Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 11. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/108 E. 2021/956 K. 24.12.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/108 Esas
KARAR NO : 2021/956

KARAR TARİHİ : 24/12/2021
YAZILDIĞI TARİH : 28/12/2021

Mahkememizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davacı şirkete ait ticari defterlerin——- ——- yevmiye numaralı işlem ile————kadar boş olan karar defteri şirketin mali müşaviri tescil ——– evrakları almak için kendi —- uğradığı sırada çantasıyla birlikte şirkete ait karar defterinin çalındığının görüldüğü, şirketin mali müşaviri bunun üzerine şikayetçi olmak üzere,—– başvurduğu ve şikayetçi olduğu, davacı şirket tacir olarak gerekli tüm özeni gösterdiği halde karar defteri çalınarak zayi olduğu, TTK 82/7 maddesindeki hüküm ile birlikte madde kapsamında sayılan ve 10 yıl süre ile ticari defter ve belge saklama yükümlülüğünün yerine getirilmesini engelleyen vakıalardan birinin gerçekleşmesi halinde, bu vakıanın sonucu ziyaa uğrayan belgelere ilişkin zayi belgesi alınması için tacirlere dava açma hakkı tanındığı, davacıya ait —— numaralı işlem ile tasdiklenmiş karar defterinin 6102 sayılı Kanunun 82/7 maddesi uyarınca zayi olduğunun tespitine ve zavi belgesinin verilmesine karar verilmesi talep edilmiştir.
Tarafların uhdesinde olan tüm delilleri ibraz ettikleri, getirtilmesi gereken delilleri ilgili yerlerden getirtilerek dosya içine alınmıştır.
Dosya tüm delillerin ibrazından sonra konusunda uzman teknik bilirkişiye tevdi edilmiş, teknik bilirkişi ayrıntılı raporunu ibraz etmiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE :
Mahkememizce alınan bilirkişi raporunda özetle; Davacı——— yevmiye numarasıyla—– olduğu beyan edilen karar defterinin ———-hırsızlık sonucunda çalındığına/zayi olduğuna dair davacı şirketin —- beyanla; ——– tarihli şikayetçi ifade tutanağının var olduğu, Dava dosyasında ———- Soruşturmaya yada Kovuşturmaya ait belgenin var olmadığı, Eski Türk Ticaret Kanuna göre Karar Defteri, yeni Türk Ticaret Kanunu” na göre Yönetim Kurulu —- defterlerin saklanması ve kullanılması hükümlerine tabi olduğu, —- Defterlere İlişkin Tebliğin 5/3 ve 13/6 maddelerine istinaden; Karar Defterinin yenilenmesi için —- Mahkemelerinden alınması gereken zayi belgesi ibraz edilmesi sonucunda yeni defter tasdikinin yapılabileceğinin hüküm altına alındığı, Davanın 15 günlük yasal sürede açılmış bulunduğu, yukarıda arz ve izah edildiği üzere, yukarıda belirtilen ticari defterin zayi olduğuna ilişkin kuvvetli emarelerin bulunduğu, bu nedenle yukarıda —- davacıya ait —– çalınması neticesinde zayi olduğu, sonuç ve kanaatine varıldığı görüşünü bildirmiştir.
Mahkememizce gerekli belgeler istenmiş ve deliller toplanmıştır.
Dava, TTK.’nun 82/7. maddesi gereğince davacı şirkete ait karar defterinin zayi olması sebebiyle, zayi belgesi verilmesine ilişkin olduğu görülmüştür.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu madde 82/7: “Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler;—– sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir. Bu dava hasımsız açılır. Mahkeme gerekli gördüğü delillerin toplanmasını da emredebilir.”
[“…TTK’nın 82/7. maddesi gereğince “Tacir, ticari defterlerini,—– bilanço ve faaliyet raporlarını, aldığı mektupları—- gönderdiği mektup suretlerini, kayıtlara esas olan belgeleri, sınıflandırılmış şekilde saklamakla yükümlüdür.”
TTK’nın 82/3. maddesinde ise”——, sayılan bu belgelerin, —– uygun olmak —–veri taşıyıcılarda saklanmasına da öngörülen koşullarla izin verilmiştir” denilmektedir.
Aynı Kanun’un 64/2. maddesinde ise “Tacir, işletmesi ile ilgili olarak gönderilmiş olan her tür belgenin ————şekilde—– saklamakla yükümlüdür.” denilerek, böylece, söz konusu belgeleri, yazılı olarak saklama yanında, —– diğer — saklama da kabul edilmiştir.
Saklama süresi 10 yıl olup sürenin başlangıcı da kanunda belirtilmiştir (TTK m.82/5-6). Defter ve belgelerin saklanması yükümü, gerçek kişi tacirlerde —–edilmesinden sonra sürdüğü gibi, tacirin ölümü halinde mirasçılar bakımından da devam eder. —-veya tüzel kişiliğin sona ermesi durumlarında, defter ve belgeler Sulh Hukuk Mahkemesince saklanır (TTK m.82/8).
Saklanması gereken defter ve belgeler, saklama süresi içinde,— dolayı zayi olursa, tacirin —— durumu öğrendikten itibaren on beş gün içerisinde işletmenin olduğu yerdeki mahkemeye başvurarak zayi belgesi alması gerekir. Kanun’da “isteyebilirler” denmiş ise de bu bir zorunluluk niteliğindedir. Zayi belgesi için açılan dava, çekişmesiz yargı işidir (TTK m.82/7). .——-
Davacının TTK madde 82/7 hükmünden yararlanabilmesi için; bir taraftan defterlerin, fatura ve diğer belgelerin korunması amacı ile gereken dikkat ve özeni göstermiş bulunması, diğer taraftan da defterlerin, faturaların, belgelerin kayıp/çalınmış olmasının onun iradesi dışında elinde olmayan bir neden ile meydana gelmiş olması zorunludur.
Mahkememizce yapılan inceleme sonucunda; davaya konu ———numaralı işlem ile tasdiklenmiş karar defterinin hırsızlık sonucu zayi olduğu anlaşılmakla aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-)Davanın KABULÜNE,
2-)Davacı şirkete ait —— yevmiye numaralı işlem ile tasdiklenmiş karar defterinin zayi sebiyle İPTALİNE,
3-)Yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
4-)Karar ve ilâm harcı olan 59,30 TL harç peşin alındığından başkaca harç alınmasına yer olmadığına,
5-)Kullanılmayan gider avansının kararın kesinleşmesini müteakip HMK madde 333/1 uyarınca davacılara iadesine
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi’ne İstinaf Kanun yolu açık olmak üzere karar verildi.