Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 11. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/1006 E. 2023/602 K. 26.09.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2022/1006 Esas
KARAR NO: 2023/602
DAVA: Sigorta (Trafik Sigortası Kaynaklı)
DAVA TARİHİ: 28/12/2022
KARAR TARİHİ: 26/09/2023

Mahkememizde görülmekte olan Sigorta (Trafik Sigortası Kaynaklı) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,

GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:

Davacı vekili dava dilekçesinde ; Müvekkili olan davacının ——– plakalı ticari nitelikli aracın maliki olduğunu, davalının ise aracı sigortalayan şirket olduğunu, davacının 13.08.2022 tarihinde araçla kaza yaptığını, aracın bu hali ile kullanılmasının mümkün olmaması nedeniyle sovtaj değeri üzerinden satışına karar verildiğini, daha sonra davacının kabul etmemesine rağmen davacıdan aracın 341.000-TL+KDV ile ve yine 73.000-TL hasar bedeli ile birlikte satılmasına muvafakat etmesinin istendiğini, davacının acil paraya ihtiyaç duyduğundan dolayı ihtirazi kayıt koymak şartıyla anlaşmayı imzaladığını, daha sonra davacıya 341.000-TL+73.000-TL toplamda 414.000 TL ödeme yapıldığını, davacının ihtirazi kaydında kazadan dolayı ——— Sigortadan hasar dosyasından dolayı 341.000+73.000 TL’ye kadar KDV hariç muvafakati bulunduğunu, fazlaya ilişkin haklarını saklı diye belirttiğini, davacının aracının kaza tarihindeki güncel satış değerinin yaklaşık olarak 500.000-TL+KDV civarında olduğunu, ancak davacıya 341.000-TL bedel üzerinden üstelik KDV dahil olarak ödeme yapıldığını ancak gerek karşı tarafın teklifinde ve gerekse davacının kabulünde KDV hariç olacağının açıkça yazıldığını, buna rağmen davacıya KDV ödemesi yapılmadığını, yine satıştan sonra araca ait iki adet parça yetkili servis tarafından onarım için gönderilmiş ise de aracın satışından sonra dahi bu parçalar gelmediği için davacının aracı satın alan kişiye bu parçaların bedeli olarak 6.000-TL ödeme yaptığını, bu ödemenin de başvuruya rağmen davacıya geri verilmediğini, aracın değeri konusunda ihtilaf olduğundan davacının belirsiz alacak davası açma hakkı bulunduğunu, arabuluculuk yoluna gidildiğini ancak anlaşma sağlanamadığını ileri sürerek davacının kaza sonucu ——— olmuş aracının satış değerinden dolayı eksik ödenen paraya karşılık olamak üzere şimdilik 1.000-TL’nin faizi ile birlikte davacıya ödenmesine, Aracın KDV si için fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile şimdilik 1.000-TL nin faizi ile birlikte davacıya ödenmesine, davacının onarım için gönderilmiş ancak daha sonra iade edilmemiş iki adet parçaya ilişkin ödemiş olduğu 6.000 TL nin faizi ile birlikte davacıya ödenmesine, tüm yargılama giderleri ile avukatlık ücretinin de davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

DAVALI VEKİLİ CEVAP DİLEKÇESİNDE

Davacı şirkete ait ——— plakalı aracın müvekkili olan davalı şirket tarafından ——— no’lu Kasko Sigorta poliçesi ile sigortalandığını, davalı şirketin Kasko Sigorta Poliçesinden kaymaklanan sorumluluğunun poliçe teminatıyla ve poliçe limitiyle sınırlı olduğunu, davacı tarafın dava dilekçesinde ———- plakalı aracın 13.08.2022 tarihli kaza sebebiyle meydana gelen hasar zararını talep ettiğini, ancak davacı şirketin kaza sonucu meydana gelen zararının, davacının da dava dilekçesinde beyan ettiği üzere davalı şirket tarafından ödendiğini, davacının poliçe kapsamında olan 414.250,00.-TL hasar tazminatının davalı şirket tarafından ödendiğini, dava konusu kazanın davalı şirkete ihbarı üzerine incelemelere başlanıldığını ve Ekspertiz Raporu uyarınca tespit olunan gerçek zarar tutarının sigortalı davalı şirkete ödenerek zarar tazmin edildiğini, eksper incelemesi sonucu ekspertiz raporunda tespit edilen hasar miktarı olan ve ——— plakalı aracın kaza tarihindeki rayiç değeri olan 400.000,00-TL esas alınarak davacı sigortalının hasar tazminatı ödendiğini savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.

DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
:Dava; Davacıya ait ——– plakalı aracın 13/08/2022 tarihli kaza neticesinde pert olduğu iddiasına dayalı sigorta tazminatı kapsamında alacak istemine ilişkindir.
Trafik tescil kayıtları, hasar dosyası celp edilmiştir.Mahkememizin 11/04/2023 tarihli celse ara kararı ile uyuşmazlık konularında rapor tanzim edilmek üzere dosyanın mühendisi ve sigorta alanında uzman bilirkişi heyetine tevdiine karar verilmiş, makine mühendisi bilirkişi ——— ile sigorta alanında uzman bilirkişi ———- tarafından tanzim edilen 04/06/2023 tarihli raporda özetle; ”… Dava konusu ———– plaka sayılı aracın ———- model ———- marka model araç olduğu, Söz konusu kazalı aracın Ekspertiz Raporuna göre 273.397 km de olduğu, Dosya muhteviyatına sunulmuş olan 27.09.2022- 15.08.2022 tarihli ve ———- no.lu ———- Şti. Ekspertiz Raporuna göre dava konusu araçta KDV hariç ve işçilik dahil 86.915,62-TL hasar meydana gelmiş olduğuna yönelik görüş belirtilmiş olduğu, Aymı Ekspertiz Raporunda aracın piyasa değerinin 400.000,00-TL olarak tespitinin yapılmış olduğu, Dosya muhteviyatında ——— Noterliğinin ———- keşide no.lu Araç Satış Sözleşmesi ile dava konusu aracın davacı tarafından ——– 341.250,00 TL bedel ile satılmış olduğunu, Söz konusu aracın dava konusu kaza haricinde ——— Merkezi kayıtlarına göre 3 (üç) adet geçmiş hasar kaydının bulunduğu, Dava konusu aracın Pandeminin sıfır araç piyasalarında meydana getirmiş olduğu olumuz etki nedeni ile 2. El araç piyasalarındaki artış ile birlikte kazalı (Geçmiş hasar kaydı mevcuttur.) 2. El piyasa rayiç değerinin yaklaşık 345.000,00 TL civarında olduğu, Dosya muhteviyatına sunulmuş olan Ekspertiz Raporunda aracın rayiç değerinin 400.000,00 -TL olarak tespiti yapılması ve hasar miktarının da KDV dahil 86.915,62 TL olarak tespit yapılmasına rağmen ——— işlemine tabi tutulmuş olmasının hayatın olağan akışına ve teknik teamüllere aykırı olduğu, Söz konusu aracın davacı vekili tarafından sovtaj bedeli olarak 341.250,00 TL ve onarım bedeli için 73.000,00 TL ödeme yapılmış olduğunun belirtilmiş olduğu, Ancak bir araca sovtaj işlemi uygulanacaksa ayrıca onarım bedeli altında ödeme yapılmasının hayatın olağan akışına aykırı olduğu, Dava tarafından kendi iddiasına göre 6.000,00 TL yedek parça ödemesi yapılmış olduğu iddiasına yönelik pert işlemine tabi tutulan araç için yedek parça ücreti ödenmesinin hayatın olağan akışına aykırı olduğu, Bu kapsamda dava konusu aracın PERT olarak değil hasarlı olarak normal satış ile ——– 341.250,00 TL bedel ile satılmış olduğu, Dava konusu araçta 13.08.2022 tarihli kaza ile ilgili olarak KDV hariç ve işçilik dahil 77,650,79 TL hasar meydana gelmiş olduğunu, Dava konusu aracın ——– olarak değerlendirilmesinin mümkün olmadığı, (Menfi) Dosya kapsamında aracın davacı tarafından davalıya normal hasarlı araç satışı yapılmış olduğu dikkate alındığında davalı tarafından 414.000,00 TL olarak fazladan ödeme yapılmış olduğundan davacının bakiye alacağının bulunmadığı, Davaya konu olayda davalı ——— şirketi, davacı ———- maliki olduğu ———- plakalı aracı ———- poliçe numarası ile 31/05/2022 – 31/05/2023 vade tarihleri arasında ——— Kasko Sigorta Poliçesi “Genişletilmiş Kasko” ile sigortalayan şirket olduğu, Dosya kapsamında yer alan bilgi ve belgelere göre 13.08.2022 tarihinde meydana gelen kazanın ilgili poliçe vadesi içerisinde gerçekleşmiş olduğu, Davaya konu kaza nedeniyle davalı ——— maliki olduğu ———– plakalı araçta gelen hasarın davalı ——– şirketi tarafından düzenlenmiş kasko sigorta poliçesi teminat kapsamında olduğu, Davaya konu hasar sebebiyle davalı ——– şirketi tarafından davacı ———- 04/10/2022 tarihinde 73.000,00 TL ve dava dışı ——– şirketi tarafından ———- Sovtaj Ödemesi açıklaması ile 341.250 TL olmak üzere toplam 414.250 TL tutarında tazminat ödemesi gerçekleştirilmiş olduğu, Detayları yukarıda yer aldığı üzere; işbu bilirkişi heyet raporunun Hasar Tespitine Yönelik Değerlendirme kısmında yer alan “… Dosya kapsamında aracın davacı tarafından davalıya normal hasarlı araç satışı yapılmış olduğu dikkate alındığında davalı tarafından 414.000,00 TL olarak fazladan ödeme yapılmış olduğundan davacının bakiye alacağının bulunmadığı, …” tespitlerine istinaden davacı ——— maliki olduğu ——— plakalı araçta meydana gelen zararın TTK Madde 1401 ve Kara Araçları Kasko Sigortası Genel Şartları A.1. Sigortanın Konusu maddesi uyarınca davalı ——— şirketi tarafından karşılanmış olduğu, davalı sigorta şirketinin yükümlülüklerini yerine getirmiş olduğu ve dolayısıyla ilgili poliçe kapsamında davacı ——– bakiye zarar alacağının bulunmadığı…” belirtilmiştir.Tanzim edilen rapor taraf vekillerine tebliğ edilmiş, taraf vekillerince rapora karşı beyan ve itiraz dilekçeleri dosyaya sunulmuştur. Tüm dosya kapsamından; Davacı tarafından ——— plakalı aracın 13/08/2022 tarihli kaza neticesinde pert olduğu iddiasına dayalı sigorta tazminatı ve KDV’si ile davacı tarafından ödenen hasarlı parça bedelinin davalıdan tahsili istemiyle huzurdaki dava açılmış olup, davalı tarafından 414.250,00-TL hasar tazminatının ödendiği savunularak davanın reddine karar verilmesi talep edilmiştir.——– celp edilen kayıtlardan aracın 29/09/2022 tarihinde dava dışı ———- ——— Noterliği’nin ———- yevmiye numaralı satış sözleşmesi ile ve “Hasarlı hali” kaydıyla satılmış olduğu görülmüş ise de davaya konu hasarın aracın davacı adına kayıt ve tescilli olduğu sırada gerçekleşmiş olduğu anlaşılmakla davacının aktif dava ehliyeti bulunduğu anlaşılmıştır.Dosyaya sunulu poliçeden davaya konu aracın 31/05/2022 başlangıç ve 31/05/2023 bitiş tarihli “Genişletilmiş Kasko Sigorta Poliçesi” ile davalı nezdinde sigortalı olduğu, poliçenin kaza tarihi olan 13/08/2022 tarihinde yürülükte olduğu anlaşılmakla davalının pasif dava ehliyeti bulunduğu anlaşılmış, poliçe 5. Maddesiyle aracın “rayiç değer belirleme yöntemi” esaslarına istinaden hasar tarihi itibariyle rayiç değerine kadar teminat altına alındığı görülmüştür.Mahkememizce re’sen alınan bilirkişi raporu ile; Söz konusu aracın dava konusu kaza haricinde ——— kayıtlarına göre 3 (üç) adet geçmiş hasar kaydının bulunduğu, ———- pandemisinin sıfır araç piyasalarında meydana getirmiş olduğu olumuz etki nedeni ile 2. El araç piyasalarındaki artış ile birlikte davaya konu aracın kazalı 2. el piyasa rayiç değerinin yaklaşık 345.000,00-TL civarında olduğu, Ekspertiz Raporunda aracın rayiç değerinin 400.000,00-TL olarak tespiti yapılması ve hasar miktarının da KDV dahil 86.915,62 TL olarak tespit yapılmasına rağmen aracın ——— işlemine tabi tutulmuş olmasının hayatın olağan akışına ve teknik teamüllere aykırı olduğu, davacı vekili tarafından sovtaj bedeli olarak 341.250,00-TL ve onarım bedeli için 73.000,00-TL ödeme yapılmış olduğunun belirtilmiş olduğu, bir araca sovtaj işlemi uygulanacaksa ayrıca onarım bedeli altında ödeme yapılmasının hayatın olağan akışına aykırı olduğu, yine pert işlemine tabi tutulan araç için yedek parça ücreti ödenmesinin de hayatın olağan akışına aykırı olduğu, bu kapsamda dava konusu aracın pert olarak değil hasarlı olarak normal satış ile dava dışı ———-341.250,00 TL bedel ile satılmış olduğu, davaya konu araçta 13/08/2022 tarihli kaza ile ilgili olarak KDV hariç ve işçilik dahil 77,650,79-TL hasar meydana gelmiş olduğu, aracın pert total olarak değerlendirilmesinin mümkün olmadığı, davalı tarafından 414.000,00-TL olarak fazladan ödeme yapılmış olduğundan davacının bakiye alacağının bulunmadığı…” belirtilmiş, sunulan raporun denetime elverişli olduğu anlaşılmıştır.Kasko Sigortası Genel Şartları B.3.3.1.1.maddesinde; “Sigorta şirketi aracı hasar tarihi itibariyle rayiç değerine kadar teminat altına almıştır. Sigorta tazminatının hesabında sigortalı menfaatlerin rizikonun gerçekleşmesi anındaki rayiç değerleri esas tutulur. Rayiç değer için esas alınacak referansa veya rayiç değeri belirleme yöntemine poliçede yer verilir. Bu yönde bir referans belirlenmemişse veya bu belirleme somut değilse Hazine Müsteşarlığınca tespit edilecek kurallar çerçevesinde belirlenecek referans rayiç değerler esas alınır.”Tazminatın Hesabı ve Ödenmesi başlığında 3.3.2.1. maddesinde;”Hasar tazmininin ne şekilde yapılacağı poliçede açıkça belirtilir. Onarım yapılacak olması halinde poliçede, onarımın şirketçe belirlenecek servislerde veya sigortalı tarafından belirlenecek servislerden hangisinde yapılacağı hususu açıkça yer alır. Ayrıca hasarın tazmininde orijinal parça veya eşdeğer gibi parça seçeneklerinden hangisinin kullanılacağı belirtilir. Bu yönde bir belirleme olmazsa sigortalının tercih ettiği tazmin yöntemi, servis ve parça esas alınır.” aynı madde 3.3.2.2. Bendinde; “Onarım masraflarının zarar gören aracın rizikonun gerçekleştiği tarihteki değerini aşması ve aynı zamanda eksper raporu ile aracın onarım kabul etmez bir hale geldiğinin tespit edilmesi durumunda, araç tam hasara uğramış sayılır. Bu durumda, aracın ilgili mevzuat doğrultusunda hurdaya ayrıldığına dair hurda tescil belgesi sigortacıya ibraz edilmeden araç sahibine sigorta tazminatı ödenmez. Onarım masrafları sigortalı aracın rizikonun gerçekleştiği tarihteki değerini aşsın veya aşmasın, ağır hasarlı aracın onarımının mümkün olduğunun eksper raporu doğrultusunda tespit edilmiş olması durumunda, aracın ilgili mevzuat doğrultusunda trafikten çekildiğine dair “trafikten çekilmiştir” kaşeli tescil belgesi sigorta şirketine ibraz edilmeden araç sahibine sigorta tazminatı ödenmez. Hak sahibinin aracın hasarlı haliyle sahibine terk edilmesine onay vermesi halinde aracın riziko tarihindeki rayiç değeri ile hasarlı hali arasındaki tutar kendisine tazminat olarak ödenebilir. Bu durumda ilgisine göre yukarıdaki paragraflarda düzenlenen usul çerçevesinde işlem yapılır. Hak sahibinin onayı ile aracı hasarlı haliyle sigortalıya terk ederek tazminatı ödemek isteyen sigortacı, tespit edip sigortalıya bildirdiği sovtaj bedelini bildirimden itibaren 1 aylık süreyle sınırlı olarak garanti etmiş sayılır…” düzenlemeleri mevcuttur.
Düzenlemeler incelendiğinde somut olayda 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu, 5684 sayılı Sigortacılık Yasası hükümlerinin birlikte incelenmesi gerektiği, TTK 1409/1 ve 1459. Maddeleri kapsamında “gerçek zarar” ilkesinin kabul edildiği ve sigortacının sigortalısının gerçek zararını tazmin etmekle mükellef olduğu, her ne kadar akit taraflarınca sözleşme klozları serbestçe belirlenebilir ise de sebepsiz zenginleşme yasağı gereği TTK 1486/1 maddesinden TTK 1459. madde hükmüne aykırı yapılan sözleşmelerin geçersiz olduğu, TTK 1452/3 ve 1486/1 maddelerinden gerçek zararı ödeme yükümlülüğünü sınırlayan Genel ve Özel Şart (Kloz) hükümlerinin geçersiz olduğu anlaşılmaktadır.Her ne kadar “———” iddiasına dayalı olarak huzurdaki dava açılmış ise de; Davacı tarafından sunulan tarihsiz dilekçenin sigortanın hasar servisine hitaben yazıldığı ve evrak üzerinde davalı taraf beyan ve imzasının bulunmadığı, noter satış senedinde aracın davacı tarafından asaleten dava dışı kişiye pert kaydıyla değil “hasarlı haliyle” satıldığı, sovtaj bedeli olarak yapılan ödemenin ise dava dışı kişi tarafından davacı adına yapıldığı, sigorta ekspertiz raporunda araçta 73.857,31-TL(KDVsiz) hasar tespit edildiği ve davalı tarafından 73.000,00-TL hasar bedelinin davacıya ödendiği, bu kapsamda sigorta hasar dosyasında davaya konu aracın “pert” işlemine tabi tutulduğuna ilişkin somut delil bulunmadığı gibi pert işlemine tabi tutulan araçlar yönünden onarım bedeli ödemesi yapılamayacağı, Mahkememizce re’sen alınan bilirkişi raporunda da kaza tarihinde davaya konu araçta meydana gelen gerçek hasar miktarı ile aracın kaza tarihindeki 2. el piyasa rayiç değerinin tespit edilip kıyasladığı ve aracın “———” olarak kabul edilemeyeceğinin bildirildiği, TTK 1486/1 maddesinde “gerçek zarar” ilkesinin kabul edildiği ve sigortacının sigortalısının gerçek zararını tazmin etmekle mükellef olduğu, bu kapsamda davaya konu aracın onarımının ekonomik olması karşısında “sovtaj bedeli” ve buna bağlı KDV alacağı yönünden davalının sorumluluğunun bulunmadığı,Davacı tarafından her ne kadar iki adet hasarlı parçaya ilişkin ödenen bedel yönünden alacak talebinde bulunulmuş ise de; Davaya konu aracın 29/09/2022 tarihinde “hasarlı hali ile” satışının yapıldığı, sunulu dekonttan davacı tarafından 06/10/2022 tarihlinde dava dışı kişi banka hesabına “far ve tampon ödemesi” altında ödeme yapıldığı görülmüş ise de ödemeye dayanak onarım faturasının dosyaya sunulmadığı gibi ekspertiz raporunda ve Mahkememizce re’sen alınan bilirkişi raporunda talebe konu “far ve tampon hasarı” yönünden değerlendirme yapılmış olduğu ve hasar bedelinin davacıya ödendiği, sovtaj bedeli yönünden alacağın bulunmadığı anlaşılmakla talebin hasar bedeline yönelik olarak değerlendirilmesi halinde ise davacıya hasar nedeniyle yapılan ödemeler sonrasında davacı nezdinde bakiye maddi bir zarar bulunmadığının yapılan bilirkişi incelemesi ile tespit edilmesi karşısında talep edilen alacakların bulunmadığı anlaşılmakla ispat edilemeyen davanın reddine dair aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.

HÜKÜM: Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere;
1-)Davanın REDDİNE,
2-)Karar ve ilâm harcı olan 269,85-TL harçtan peşin alınan 136,62-TL harcın mahsubu ile bakiye 133,23-TL harcın davacıdan tahsili ile Hazineye Gelir Kaydına,
3-)Arabuluculuk Kanunu’nun 18/A-(13) maddesi ve Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Yönetmeliğinin 26/2 maddeleri ile Arabuluculuk Asgari Ücret Tarifesi uyarınca ——— bütçesinden ödenen 3.120,00-TL arabuluculuk ücretinin davacıdan tahsili ile Hazineye Gelir Kaydına,
4-)Davacı tarafından yapılan yargılama giderinin kendi üzerinde bırakılmasına,
5-)Davalı vekille temsil olunmakla karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca 8.000,00-TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya ödenmesine,
6-)Davalı tarafça yatırılan 25,60-TL vekalet harcının davacıdan tahsili ile davalıya ödenmesine,
7-)Kullanılmayan gider avansının kararın kesinleşmesini müteakip HMK madde 333/1 uyarınca yatıran tarafa iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde ——– Bölge Adliye Mahkemesi’ne İstinaf Kanun yolu açık olmak üzere karar verildi.26/09/2023