Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 12. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/1162 E. 2020/70 K. 23.01.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

GEREKÇLİ KARAR
ESAS NO : 2019/1162 Esas
KARAR NO : 2020/70

DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Zayi Nedeniyle)
DAVA TARİHİ : 30/12/2019
KARAR TARİHİ : 23/01/2020

Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Zayi Nedeniyle) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA:
Talep eden vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin ————–isimli müşteriye kesilen —— nolu —— nüshalı faturayı kaybettiğinden bahisle davaya konu faturanın kayıp nedeni ile geçersizliği ile kaybolduğunun tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
HUKUKİ NİTELENDİRME ve GEREKÇE:
Dava, ticari defter ve belgelerin ziyaa uğraması nedeniyle TTK:82 madde gereğince zayi belgesi verilmesi istemine ilişkindir.
Tüm dosya kapsamı hep birlikte değerlendirildiğinde;
6102 Sayılı TTK. 82. Maddesi; “(1) Her tacir;
a) Ticari defterlerini, envanterleri, açılış bilânçolarını, ara bilânçolarını, finansal tablolarını, yıllık faaliyet raporlarını, topluluk finansal tablolarını ve yıllık faaliyet raporlarını ve bu belgelerin anlaşılabilirliğini kolaylaştıracak çalışma talimatları ile diğer organizasyon belgelerini,
b)Alınan ticari mektupları,
c)Gönderilen ticari mektupların suretlerini,
d)64 üncü maddenin birinci fıkrasına göre yapılan kayıtların dayandığı belgeleri, sınıflandırılmış bir şekilde saklamakla yükümlüdür.
(2)Ticari mektuplar, bir ticari işe ilişkin tüm yazışmalardır.
(3)Açılış ve ara bilânçoları, finansal tablolar ve topluluk finansal tabloları hariç olmak üzere, birinci fıkrada sayılan belgeler, Türkiye Muhasebe Standartlarına da uygun olmak kaydıyla, görüntü veya veri taşıyıcılarda saklanabilirler; şu şartla ki;
a)Okunur hâle getirildiklerinde, alınmış bulunan ticari mektuplar ve defter dayanaklarıyla görsel ve diğer belgelerle içerik olarak örtüşsünler;
b)Saklama süresi boyunca kayıtlara her an ulaşılabilsin ve uygun bir süre içinde kayıtlar okunabilir hâle getirilebiliyor olsun.
(4)Kayıtlar 65 inci maddenin dördüncü fıkrasının ikinci cümlesi uyarınca elektronik ortama alınıyor ise, bilgiler; bilgisayar yerine basılı olarak da saklanabilir. Bu tür yazdırılmış bilgiler birinci cümleye göre de saklanabilir.
(5)Birinci fıkranın (a) ilâ (d) bentlerinde öngörülen belgeler on yıl saklanır.
(6)Saklama süresi, ticari defterlere son kaydın yapıldığı, envanterin çıkarıldığı, ara bilançonun düzenlendiği, yılsonu finansal tablolarının hazırlandığı ve konsolide finansal tabloların hazırlandığı, ticari yazışmaların yapıldığı veya muhasebe belgelerinin oluştuğu takvim yılının bitişiyle başlar.
(7)Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir. Bu dava hasımsız açılır. Mahkeme gerekli gördüğü delillerin toplanmasını da emredebilir.
(8)Gerçek kişi olan tacirin ölümü hâlinde mirasçıları ve ticareti terk etmesi hâlinde kendisi defter ve kâğıtları birinci fıkra gereğince saklamakla yükümlüdür. Mirasın resmî tasfiyesi hâlinde veya tüzel kişi sona ermişse defter ve kâğıtlar birinci fıkra gereğince on yıl süreyle sulh mahkemesi tarafından saklanır.” hükmünü amirdir.
Davacı taraf, ——dosyaya sunmuş, tanık deliline dayanmıştır.
Basit yargılama usulüne tabi davada ön inceleme duruşması, tahkikat ve sözlü yargılama yapılmıştır.
Dava ve beyan dilekçesinden, davacı şirketin dava konusu 1 adet faturanın kaybolduğu ve kayıp nedeniyle zayi belgesi verilmesinin talep edilmiş olduğu anlaşılmıştır:
Ayrıntıları Yargıtay ——.Hukuk dairesinin ——Karar sayılı ve — günlü içtihadında da açıklandığı üzere,
6102 sayılı TTK:82/7 bendi gereğince madde hükmünde yazılı “afet” kavramına davacıya kusur izafe edilemeyecek olan ve iradesi dışında meydana gelen olayların girebileceği, bu maddede, bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defter ve kağıtlar, yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet nedeniyle ve kanuni müddet içinde ziyaa uğrarsa, tacirin, kendisine zayi belgesi verilmesini mahkemeden isteyebileceği, her ne kadar maddede yer alan “gibi” sözcüğü açıklanan olayların sınırlı sayılı olmadığını göstermekte ise de, tacirin belgelerini muhafazada gerekli dikkat ve özeni göstermesi gerektiği gibi, olayın şüpheden uzak bir şekilde meydana geldiğine mahkemenin kesin kanaat getirmesi gerektiği,
Oysa somut davada faturanın kaybolması için kanunda sayılan ve buna benzer hiçbir sebebe dayanılmamış olduğu, —-olayının madde sayılan olaylardan olmadığı, tanığın da faturanın kayboluğuna ilişkin dinletilmek istendiği, —— olgusunun zayi belgesi verilmesi için yeterli olamayacağı bu nedenle tanığın dinlenmesine lüzum görülmediği, her tacirin basiretli bir tacir gibi davranma yükümlülüğü altında tüm ticari defter, belge ve kayıtlarını saklamasının gerektiği gerekçesiyle davanın reddine karar vermek gerekmiştir.
H Ü K Ü M: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın reddine,
2-Alınması gerekli —– peşin harcın dava açılırken davacı tarafından yatırılan ——— mahsubu ile bakiye ——– harcın davacıdan tahsiline,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
4-Kararın kesinleşmesi ve talep halinde kullanılmayan gider avansının ilgili tarafa iadesine,
Dair talep eden vekilinin yüzüne karşı kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup, usulen anlatıldı