Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 11. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/742 E. 2022/525 K. 20.09.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2021/742 Esas
KARAR NO:2022/525

DAVA:Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:05/06/2020
KARAR TARİHİ:20/09/2022
Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili olan davacı ile davalı arasında bir ticaret bulunmadığını, davacının davalıdan — plakalı aracı kiraladığını ve 20/12/2018 tarihinde tek taraflı kaza yaptığını, kiralama araçlara mahsus sigorta bulunmadığını, kaza nedeni ile —model arabada sol ön teker kısmında hasar meydana geldiğini ve hasar bedelinin 2.000-TL civarı olup tamiri için 2 gün yeterli olduğunu, aracın 10 yaşında olması nedeni ile değer kaybının da söz konusu olmadığını, davalı tarafın araç kiralarken müvekkili olan davacıdan aldığı boş senedin üzerine 15.000-TL yazarak icraya konu ettiğini, bu davada davalının üzerine 15.000-TL yazarak icraya koyduğu senet için 12.000-TL kısmı açısından borçlu olmadığına karar verilmesini talep ettiklerini, davalı tarafın ceza dosyası olan —- Esas sayılı dosyasına verdiği ifadelerde bu senedi kendi doldurduğunu, bu kaza nedeni ile araçta 12.000-TL ‘lik hasar meydana geldiğini ve bu hasar nedeni ile 15.000-TL yazarak senedi icraya koydurduğunu ikrar ettiğini, davalının senedin üzerine 17/12/2018 tanzim tarihi 30/01/2019 vade ve 15.000-TL bedel yazarak icraya koyması nedeni ile haksız bir kazanç peşinde olduğunu, davacının bu olaylar olduğu zaman 18-19 yaşlarında olup askere gittiğinden dolayı döndükten sonra davayı açtığını, davacının aracı kiraladığını ve bu araç ile kaza yaptığını da kabul ettiğini ancak hasarın 15.000-TL değil 2.000-TL olduğunu, davacının borcun 3.000-TL’lik kısmını kabul ettiğini ileri sürerek — Esas sayılı dosyası üzerinden 12.000-TL’lik kısım için borçlu olmadığının tespitine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini istemiştir.
CEVAP :
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkili olan davalının araç kiralama işi ile uğraştığını, davacının müvekkili olan davalıdan—- plakalı aracı 17/12/2018 tarihinde sözleşme ile 1 günlüğüne kiraladığını, davalının araca verebileceği muhtemel zararlara karşılık kiracılardan senet aldığını, kiracının aracı sorunsuz bir şekilde teslim ettiğinde senedi kendisine iade edildiğini, davalının kiralamış olduğu aracı 18/12/2018 tarihinde geri getirmesi gerekirken getirmediğini, kiralamayı 2 gün daha uzattığını iki gün sonra aracı getirdiğinde fark kirayı da ödeyeceğini beyan ettiğini, iki gün sonra davacının aracı yine teslim etmediğini, davalının davacıyı tekrar araması sonrasında davacının araç ile kaza yaptığını ve aracın otoparkta olduğunu babasını beklediğini beyan ettiğini, davaya konu aracın – —- açılmış olduğunu gördüğünü, aracın oto tamircisine götürüldüğünü ve araçtaki hasarın detaylı bir şekilde tespit ettirildiğini, aracın maliyetinin 12.000-TL’yi aştığını, aracın hasarının gideriminin de yaklaşık 1 ay sürdüğünü ve aracın bu nedenle 1 aylık kira gelirinden de mahrum kaldığını, davalının davacıdan bu zararların karşılanmasını talep ettiğini ancak bu zararın karşılanmadığını, geçen sürede davalının zararını karşılanmaması nedeni ile senedin —Esas sayılı dosyasında icraya konulduğu yönünde savunmada bulunarak davanın görevsizlik, dava şartı yokluğu ve zamanaşımı nedeni ile öncelikle usulden, aksi halde esastan reddine karar verilmesini, kötü niyetli davacının %20 oranında tazminata mahkum edilmesi ile yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, menfi tespit istemine ilişkindir.
Dosyanın incelenmesinden; davanın 05/06/2020 tarihinde açılarak—- Esas sayılı dosyasına tevzi edildiği, anılan Mahkemece dava dosyasına 12/06/2020 tarihinde görevsizlik kararı verildiği anlaşılmış, dosya Mahkememize 22/11/2021 tarihinde tevzi edilerek yargılamaya işbu esas numarası üzerinden devam olunmuştur.—davaya konu aracın tescil kayıtları celp edilmiştir.— 08/04/2022 tarih ve 13/04/2022 tarihli cevabi yazıları dosya içerisinde mübrezdir.
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu madde 114/1-c uyarınca görev dava şartıdır. Yine aynı Kanun 115. maddesine göre, dava şartlarının mevcut olup olmadığının davanın her aşamasında Mahkemece re’sen araştırılması gerekir.6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu madde 4/1’e göre; Sulh hukuk mahkemeleri, dava konusunun değer veya tutarına bakılmaksızın;
a) Kiralanan taşınmazların, 9/6/1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanununa göre ilamsız icra yoluyla tahliyesine ilişkin hükümler ayrık olmak üzere, kira ilişkisinden doğan alacak davaları da dâhil olmak üzere tüm uyuşmazlıkları konu alan davalar ile bu davalara karşı açılan davaları görmekle görevlidir.Davacı tarafından dava dilekçesinde, taraflar arasında ticaret bulunmadığını, davacının davalıdan —- plakalı aracı kiraladığını ve davalı tarafın araç kiralarken davacıdan aldığı senet aldığını, kiralanma zarfında meydana gelen kaza neticesinde aracın hasarlandığını ve ancak davalının hasar bedelinden aşkın tutar ile senedi icraya konu ettiğini, borcun 3.000-TL’lik kısmını kabul ettiğini ileri sürmüş, davalı tarafından davaya cevap dilekçesinde kiralanma zarfında araca verilebilecek muhtemel zararlara karşılık kiracılardan senet alındığını, aracın sorunsuz şekilde teslim edildiğinde senedin iade edildiğini, davacının kiralamış olduğu aracı gününde geri getirmediğini ve aracın kazaya uğradığını, bu nedenle hasar bedeli ile fark kira bedeli alacaklarının bulunduğunu, zararlarının davacı tarafından karşılanmaması nedeniyle senedin icra konu edildiğini savunmuştur.Dosyada mübrez 17/12/2018 tarihli araç kiralama sözleşmesi incelendiğinde; Kiraya verenin davalı taraf kiracının ise davacı taraf olarak gösterildiği, sözleşme devamında davaya konu edildiği anlaşılan senedin yer aldığı görülmüştür.
6100 sayılı HMK’nın 4/1-a maddesi gereğince kira ilişkisinden doğan alacak davaları da dâhil olmak üzere tüm uyuşmazlıkları konu alan davalar ile bu davalara karşı açılan davalara bakmak görevi Sulh Hukuk Mahkemelerine aittir.
İddia, savunma ile dosyada yer alan deliller kapsamında somut olay değerlendirildiğinde; Davaya konu senedin taraflar arasındaki araç kiralanma sözleşmesi gereği verildiği ve temel ilişkiye dönük ihtilafın kira ilişkisinden kaynaklandığı hususunda taraflar arasında uyuşmazlık bulunmamaktadır. — celp edilen 16/04/2022 tarihli cevap yazısında kiralanmaya konu aracın yolcu nakli-hususi olarak belirtildiği, —-08/04/2022 tarihli yazı cevabında davalının işletme hesabına göre defter tuttuğu ve ekinde yer alan beyannamelere göre — sınırında kaldığının anlaşıldığı, yine — 13/04/2022 tarihli yazı cevabında davacının şirket ortaklığı ya da mükellefiyet kaydı bulunmadığının bildirildiği, bu halde taraflar tacir olmadığı gibi uyuşmazlığın kira ilişkisinden kaynaklandığı anlaşılmakla somut olayda Mahkememiz görevli olmayıp, uyuşmazlığın Sulh Hukuk Mahkemelerinde görülmesi gerektiği sonuç ve kanaatine varılmakla göreve yönelik dava şartı yokluğundan davanın usulden reddine dair aşağıdaki şekilde karar verilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere;
1-)6100 Sayılı HMK m.114/c ve m.115/2 gereği göreve yönelik dava şartı yokluğundan davanın USÛLDEN REDDİNE,
2-)Mahkememizin GÖREVSİZLİĞİNE, Görevli Mahkemenin — Sulh Hukuk Mahkemeleri olduğunun TESPİTİNE,
3-)6100 Sayılı HMK m.21 kararın kesinleştiği tarihten itibaren 2 hafta içerisinde Mahkememize başvurulması halinde dosyanın görevli ve yetkili Mahkemeye gönderilmesine, aksi takdirde davanın açılmamış sayılmasına karar verileceğinin ihtarına,
4-) 6100 Sayılı HMK m.331/2 uyarınca harç, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin görevli Mahkemece değerlendirilmesine,Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde — Bölge Adliye Mahkemesi’ne İstinaf Kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usûlen anlatıldı.