Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 11. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/494 E. 2023/54 K. 18.01.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2021/494 Esas
KARAR NO: 2023/54
DAVA: Genel Kurul Kararının İptali (Kooperatif Genel Kurul Kararının İptali)
DAVA TARİHİ: 10/08/2021
KARAR TARİHİ: 18/01/2023
Mahkememizde görülmekte olan Genel Kurul Kararının İptali (Kooperatif Genel Kurul Kararının İptali) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkillerinin —– tarihinde kurulmuş olan davalı — üyeleri olduğunu, davalı ——– ile faaliyet yürütmekte iken —- yılında hisse devri yoluyla —— yeni üye alımı yaptığını, usulsüz şekilde yapılan bu yeni üye alımlarının hemen ardından —- tarihinde —- yapıldığını, yapılan bu genel kurulda geçersiz olan yeni üyelerin katılımının sağlandığını ve üyelikleri hukuken geçersiz olan bu kişilerin yönetim organlarına seçildiğini, —–bir kısım müvekkillerinin adına —- yapılan başvuru sonrasında mahkemece —- yok hükmünde olduğuna karar verildiğini, kararın —tarihinde kesinleştiğini, kararın kesinleşmesi üzerine iptal edilen gencl kurulun yeniden yapılması için ——yönetimine birçok kez başvurduklarını, mevcut yönetimin karar gereği iptal edilen genel kurulu yapmaktan kaçındığını, bunun üzerine —— hakkında suç duyurusunda bulunulduğunu, ancak pandemi nedeniyle alınan idari kararlar gereği genel kurulun birkaç kez ertelenmek zorunda kaldığını ve söz konusu genel kurulun ancak —— tarihinde yapıldığını, yapılan bu genel kurulda mahkemenin gerekçeli kararının hüküm kısmında, geçersiz üyeliklerle ilgili bir ifade olmadığı için, yapılan bu genel kurulda tüm itirazlarına rağmen üyelikleri geçersiz olan üyelerin de genel kurula katılarak oy kullandığını ve —- yönetim organlarına seçildiğini, yeni üye alımının —– aykırı olduğunu, hisse devrine dayanak yapılan belgenin “iptal” edilmiş bir belge olduğunu, yeni üye alımlarının— da aykırı olduğunu, —– alınan tüm kararların yok hükmünde olduğunu, —- üyelikleri geçersiz olan kişilerin katılımı ile gerçekleştirildiğini, —– Karar sayılı kesinleşmiş dava dosyasının bu dava açısından “güçlü delil” niteliğinde olduğun yeni üyeler ———-hukuken geçerli olmadığının tespitine ve bu üyeliklerin iptaline, bu kişilerce yapılmış bir üyelik devri varsa bu devir işleminin de iptaline, ——— iptaline, alınan kararların yok hükmünde olduğunun tespiti ve iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; iptal edilen—- genel kurulun toplantıya çağrılmasına ilişkin olduğunu ve yine — tarihli toplantıda konuşulan hususların tekrar —-toplantıda genel kurul tarafından değerlendirildiğini, yapılmamış olan —- da yapılarak yönetici ve denetçilerin seçildiğini, —– üyelerinin de ibra edildiğini, geçmişe dönük olarak ve TTK ve VUK’da yer alan —– saklama süresinin dolmuş olması ve yine devam etmiş olan yargısal süreçler sebebi ile —- bilanço, gelir gider tablosu, denetleme raporu ve diğer belgelere ulaşılamadığını, o dönemdeki yönetim kurulu üyelerinden —— vefat etmiş olması sebebiyle geçmişe yönelik olarak oylamanın yapılamadığını, yani ortada objektif fiili imkansızlık bulunduğunu, iptal edilen toplantıda yönetici seçilenlerin o tarihten bu yana yöneticilik yaptığını, davacıların yapılan tüm genel kurullara davet edildikleri halde toplantılara katılmadıklarını ve toplantıların hiç birinin de dava konusu edilmediğini, dolayısıyla bu yöndeki talep ve dava haklarının zamanaşımına uğradığını, —— sözleşmesine göre ortaklık devri suretiyle kooperatife ortak alınabildiğini, bu nedenle davacının ortaklıkların geçersiz olduğu iddiasının yerinde olmadığını, hali hazırda ortaklık pay defterinde bu ortakların isimlerinin bulunduğunu, eski yöneticilerin “menfaat” temin ettikleri hususunun yargılamaya muhtaç bir konu olduğunu, bir ortağın ortaklık devri suretiyle ——– müracaatta bulunması halinde yönetim kurulunun bunu reddetme yetkisinin olmadığını, üyeliklerinin iptali istenen kişilerin ortaklığa kabul edilmelerinden itibaren aktif olarak üyelik yaptıklarını, bazılarının yıllardır kooperatifte yöneticilik yapmakta olduklarını, dolayısıyla nimet külfet dengesine bakıldığında talep ve davanın yerinde olmadığını ve kimseye fayda sağlamadığını, bu nedenlerle davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava; —– tarihli genel kurulun iptali, bu genel kurulda alınan kararların yok hükmünde olduğunun tespiti ile yeni üyeler ———– üyeliklerinin iptaline yöneliktir.
——- incelenmesinde;
Ortaklık Şartları başlıklı ——-maddesinin——- ehliyetine sahip gerçek kişi ya da kamu veya özel hukuk tüzel kişisi olmak, taşıyıcılık işi ile iştigal olmak, —- yapmamak, —– amacına uygun yetkili makamların ——– çalışmasına izin verdiği motorlu yada motorsuz kara taşıtı veya motorlu ———-taşıtı bulmak, aynı amaçla başka bir motorsuz motorlu taşıyıcılar kooperatifine ortak olmamak, öngörülen nitelik, vergi dairesinden sağlanacak belge ile kanıtlanır.” şeklindedir.
Ortaklığa Kabul başlıklı ———“Gerekli şartları taşıyıp da, kooperatife ortak olmak isteyenler yazılı olarak yönetim kuruluna başvururlar. Bu başvuruda ana sözleşmenin tüm hükümlerinin ve getirilen yükümlülüklerin kabul edildiği açıkça belirtilir. Ortaklığa kubul yönetim kurulunun kararı ile gerçekleşir. ——- için başvuranların —- maddede gösterilen şartları taşıyıp taşımadığını araştırmak zorundadır. Ortaklığa kabul veya red kararı ilgiliye — içinde yazı ile bildirilir. —- Madde uyarınca devir yolu ile ortaklığa alınanlar hariç olmak üzere daha sonra ortaklığa kabul edileceklerden, yukarıdaki fikrada belirtilen meblağın üzerinde para talep edilmesi, genel kurulun bu hususta karar alması halinde mümkündür.” şeklindedir.
Ortaklığın Devri başlıklı —– maddesinin “Ortaklık yazılı olarak yönetim kuruluna bildirilmek suretiyle——-maddedeki ortaklık şartlarını taşıyan kişilere devredilebilir. Yönetim kurulu, bu şekilde ortaklığı devralan kişiyi ortaklığa kabulden kaçınamaz. Devir halinde eski ortağın kooperatife karşı tüm hak ve yükümlülükleri yeni ortağa geçer.——–, bu devir sebebiyle taraflardan ayrıca bir ödemede bulunmaları istenemez.” şeklindedir.
Dosyaya sunulan—- sayılı ilamının incelenmesinde; davacıların—- davalının—– dava konusunun —– Olduğunun Tespiti, dava tarihinin —– olduğu, davanın kabulüyle davalı kooperatifin —- ve davalı——– ——-alınan kararların yok hükmünde olduğunun tespitine karar verildiği görülmüştür.
Davacı dava dilekçesinde——— üyeliklerinin hukuken geçerli olmadığının tespiti ile bu üyeliklerin iptaline, bu kişilerce yapılmış bir devir varsa devir işleminin de iptaline karar verilmesini istemiştir.
—– sayılı dosyasında alınan bilirkişi raporunda; ——- olmadan bir ortağın kaydının silinip yerine yeni ortak kaydedilemeyeceğinden yasal olarak ortak kaydı yapılmamış bir başka ifadeyle ortaklık niteliği taşımayanların genel kurula katıldığının anlaşıldığı, bu kişilerin ortak kaydedildiğine dair bir yönetim kurulu kararı bulunmadığı, ayrıca ——-açıkça; kooperatif ortağı olabilmek için “taşıyıcılık işiyle iştigal olmak” nitelik ve şartının varlığı arandığı yönünde tespitler yapılmıştır.
Kooperatifler Kanunu’nun 53. Maddesi “Aşağıda yazılı kimseler kanuna, anasözleşme hükümlerine ve iyi niyet esaslarına aykırı olduğu iddiası ile ——-kararları aleyhine, toplantıyı kovalıyan günden başlamak üzere bir ay içinde, kooperatif merkezinin bulunduğu yerdeki mahkemeye başvurabilirler.
1. Toplantıda hazır bulunup da kararlara aykırı kalarak keyfiyeti tutanağa geçirten veya oyunu kullanmasına haksız olarak müsaade edilmiyen yahut toplantıya çağrının usulü dairesinde yapılmadığını veyahut gündemin gereği gibi ilan veya tebliğ edilmediğini yahut da ——– katılmaya yetkili olmıyan kimselerin karara katılmış bulunduklarını iddia eden pay sahipleri;
2. Yönetim Kurulu;
3. Kararların yerine getirilmesi —- üyeleri ile denetçilerin şahsi sorumluluklarını mucip olduğu takdirde bunların her biri;
Bozma davasının açıldığı ve duruşmanın yapılacağı gün, —– tarafından usulen ilan olunur.
Birinci fıkrada yazılı bir aylık hak düşüren sürenin sona ermesinden önce duruşmaya başlanılamaz. Birden fazla bozma davası açıldığı takdirde, davalar birleştirilerek görülür.
Mahkeme, kooperatifin isteği üzerine muhtemel zararlarına karşı davacıların teminat göstermesine karar verebilir. Teminatın mahiyet ve miktarını belirtmek mahkemeye aittir.
Bir kararın bozulması bütün ortaklar için hüküm ifade eder.” şeklindedir.
Kooperatifler Kanunu’nun 55. Maddesi —–kanun ve anasözleşme hükümleri içinde kooperatifin faaliyetini yöneten ve onu temsil eden icra organıdır.—— en az üç üyeden kurulur. Bunların ve yedeklerinin kooperatif ortağı olmaları şarttır.
Çalışma konusu, ortak sayısı ve ciro gibi kıstaslara göre belirlenen kooperatiflerin yönetim kurulu üyeleri ve yedeklerinin, seçilmelerini takiben en geç dokuz ay içinde kooperatifçilik eğitim programını tamamlamaları şarttır——- programına ilişkin usul ve esaslar ile buna tabi olacak kooperatifler ilgili bakanlıkların görüşü alınarak ——–çıkarılan yönetmelikle belirlenir.
——– üyeliğine seçilen tüzel kişiler, temsilcilerinin isimlerini kooperatife bildirir.
Üçüncü fıkra, tüzel kişi üyelerin temsilcileri hakkında da uygulanır.” şeklindedir.
İlgili —- katılan kişilerin yasal olarak——-ortağı olmadıkları, çünkü ortaklığa kayıt konusunda geçerli bir yönetim kurulu kararı bulunmadığı görülmektedir. Zira —– girme şartları ve ek ödemeler başlıklı——- göre, ortak olmak isteyen kişilerin ana sözleşme hükümlerini bütün hak ve ödevleriyle kabul ettiklerini belirten yazılı başvuruda bulunmaları, yönetim kurulunun da ortaklık şartını taşımaları kaydıyla yazılı olarak kabul etmesi gerekir.
—— sayılı kararında: ortaklık sıfatının kazanılması ve kaybedilmesine——– kurulunun karar vereceği, bu hususta başvurulacak delilin —- Karar defteri olduğu hüküm altına alınarak KK.nun 8. vd. maddelerine atıf yapılmıştır.
Delil olarak sunulan Bilirkişi Raporunun verildiği dosyada noter tasdikli karar defterlerinde bu yönde bir karar bulunmadığı, üyeliklerinin iptali istenen kişilerin yazılı başvurularına ve yönetim kurulunun üyeliklerin kabulüne ilişkin resmi bir yazısı bulunmadığı, bunun yanında ortak kaydına dayanak yapılan yük arabası tescil belgelerinin de iptal edildiği bir başka ifadeyle ortaklık şartını taşımadıkları, bu tespitler ışığında, uyuşmazlığa konu kişilerin kooperatife ortak olarak kayıt edilmelerinin geçerli ve yasal olmadığı, geçerli ve yasal şekilde ortak kaydı yapılmayan kişilerin, yetkisiz şekilde genel kurula katılmaları, oy kullanmaları ve yönetim kurulu ile disiplin kuruluna seçilmeleri hukuken mümkün olmadığı tespiti yapılmıştır.
Yukarıda açıklanan, —–maddesine göre; yönetim kurulu üyeleri ve yedeklerinin —- ortağı olması şarttır. —— bulunmaması bir yana, ana sözleşmenin—- maddesinde belirtilen şartları taşımadığı da anlaşılan kişilerin geçerli ve yasal ortaklar olmamaları sebebiyle, ortak olarak genel kurula katılmaları, oy kullanmaları ve yönetim kurulu ile disiplin kuruluna seçilmeleri alınan tüm kararlar açısından iptal nedeni olup, ayrıca ——— tutanağından, davacıların muhalefet şerhlerini tutanağa işlettiği ve —- göre dava açma koşulunun oluştuğu da anlaşılmaktadır.
Dosyaya sunulan— tarihli bilirkişi raporunun incelenmesinde; Uyuşmazlık konusu —–kişinin ortaklık şartlarını taşımamaları ve üye oldukları ileri sürülen tarihte alınmış geçerli bir —–kararı da olmaması nedeniye hukuken—- bulunmadığının, ortak niteliği taşımayanların —– katılmış olmaları halinde—- gereği dava açılabileceği tespitinden hareketle ortak niteliği taşımayanların genel kurula katıldıkları, —-maddesine göre yönetim kurulunun asıl ve yedek üyelerinin—- ortağı olmaları gerektiği halde —— ortağı sıfatına sahip olmadıkları halde yönetim kurulu asıl ve yedek üyeliklerine seçildiği, tüm bu tespit ve değerlendirmeler ışığında, —- alınan kararların iptali isteminin yerinde olduğu görüş ve kanaati bildirilmiş, bilirkişi raporu dosya kapsamına uygun, teknik yeterliliğe haiz ve hüküm kurmaya elverişli görülmüş, davacı tarafça yeni üyeler ——– davada taraf olmamaları nedeniyle üyeliklerinin hukuken geçerli olmadığı tespitine yönelik talep bulunmuş olmakla birlikte bu kişilerin davada taraf olarak gösterilmediği, bu durumda taraf olmayan kişiler hakkında kişilik haklarını etkileyecek nitelikte karar verilemeyeceği ilkesinden hareketle taraf olmayan bu kişiler hakkında karar verilmesine yer olmadığına dair aşağıdaki gibi karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
DAVANIN KISMEN KABULÜ ile,
1-Davalı kooperatifin——– tarihli genel kurulunun iptaline,
2-Bu genel kurulda alınan kararların yok hükmünde olduğunun tespitine,
3-Yeni üyeler ——–davada taraf olmamaları nedeniyle üyeliklerinin hukuken geçerli olmadığı tespitine yönelik talep konusunda KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA,
4-Alınması gereken 179,90 TL harcın peşin alınan 59,30 TL harçtan mahsubu ile kalan 120,60 TL harcın davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
5-Davacılar kendisini vekil ile temsil ettirdiklerinden karar tarihinde yürürlükte olan AAÜT’ye göre takdir olunan 9.200,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacılara verilmesine,
6-Davacılar tarafından yapılan 59,30 TL peşin harç, 59,30 TL başvurma harcı ve 6148,00 TL dosya masrafı olmak üzere toplam 6.266,60 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacılara verilmesine,
7-Taraflarca yatırılan gider avansından kullanılmayan kısmın kararın kesinleşmesinden sonra talep halinde taraflara iadesine,
Dair; davacılar vekili ve davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren iki hafta içinde——- Adliye Mahkemesinde istinaf yasa yolu açık olmak üzere oybirliğiyle verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.18.01.2023