Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 11. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/706 E. 2023/638 K. 10.10.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2021/706 Esas
KARAR NO: 2023/638
DAVA: Menfi Tespit (Ticari İlişkiden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ: 05/11/2021
KARAR TARİHİ: 10/10/2023

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Ticari İlişkiden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,

GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:

Davacı vekili dava dilekçesinde,
Davalı ———- Derneği ve müvekkili olan davalı ——– şirketi arasında imzalanan münfesih protokol uyarınca müvekkili olan davalı şirket tarafından toplanan bağışların, davalı dernek hesabına ödenmiş olduğu halde davalı dernek tarafından ödenmemiş eksik tutar olduğu iddiası ile müvekkili olan davalı şirket aleyhine 69.957,12 TL üzerinden ilamsız icra takibi başlatıldığını ve takibin kesinleştiğini, müvekkili olan davacı ———- , Dernek/Vakıf için hazırladığı ——– No’lu özel kısa mesaj servisine mesaj gönderen ——— faturalı hat abonelerinin bir sonraki faturalarına, ön ödemeli hat abonelerinin bağış servisine açılmış olması ve mesaj servisine mesaj gönderilmesi anında hatlarında yeterli bakiye olması halinde bakiyelerinden düşmek suretiyle aboneler tarafından yapılan her bir SMS için 10-TL(OnTürkLirası) “bağış bedeli” olarak ——– tarafından tahakkuk ettireceğini,———, abonelerinden tahsil ettiği bağış bedelinden elde ettiği miktarı, bağışta bulunan abonenin faturasının son ödeme tarihinin ait olduğu ayı takip eden ayın son gününe kadar Dernek/Vakıf’ın belirtilen banka hesabına ——— tarafından yatırılacağını, aboneden kaynaklanan herhangi bir sebeple ———, abonenin bağış yaptığı aya ait faturayı zamanında ya da hiç tahsil edememesi durumunda ———- Dernek/Vakıf’a herhangi bir nam ve ad altında bir ödeme yapma yükümlülüğü bulunmadığını, abonenin bağış tutarının iadesi yönünden herhangi bir talebi ya da itirazı olması halinde müşteri hizmetleri tarafından yapılacak olan değerlendirme neticesinde iade edilen tutarlar ———- tarafından Dernek/Vakıf’a ödenecek tutardan mahsup edilerek ödeneceğini, dernek/Vakıf’ın bu tutarlara ilişkin herhangi bir alacak ya da talep hakkı bulunmadığını, Dernek/Vakıf’ın ——– ödeme yükümlülüğünün sadece abonelerden tahsil edilmiş olan net bağış bedelleri ile sınırlı olduğunu, protokol kapsamında sayılmış olsun veya olmasın herhangi bir nedenle tahsil edilemeyen bedeller sebebiyle ———– hiçbir talepte bulunmayacağını kabul, beyan ve taahhüt ettiğini, taraflar arasındaki sözleşme maddeleri uyarınca ———- hazırlamış olduğu ara yüz üzerinden değerlendirme yapılmaması gerektiği ve burada belirtilen rakamların net tahsil edilen tutarlar olmadığından bahisle ara yüzün delil niteliğinin olmadığının izahtan vareste olduğunu, müvekkili olan davacı şirketin ticari defter kayıtları celp edildiği ve incelendiği takdirde yapılan bağış bedellerinin tam ve eksiksiz bir şekilde Dernek/Vakıf’a gönderdiğini ve davalı yana hiçbir borcu bulunmadığını ileri sürerek davanın kabulü ile müvekkili şirketin borçlu olmadığının tespitine, İcra İflas Kanunu Madde 72 uyarınca; davalı tarafından ——— Esas sayılı dosyası ile yapılan takip dosyasına yatırılacak olan dosya borcunun dava sonuna kadar alacaklıya ödenmesinin belirlenecek teminat karşılığında ihtiyati tedbir yolu ile durdurulmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

CEVAP :

Davalı vekili cevap dilekçesinde : Arabuluculuk yoluna başvurulmadan ikame edilen davanın reddi gerektiğini, davacının müvekkili olan davalı ile akdettiği sözleşme kapsamında yükümlülüklerini yerine getirmediğini, söz konusu davada, borcun bulunmadığının ispat yükünün davacıda olduğunu savunarak, Öncelikle, davanın istirdat davasına dönmesiyle arabuluculuk şartının yerine getirilmemesi sebebiyle davanın dava şartı noksanlığından usulden reddine, haksız ve hukuki dayanaktan yoksun davanın reddine, söz konusu davanın açılmasında ve borcun ödenmemesinde tamamen kötü niyetli olan davacının İİK m. 72/4 uyarınca alacağın %20’sinden az olmamak üzere kötü niyet tazminatına hükmedilmesine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin de davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.

DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:

Dava, menfi tespitine ilişkindir
.——— Esas sayılı takip dosyası UYAP sistemi üzerinden celp edilmiştir.Davacı vekilince dava dilekçesi ile ihtiyati tedbir talebinde bulunulmuş, Mahkememizin 12/11/2021 tarihli gerekçeli ara kararı ile ihtiyati tedbir talebinin reddine karar verilmiş, ara kararın istinafı sonrasında ———- sayılı ilamı ile;”…istinaf başvurusunun kabulü ile 1.Davacının ihtiyati tedbir talebinin kabulüne,———- Esas sayılı, dosyasında yapılacak kapak hesabının dosyaya yatırılması ve asıl alacağın %15 i oranında nakit teminat yada banka teminat mektubunun mahkeme dosyasına sunulması halinde icra veznesinde bloke edilen meblağın (paranın) alacaklıya verilmemesi yönünde ihtiyati tedbir verilmesine,…” karar verilmiştir.Mahkememizin 15/03/2022 tarihli ön inceleme celsesinde davalı vekili cevap dilekçelerini tekrar ettiklerini, davanın her ne kadar menfi tespit davası olarak açılmış ise de dosya borcu ödendiğinden istirdat davasına dönüştüğünü beyan etmiş, davacı vekiline bu hususta beyanda bulunmak üzere 2 haftalık süre verilmiş, davacı vekili Mahkememizin 19/07/2022 tarihli celsesinde ; davanın menfi tespit davası olarak açılmış ise de, ödeme yapılması sebebi ile davanın istirdat davasına döndüğünü, dosyanın bilirkişiye tevdii yönünde beyanda bulunmuş, aynı tarihli celse de davalı vekili dava istirdat davasına döndüğünden arabuluculuk şartı yerine getirilmediğinden davanın reddini talep etmiştir.Mahkememiz dosyası uyuşmazlık konularında rapor tanzim edilmek üzere telekominikasyon ve sözleşme – hesap alanında uzman bilirkişiye tevdii edilmiş, elektronik ve haberlerşme uzmanı ——— ile nitelikli hesaplamalar alanında uzman bilirkişi ———- tarafından tanzim edilen 30/09/2022 tarihli raporda özetle;”…. Borçlar mevzuatına yönelik değerlendirme yapıldığında: a. Taraflar arasında 19.07.2019 tarihinde “Bağış Toplama Protokolü düzenlendiği, sözleşme süresinin 19.07.2019-23.05.2020 olduğu, 1(bir) adet SMS bedelinin 10-TL olarak belirlendiği, sözleşmenin 2. maddesinde sözleşme konusunun davacının abonelerinden davalı derneğin nam ve hesabına bağış toplanmasına ilişkin olduğu, sözleşmenin 3.11. maddesinde davacının ödeme yükümlülüğünün sadece abonelerden tahsil edilmiş net bağış bedelleri ile sınırlı olduğu, tahsil edilemeyen bedellerden dolayı davacının sorumlu olmadığı kararlaştırıldığı, b.Davalı tarafından davacı aleyhine 23.08.2021 tarihinde ———E. sayılı dosyası ile ilamsız icra takibinin başlatıldığı, (asıl alacak) 69.605,75TL. (rakip öncesi işlemiş faiz alacağı) 351,37TL. Olmak üzere 69.957,12-TL’nin ödenmesinin talep edildiği, “borcun sebebi” olarak “22.07.2019 tarihli Bağış Toplama Protokolü gereğince ödenmesi gereken tutar”ın belirtildiği; dosyaya 31.08.2021 tarihinde 22.697,75-TL.lik ödemenin yapıldığı; ayrıca bakiye 65.153,19TL.nin de 29.11.2021 tarihinde ödendiği, böylece takibe konu alacağın davacı borçlu tarafından ödendiği,c. Davalı, cevap dilekçesinde 9809 adet SMS bağışının yapıldığının gözüktüğünden bahisle icra takibinin başlatıldığını beyan ettiği, buna İlişkin olarak teknik inceleme neticesinde davalı derneğe bağış amacıyla 9809 adet SMS’i geldiği tespit edildiğinden Sayın Mahkemece bu tespitin yerinde olduğu kabul edilir ise bu halde davalının icra takibine konu edilen (ve davacı tarafından dosyasına ödenen) alacak bakımından hak sahibi olduğu kanaatine varılabileceği, Teknik açıdan değerlendirme yapıldığında: Davalı derneğe bağış amacıyla 9809 adet SMS’in geldiğinin anlaşıldığı…” belirtilmiştir.Tanzim edilen rapor taraf vekillerine tebliğ edilmiş, taraf vekillerince rapora karşı beyan ve itiraz dilekçeleri dosyaya sunulmuştur.Mahkememizin 27/12/2022 tarihli celse ara kararı ile HMK. 222 maddesi uyarınca taraflara 2019 ve 2020 yıllarına ait ticari defterleri sunmak üzere 2 haftalık süre verilmiş , yerinde inceleme yetkisi SMMM bilirkişisine verilerek, SMMM bilirkişi ile daha önce rapor sunan bilirkişiler tarafından uyuşmazlık konuları hususunda rapor tanzim edilmesine karar verilmiştir. SMMM bilirkişi ———- ile elektronik ve haberlerşme uzmanı ——— ve nitelikli hesaplamalar alanında uzman bilirkişi ———- tarafından tanzim edilen 20/05/2023 tarihli raporda özetle;”…1. Borçlar mevzuatına yönelik değerlendirme yapıldığında: Davalı tarafından davacı aleyhine 23.08.2021 tarihinde——– İcra Daire: Taraflar arasında 19.07.2019 tarihinde “Bağış Toplama Protokolü”nün düzenlendiği, sözleşme süresinin 19.07.2019-23.05.2020 olduğu, 1(bir) adet SMS bedelinin 10-TL.olarak belirlendiği, sözleşmenin 2. maddesinde sözleşme konusunun davacının abonelerinden davalı derneğin nam ve hesabına bağış toplanmasına ilişkin olduğu, sözleşmenin 3.11. maddesinde davacının ödeme yükümlülüğünün sadece abonelerden tahsil edilmiş net bağış bedelleri ile sınırlı olduğu, tahsil edilemeyen bedellerden dolayı davacının sorumlu olmadığı kararlaştırıldığı, ——- sayılı dosyası ile ilamsız icra takibinin başlatıldığı, (asıl alacak) 69.605,75TL. (takip öncesi işlemiş faiz alacağı) 351,37TL olmak üzere 69.957,12TL’nin ödenmesinin talep edildiği, “borcun sebebi” olarak “22.07.2019 tarihli Bağış Toplama Protokolü gereğince ödenmesi gereken tutar”ın belirtildiği; dosyaya 31.08.2021 – tarihinde 22.697,75TL.lik ödemenin yapıldığı; ayrıca bakiye 65.753,19TL.nin de 29.11.2021 tarihinde ödendiği, böylece takibe konu alacağın davacı borçlu tarafından ödendiği, Davalı, cevap dilekçesinde 9809 adet SMS bağışının yapıldığının gözüktüğünden bahisle icra takibinin başlatıldığını beyan ettiği, buna ilişkin olarak teknik inceleme neticesinde davalı derneğe bağış amacıyla 9809 adet SMS’in geldiği tespit edildiğinden davalının, icra takibine konu edilen (ve davacı tarafından dosyasına ödenen) alacak bakımından hak sahibi olduğu kanaatine varıldığı, Teknik açıdan değerlendirme yapıldığında: Davalı derneğe bağış amacıyla gönderilen 9809 adet SMS’den tahsilatı yapılabilen SMS’lerin dernek hesaplarına aktarıldığının anlaşıldığı, Mali açıdan değerlendirme yapıldığında: Davalı Derneğin Ticari Defter Kayıtlarına itibar edilebileceği, buna göre Davalı derneğe bağış amacıyla gönderilen SMS” ler 98.090,00 TL Bağış Gelirinin Tahakkuk ettirildiği, 98.090,00 TL SMS Bağış Tutarından, bağışçılardan tahsilatı gerçekleşmediği için sözleşme gereği davacının sorumlu olmadığı 23.862,75 TL” nin Tahakkuk eden SMS 98.090,00 TL Bağış Tutarından tenzil edildiği, Geriye (98.090,00 TL- 23.862,75 TL)=74.227,25 TL SMS Bağış tutarının kaldığı, 74.227,25 TL SMS Bağış Alacaklarına ilişkin olarak Davacı Şirketçe Takip öncesi Davalı Şirkete Toplamda 4.621,50 TL” lık ödeme gerçekleştirildiği ve sonucunda, Davalı Derneğin Takip Tarihi itibarıyla Davacı Şirketten; (74.227,25 TL-4.621,50 TL)=69.605,75 TL asıl alacağı kaldığı ve bu tutarın davanın dayandığı takipte talep konusu yapılmış olduğu görülmekle, Davacı Şirketin 69.605,75 TL asıl borcu bulunmadığına yönelik Menfi Tespit talebinin yerinde olmadığı,…” belirtilmiştir.Tanzim edilen rapor taraf vekillerine tebliğ edilmiş, taraf vekillerince rapora karşı beyan ve itiraz dilekçeleri sunulmuştur.Tüm dosya kapsamından; Davacı tarafından taraflar arasındaki “Bağış Toplama Protokolü” kapsamında davalı tarafından davacı aleyhinde başlatılan icra takibine ilişkin menfii tespit istemiyle huzurdaki davanın açıldığı, icra takibe yasal süresinde itiraz bulunmadığından takibin kesinleştiği, icra Müdürlüğünün dosya kapak hesabında alacağın fer’ileriyle toplamının 88.447,94-TL olduğu, davacı tarafından 31/08/2021 Tarihinde 22.697,75 TL ve 29/11/2021 Tarihinde 65.753,19 TL olmak üzere toplam 88.450,94 TL ödeme yapılarak icra dosyanın ödeme ile infaz edildiği, takibe konu borcun ödenmesi neticesinde huzurdaki davanın istirdat davasına dönüştüğü anlaşılmıştır.İddia ve savunma kapsamında taraflar arasında sözleşmesel ilişki bulunduğunun sabit olduğu, uyuşmazlığın takibe konu borcun bulunup bulunmadığı hususuna ilişkin olduğu tespit edilmiştir.Taraflar arasında 19/07/2019 tarihinde “Bağış Toplama Protokolü”nün düzenlendiği görülmüştür.Sözleşmede sözleşme süresinin 19/07/2019 ile 23/05/2020 olarak belirlendiği, 1(bir) adet SMS bedelinin 10,00-TL olarak kararlaştırıldığı, sözleşme konusunun davacının abonelerinden davalı derneğin nam ve hesabına bağış toplanmasına ilişkin olduğu, sözleşmenin 3.11. Maddesi ile davacının ödeme yükümlülüğünün abonelerden tahsil edilen net bağış bedelleri ile sınırlı olduğu, tahsil edilemeyen bedellerden dolayı davacının sorumlu olmadığının kararlaştırıldığı görülmüştür.Mahkememizce re’sen alınan heyet bilirkişi raporu ile yapılan teknik incelemede davacı şirket sistemlerinde teknik incelemeler yapılığı, davacı şirketin davalı şirket için hazırladığı ——— Nolu ——— Servisine toplam 9809 adet SMS’in aboneler tarafından gönderildiği, gönderilen tüm SMS’lerin tahsilatının abonelerden kaynaklı farklı sebeplerden tahsilata dönüşmediğinin anlaşıldığı, tahsilata dönüşen SMS adet ve tutarların raporda ayrıca tespit edilip gösterildiği, tahsilatı gerçekleşmeyen abonelerin gönderdiği SMS’lerin tahsilat gerçekleşinceye değin WEB arayüzünde gönderilmiş SMS sayısı içinde beklemeye devam ettiği, abone ödemesinin gerçekleşmesi sonrasında taahhüt edilen SMS bedelinin davalı hesaplarına aktarıldığı tespit edilmiştir.Davacı vekilince WEB ara yüze bağlı kalınarak değerlendirme yapılmasına itirazı sonrasında Mahkememiz’in 27/12/2022 tarihli celse ara kararı ile 6100 sayılı HMK. 222 madde ihtaratı da yapılarak taraflara 2019 ve 2020 yıllarına ait ticari defterleri sunmak üzere 2 haftalık kesin süre verilmiş ise de davacı tarafından ticari defter ve kayıtlar sunulmadığı görülmüştür. Ek bilirkişi raporunda yapılan mali bilirkişi değerlendirmesibde davacı vekili tarafından incelemeye esas olarak yalnızca bir adet ekstre sunulduğu, ekstrenin gerekli açıklama ve detaylara sahip olmadığı, hesap hareketlerinin huzurdaki davanın konusunu teşkil etmeyen hareketlerden ibaret olduğunun belirtildiği, davalı tarafından sunulan ticari defter ve kayıtların usulüne uygun olduğu ve lehine delil niteliğinin bulunduğunun, davalı derneğe bağış amacıyla gönderilen 98.090,00-TL bağış gelirinin tahakkuk ettirildiğinin, 98.090,00-TL SMS bağış tutarından, bağışçılardan tahsilatı gerçekleşmeyen bedelin tenzil edildiği ve bakiye 74.227,25-TL SMS bağış tutarının davalı tarafa ödenmediğinin tespit edildiği, takip öncesi ödenen bedelin mahsubu sonrasında davalının takip tarihinde 69.605,75-TL asıl alacağının bulunduğunun tespit edildiği, alınan raporda yapılan teknik ve mali değerlendirmenin birbiriyle tutarlı olduğu, denetime ve hüküm kurmaya elverişli olduğu anlaşılmakla Mahkememizce benimsendiği, alınan kök ve ek rapor ile taraf itirazlarının detaylı şekilde incelendiği, tespit edilen alacağın takip talebinde yer alan alacak bedeli ile uyumlu olduğunun anlaşılması karşısında davanın reddine karar verilmesi gerekmiş, Bölge Adliye Mahkemesince her ne kadar Mahkememiz ara kararı kaldırılarak ihtiyati tedbirin kabulüne karar verilmiş ise de davacı tarafından tedbir kararından önce takibe konu borcun ödendiği ve davalı tarafa reddiyatının yapıldığı görülmekle ihtiyati tedbir kararı nedeniyle davalı nezdinde bir zarar oluşmadığı dikkate alınarak aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.

HÜKÜM: Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere;

1-)Davanın REDDİNE,
2-)Davalıya icra dosyasından ödeme yapıldığı anlaşılmakla; kötü niyet tazminatı hususunda karar verilmesine yer olmadığına,
3-)Karar ve ilâm harcı olan 269,85-TL harçtan peşin alınan 1.194,70-TL harcın mahsubu ile bakiye 924,85‬-TL harcın kararın kesinleşmesini müteakip talep halinde davacıya iadesine,
4-)Davalı vekille temsil olunmakla karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca 17.900,00-TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya ödenmesine,
5-)Davacı tarafından yapılan yargılama giderinin kendi üzerinde bırakılmasına,
6-)Davalı tarafça yatırılan 8,50-TL vekalet harcının davacıdan tahsili ile davalıya ödenmesine,
7-)Kullanılmayan gider avansının kararın kesinleşmesini müteakip HMK madde 333/1 uyarınca yatıran tarafa iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde ——— Bölge Adliye Mahkemesi’ne İstinaf Kanun yolu açık olmak üzere karar verildi.10/10/2023