Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2022/194 Esas
KARAR NO: 2023/490
DAVA: Mülkiyet (Tespit İstemli)
DAVA TARİHİ: 27/01/2022
KARAR TARİHİ: 20/06/2023

Mahkememizde görülmekte olan Mülkiyet (Tespit İstemli) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,

GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili olan davacının dava konusu —— marka —— Model,—— tipi, —– motor numaralı —— şasi numaralı —– motor forklift cinsi iş makinesini 2007 yılında —– şirketi adlı firmadan satın aldığını, makinenin davacı firmaya fatura edilip fiilen teslim edildiğini, davacı şirketin iş makinesini bir süre önce 3. kişi olan —– isimli şahsa kiraladığını, İş makinesi —— zilyetliği altında bulunmakta iken 25.11.2020 tarihinde kaza olmuş ve neticesinde araç otoparka çekildiğini, İlgili aracın halen —— otoparkında bulunduğunu, davacı şirket iş makinesini geri alamadığını, aracı geri alabilmek için ilgili kurum ve yerlere başvuru yapılmış olsa da bu kurumlarca iş makinesine ait ”sahiplik belgesi” talep edildiğini, davacı şirketin dava konusu aracı 20.04.2007 yılında davalı şirketten satın aldığını, fatura bedeli davalı şirkete peşin ödenmiş ve aracı teslim aldığını, tescilin yapılabilmesi için —– ile —— arasında imzalanan 06/08/1985 tarihli protokole göre çıkarılan iş makinelerinin tescili ile ilgili esasların düzenlendiği yönetmelik uyarınca sahiplik belgesi alınmasının gerektiği ileri sürerek davanın kabulü ile davaya konu iş makinesinin davacıya ait olduğunun tespitini, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davalı üzerine bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

CEVAP :Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Davacının —– marka —— Model —– tipi —– motor numaralı —— şasi numaralı —— motor,——cinsi iş makinesi hakkında mülkiyet tespiti amacıyla dava açtığını, davacının bahse konu iş makinesini davalıdan satın aldığını, forklif cinsi iş makinesinin faturasının davalı tarafından 20/04/2007 tarihinde düzenlendiğini, —– Mermer’e yapılan satışa konu olan defter kayıtlarının, TTK ‘nın defter ve belgelerin saklama süresi olan 10 yılı aşması sebebiyle imha edildiğini, konuyla ilgili olarak —— Başkanlığı’nın konu hakkındaki bilgi talebi üzerine aynı şekilde cevap verildiğini, davanın taraflarına husumet yöneltilerek açılmasının haksız ve hukuka aykırı olduğunu, zira davada husumetin dava konusu yapılan, maddi hukuktan doğan hak ile taraflar arasındaki ilişkiyi ifade etiğini, bu nedenle davalı sıfatının o hakka uymakla yükümlü olan kişiyi işaret ettiğini, davalının dava konusu olaydan doğması beklenen bir hakkın hiçbir koşulda tarafı konumunda olmadığını, davalının satışın gerçekleştiğini, 20/04/2007 tarihinde fatura düzenlendiğini ancak 10 yılı aşması nedeniyle imha edildiğini açık bir şekilde ifade ettiğini, davacı tarafın —– marka —– Model —– tipi —— motor numaralı —– şasi numaralı —– motor —-cinsi iş makinesini usul ve yasaya uygun olarak ilgili Ticaret Odası’na kaydettirmesi gerekirken bu işlemi gerçekleştirmeyip yargılamaya sebebiyet vermesi ve davalı şirketi hasım göstermesinin hukuka aykırı olduğunu, davalı şirketin zaten davacı şirkete fatura düzenlediğini ve mülkiyet hakkının davacı şirkette olduğunu daha önceden beyan ettiğini, davanın husumet yokluğu nedeniyle reddi gerektiğini savunarak fazlaya ilişkin talep ve dava hakları saklı kalmak kaydıyla: haksız ve hukuka aykırı davanın reddine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.

DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:Dava, mülkiyet tespiti istemine ilişkindir.Dava, 27/01/2022 tarihinde —– Esas sayılı dosyasında açılmış, anılan Mahkemenin —–sayılı, 27/01/2022 tarihli kararı ile görevsizlik kararı verilmesi üzerine dosya Mahkememize 23/03/2023 tarihinde tevzi edilmiş ve işbu esas numarası üzerinden yargılamaya devam olunmuştur.—— Esas sayılı dosyası UYAP sisteminden celp edilmiştir.Taraflar arasındaki ticari ilişkiyi gösterir 2007 yılına ait BA-BS formları celp edilmiştir.6100 sayılı HMK Madde 222- 1)Mahkeme, ticari davalarda tarafların ticari defterlerinin ibrazına kendiliğinden veya taraflardan birinin talebi üzerine karar verebilir. (2)Ticari defterlerin, ticari davalarda delil olarak kabul edilebilmesi için, kanuna göre eksiksiz ve usulüne uygun olarak tutulmuş, açılış ve kapanış onayları yaptırılmış ve defter kayıtlarının birbirini doğrulamış olması şarttır. (3)İkinci fıkrada belirtilen şartlara uygun olarak tutulan ticari defter kayıtlarının sahibi ve halefleri lehine delil olarak kabul edilebilmesi için, diğer tarafın aynı şartlara uygun olarak tutulmuş ticari defterlerindeki kayıtların bunlara aykırı olmaması veya diğer tarafın ticari defterlerini ibraz etmemesi yahut defter kayıtlarının aksinin senet veya diğer kesin delillerle ispatlanmamış olması gerekir. Diğer tarafın ikinci fıkrada yazılan şartlara uygun olarak tutulan ticari defterlerinin, ilgili hususta hiçbir kayıt içermemesi hâlinde ticari defterler, sahibi lehine delil olarak kullanılamaz. Bu şartlara uygun olarak tutulan defterlerdeki sahibi lehine ve aleyhine olan kayıtlar birbirinden ayrılamaz.(4)Açılış veya kapanış onayları bulunmayan ve içerdiği kayıtlar birbirini doğrulamayan ticari defter kayıtları, sahibi aleyhine delil olur. (5)Taraflardan biri tacir olmasa dahi, tacir olan diğer tarafın ticari defterlerindeki kayıtları kabul edeceğini belirtir; ancak, karşı taraf defterlerini ibrazdan kaçınırsa, ibrazı talep eden taraf iddiasını ispat etmiş sayılır.6102 sayılı TTK Madde 64-(1)Her tacir, ticari defterleri tutmak ve defterlerinde, ticari işlemleriyle ticari işletmesinin iktisadi ve mali durumunu, borç ve alacak ilişkilerini ve her hesap dönemi içinde elde edilen neticeleri, bu Kanuna göre açıkça görülebilir bir şekilde ortaya koymak zorundadır. Defterler, üçüncü kişi uzmanlara, makul bir süre içinde yapacakları incelemede işletmenin faaliyetleri ve finansal durumu hakkında fikir verebilecek şekilde tutulur. İşletme faaliyetlerinin oluşumu ve gelişmesi defterlerden izlenebilmelidir.”(2)Tacir, işletmesiyle ilgili olarak gönderilmiş bulunan her türlü belgenin, fotokopi, karbonlu kopya, mikrofiş, bilgisayar kaydı veya benzer şekildeki bir kopyasını, yazılı, görsel veya elektronik ortamda saklamakla yükümlüdür. Madde 83- (1)Ticari uyuşmazlıklarda mahkeme, yabancı gerçek veya tüzel kişi bile olsalar, tarafların ticari defterlerinin ibrazına, resen veya taraflardan birinin istemi üzerine karar verebilir.” şeklinde düzenlenmiştir.Ticari defterler ve sahibi lehine delil olabilme koşulları, 6100 sayılı HMK madde 222 ve devamı ile 6102 sayılı TTK madde 64 ve devamında açıkça düzenlenmiştir. Tacirler, Türk Ticaret Kanunu’nun amir hükmü uyarınca ticari defter tutmak zorundadır. 6100 sayılı HMK. 222/1. Maddesi ve 6102 sayılı TTK 83/1. Madde uyarıca ticari uyuşmazlıklarda Mahkeme re’sen ya da taraflardan birinin istemi üzerine ticari defterlerin ibrazına karar verilebileceği hüküm altına alınmıştır. Anılan hükümler çerçevesinde değerlendirme yapıldığında; Tarafların tacir sıfatını taşıdıkları, uyuşmazlığın iki tarafın ticari işletmesinden kaynaklandığı, her iki tarafın da ticari defter tutmak zorunda olduğu anlaşılmıştır.Mahkememizin 27/12/2022 tarihli duruşma ara kararı ile 6100 sayılı HMK 222. Madde kapsamında taraflara 2007 yılına ait ticari defterlerini sunmaları için iki haftalık süre verilmiş, ticari defterler sunulduğunda ticari defterler üzerinde HMK 278/3 maddesi dikkate alınarak yerinde inceleme yetkisi Serbest Muhasebeci Mali Müşavir bilirkişiye verilmiş, SMMM bilirkişi ve makine mühendisi bilirkişi tarafların iddia ve savunmaları kapsamında varsa alacak ve borç kalemlerinin tespiti ve hesaplanması hususlarında rapor tanzim etmesine dair karar verilmiştir.Davacı vekilince, davacı şirket adresinin ” —— Mah. —— Sk No:—- ——” olduğu , davalı vekilince , davalıya ait defter kayıtlarının TTK’nın defter ve belgelerin saklama süresi olan 10 yılı aşması sebebi ile imha edildiği beyan edilmiş, Mahkememizce 16/02/2023 tarihli ara karar ile davacı şirket yönünden —— Asliye Ticaret Mahkemesine talimat yazılmasına, makine mühendisi bilirkişi yönünden inceleme yapılması hususunun ilerleyen aşamalarda değerlendirilmesine karar verilmiştir.Mahkememizce davacı yönünden uyuşmazlığa konu ticari yıllara ilişkin rapor tanzim edilmek üzere —— Asliye Ticaret Mahkemesine talimat yazılmış, —— talimat sayılı dosyası aracılığı ile SMMM bilirkişi —— tarafından tanzim edilen rapor dosyaya sunulmuştur. Sunulu raporda özetle;”… davacının yasal defterinden olan yasa gereği tutması zorunlu olduğu 2007 yılına ait olan yevmiye defterinde ihtilafa konu davalıdan satın almış olduğu İş makinesini yasal defterinde —— olarak kayıt etliği, ilgili fatura 10 yılı geçtiği için ibraz edilmediği…” belirtilmiştir.Tanzim edilen rapor taraf vekillerine tebliğ edilmiş, davacı vekilince rapora karşı beyan dilekçesi sunulmuştur.Mahkememizin 11/04/2023 tarihli celse ara kararı ile ek rapor tanzim edilmek üzere talimat Mahkemesi aracılığı ile dosya daha önce rapor sunan bilirkişiye tevdi edilmiş, tanzim edilen ek raporda özetle;”… Tetkik edilen bahse konu 2006 yılına ait olan davacıya ait yevmiye defterinin kapanış tasdiki 2007 yılında kapanış tasdikinin yasal sürede tasdikinin yapılmadığı kapanış tasdikinin bulunmadığı, yevmiye defterine alış ve satışları tek düzen hesap pilanına göre usülüne uygun olarak kayıt edildiği, yevmiye defteri usulüne göre uygun olarak işlendiği, ancak kapanış tasdikinin yapılmadığı…” belirtilmiştir.Tanzim edilen rapor taraf vekillerine tebliğ edilmiş, davacı vekilince ek rapora karşı beyan dilekçesi sunulmuştur.Davacı vekili Mahkememizin 20/06/2023 tarihli celsesinde;” bilirkişi raporuna karşı beyanlarımızı tekrar ederiz, davaya konu makinenin davacı adına davacının mülkiyetinde olduğunun tespitine karar verilmesini talep ederiz. Başka sunacağımız delil bulunmamaktadır.” şeklinde imzası tahtında beyanda bulunmuştur.Davalı vekili Mahkememizin 20/06/2023 tarihli celsesinde;” cevap dilekçemizi tekrar ederiz. Raporda görüleceği üzere davacı defterlerinde usuli eksiklik bulunmaktadır. Davanın reddini talep ederiz. Başkaca sunacağımız delilimiz bulunmamaktadır.” şeklinde imzası tahtında beyanda bulunmuştur.Tüm dosya kapsamından; Davacı tarafından —– cinsi iş makinesinin 2007 yılında davalıdan satın alındığını ileri sürülerek iş makinesinin davacıya ait olduğunun tespitine karar verilmesi istemiyle huzurdaki davanın açıldığı, davalı tarafından satım ilişkisi kabul edilmekle birlikte davaya konu iş makinesine ilişkin faturanın ve dayanak ticari defterlerin saklama yasal süresinin geçtiği ve davalıda bulunmadığını beyan ederek davanın reddinin talep edildiği, iddianın ileri sürülüş şekli dikkate alındığında iş makinelerinin tesciline ilişkin esaslar dahilinde düzenlenen yönetmelik koşullarının da somut olayda dikkate alınması gerektiği, talimat yoluyla incelenen davacı tarafa ait ticari defterlerin incelenmesi neticesinde bilirkişi tarafından sunulan kök ve ek rapor ile her ne kadar davaya konu iş makinesinin davacıya ait yasal defterinde —— olarak kayıt edildiği belirtilmiş ise de —— kaydı yapılan yevmiye defterinin kapanış tasdikinin bulunmadığından davacı lehine delil olarak kabulünün mümkün bulunmadığı gibi davaya konu iş makinesine ilişkin faturanın ibraz edilemediği, davacı vekili tarafından 20/06/2023 tarihli celsede sunacakları başkaca delil bulunmadığı beyan edilmekle ispat edilemeyen davanın reddine karar verilmesi gerektiği sonuç ve kanaatine varılmakla aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.

HÜKÜM: Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere;
1-)Davanın REDDİNE,
2-)Karar ve ilâm harcı olan 179,90-TL harçtan peşin alınan 288,90-TL harcın mahsubu ile bakiye 109,00-TL harcın kararın kesinleşmesini müteakip talep halinde davacıya iadesine,
3-)Davacı tarafından yapılan yargılama giderinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-)Davalı vekille temsil olunmakla karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca 9.200,00-TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya ödenmesine,
5-)Davalı tarafça yatırılan 11,50-TL vekalet harcının davacıdan tahsili ile davalıya ödenmesine,
6-)Kullanılmayan gider avansının kararın kesinleşmesini müteakip HMK madde 333/1 uyarınca yatıran tarafa iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde —– Bölge Adliye Mahkemesi’ne İstinaf Kanun yolu açık olmak üzere karar verildi.20/06/2023