Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 11. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/107 E. 2023/143 K. 17.02.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. İstanbul Anadolu 11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2022/107
KARAR NO: 2023/143
DAVA : İTİRAZIN İPTALİ (HİZMET SÖZLEŞMESİNDEN KAYNAKLANAN)
DAVA TARİHİ : 15/02/2022
KARAR TARİHİ : 17/02/2023

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,

GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; ——— Geçişi—– yapımı ve işletmesinin, —– çerçevesinde, ——-tarafından gerçekleştirildiğini,Davalı/Borçlunun sahibi olduğu —- plakalı araçlar ile davacı şirket tarafından işletilen —– tarihleri arasında geçiş ücretlerini ödemeden (ihlalli) geçiş yaptığını, ihlalli geçiş tarihinden itibaren on beş (15) günlük süre içerisinde de geçiş ücretlerini ödemediğinden bu geçiş ücreti tutarlarına dört katı oranda ceza işletildiğini, davalı/borçlunun geçiş ücreti ile ceza tutarını ödemediğini, bu sebeple davalı aleyhinde—–sayılı dosyası ile icra takibi başlatıldığını, açılan takip üzerine gönderilen ödeme emrinin davalı/borçluya tebliğ edildiğini, ancak davalı/borçlunun ödeme emrinin kendisine tebliğ üzerine ve süresi içerisinde dosyaya sunmuş olduğu dilekçe ile icra takibine itiraz ederek takibi durdurduğunu, borçlunun icra takibine itirazının tamamen haksız, mesnetsiz ve kötü niyetli olup, söz konusu itirazı kabul etmediklerini, takibe konu borcun kanundan kaynaklanan bir borç olup borcun sebebinin de davalı/borçlunun davacı şirket tarafından işletilen —— yaptığı ödemesiz (ihlalli) geçişler olduğunu, o bakımdan davalı borçlunun itirazının iptali ile takibin devamına karar verilmesi gerektiğini, davacı şirketin, takibe konu alacağının tahsili amacıyla ve işbu davayı ikame etmeden önce arabulucuya başvurduğunu, ancak davalı/borçlu tarafın arabuluculuk görüşmelerine gelmediğini, bu sebeple süreçten hiçbir sonuç alınamadığını, dava konusu icra dosyasından takibin yetkili icra müdürlüğünde açıldığını, yetkili icra müdürlüklerinin borçlunun takibin açıldığı tarihteki yerleşim yeri icra müdürlükleri olduğunu, davalı borçlunun—- bulunan —– geçmek suretiyle davacı şirket ile sözleşmesel ilişki içine girdiğini ve bu sözleşmesel ilişki kapsamında davacı şirketten hizmet aldığını, dolayısıyla dava konusu takip bakımından, davacı şirket merkezinin bulunduğu yer ——- Adliyesi icramüdürlüklerinin yetkili olduğunu, bu kapsamda davalı borçlu tarafından yapılan yetki itirazının iptalinin gerektiğinin izahtan vareste olduğunu, —– serbest geçiş sistemi uygulandığını, bu sistemin —- sistemlerinin bir araya getirildiği bir yöntem olduğunu, özellikle kalabalık şehirlerde oluşan trafik sorununa çözüm olarak ortaya çıkan serbest geçiş sisteminin araçların tek bir noktadan —— geçmesine izin verdiğini, sistemin bu sayede köprü/tünel/otoyol giriş ve çıkışlarında uzun araç kuyruklarının oluşmasına engel olduğunu ve olası trafik kazalarının önüne geçtiğini, geçiş ücretlerinin tahsilinin tünelin ücret toplama sisteminin, tünelden geçen her araca ait plakanın önden ve arkadan fotoğrafını çekmesi ve araç geçiş yaptıktan sonra, aracın plakasının sistem tarafından kesin olarak okunabilmiş ise, banka alt yapısıyla entegre çalışan ücret sorgulama sisteminin yaklaşık 5 dakika sonra araç sahibinin —– hesabından geçiş ücretine yetecek bakiyenin olup olmadığını sorgulayarak ve geçiş ücretini hesaptan tahsil ederek gerçekleştiğini, davacı şirketin kanuni yükümlülüğünün bu iki adımdan sonra sona erdiğini, ancak bu süreçte iyi niyetle hareket eden davacı şirketin, kanunen yükümlü olmamakla beraber tünelden geçtiği halde —– hesaplarında yeterli bakiye bulunmayan araç sahiplerinin —–hesaplarına ait bakiye bilgilerini, ——etiketlerini araç sahiplerine satan/temin eden ve buna ilişkin hesabı nezdinde bulunduran kurumlardan on beş gün süreyle istemeye devam ettiğini, davacı şirketin kanunen hiçbir yükümlülüğü olmamasına rağmen araç sahiplerinin hesaplarını —– geçişlerini müteakip on beş gün boyunca sorguladığını, provizyon istemine olumlu yanıt alması durumunda da geçiş ücretini, bu ücrete herhangi bir ceza uygulamaksızın tahsil ettiğini, dava konusu borcun —— emredici nitelikteki 30/5. maddesi hükmünden kaynaklanan kanuni bir borç olduğunu, davacı şirketin 6001 sayılı Kanun uyarınca, geçiş ücreti ile geçiş ücretinin dört katı oranında tahakkuk eden ceza tutarını genel hükümlere göre tahsil etme hak ve yetkisini haiz olduğunu, dava konusu borcun tamamen kanundan kaynaklanan bir borç olduğunu, söz konusu kanun hükümleri çerçevesinde davacı şirketin, ——- geçiş esnasında geçiş ücretini tahsil ettiğini,tahsil edilmeyen geçiş ücretleri için on beş günlük süre boyunca sorgulama işlemlerine devam etmekte olduğunu ve on beşinci günün bitimiyle tahsil edilemeyen ücretlerin dört katı tutarında ceza ücretini tahsil etme hak ve yetisine sahip olduğunu, davalı/borçlunun emredici nitelikteki kanun hükümleri çerçevesinde kendisinden tahsili talep edilen geçiş ücretini ve bu ücretin dört katı oranındaki ceza tutarını ödemekle yükümlü olduğunu, davalı/borçlu serbest geçiş sisteminin uygulandığı —–plakalı araç için geçiş yaptığını, —-toplama sistemi, geçiş akabinde aracın plakasının bağlı bulunduğu hesaptan —— istediğini, ancak—— isteminin reddedildiğini ve bu sebeple geçiş ücretinin tahsil edilemediğini, geçiş ücreti tahsil edilemediğinden, ödemesiz (ihlalli) geçişin gerçekleştiğini, — yeterli bakiye bulunup bulunmadığını ya da otomatik ödeme talimatının olup olmadığını bilmenin, öğrenmenin veya kontrol etmenin davacı şirketin değil, bilakis araç sahibinin yükümlülüğünde olduğunu, bu konuda yaşanabilecek her türlü sıkıntının muhatabının da davacı şirket olmayıp davalı/borçlu ile abonelik sözleşmesi imzalayan ilgili banka ya da —- olduğunu, dolayısıyla abonelik ilişkisi çerçevesinde banka ya da—- yaşanabilecek her türlü sıkıntının, araç sahibi ile ilgili banka ya da —- arasında çözümlenmesi gerektiğini, davalı/borçlunun — hesabında yeterli bakiye bulundurması ve hesaplarını sürekli kontrol etmesi, otomatik ödeme talimatı olsa da tünelden geçtikten sonra geçiş ücretinin ödenmesi hususunda çaba sarf etmesi gerektiğini, müvekkil şirketin ihlalli geçiş dolayısıyla araç sahiplerine herhangi bir ön bildirim yapma ya da ihtar gönderme yükümlülüğü bulunmadığını, davalı/borçlunun —— geçmesi neticesinde müvekkil şirkete karşı doğan borcunun, TBK 89/1 maddesinde tanımlanan “götürülecek borç” niteliğinde bir para borcu olduğunu, götürülecek borcun alacaklının yerleşim yerine yahut ifa yeri olarak tayin edilen yere götürülmesi gereken ve gecikmeden kaynaklı tüm risklerin tamamen borçluya ait olduğu bir borç türü olduğunu, dolayısıyla bu tür borçlarda bildirim şartı aranmadığını, bizzat davalı/borçlunun ödeme borcundan kurtulmak için çaba sarf etmesi gerektiğini, geçiş ücretinin dört katı oranında tahakkuk eden ceza tutarının idari para cezası olarak nitelendirilemeyeceğini, dolayısıyla gerek geçiş ücretinin gerekse de ceza tutarının genel hükümlere göre tahsiline karar verilmesi gerektiğini, itirazında haksız ve kötü niyetli olan davalı/borçlu taraf aleyhine İİK. Madde 67/2 kapsamında icra inkar tazminatına hükmedilmesi gerektiğini, işbu davadan doğacak yargılama giderlerinin tamamından davalı/borçlunun sorumlu olup, davalı/borçlu lehine vekalet ücretine de hükmedilemeyeceğini belirttiği, davanın kabulü ile davalı/borçlu tarafından —–sayılı dosyasına yapılan itirazın iptali, haksız ve kötü niyetli itiraz nedeniyle davalı/borçlu aleyhine asıl alacağın %20’sinden az olmamak kaydıyla icra inkar tazminatına hükmedilmesi, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davalı/borçlu üzerinde bırakılmasına karar verilmesi talep ve dava etmiştir.Davalı vekili —— tarihli beyan dilekçesi ile; ”Dava dosyası bilirkişi incelemesinde olduğundan inceleme imkanımız olamamıştır. Bu vesile, davaya tüm yasal itirazlarımızı belirterek, davaya konu edilen talebin hukuki ve fiili dayanağı olmadığını ve davanın reddini talep ederiz. Davacının dahi aktif taraf ehliyetine itiraz ederiz. Davacının davaya konu konu ettiği alacağı, faize faiz oranına itiraz ediyoruz. Zamanaşımı itirazında bulunuyoruz. Davacının varsa talepleri zamanaşımına uğramıştır. Davacının davasının reddine, dava harç masraf ve vekalet ücretinin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ederiz” şeklinde talepte bulunmuştur.

DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava; davacının işlettiği otoyol ve bağlantı yollarından ihlâlli geçişler sebebiyle işleten şirket tarafından geçiş ücretinin tahsili amacıyla başlatılan icra takibine yapılan itirazın iptaline ilişkindir.
—– Esas sayılı dosyası dosyamız arasına alınmıştır.
Elektrik Elektronik mühendisi tarafından sunulan bilirkişi raporunda özetle; Taraflar arası arabuluculuk görüşmelerinin —– tarihinde ——– sonuçlandığı, dava dilekçesi ekinde bulunan dökümde söz konusu plakalı araca ait 56 ihlalli geçişin listelendiği, davaya konu ihlalli geçişlerin ——geçişi kapsadığı, davaya konu ihlalli geçişlerin —— açıklamasında, ——– yazdığı, dava dilekçesi ekindeki geçiş görüntülerinde davaya konu araca ait —– plakanın mevcut olduğu, dava dilekçesi ekinde bulunan dökümde, ihlalli geçiş cezasının 10 kat üzerinden hesaplandığı, ancak dava dilekçesinin — maddesinde —— tarihleri arasında geçiş ücretlerini ödemeden (ihlalli) geçiş yaptığını, ihlalli geçiş tarihinden itibaren on beş (15) günlük süre içerisinde de geçiş ücretleriniödemediğinden bu geçiş ücreti tutarlarına dört katı oranda ceza işletildiği”nin yazıldığı görülmüş, işbu raporda dilekçede belirtilen dört kat üzerinden hesaplama yapıldığı, davalı yanın —– gönderilmek üzere vermiş olduğu
dilekçesinde özetle; takibin yetkisiz icra müdürlüğünde açıldığını, yetkili icra dairesinin şirketin adresinin bulunduğu —- bağlı bulunduğu — İcra Daireleri olduğunu, bu sebeple yetkili —– İcra Dairelerinde başlatılması gerekirken, yetkisiz —– başlatılan takibe öncelikle yetki açısından itiraz ettiklerini, dosyada alacaklı görünene karşı herhangi bir borçları olmadığını, bu nedenle de ödeme emrinde belirtilen borcu kabul etmediklerini, yetkiye, borca, işlemiş ve işleyecek faize ve borcun fer’ilerine karşı süresinde itiraz ettiklerini belirttiği, 6001 Sayılı Karayolları Genel Müdürlüğü’nün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun’un ihlalli geçişlerle ilgili 30. Maddesi aşağıda verilmektedir:Madde 30-(1)Genel müdürlük işletimindeki otoyollar ve erişme kontrolünün uygulandığı karayolları için belirlenen geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yaptığı tespit edilen araç sahiplerine Genel Müdürlük tarafından, geçiş ücretini
ödemeden giriş çıkış yaptığı mesafeye ait geçiş ücretinin dört katı tutarında idari para cezası verilir.(2)Erişme kontrolü uygulanan karayollarında kısıtlanan ve yasaklanan işler ve hareketleri yapanlar ve yaptıranlar ile koruma alanı içine giren hayvan sahiplerine ——– yetkilendirilen personel veya trafik
polisi, trafik polisinin görev alanı dışında kalan yerlerde jandarma personeli tarafından beş yüz Türk lirası idari para cezası verilir. Bu kanunun 18’inci maddesinin altıncı fıkrası uyarınca karayolları sınır çizgileri dahilinde yasaklanan fiilleri işleyenler hakkında 9/8/1983 tarihli ve 2872 sayılı Çevre Kanunları hükümleri uygulanır. Şu kadar ki, 2872 sayılı kanunun 20’inci maddesinin (s) bendinde belirtilen fiillerin şehirlerarası yolcu ve yük taşımacılığı yapanlar tarafından karayolları sınır çizgileri dahilinde işlenmesi halinde uygulanacak idari para cezası beş yüz Türk lirasından aşağı olamaz. Karayolları sınır çizgileri dahilinde yasaklanan fiillerin denetimi ile 2872 sayılı Kanunda öngörülen yaptırımların uygulanmasında, Genel Müdürlük 2872 sayılı Kanunun 12’inci maddesi uyarınca yetkilendirilmiş kuruluşlardan sayılır.
(3)Bu maddenin birinci fıkrasında belirtilen idari para cezaları ve geçiş ücretleri ve ikinci fıkrasında yer alan idari para cezaları tebliğ tarihinden itibaren bir ay içinde ödenir. Bu sürede ödenmeyen geçiş ücretleri ve idari para cezaları ——- göre ilgili vergi dairesi tarafından takip ve tahsil edilir. Vergi daireleri tarafından tahsil edilen geçiş ücretleri, tahsilatın yapıldığı ayı takip eden ayın sonuna kadar —– hesaplarına aktarılır.
(4)Birinci fıkra uyarınca ödenmesi gereken idari para cezaları ile geçiş ücretleri ödenmeden, kabahatin işlendiği
araçların fenni muayeneleri ile satıl ve devirleri yapılmaz.
(5)40, 46, 3465, 3996 sayılı kanunlar çerçevesinde işletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar veya erişme
kontrolünün uygulandığı karayollarından geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapan araç sahiplerinden, işletici şirket tarafından geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yaptığı mesafeye ait geçiş ücreti ile birlikte, bu ücretin dört katı tutarında ceza, genel hükümlere göre tahsil edilir.
(6)404,6, 3465, 3996 sayılı kanunlar çerçevesinde işletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından ücretsiz geçiş yapan araçlar, işletici şirket tarafından bu maddenin yedinci fıkrasında öngörülen sürenin bitimini takip eden ilk iş gününde en yakın trafik kuruluşuna bildirilir.
(7)Geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapanlardan, ödemesiz geçiş tarihini izleyen on beş gün içinde yükümlü olduğu geçiş ücretini usulüne uygun olarak ödeyenlere, bu maddenin birinci fıkrası ile beşinci fıkrasında belirtilen cezalar uygulanmaz. —- Otoyollar ile erişme kontrolünün uygulandığı karayolları için belirlenen geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yaptığı tespit edilen yabancı plakalı araçlara uygulanan idari para cezaları için bu fıkrada belirtilen on beş gün içinde geçiş ücretinin ödenmesi halinde idari para cezası tahsil edilmez.
h)Aşağıda davaya konu geçişlerin listesi ve geçiş bedelleri ile ihlalli geçiş bedelleri ile ilgili hesap
detayları verilmiştir:Yukarıda detayları görüldüğü üzere, toplam 11 adet ihlalli geçiş bedeli; Toplam Geçiş Bedeli = 11 x 16,60 TL = 182,60 TLSöz konusu 1 ihlalli geçişin 4 katsayısı üzerinden toplam ceza bedeli;Toplam İhlalli Geçiş Bedeli = 11 x 66,40 TL = 730,40 TL olarak hesaplanmıştır.Geçiş bedelleri ile ihlalli geçişlerin ceza bedelleri toplamı ise;Genel Toplam =182,60 TL + 730,40 TL = 913 TL olarak bulunur.Dosya içeriğinde bulunan davacı—– geçiş ücretlerinin geçiş sırasında —– şeklindeki provizyon red nedenleriyle ödenemediği ve söz konusu geçişlerin ihlalli geçiş olduğu, davalının yukarıda detayları verilen, değişik plakalı araçlarla değişik zamanlarda yapılan işbu 11 ihlalli geçiş için geçiş bedelleri 182,60 TL, ihlalli geçiş ceza bedelleri 730,40 TL ve toplam 913,00 TL olduğu yönünde görüş ve kanaate varıldığı bildirmiştir.6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Hizmetleri Hakkında Kanun madde 30/5 : “4046, 3465 ve 3996 sayılı kanunlar çerçevesinde işletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapan araç sahiplerinden, işletici şirket tarafından geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yaptığı mesafeye ait geçiş ücreti ile birlikte, bu ücretin dört katı tutarında ceza, genel hükümlere göre tahsil edilir.
Davacı şirketin, 3996 sayılı “Bazı Yatırım ve Hizmetlerin Yap-İşlet-Devret Modeli Çerçevesinde Yaptırılması Hakkında Kanun” ve işbu Kanuna istinaden verilen —- kararı kapsamında —–üstlendiği anlaşılmaktadır.6001 sayılı Kanun’un 30/5 maddesi kapsamında, davacı şirketin işletmesini üstlendiği köprü, bağlantı yolu ve otoyollardan geçiş sebebiyle tahakkuk eden geçiş ücretini tahsil yetkisi olduğu görülmektedir. Ayrıca davacı işletmeci şirketin; geçiş ücretini ödemeden geçen araç sahiplerinden geçiş ücreti ile birlikte geçiş ücretinin dört (4) katı kadar ceza bedelini tahsil edeceği, 27/3/2015 tarihli 6639 sayılı Kanunun 33 üncü maddesi ile 16/5/2018 tarihli 7144 sayılı Kanunun 18 inci maddesiyle yapılan değişiklikler sonucunda hüküm altına alınmıştır.
Hâlböyleyken, köprü, otoyol ve bağlantı yollarının işletmesini üstlenen şirketin geçiş ücretini tahsil etme yetkisi olduğu, geçiş ücretini ödemeden geçen araç sahiplerinden ise geçiş bedeli ile birlikte geçiş ücretinin dört (4) katı tutarında ceza bedelini de tahsil edebileceği 6001 sayılı Kanun’un 30/5 maddesi uyarınca açıktır.
—–uygulamasında, araç sahiplerinin plaka numaralarıyla birlikte — aboneliği aldıkları (her araç plakasına ait ayrı bir abonelik), köprü, otoyol ve bağlantı yollarından geçiş sırasında araç sahibinin —- hesabında yeteri kadar bakiye bulundurması gerektiği, yeterli bakiye bulundurmayan aracın plakasının geçişten sonra her gün belli aralıklarla sistem tarafından kontrol edildiği (bakiye sorgulamasının belirli saat aralıklarıyla otomatik olarak yapıldığı), yeterli bakiye olduğunda geçiş bedelinin tahsil edildiği, bu sorgulamanın geçişten sonraki on beş (15) gün boyunca devam ettiği, on beş günün sonunda hâlen hesabında -yeteri kadar- geçiş ücretini karşılar bakiye bulundurmayan aracın geçişinin ‘cezalı geçiş’ statüsüne dönüştüğü bilinmektedir.Davacı, davaya konu otoyol, köprü ve bağlantı yollarını özel hukuk hükümlerine göre işlettiğine, davacı ile davalı birer tacir olduğuna ve uyuşmazlık tarafların ticari işletmesinden kaynaklandığına göre; huzurdaki davanın Asliye Ticaret Mahkemesinde görülmesi gerekir.Davalı şirketin aracının davacının işlettiği otoyoldan geçiş yaptığı, ihlali geçiş anında ve takip eden 15 gün yeter bakiyenin bulunmadığı anlaşılmıştır. Açıklanan gerekçelerle davanın kabulüne ilişkin aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
Dava itirazın iptaline ilişkin olup davacı icra inkar tazminatı da talep etmektedir. Davacı şirketin talep ettiği alacak muayyen (likid) kabul edilmiş, %20 icra inkar tazminatının davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine, İcra İflas Kanunu madde 67/2 uyarınca davanın kabulüne dair aşağıdaki hüküm kurulmuştur.

HÜKÜM: Yukarıda Açıklanan Nedenlerle;
1-Davanın KABULÜNE,
2—– sayılı icra dosyasına yapılan İTİRAZIN İPTALİNE, duran takibin 913,00 TL üzerinden takip tarihinden itibaren işleyecek ticari faiz ile birlikte DEVAMINA,
3-Asıl alacak olan 913,00 TL üzerinden hesaplanacak %20 icra inkar tazminatının davalı şirketten tahsili ile davacıya ödenmesine,
4-Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nun 18/A-(13) maddesi ve Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Yönetmeliğinin 26/2 maddeleri ile Arabuluculuk Asgari Ücret Tarifesi uyarınca —– bütçesinden ödenen 1.320,00 TL arabuluculuk ücretinin davalıdan tahsili ile Hazineye Gelir Kaydına,
5-Davacı vekille temsil olunmakla karar tarihinde yürürlükte olan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi Genel Hükümler madde 13/1-2 ve A.A.Ü.T. Uyarınca 913,00 TL vekâlet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
6-Karar ve ilâm harcı olan 179,90-TL harçtan peşin alınan 80.70-TL harcın mahsubu ile bakiye 99,20-TL harcın davalıdan tahsili ile Hazineye Gelir Kaydına,
7-Davacı tarafından yatırılan 80,70 TL peşin harç ile 1.105,35 TL bilirkişi, posta, tebligat gideri olmak üzere toplam 1.186,05 TL’nin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
8-Kullanılmayan gider avansının HMK madde 333/1 uyarınca yatıran tarafa iadesine,
Dair,davacı vekilinin ve davalı vekilinin (e-duruşma) yüzüne karşı, miktar itibari ile kesin olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usûlen anlatıldı. 17/02/2023