Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. İstanbul Anadolu 12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2019/251 Esas
KARAR NO: 2021/978
DAVA: Tazminat (Haksız Fiilden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 26/09/2019
KARAR TARİHİ: 14/12/2021
Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Haksız Fiilden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle;—plakalı ve davalı— adına kayıtlı olup, kendisinin sevk ve idaresindeki—– marka araca soldan çarpmak suretiyle araçta hasar meydana gelmesine sebebiyet verdiğini, davalı —–hareket ile sebebiyet verilen müvekkilinin aracındaki zararı tazmine yanaşmadığını, sigorta şirketine ve diğer davalıya yapılan müracaatlar olumsuz olarak netice verdiğini, —– dosyasından müvekkiline ait araçtaki hasarın tespiti istenildiğini, bilirkişi incelemesi neticesinde hazırlanan — tarihli raporda müvekkiline ait araçta tamiri mümkün olmayan hasarlı parçalar ile işçilik gideri olarak — hasar tespiti yapmış ve aracın —gününde tamirinin mümkün olduğuna dair rapor tanzim etmiş olduğunu, tespit dosyası için— bilirkişi ücreti. — harç ve gider avansı yatırıldığını beyan ile, fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak kaydıyla, müvekkiline ait — tarihinde meydana gelen trafik kazası nedeniyle oluşan maddi zarar ile aracın çalışmamasından kaynaklı uğranılan zarar ve — sayılı dosyasına yapılan yargılama giderlerine istinaden şimdilik — taraftan tahsili ile avukatlık ücreti ve yargılama giderlerinin davalılar üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA
Davalı —-vekili cevap dilekçesinde özetle; Dava öncesinde ve sonrasında davaya konu kaza ile ilgili hiçbir bilgi ve belge sunulmadığından, davacıların delilleri tebliğ edilene kadar cevap verme hakkını saklı tuttuklarını, kaza tespit tutanağı ile kazanın tarihi ve nasıl meydana geldiği hakkında tebliğ edilen hiçbir delil olmadığından ilk itiraz haklarına halel gelmemesi açısından öncelikle zamanaşımı definde bulunduklarını, dava süresinde açılmadıysa davanın reddini talep ettiklerini, müvekkili şirket tarafından sigorta yapılan — plakalı araç sürücüsünün sevk ve idaresindeyken davacının aracı ile — tarihinde çarpışması, hasara sebebiyet verdiği iddiası ile iş bu dava açıldığını, dava dilekçesinde bahsi geçen —- poliçe numarası ile poliçelendiğini, bu poliçeden dolayı sorumluluğun, sigortalının kusuru oranında olmak üzere, kaza tarihi itibariyle, maddi zararlarda poliçede belirtilen azami sınır ile sınırlı olduğunu, davacı taraf dilekçesinde müvekkili nezdinde sigortalı bulunan — aracın davaya konu kazada kusurlu olduğunu iddia ettiğini, davacının peşinen belirttiği kusurun hukuki dayanaktan yoksun olduğunu, kusur oranının tespitini, davacı vekilinin dava dilekçesinde belirttiği —- sayılı dosyada yapılan delil tespitini kabul etmemekle birlikte, davacı vekili bu dosyada alınan bilirkişi raporu sonucu davacının aracının—- gününde tamirinin mümkün olmadığını belirterek bu süre zarfında aracın çalışmamasından kaynaklı uğranılan zararın karşılanmasını istemesinin teminat kapsamı dışında olduğu ve müvekkilinin sorumluluğunda olmadığını, bu nedenle davacı taleplerinin reddi gerektiğini, davacı tarafın, kaza sonrası araçta değer kaybı meydana geldiğini ileri sürdüğünü, araçta değer kaybı bulunmadığına ilişkin beyanlar saklı kalmak kaydı ile değer kaybının tespitinde aracın daha önce de hasarlanıp hasarlanmadığı hususunda belirlenmesi, araçtaki hasarın sökülüp takılabilir nitelikte olup olmadığı ve söz konusu hasarın değer kaybına neden olacak nitelikte olup olmayacağı hususlarının da tespiti gerektiğini beyan ile, davanın, zamanaşımı, husumet yönünden reddini, müvekkili sigorta şirketinden poliçenin ve hasar dosyasının istenmesini, davacının —- plakalı aracın tramer kaydının istenerek, önceki hasarların tespitini, kusur tespiti ve tazminat hesabının yapılmasını, müvekkili şirkete sigortalı aracın kusurlu bulunması durumunda; sorumluluğunun açıklanan çerçevede ve azami limit ile sınırlı olacağını, müvekkili şirket dava açılmasına sebebiyet vermediği için yargılama masrafları ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini, talep ve beyan etmiştir.
Davalı—– kendisine usulüne uygun olarak yapılan tebliğe rağmen davacı yanı dava dilekçesine cevap vermemiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE: Dava hukuki niteliği itibariyle, meydana gelen trafik kazası nedeni ile araçta oluşan maddi zararın, değer kaybının ve aracın çalışamamasından kaynaklanan uğranılan zararın tazminine ilişkin olarak açılan tazminat davasıdır.
Mahkemece yapılan yargılama sırasında taraflarca gösterilen deliller toplanmış ve konunun incelenmesi uzmanlık gerektiren yönleri bulunduğundan bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır.
Bilirkişi tarafından verilen raporda özetle; ” Kusur yönünden yapılan değerlendirmede; Dava konusu—- —araç sürücüsü dava dışı —-%100 (Yüzde yüz) oranında kusurlu olduğu, hasar yönünde yapılan değerlendirmede; — tarihinde meydana gelen kazaya ait trafik kazası tespit tutanağındaki tespitlerin, — plakalı araçta meydana gelen maddi hasar ile uyumlu olduğu, hasarın durumunun kazanın oluş şekline alınan darbelere uygun olduğu, dosya kapsamında dava konusu —- plaka sayılı aracın onarım sürecine ait fotoğraflar, değişen yedek parçalara ait faturalar veya onarım faturası bulunmadığı, dosya kapsamında, dava konusu aracın hasarı ile ilgili –adet raporunun bulunduğu, bilirkişi — tarafından, —tarihli keşif sonrası hazırlanan — tarihli raporda parça kodları içermeyen yedek parça toplamının — toplam hasar tutarının —dahil olarak — olarak belirtildiği, —- Raporunda özetle; dava konusu aracın hasarına uygun kesin raporda iskontolu yedek parça toplamının—- olarak belirtildiği, dava konusu aracın —-hasarın boyutu, dosya kapsamında aracın onarımın sürecine ait fotoğraflar, değişen yedek parçalara ait faturalar ve onarım faturası bulunmadığından, — tarihinde, ilk incelemede bulunan — tarafından düzenlenmiş hasar tespitlerinin kabul edildiği ——– model araçta meydana gelen toplam hasar tutarının —- olabileceği, sürücünün kusuruna isabet eden tutarın; —- şeklinde rapor sunulmuştur.
Bilirkişi tarafından verilen ek raporda özetle; ” Söz konusu kazaya ait —- kaydında kazaya karışan araç sürücülerinin Mutabakatla sonuçlanan kusur durumu değerlendirmesinde, dava konusu —- plaka sayılı araç kusursuz olduğu, davalı tarafa sigortalı —- plaka sayılı araç sürücüsünün %100 kusurlu olduğunun tespit edildiği anlaşılmış olup, — kusur durumunun tespit edilen kusur durumu ile uyumlu olduğu, yapılan itirazların isabetsiz olduğu, hasar yönünden: — tarihinde meydana gelen kazaya ait trafik kazası tespit tutanağındaki tespitlerin, — plakalı araçta meydana gelen maddi hasar ile uyumlu olduğu, hasarın durumunun kazanın oluş şekline alınan darbelere uygun olduğu, dosya kapsamında dava konusu—- plaka sayılı aracın onarım sürecine ait fotoğraflar, değişen yedek parçalara ait faturalar veya onarım faturası bulunmadığı, dosya kapsamında, dava konusu aracın hasarı ile ilgili— adet raporun bulunduğu, bilirkişi — tarafından hazırlanan, —–tarihli Bilirkişi Raporda; aracın ——— herhangi bir açıklama yapılmadığı, yedek parça toplamının — işçilik toplamının— toplam hasar tutarının — olarak belirtildiği, aracın hasar fotoğraflarındaki hasarın boyutu ile —- tarihli Bilirkişi Raporundaki hasar toplam tutarının uyumsuz olduğu, ayrıca bilirkişi raporunda parça-malzeme kalemlerinin parça kodları ile de belirtilmediği dikkate alındığında, bilirkişi raporundaki parça denetiminin fiyat kontrolünün yapılamadığı, bu nedenle de bilirkişi raporuna uyulamadığı, diğer raporun—- özetle; dava konusu aracın hasarına uygun kesin raporda iskontolu yedek parça toplamının —- hasarın boyutu, dosya kapsamında aracın onarımın sürecine ait fotoğraflar, değişen yedek parçalara ait faturalar ve onarım faturası bulunmadığından, — araç üzerinde — tarihinde, ilk incelemede bulunan—– tarafından düzenlenmiş hasar tespitlerinin kabul edildiği —-, araçta meydana gelen toplam hasar tutarının—- olabileceği, sürücünün kusuruna isabet eden tutarın; —– olabileceği, belirtildiği, aracın onarım sürecine ait fotoğraflar, değişen yedek parçalara ait faturalar veya onarım faturası vb. belge sunulmadığı, yapılan itrazların dayanaksız olduğu, değer kaybı yönünden: Mahkemece verilen görev çerçevesinde —– yönünden değerlendirme yapılması gerektiğinin belirtilmediği, Mahkemece değer kaybı yönünden değerlendirme yapılması yönünde görev verilmesi halinde, Dava konusu aracın dava konusu kazadan öncesine ait —- —hasar kaydının bulunduğu, bu nedenlede dava konusu kazasında değer kaybı oluşabilmesi için, araçtaki hasarlı aksamların daha önce hasara maruz kalmamış, onarım ya da yenileme işlemine tabi tutulmamış olması gerektiği, dava konusu —– aracın dava konusu kaza nedeniyle değer kaybına uğrayıp uğramadığını tespit edebilmesi için; dava konusu —– tarihli hasarından önceki eski hasarlarına ait; — fotoğrafları ve araç üzerinde hasar yönünden yapılan tespitleri içeren ekspertiz raporlarınında bulunduğu ayrıntılı hasar dosyalarının temini gerekeceği, kazanç kaybı yönünden: Kök Raporda, dava konusu aracın hasar durumu- hasar kalemleri dikkate alındığında, hasar-onarımı için gereken makul sürenin — gün olabileceği, bu süre zarfında davacı tarafın aracını kullanamamaktan doğan zararının —-olabileceği olabileceğinin belirtildiği, bu tespiti araç üzerinde inceleme yapan —- belirtildiği,— karalarında belirtildiği gibi —- gün olduğu ve bu tespite göre değelendirildiği, — yapılan tetkikte, davacı —-kaydına rastlanılmadığının belirtilmiş olduğu hususu, bu hususta dosya kapsamın herhangi bir belge sunulmadan yapılan itirazların dayanaksız olduğu,” şeklinde rapor sunulmuştur.
Bilirkişi tarafından verilen 2. Ek raporda özetle;” Değer kaybı yönünden: Ek raporda dava konusu aracın dava konusu kazadan öncesine ait —– kaydının bulunduğu, bu nedenlede dava konusu kazasında değer kaybı oluşabilmesi için, araçtaki hasarlı aksamların daha önce hasara maruz kalmamış, onarım ya da yenileme işlemine tabi tutulmamış olması gerektiği, dava konusu—— model aracın dava konusu kaza nedeniyle değer kaybına uğrayıp uğramadığını tespit edebilmesi için; dava konusu —— tarihli hasarından önceki eski hasarlarına ait; —-onarım fotoğrafları ve araç üzerinde hasar yönünden yapılan tespitleri içeren ekspertiz raporlarınında bulunduğu ayrıntılı hasar dosyalarının temini gerekeceğinin belirtildiği, ancak ek—- rapor tanzim sırasında davacı tarafından dava konusu aracın eski hasarlarına ilişkin belge sunulmamış ve bilgi verilmemiş olduğu ve dosya kapsamında geçmiş hasarlarına ilişkin belge bulunmadığı, Mahkemenin yeniden görevlendirmesi üzerine mevcut dosya kapsamına göre değerlendirmeler yapıldığı, dava konusu—– tebliği ekinde yer alan tablo kullanılarak yapılan hesaplamada değer kaybı tutarı ——- olarak hesaplanmış ise de; ———— tarafından iptal edildiği dikkate alınarak değer kaybı yönünden aşağıda yönteme göre sonuç belirlendiği; ——aracında oluşan değer kaybı için davaya konu edilen ve davalı tarafın tazmin etmesi istenilen toplam değer kaybı tutarının—– kaza tarihi itibariyle serbest piyasa koşullarında — olabileceği değerlendirilmiş olduğu, sürücünün kusur oranı da dikkate alındığında; ——olabileceği ” şekilinde rapor sunulmuştur.
—–“bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, araç işletenin bu zarardan sorumlu olacağı”, aynı yasanın 85/son maddesinde ise, “işleten ve araç işleticisi teşebbüsün sahibi, aracın sürücüsünün veya aracın kullanılmasına katılan yardımcı kişilerin kusurundan kendi kusuru gibi sorumludur” hükümlerine yer verilmiş,—–sigortacı bu poliçede tanımlanan motorlu aracın işletilmesi sırasında bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına sebebiyet vermesinden dolayı —— göre işletene düşen hukuki sorumluluğu, zorunlu sigorta limitlerine kadar temin eder” şeklinde ifade edilmiştir.
Aynı kanunun 91. Maddesinde ise “İşletenlerin, bu Kanunun 85 inci maddesinin birinci fıkrasına göre olan sorumluluklarının karşılanmasını sağlamak üzere mali sorumluluk sigortası yaptırmaları zorunludur.” şeklinde belirtilmiştir.
Sorumluluk sigortaları TTK.nın 1473. ve devamı maddelerinde düzenlenmiştir. “(1) Sigortacı sorumluluk sigortası ile, sözleşmede aksine hüküm yoksa, sigortalının sözleşmede öngörülen ve zarar daha sonra doğsa bile, sigorta süresi içinde gerçekleşen bir olaydan kaynaklanan sorumluluğu nedeniyle zarar görene, sigorta sözleşmesinde öngörülen miktara kadar tazminat öder.” şeklinde belirtilmiştir.
Yukarıda açıklanan madde hükümlerinden,—– motorlu bir aracın karayolunda işletilmesi sırasında, bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına neden olması halinde, o aracı işletenin zarara uğrayan 3. kişilere karşı olan sorumluluğunu belli limitler dahilinde karşılamayı amaçlayan ve yasaca yapılması zorunlu kılınan bir zarar sigortası türü olduğu anlaşılmaktadır.
Motorlu araçların işletilme tehlikesine karşı, zarar gören üçüncü şahısları, korumak amacıyla getirilmiş olan bu düzenleme ile öngörülen sorumluluğunun bir kusur sorumluluğu olmayıp, sebep sorumluluğu olduğu; böylece araç işletenin sorumluluğunun sebep sorumluluğunun ikinci türü olan tehlike sorumluluğuna ilişkin bulunduğu, öğretide ve yargısal içtihatlarla kabul edilmektedir ——–
2918 sayılı Kanunun 86. maddesinde ise, bu Kanun’un 85. maddesinde düzenlenen sorumluluktan kurtulma ve sorumluluğu azaltma koşullarına yer verilmiştir.
Bu düzenlemelere göre, araç işleteni veya araç işleteninin bağlı bulunduğu teşebbüs sahibi, kendisinin veya eylemlerinden sorumlu tutulduğu kişilerin kusuru bulunmaksızın ve araçtaki bozukluk kazayı etkilemiş olmaksızın kazanın bir mücbir sebepten veya zarar görenin veya üçüncü kişinin ağır kusurundan ileri geldiğini ispat ederse sorumluluktan kurtulabilecek; sorumluluktan kurtulamayan işleten veya araç işleticisinin bağlı olduğu teşebbüs sahibi ise kazanın oluşunda zarar görenin kusurunun bulunduğunu ispat ederse, hakim, durum ve şartlara göre tazminat miktarını indirebilecektir.
Bir zarar sigortası türü olan zorunlu mali sorumluluk sigortasında sigortacı işletenin sorumluluğunu yine ancak sorumlu olduğu çerçevede karşılamakla yükümlüdür. Bu bakımdan zorunlu mali sorumluluk sigorta poliçesi ile işletenin poliçe limiti dahilinde tazminat sorumluluğunu yüklenen sigorta şirketi gerçek zarardan, işletenin ve eylemlerinden sorumlu tutulduğu kişilerin kusuru oranında sorumlu tutulabilecektir —-
Davalı —- plakalı aracın — sigortacısı, davalı —— tarihleri arasını kapsamaktadır. Kaza — tarihinde gerçekleşmiştir.
Usul ve yasaya uygun bilirkişi raporunda meydana gelen kazada davalının sigortalısının —- plakalı aracın sürücüsünün kusursuz olduğu, davacıya ait araçta — hasarın meydana geldiği, aracın onarımının — gün süreceği, araç mahrumiyet bedelinin —— değer kaybının ise —- olduğu bilirkişi tarafından verilen rapor ile tespit edilmiştir.
Tüm dosya kapsamı, usul ve yasaya uygun bilirkişi raporu bir bütün olarak değerlendirildiğinde davacı araç maliki ve sigortanın sigortalı araç sürücüsünün kusuru oranında zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olacağı değerlendirilerek davanın kısmen kabulü yolunda aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir. Davacı taraf dava dilekçesinde netice-i talebini açık bir şekilde ve talep ettiği miktarlar ile beraber kalem kalem açıklamadığından davacı vekiline HMK 31. Maddesi çerçevesinde iki kez süre verilmiş,—- tarihli talep açıklama dilekçesi hükme esas alınmıştır. Söz konusu dilekçe içeriğinde davacı taraf değer kaybı bedelini sadece davalı —- talep ettiği dikkate alınarak değer kaybı bedelinden sadece davalı —– sorumlu tutulmuştur. Ayrıca dava dilekçesi ile faiz talep edilmediği anlaşıldığından, ıslah beyanı içermeyen talep açıklama dilekçesi ile faiz talep edilemeyeceğinden hükmedilen tazminatlara faiz işletilmemiştir.
—– teminat dışı kalan halleri düzenleyen A.6/k maddesinde ” Gelir kaybı, kâr kaybı, iş durması ve kira mahrumiyeti gibi zarar verici olguya bağlı olarak oluşan yansıma veya dolaylı zararlar nedeniyle yöneltilecek tazminat talepleri” hükmünün düzenlendiği araç mahrumiyet berelinin dolaylı zarar olduğu ve teminat dışı hal olduğu anlaşıldığından araç mahrumiyet bedelinden davalı ——sorumlu tutmak gerekmiştir.
2918 sayılı KTK’nun 109/1. maddesinde “Motorlu araç kazalarından doğan maddi zararların tazminine ilişkin talepler, zarar görenin, zararı ve tazminat yükümlüsünü öğrendiği tarihten başlayarak – yıl ve herhalde, kaza gününden başlayarak — içinde zamanaşımına uğrar” hükmü yer almaktadır. Davalı sigorta vekili tarafından zamanaşımı defi ileri sürülmüş ise de söz konusu kazanın — tarihinde gerçekleşiği eldeki davanın —– tarihinde zamanaşımı süresi dolmadan açıldığı dikkate alınarak zamanaşımı definin reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın KISMEN KABULÜ İLE;
2- —- sayılı dosyasında yapılan — masraf olmak üzere toplam —- davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsil edilerek davacıya verilmesine.
— araç mahrumiyet bedelinin davalı— tahsil edilerek davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine, araç mahrumiyet bedeli talebinin davalı sigorta yönelik reddine,
4—- değer kaybı bedeli davalı —– tahsil edilerek davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine,
5-Karar harcı 884,75 TL ‘den davacı tarafça peşin olarak yatırılan 490,13 TL harcın mahsubu ile bakiye 394,62 TL harcın davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile hazine adına irad kaydına,
6-Davacı tarafından yatırılan 44,40 TL başvurma harcı, 490,13 TL peşin nispi harc olmak üzere toplam 534,53 TL harcın davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine
7-Davacı tarafından yapılan 335,90 TL tebligat ve müzekkere gideri, 800,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 1.135,90 TL yargılama giderinin haklılık oranına göre 512,62 TL sinin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacı tarafa ödenmesine, kalan tutarın davacı üzerinde bırakılmasına,
8-Davalılar tarafından yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu hususta kara verilmesine, yer olmadığına,
9-Davanın kabul edilen kısmı için davacı yararına karar tarihinde geçerli A.A.Ü.T. deki esaslara göre belirlenen 5.100,00 TL nispi vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine,
10-Davanın reddedilen kısmı için davalı yararına karar tarihinde geçerli A.A.Ü.T. deki esaslara göre belirlenen 5.100,00 TL nispi vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı —— verilmesine,
11-Davacı tarafından dosyaya yatırılan ve sarf edilmeyen gider avansının karar kesinleştiğinde davacı tarafa iadesine,
12-Arabuluculuk Kanunu’nun 18/A-(13) maddesi ve Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Yönetmeliğinin 26/2 maddeleri ile Arabuluculuk Asgari Ücret Tarifesi uyarınca —— bütçesinden ödenen 1.320-TL arabuluculuk ücretinin haklılık oranına göre 595,70-TL.sinin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile Hazineye Gelir Kaydına, 724,30 TL.sinin davacıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
Dair; davacı vekilinin yokluğunda ,davalı vekilinin yüzüne karşı gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren iki hafta içinde ——–Mahkemesinde istinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 14/12/2021