Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 11. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/38 E. 2022/184 K. 25.03.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/38 Esas
KARAR NO : 2022/184

KARAR TARİHİ : 25/03/2022
YAZILDIĞI TARİH : 29/03/2022

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davalı adına kayıtlı araçlar ile çeşitli tarihlerde —- ücret ödemeksizin geçişler gerçekleştirildiğini, — ve görevi müvekkili şirkette bulunan — geçişler 6001 Sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Hizmetleri Hakkında Kanun’un 30/5 maddesi kapsamında ücretlendirilmekte ve aynı düzenleme kapsamında ücret ödemeksizin yapılan geçişlerde; geçiş ücretinin dört katı tutarında ceza uygulanmakta olduğunu, bununla birlikte geçiş tarihini izleyen 15 günlük sürede geçiş ücretini ödeyenlere 6001 sayılı Kanun’un 30/7 maddesi uyarınca ceza uygulanmamakta olduğunu, borçlu Şirket, —plakalı araçlar ile vekil edenin işletiminde olan— ücret ödemeksizin, ihlalli geçiş gerçekleştirdiğini, söz konusu ihlalli geçişler nedeni ile doğan müvekkili şirket alacağı —sayılı dosyasından icra takibine konu edildiğini, 4046, 3465 ve 3996 sayılı kanunlar çerçevesinde —- verilen veya — veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapan araç sahiplerinden, işletici şirket tarafından geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yaptığı mesafeye ait geçiş ücreti ile birlikte, bu ücretin dört katı tutarında ceza, genel hükümlere göre tahsil edilir. “Yasanın düzenlemesinde de açıkça ifade edildiği üzere, geçiş ücret, ceza ve ferilerinin araç sahiplerinin sorumluluğundadır. Kaldı ki davalı da araç sahipliğini ve geçişlerin yapıldığını inkar etmemekte olup, ödeme savunması da olmadığı için davalı borçlunun itirazında haksız olduğunun açıkça anlaşılmakta olduğunu diğer yandan alacak yasandan kaynaklı olmakla, likit olduğundan, müvekkili lehine alacağın %20’sinden aşağı olmamak üzere icra inkâr tazminatına hükmedilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkili şirkete ait araçların kaçak geçiş yaptığı iddiası ile davacı tarafından —– icra takibi başlatıldığını, ancak bu takip içeriğinde belirtilen alacak iddiaları gerçeği yansıtmamakla birlikte anılan tarihlerde söz konusu tüm araçlarda —takılı bulunmakta olduğunu, bu nedenle söz edilen araçlara ilişkin herhangi bir kaçak geçişten söz edilemeyeceğini, zira kaçak geçişten bahsedilebilmesi için araçta —-bulunmaması gerekmekte olduğunu, davacı tarafından müvekkiline eksik bakiye bulunmadığına dair herhangi bir bildirim yapılmamış olup bu nedenle geçiş ücretinin 4 katı tutarının talep edilmesi de hukuka ve hayatın olağan akışına aykırı bir durum olduğunu, ihlalli geçiş iddialarını kabul anlamına gelmemekle birlikte, müvekkil şirkete uygulamada olduğu gibi–bakiyesi yetersizliği sebebiyle ödeme alınamadığı bildirilmiş olsaydı derhal ödenmesi gereken geçiş ücretleri bedeli 17.056,50-TL’lik bir meblağa ulaştığını, kaldı ki müvekkil şirketin nazarlarında herhangi bir borcu bulunmamasına karşın bilirkişi incelemesi ile tüm araçların geçişlerinin kontrol edilmesi ve —- bakiyesinden ödeme yapılıp yapılmadığının tespitini talep ettiğini, — etiketi bakiye dökümleri incelendiğinde görüleceği üzere dönem dönem araçlara toplu bakiye yüklenmekte; daimi olarak bakiyesiz etiketle araç kullanmak gibi bir gaye bulunmadığını, — hesaplarında ilgili araçların—- bakiyesinin devamlı olarak kontrol altında tutulduğu ve incelemelerin yapılması için bakiyelerin devamlı artı bakiyede tutulduğu da görüleceği alışageldiği üzere —-gişelerinde geçişin geçerli olup olmadığı — bakiyesinden düşen tutar gibi hususlar araçlar gişelerden geçtikten sonra gişe yanlarında bulunan——— bu sistem mevcut olmadığını, araç sahipleri tarafından kaçak geçiş yapıldığı icra takibi ile öğrenilmekte olduğunu, zira icra takibinden önce araç sahiplerine ihlalli geçiş yapıldığına ilişkin herhangi bir mesaj bildirimi de gönderilmemekte ve bu nedenle de birçok vatandaş mağduriyet yaşamakta olduğunu beyan etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Huzurdaki dava, taraflar arasındaki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan icra takibine yapılan itirazın iptali davasıdır.
—- dosyası dosyamız arasına alınmıştır.
Ticari davalarda ——- son tutanak aslı dosyaya sunulmuştur.
Mahkememizce alınan bilirkişi raporunda özetle; Davacı tarafından geçiş ücreti tahsilatına ilişkin açıklamada, ücretsiz geçiş yapılması halinde 4 katı oranında ceza tahakkuk ettirildiği, ancak 15 gün içerisinde ödeme yapılması halinde ceza uygulanmadığının belirtildiğini, her bir araç için ihlalli olduğu belirtilen geçişlere ilişkin —- hareketlerini gösteren kayıtlar karşılaştırılmış ve aşağıda belirtilen hususlar tespit edildiğini, İhlal yapıldığı belirtilen tarihlerin tamamında tanımlı —- yeterli bakiye olmadığı, bazı araçlarda 15 günlük sürede de bakiye yüklemesi yapılmadığı, tanımlı —-bakiye yüklemesi yapıldığı dönemlerde ——- tarafından —-yine geçmiş dönem ödemelerinin öncelikli olarak tahsil edildiği, bundan sonra —-geçişlerinin tahsil edildiği, İhlal sonrasındaki 15 gün içerisinde tanımlı — yüklenen dönemler olduğu, ancak yüklenen ücretlerden tahsilat yapılamayan geçmiş dönem diğer — ücretlerinin otomatik tahsilat yapıldığı ve yeterli bakiye kalmadığı, bakiye yüklenen dönemlerde zaman zaman—- edildiği, ancak bu tahsilatın en yakın tarihten en uzak tarihe doğru yapıldığı için daha uzaktaki tarihlerde kalan geçişlerin tahsil edilemediğinin tespit edildiği,— anındaki geçişi esnasında —- hesabında —- için ücretin tahsil edilemediği anlaşılmaktadır. Söz konusu araç için——– yükleme yapıldığı görülmekte olduğu, yapılan bu ödemenin 15 günlük süreden sonra yapıldığı ve eksi bakiyede olan ——-ücretinin tahsil edildiği ve söz konusu ihlalli geçişin tahsil edilemediği görülmekte olduğunu, dolayısıyla; davacı tarafından paylaşılan ihlalli geçişleri gösteren listelerin ve tarihlerin banka hesaplarıyla uyuştuğu, ihlallerin yapıldığı tarihlerde davalıya ait araçların tamamında tanımlı — hesaplarında yeterli bakiye olmadığı, yasal 15 günlük sürede de geçiş ücretini karşılamaya yetecek yeterli bakiye olmadığı için tahsilat yapılamadığı açıkça anlaşıldığı, davalının cevap dilekçesinde dile getirdiği, kendilerine bildirim yapılması halindi ödeme yapılacağını ancak kaçak geçişlerin icra takibiyle öğrenildiği yönündeki itirazı ile ilgili olarak, davacı tarafın ihlali geçişlere ilişkin bildirim yükümlülüğü konusunda hukuki değerlendirmenin mahkemeye bırakıldığı, kurallarına yer verilmiştir. Buna göre, geçiş ücretlerinin 15 günlük yasal süre içerisinde ceza bedelinin de ana geçiş ücretine eklenmesinin Kanunla hüküm altına alındığı anlaşılmaktadır. Davacı tarafından paylaşılan ve her bir araca ait ihlalli geçişleri— incelendiğinde, geçiş ücretleri ve karşılığında tahakkuk eden ceza bedellerinin söz konusu geçişlerin yapıldığı tarihlerde geçerli olan tarifeye göre tahakkuk ettirildiği ve doğru olduğu anlaşılmakta olduğunu, sonuç olarak; dava konusu araçlardan ihlalli geçiş yapıldığına dair kanıt niteliğinde belge ve fotoğraf sunulan—- olduğu hesaplanmıştır. Davacı tarafın, davalıya —- çeşitli tarihlerde kendileri tarafından işletilen—-geçiş yaptığı iddiasını öne sürdüğü, davalı tarafın ise;—— bulunduğunu, bankadan bakiye yüklemesi yapıldığını, kendilerine bildirim yapılmadığı için ödeme yapılamadığı savunmasını öne sürdüğü anlaşılmakla, buradan hareketle, taraflar arasındaki ana uyuşmazlığın davacı tarafından sunulan ihlalli geçişlerin, araçlarda tanımlı —-yeterli bakiye olmamasından mı yoksa sistemden veya davacının hatasından kaynaklanan sebeplerle mi tahsil edilemediğinin belirlenmesi ile davacı tarafın ihlallere ilişkin bildirim yapma yükümlülüğü olup olmadığının tespit edilmesi noktasında toplandığı anlaşılmaktadır. Davacı tarafından paylaşılan —-gösteren listelerin ve tarihlerin banka hesaplarıyla uyuştuğu, ihlallerin yapıldığı tarihlerde davalıya ait araçlarda tamamında tanımlı—– hesaplarında yeterli bakiye olmadığı, 15 günlük yasal sürede de yeterli bakiye sağlanamadığı gibi bakiye yüklenen dönemlerde de kendisinden önce veya öncelikli geçişlerin tahsil edilmesi, vb. sebeplerle dava konusu ihlalli geçişlerin tahsil edilemediği ve davalının kendisine ait olan araçlarla yapılan bu ihlalli geçişlerden tanımlı —– hesaplarında yeterli bakiye sağlanmadığı için sorumlu olduğu, Yönünde görüş ve kanaate varıldığını, davalı tarafından paylaşılan ve her bir araca ait ihlalli geçişleri gösteren tablolar incelendiğinde, tamamı — tarzı araçlarla yapılan geçiş ücretleri ve karşılığında tahakkuk eden ceza bedellerinin söz konusu geçişlerin yapıldığı tarihlerde geçerli olan tarifeye göre tahakkuk ettirildiği ve doğru olduğu anlaşıldığı, davalının cevap dilekçesinde dile getirdiği, kendilerine bildirim yapılması halinde ödeme yapılacağını ancak kaçak geçişlerin icra takibiyle öğrenildi deki itirazı ile ilgili olarak, davacı tarafın ihlali geçişlere ilişkin bildirim yükümlülüğü konusunda hukuki değerlendirmeyi mahkemenin takdirine bıraktıklarını, dava konusu araçlardan ihlalli geçiş yapıldığına dair kanıt niteliğinde belge ve fotoğraf sunulan — adet geçiş ücretlerinin cezalı toplam tutarının ve icra takibine esas asıl alacak tutarının 17.056,50.-TL olduğu yönünde sonuca varıldığı görüşünü bildirdiği görülmüştür.
6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Hizmetleri Hakkında Kanun madde 30/5 : “4046, 3465 ve 3996 sayılı kanunlar —— uygulandığı karayollarından geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapan araç sahiplerinden,—- tarafından geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yaptığı mesafeye ait geçiş ücreti ile birlikte, bu ücretin dört katı tutarında ceza, genel hükümlere göre tahsil edilir. (Mülga ikinci ve üçüncü cümle: 16/5/2018-7144/18 md.)”
6001 sayılı Kanun’un 30/5 maddesi kapsamında, davacı şirketin işletmesini üstlendiği—-tahakkuk eden geçiş ücretini tahsil yetkisi olduğu görülmektedir. Ayrıca davacı—– şirketin; geçiş ücretini ödemeden geçen araç sahiplerinden geçiş ücreti ile birlikte geçiş ücretinin dört (4) katı kadar ceza bedelini tahsil edeceği,—- tarihli 6639 sayılı Kanunun 33 üncü maddesi ile 16/5/2018 tarihli 7144 sayılı Kanunun 18 inci maddesiyle yapılan değişiklikler sonucunda hüküm altına alınmıştır.
Hâlböyleyken,—- şirketin geçiş ücretini tahsil etme yetkisi olduğu, geçiş ücretini ödemeden geçen araç sahiplerinden ise geçiş bedeli ile birlikte geçiş ücretinin dört (4) katı tutarında ceza bedelini de tahsil edebileceği 6001 sayılı Kanun’un 30/5 maddesi uyarınca açıktır.
—- uygulamasında, araç sahiplerinin plaka numaralarıyla birlikte —- ait ayrı bir abonelik), — geçiş sırasında araç sahibinin –hesabında yeteri kadar bakiye bulundurması gerektiği, yeterli bakiye bulundurmayan aracın plakasının geçişten sonra her gün belli aralıklarla —- tarafından kontrol edildiği (bakiye sorgulamasının belirli saat aralıklarıyla otomatik olarak yapıldığı), yeterli bakiye olduğunda geçiş bedelinin tahsil edildiği, bu sorgulamanın geçişten sonraki on beş (15) gün boyunca devam ettiği, on beş günün sonunda hâlen hesabında -yeteri kadar- geçiş ücretini karşılar bakiye bulundurmayan aracın geçişinin ‘—- dönüştüğü bilinmektedir.
Davacı,——- özel hukuk hükümlerine göre işlettiğine, davacı ile davalı birer tacir olduğuna ve uyuşmazlık tarafların ticari işletmesinden kaynaklandığına göre; huzurdaki davanın Asliye Ticaret Mahkemesinde görülmesi gerekir.
Davalı şirketin aracının davacının —- geçiş yaptığı, ihlali geçişler anında yeter bakiyenin bulunmadığı ve takip eden 15 gün içinde geçişler için yeterli bakiye bulunmadığı anlaşılmıştır.
Dava itirazın iptaline ilişkin olup davacı icra inkar tazminatı da talep etmektedir. Davacı şirketin talep ettiği alacak muayyen (likid) kabul edilmiş, %20 icra inkar tazminatının davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine, İcra İflas Kanunu madde 67/2 uyarınca davanın kabulüne dair aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda Açıklanan Nedenlerle;
1-Davanın KABULÜNE,
2—–sayılı icra dosyasına yapılan İTİRAZIN İPTALİNE, duran takibin 17.056,50 TL üzerinden takip tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte DEVAMINA,
3-Asıl alacak olan 17.056,50 TL üzerinden hesaplanacak %20 icra inkar tazminatının davalı şirketten tahsili ile davacıya ödenmesine,
4-Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nun 18/A-(13) maddesi ve Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Yönetmeliğinin 26/2 maddeleri ile — bütçesinden ödenen — davalıdan tahsili ile Hazineye Gelir Kaydına,
5-Karar ve ilâm harcı olan 1.165,13-TL harçtan peşin alınan 206,01-TL harcın mahsubu ile bakiye 959,12-TL harcın davalıdan tahsili ile —-peşin harç ile 900,00 TL bilirkişi, 51,70- TL posta, tebligat gideri olmak üzere toplam 1.157,71- TL’nin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
7-Davacı vekille temsil olunmakla karar tarihinde yürürlükte olan — Uyarınca 5.100,00 TL vekâlet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
8-Kullanılmayan gider avansının HMK madde 333/1 uyarınca yatıran tarafa iadesine,
Dair,davacı ve davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi’ne İstinaf Kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usûlen anlatıldı.