit bedeli olan——- ödeme yaptığı dolayısıyla poliçe limitinin tükendiği anlaşıldığından davalı sigorta yönünden davanın reddine karar vermek gerekmiştir.
Usul ve yasaya uygun bilirkişi raporunda meydana gelen kazada davalının sigortalısının 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu uyarınca %100 kusurlu olduğu, davacıya ait —- plakalı aracın sürücüsünün kusursuz olduğu, davacıya ait araçta —— hasarın olduğu, bilirkişi tarafından verilen rapor ile tespit edilmiştir. Yukarıda yapılan açıklamalar dikkate alındığında meydana gelen trafik kazası sebebiyle davacının aracında meydana gelen hasar bedelinden davalıya ait aracın maliki olan davalı —–ile aracın kaza anında sürücüsü olan davalı ——— müştereken ve müteselsilen sorumlu olduğu dikkate alınarak bu davalılar yönünden davanın kabulüne karar verilmiştir.
Davalı taraf ıslahın süresi içinde olmadığını iddia etmiş ise de ıslah için kesin süre verilmediğinden davalı tarafın itirazları yerinde görülmemiştir. Ayrıca davacı vekili davalılar —– yönünden davasını ıslah ettiğinden davalı—- lehine dava açılış değeri olan —- dikkate alınarak vekalet ücretine hükmedilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-) a.Davalı—— yönünden davanın REDDİNE,
b.Davanın KABULÜ İLE; —- kaza tarihi olan —- tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalılar —— müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine,
2-Karar harcı 1.776,06-TL ‘den davacı tarafça peşin olarak yatırılan 54,40 -TL harç ve 450,00 TL ıslah harcının mahsubu ile bakiye 1.271,66-TL harcın davalılar ———- müştereken ve müteselsilen tahsili ile hazine adına irad kaydına,
3-Davacı tarafından yatırılan 54,40 TL başvurma harcı, 54,40 TL peşin nispi harç ve 450,00 TL ıslah harcı olmak üzere toplam 558,80 TL harcın davalılar —– müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine
4-Davacı tarafından yapılan 3.134,48 -TL tebligat, ilanen tebligat ve müzekkere gideri, 800,00-TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 3.934,48-TL yargılama giderinin davalılar —— müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacı tarafa ödenmesine,
5-Davalılar tarafından yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
6-Davacı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde geçerli A.A.Ü.T. deki esaslara göre belirlenen 9.200,00-TL vekalet ücretinin davalılar——- müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine,
7-Davalı —— kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde geçerli A.A.Ü.T. deki esaslara göre belirlenen 1000,00-TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalı ——- verilmesine,
8-Taraflarca dosyaya yatırılan ve sarf edilmeyen gider avansının karar kesinleştiğinde ilgili tarafa iadesine,
9-Arabuluculuk Kanunu’nun 18/A-(13) maddesi ve Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Yönetmeliğinin 26/2 maddeleri ile Arabuluculuk Asgari Ücret Tarifesi uyarınca —– bütçesinden ödenen 1.320-TL arabuluculuk ücretinin davalılar —– müştereken ve müteselsilen tahsili ile Hazineye Gelir Kaydına,
Dair; davacı vekilinin ile davalılar ——- vekillerinin yüzüne karşı, davalı ——– yokluğunda gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren iki hafta içinde———– Adliye Mahkemesinde istinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 06/12/2022