Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 11. Asliye Ticaret Mahkemesi 2023/58 E. 2023/512 K. 06.07.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2020/906 Esas
KARAR NO: 2023/460
DAVA: İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ: 04/12/2020
KARAR TARİHİ: 13/06/2023

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,

GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davalının, müvekkili olan davacı şirket tarafından işletilen —— takip tarihi itibariyle kendisine ait olan araç ile ihlali geçiş yaptığını ve ihlali geçişler nedeni ile borçlandığını, —— yalnızca —– veya —— etiketi olan binek araç ve minibüslerin kullanılabildiğini, davalıya ait olan araçlar ile davacı şirketin işlettiği otoyoldan ihlalli geçiş yaptığını, bu aracın plakasının bağlı bulunduğu hesaptan provizyon istenmiş olmasına rağmen, provizyon istemleri davalının sahip olduğu aracın plakasının —– bankası ve —– de tanımlı olmaması ve davalının etiketsiz geçiş yapmış olması nedeniyle davalının geçişlerine dair tahsilat yapılamadığını, davalı tarafa ihlalli geçiş ihtarnamelerinin tebliğ edilmesine rağmen, davalı tarafça ödeme yapılmadığını, bunun üzerine—— sayılı dosyasıyla icra takibine başlatıldığını, davalı tarafından icra takibine itiraz edildiğini, uyuşmazlığın çözülmesi amacıyla zorunlu arubuluculuğa başvurulduğunu, uzlaşma sağlanamadığını, müvekkili şirketin bildirimde bulunma zorunluğunun olmadığını, davalının —— yeterli bakiye bulunup bulunmadığını davacının kontrol ederek üzerine düşeni fazlasıyla yerine getirdiğini, davalının müvekkili şirket tarafından belli ücret karşılığında —— geçiş hizmetinden bedelini ödemeksizin yararlanarak ihlalli geçiş yaptığını ve geçiş bedeli borcunu ödemek için yasada öngörülen 15 günlük yasal süre içinde de teşebbüste bulunmadığını, davalının basiretli bir tacir olarak geçiş esnasında ödeme yapıp yapmadığının düzenli olarak kontrol ve takip ediyor olması gerektiğini ileri sürmüş, öncelikle ihtiyati haciz kararı verilerek davanın kabulü ile itirazın iptaline ve takibin devamına, davalı aleyhine icra inkar tazminatına hükmedilmesini talep ve dava etmiştir.

CEVAP:Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkili olan davalı aleyhine davacı tarafından geçiş ihlallerinden bahisle açılan davanın haksız ve kötüniyetli olduğunu, İhlal yapıldığı hususunun sadece davacının iddiası olduğunu, davacının tek taraflı düzenlediği listeye dayanarak ihlal yapıldığı iddialarının kabulünün mümkün olmadığını, davalı şirketin araç kiralama işi ile iştigal ettiğini, davacı şirketin ileri sürdüğü geçiş ihlallerini davalı şirkete hiçbir zaman bildirmediğini, davalı şirketin bahsi geçen ihlallerden takip öncesinde haberi olmadığını, davalı şirketin araç kiralama işi yaptığını, eğer varsa bu ihlalin kiralayan kişinin sevk ve idaresinde iken gerçekleşmiş olabileceğini, davacının faiz taleplerinin de fahiş olduğunu, faiz türüne ,oranına ve işlemiş faiz yönüyle de davaya itiraz ettiklerini, davacının icra inkar taleplerinin de hukuka aykırı olduğunu, alacağın likit olmayıp muhakemeyi gerektirdiğinden davacının icra inkar tazminatı taleplerinin de reddine karar verilmesi gerektiğini savunarak, teminatsız olarak ihtiyati haciz kararı verilmesini ve haksız ve hukuka aykırı davanın reddi ile müvekkilim lehine %20’den az olmamak üzere kötüniyet tazminatına, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.

DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:Dava; Geçiş ihlalinden kaynaklanan alacağın tahsili amacıyla başlatılan takibe yönelik itirazın iptali istemine ilişkindir.
—— sayılı icra takip dosyası celp edilmiştir.Davacı vekilinin ihtiyati haciz talebinin Mahkememizin 16/04/2021 tarihli ara kararı ile reddine karar verilmiştir.6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Hizmetleri Hakkında Kanun madde 30/5: “4046, 3465 ve 3996 sayılı kanunlar çerçevesinde işletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapan araç sahiplerinden, işletici şirket tarafından geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yaptığı mesafeye ait geçiş ücreti ile birlikte, bu ücretin dört katı tutarında ceza, genel hükümlere göre tahsil edilir. Davacı şirketin, 3996 sayılı “Bazı Yatırım ve Hizmetlerin Yap-İşlet-Devret Modeli Çerçevesinde Yaptırılması Hakkında Kanun” ve işbu Kanuna istinaden verilen Bakanlar Kurulu kararı kapsamında —— yap-işlet-devret modeli ile işletmesini üstlendiği anlaşılmaktadır.6001 sayılı Kanun’un 30/5 maddesi kapsamında, davacı şirketin işletmesini üstlendiği tünel ve otoyollardan geçiş sebebiyle tahakkuk eden geçiş ücretini tahsil yetkisi olduğu görülmektedir. Ayrıca davacı işletmeci şirketin; geçiş ücretini ödemeden geçen araç sahiplerinden geçiş ücreti ile birlikte geçiş ücretinin dört (4) katı kadar ceza bedelini tahsil edeceği, 27/3/2015 tarihli 6639 sayılı Kanunun 33 üncü maddesi ile 16/5/2018 tarihli 7144 sayılı Kanunun 18 inci maddesiyle yapılan değişiklikler sonucunda hüküm altına alınmıştır. Hâlböyleyken, —— işletmesini üstlenen davacı şirketin geçiş ücretini tahsil etme yetkisi olduğu, geçiş ücretini ödemeden geçen araç sahiplerinden ise geçiş bedeli ile birlikte geçiş ücretinin dört (4) katı tutarında ceza bedelini de tahsil edebileceği 6001 sayılı Kanun’un 30/5 maddesi uyarınca açıktır.Dosya kapsamında taraflar ticaret şirketi olup, tacir sıfatını haiz oldukları uyuşmazlık konusu değildir. Davacı, —— özel hukuk hükümlerine göre işletmekte olduğu iddiası ile alacak iddiasında bulunmakta olup, huzurdaki davanın Asliye Ticaret Mahkemesinde görülmesinde usûl ve kanuna aykırı bir yön bulunmamaktadır. Bu açıdan değerlendirildiğinde Mahkememiz işbu davada görevlidir.—- ve —– uygulamasında, araç sahiplerinin plaka numaralarıyla birlikte —– veya —– aboneliği aldıkları, tünel, köprü, otoyol ve bağlantı yollarından geçiş sırasında araç sahibinin —— hesabında yeteri kadar bakiye bulundurmayan araç plakasının geçişten sonra her gün belli aralıklarla sistem tarafından kontrol edilmesi, yeterli bakiye olduğunda geçiş bedelinin tahsil edilmesi, bu sorgulamanın geçişten sonraki on beş (15) gün boyunca devam etmesi gerektiği, on beş günün sonunda hâlen hesabında -yeteri kadar- geçiş ücretini karşılar bakiye bulundurmayan araç geçişi ‘cezalı geçiş’ statüsüne dönüşmektedir. —— işleten davacının, davalı ve diğer gerçek/tüzel kişilere tünelden geçmeleri hususunda tüneli açık tutmak suretiyle icapta bulunduğu, tünelden geçmek isteyenlerin ise tüneli kullanmak suretiyle icabı kabul etmiş durumda oldukları, böylece taraflar arasında hizmet alma sözleşmesi kurulduğu sabit olup, huzurdaki dava ile davacı tarafından sözleşmeye aykırılık nedeniyle uğranılan zarar iddiasında bulunulmuştur.6100 sayılı HMK 114/1. maddesinde dava şartları tek tek düzenlenmiş olup, 114/2. Maddesinde “Diğer kanunlarda yer alan dava şartlarına ilişkin hükümler saklıdır.” denilmiştir. İtirazın iptali davaları da HMK 114/1 maddesinde belirtilen genel dava şartları yanında; Geçerli bir ilamsız icra takibinin bulunması, Borçlunun geçerli bir itirazının bulunması, Davanın süresinde açılmış olması, Hukuki yarar bulunması, Takibi geçersiz kılacak diğer sebeplerin bulunmaması şeklinde özel dava şartlarına tabidir. Bu nedenle, İİK’nın 67. maddesi uyarınca açılan itirazın iptâli davalarında mahkemenin yetkisine itiraz edilsin yada edilmesin, mahkemenin öncelikle icra dairesinin yetkisine yapılan itirazın incelenmesi gerekmektedir.
6100 sayılı HMK’nın; 6. maddesinde; (1) Genel yetkili mahkeme, davalı gerçek veya tüzel kişinin davanın açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesidir. (2) Yerleşim yeri, 22/11/2001 tarihli ve 4721 sayılı Türk Medenî Kanunu hükümlerine göre belirlenir.10. Maddesinde; Sözleşmeden doğan davaların, sözleşmenin ifa edileceği yer mahkemesinde de açılabileceği,
Yetki sözleşmesi başlıklı 17. Maddesinde ise;” (1) Tacirler veya kamu tüzel kişileri, aralarında doğmuş veya doğabilecek bir uyuşmazlık hakkında, bir veya birden fazla mahkemeyi sözleşmeyle yetkili kılabilirler. Taraflarca aksi kararlaştırılmadıkça dava sadece sözleşmeyle belirlenen bu mahkemelerde açılır.” şeklinde düzelenmiştir.2004 sayılı İcra İflas Kanunu’nun 50. maddesinde ise; “Para veya teminat borcu için takip hususunda Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun yetkiye dair hükümleri kıyas yolu ile tatbik olunacağı, takibe esas olan akdin yapıldığı icra dairesinin de takipte yetkili olacağı, düzenlenmiştir.6098 sayılı Borçlar Kanunu’nun 89. maddesinde; Borcun ifa yerinin, tarafların açık veya örtülü iradelerine göre belirleneceği, aksine bir anlaşma yoksa, para borçlarının, alacaklının ödeme zamanındaki yerleşim yerinde… ifa edilebileceği düzenlenmiştir.
Bu kapsamda yapılan değerlendirmede, davalının ——- geçiş yapmak suretiyle taraflar arasında sözleşmesel ilişki kurulduğu dikkate alınarak HMK 10 ve TBK 89. Maddesine göre alacaklının ikametgahı icra müdürlükleri yetkili olduğu anlaşılmakla icra müdürlüğünün yetkisine yönelik davalı itirazının reddine karar verilmiştir.
İcra dosyası incelendiğinde; davacı tarafından davalı aleyhinde 240.734,50-TL asıl alacak (geçiş ücreti- para cezası) üzerinden icra takibi başlatıldığı, ödeme emrinin tebliği üzerine davalı tarafından icra müdürlüğünün yetkisine, borca ve fer’ilere itiraz edilerek takibin durduğu ve huzurdaki davanın yasal süresi içinde takip çıkışı üzerinden harçlandırılarak açıldığı anlaşılmıştır.—— davaya konu araca ait trafik tescil kayıtları celp edilmiştir., ——- yazılan müzekkere cevapları dosya içinde mübrezdir.Mahkememizin 30/11/2021 tarihli celse ara kararı gereği dosya rapor tanzim edilmek üzere elektrik/elektronik mühendisi bilirkişiye tevdi edilmiş, elektrik mühendisi —— tarafından tanzim edilen raporda özetle;”…Davalıya ait ——- aracın 17.03.2018 – 27.02.2020 tarihleri arasında —— toplam 2033 defa ihlalli geçiş yaptığı, söz konusu ihlalli 2033 geçişe ait aracın önden ve arkadan çekilmiş kaliteli netliğe sahip siyah-beyaz fotoğrafları, tarih ve saat bilgilerini içeren kayıtlar, şüpheye yer vermeyecek şekilde bu geçişlerin gerçekleştiğini göstermektedir. Ayrıca Davalının bu geçişlere ilişkin itirazının da bulunmadığının anlaşıldığı, ilgili araçlara ait —– hesaplarının geçiş yapılan tarihlerdeki hesap bakiyelerinin yetersiz olduğu —— kayıtlarından ve ——- geçiş ve provizyon kayıtlarından; 1682 geçiş için “Ürün kara listede”, 113 geçiş için “Ürün bakiyesi yetersiz”, 2 geçiş için “ödeme talimatı bulunmadığı”, 210 geçiş için ——- bulunmadığı ve 26 geçiş için “İptal ürün” gibi gerekçeleri nedeniyle ödemenin gerçekleşmediği, Davalı tarafından her geçiş için ihlalli geçişten itibaren 14 ila 21 kez provizyon sorulduğunun anlaşıldığı, davalının geçiş ihlalleri, ilgili tarihlerde hesabında yeterli bakiyenin olmaması veya plakaya tanımlı —— olmamasından kaynaklanmaktadır. Ücretli otoyol, köprü ve tünel geçişleri kullanacak araçların —– hesaplarında yeterli bakiyenin bulunması veya ihlalli geçiş tarihinden itibaren 15 günlük yasal süre içinde ödemenin yapılmasının takibi ve sorumluluğunun araç sahibine ait olduğu, dosyada ihlalli geçişlere ait geçiş ücretlerinin ödendiğine ilişkin bir belge bulunmadığı,sonuç olarak, Davalıya ait 368 aracın 17.03.2018 – 27.02.2020 tarihleri arasında —— ödenmemiş 2033 adet geçiş yapması ve geçiş bedelinin 15 gün içinde ödenmemesine karşılık, ihlalli geçiş bedelinin geçiş ücreti ve ceza toplamından oluşan takip tarihi itibariyle 240.734,50 TL asıl borçtan Davalı —– şirketinin sorumlu olduğu kanaatine varıldığı…” belirtilmiştir.Tanzim edilen rapor taraf vekillerine tebliğ edilmiş,taraf vekillerince rapora karşı beyan ve itiraz dilekçeleri dosyaya sunulmuştur.Mahkememizin 07/03/2023 tarihli celse ara kararı ile davacı vekiline ihlalli geçiş iddiasına dayalı araçlara ilişkin plaka ve ilgili plaka geçiş ihlallerini bildiren listeyi sunmak üzere süre verilmiş, davacı vekilince sunulması üzerine —— sahiplik bilgileri celp edilmiştir.Mahkememiz dosyası ek rapor tanzim edilmek üzere bilirkişiye tevdi edilmiş, tanzim edilen ek raporda; ihlalli geçiş tarihleri ile davaya konu araçların alım tarihlerinin tablo halinde gösterildiği, ihlal tarihlerinde araçların davalı adına tescilli olduğu, davalıya ait 368 aracın 17.03.2018 – 27.02.2020 tarihleri arasında —– ödenmemiş 2033 adet geçiş yapması ve geçiş bedelinin 15 gün içinde ödenmemesine karşılık, ihlalli geçiş bedelinin geçiş ücreti ve ceza toplamından oluşan takip tarihi itibariyle 240.734,50 TL asıl borçtan Davalının sorumlu olduğu kanaatinde herhangi bir değişiklik olmadığı…” belirtilmiştir.Tanzim edilen ek rapor taraf vekillerine tebliğ edilmiştir.İddia, savunma, dosyaya sunulu bilgi ve belgeler, kurumlara yazılan müzekkerelere verilen cevaplar, ihlali geçiş tarihlerine ilişkin fotoğraflar dosya kapsamı ile birlikte değerlendirildiğinde;Davalıya ait araçların 17/03/2018 ila 27/02/2020 tarihleri arasında —— 2033 adet geçiş ihlalli geçiş yaptığı ve geçiş bedelinin 15 gün içinde ödenmediği iddiası ile huzurdaki davanın açıldığı,—– Kararında da belirildiği üzere;”…Mahkemece taraflar arasında akdi ilişki bulunmadığı gerekçesi ile yazılı şekilde hüküm kurulmuşsa da, davacı alacağının dayanağı olarak dava dosyasına faturalarla birlikte altında teslim alan imzası bulunan sevk irsaliyelerini sunmuştur. Yetki itirazı hadise şeklinde incelenir. Bu durumda mahkemece tarafların delil ibrazı sağlanarak sunulan bu deliller eksiksiz olarak değerlendirilerek yetki itirazının bu değerlendirmeye göre belirlenerek uygun sonuç dairesinde bir karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir…” şeklindeki kararında yetki itirazının hadise şeklinde değerlendirilmesi gerektiğinin belirtildiği, yapılan bilirkişi incelemesi ile taraflar arasında hizmet alınmasına ilişkin sözleşme bulunduğunun anlaşıldığı, bu kapsamda HMK 10 ve TBK 89. Maddesi dikkate alındığında icra müdürlüklerinin uyuşmazlıkta yetkili olduğu anlaşılmakla, celse ara kararı ile icra müdürlüğünün yetkisine yapılan itirazın reddine karar verildiği, Dosyaya celp edilen müzekkere cevaplarından; İhlal tarihi ve devamındaki 15 günlük süre içinde ilgili döneme ilişkin geçiş ücretinin ödendiğine ya da ilgili dönemler bakımdan hesap bakiyesinin bulunduğuna dair dosya kapsamında bir delil bulunmadığı, ihlal tarihlerinde davaya konu araçların davalı adına tescilli olduğu, davalıya ait 368 aracın 17/03/2018 ila 27/02/2020 tarihleri arasında —— ödenmemiş 2033 adet geçiş yapması ve geçiş bedelinin 15 gün içinde ödenmemesi nedeniyle 240.734,50 TL asıl alacak tutarında alacağı bulunduğu, davalıya ayrıca bir bildirim yapmasına gerek bulunmadığı, dosya kapsamında aksi yönde delil bulunmadığı anlaşılmakla davanın kabulüne karar verilmiştir.Dava itirazın iptaline ilişkin olup, davacı tarafından icra inkar tazminatı talep edilmiştir. Takibe konu bedel belirli (muayyen) -likid- kabul edilmekle, takip talebinde gösterilen ve yargılama ile varlığı kabul edilen asıl alacak üzerinden %20’si tutarında icra inkar tazminatının İcra İflas Kanunu madde 67/2 uyarınca davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine karar verilmiştir.

HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-)Davanın KABULÜNE,
2-)Davalının —— sayılı takibe yaptığı itirazın İPTALİNE, takibin takip talebindeki koşullar ile DEVAMINA,
3-)Alacak likit ve belirlenebilir olduğundan kabul edilen alacağın %20’si tutarında olan 48.147,00-TL icra inkâr tazminatının davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
4-)Arabuluculuk Kanunu’nun 18/A-(13) maddesi ve Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Yönetmeliğinin 26/2 maddeleri ile Arabuluculuk Asgari Ücret Tarifesi uyarınca —— bütçesinden ödenen 1.320,00-TL arabuluculuk ücretinin davalıdan tahsili ile Hazineye Gelir Kaydına,
5-)Karar ve ilâm harcı olan 16.444,57-TL harcın peşin alınan 2.907,48-TLharçtan mahsubu ile bakiye 13.537,09‬-TL harcın davalıdan tahsili ile Hazineye Gelir Kaydına,
6-)Davacı vekille temsil olunmakla karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca 36.703,00-TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
7-)Davacı tarafça yatırılan 2.969,68-TL harç ve 1.153,40-TL bilirkişi ücreti, posta, tebligat gideri olmak üzere, toplam 4.123,58‬‬-TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
8-)Kullanılmayan gider avansının kararın kesinleşmesini müteakip HMK madde 333/1 uyarınca yatıran tarafa iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde —— Bölge Adliye Mahkemesi’ne İstinaf Kanun yolu açık olmak üzere karar verildi.13/06/2023