Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 11. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/963 E. 2020/294 K. 28.09.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. İstanbul Anadolu 11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2019/963 Esas
KARAR NO: 2020/294
DAVA KONUSU : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali)
DAVA TARİHİ : 10/12/2019
KARAR TARİHİ : 28/09/2020
Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili ———- üzerinde bulunan bir otelde konaklamakta iken —————–tarihinde saat —- sıralarında otelden çıkış yapacağı esnada içerisinde; kimlik kartının, ehliyetinin, çeşitli banka kartlarının, ———- numaralı silah taşıma ruhsatının, ———- numaralı meskende silah bulundurma belgelerinin, – adet çekin bulunduğu siyah renkli cüzdanının üzerinde olmadığını fark ettiğini, söz konusu durum üzerine ——- tarihinde ———– gittiğini, ifade vererek şikayetçi olduğunu belirttiğini, —– tarihinde müvekkilden alacaklı olan tacirler ve arkadaşları müvekkilin yanına gittiğinde kendilerine vermesi gereken çek yapraklarının bulunmadığını anlamış ek ifade vermek için yine ———–gittiğini,
——– ait —çek numaralı, keşide tarihsiz, —- bedelli ———-tarafından keşide edilen;———- ait ———- çek numaralı, keşide tarihsiz, ——–bedelli ———- tarafından keşide edilen çeklerin 3. Kişilere ödenmemesi yönünde ihtiyati tedbir kararı, zayi olan çeklerin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Mahkememiz tarafından davacının tüm delilleri toplanmış ve yasa gereği yapılması gereken ilanlar usulüne ulygun olarak yapılmıştır.
Mahkememizde açılan işbu dava 6102 sayılı TTK’nın 818/g maddesi atfiyle TTK’nın 757 ila 763 ve 764/1 fıkraları gereğince açılan dava konusu çeklerin zayi nedeniyle iptali istemine ilişkindir.
Davacı tarafından, mahkememize verilen ——–tarihli dava dilekçesi ile;———–ait —-çek numaralı, keşide tarihsiz, ——— bedelli ———- tarafından keşide edilen; ——— ait —— çek numaralı, keşide tarihsiz, ——- bedelli ——— çeklerin ————– tarihinde —— bulunan bir otelde kaybetmek suretiyle zayi ettiğini, ——– tarihlerinde ———- beyanda bulunduğunu belirterek, çeklerle ilgili dava dilekçesinde her ne kadar yukarıda bahsi geçen ——– iki çekten bahsedilmiş ise de , davacının ——– günlü ilk beyanında çek yapraklarından ———-seri nolu çeklerin kaybolmak suretiyle zayi olduğunu beyan ettiğini, ancak iptal talebini yukarıda yazılı keşide tarihi bulunmayan çeklerle ilgili yaptığı anlaşılmaktadır.
Mahkememiz tarafından TTK 760,761 ve 762 maddesi gereğince usulüne uygun olarak çeki elinde bulunduranın mahkememize ilk ilanından itibaren – ay içerisinde mahkememize sunması için ——— ilan yapılarak, çeki bulanların veya hak sahibi olanların mahkememize sunmaları için süre verilmiş, ancak verilen süre içerisinde çekler dosyamıza sunulmamıştır.
Mahkememiz tarafından ——— yazılan müzekkereye ——-günlü yazıda —— seri nolu çeklerin keşidecisi ——-nolu ————yetkilisine davamızın davacısı ———olduğunu bildirmiş ve dava konusu çeklerin — tarihinde ——-ibraz edildiğini ve çeklerin ————i tarafından müşteriye teslim edildiğini, mahkememize bildirilmiştir. Aslında dava dilekçesinde keşide tarihi dışında dolu olduğu ifade edilen çek davacının ilk beyanında keşide edilecek çek yapraklarını zayi edildiği ifade edildiği görülmektedir.
Mahkememiz tarafından dava konusu çekin iptalini isteyen———- keşidecinin temsilcisi olup esasen , keşideci adına temsilci sıfatıyla çekler üzerindeyken kendinin herhangi bir şahsi hakkı olduğunu belgelendirmeksizin kaybettiği anlaşılmaktadır.
Bu nedenle , TTK 757-764 maddelerinde yer alan yasal düzenlemeye, yerleşik uygulamaya ve ilmi açıklamalara göre hesap sahibi ve çek keşidecisinin zayi nedeniyle iptal davası açma hakkı bulunmamaktadır. Zayi nedeniyle kıymetli evrakın iptalini isteme hakkı TTK.651 maddesi uyarınca hamile aittir. Kıymetli evrakta hakkın senede bağlı olması nedeniyle, senedin zayi olması halinde hak sahibine iptal kararı alarak, hakkını senetsiz olarak ileri sürme, ya da yeni bir kıymetli evrak tanzimini isteme olanağı tanınmak istenmiştir. (TTK.652)
6762 sayılı TTK.711. maddesinin 3.fıkrası 5838 sayılı kanunla———- tarihinden geçerli olarak yürürlükten kaldırıldığından ve 6102 sayılı TTK’nun 799.md. aynı yönde düzenleme bulunmadığından keşideci tarafından muhatabın ödemeden men edilmesi imkanı da kalmamıştır.
HMK 114/h. maddesi uyarınca davacının dava açmakta hukuki yararının bulunması dava şartıdır. Kıymetli evrakta hakkın senede bağlı olması nedeniyle senedin zayi edildiği durumlarda senede bağlı hakkın senetsiz de ileri sürülebilmesi için TTK 651 ve 652 maddelerinde hamile iptal davası açma hakkı getirtilmiştir. İptal kararı alan hamil hakkını senetsiz olarak ileri sürebilecek yada borçludan yeni bir senet tanzim edilmesini isteyebilecektir.
Bu nedenlerle, davacının yasal hamil değil , keşidecinin temsilcisi olduğu ve kendisinin şahsi hakkına dayalı olarak çekleri üzerinde bulundurduğunu ileri sürmediği anlaşılmakla , çek keşidesinin, çekin teşhis fonksiyonunu sağlamak için TTK 651 ve 652. Maddesindeki hakları kullanarak keşideciye müracaat etmesinden (kendi kendine) hukuki menfaati bulunmadığı mahkememizce benimsenmiş olup, dava konusu çeklerin keşide tarihinin bulunmadığı belirtilmiş ise de TTK 780. Maddesinde düzenlenmiş bulunan zorunlu unsurları içermeyen çek yapraklarının , tedavüle çıkarıldıktan sonra doldurulması mümkün ise de, davacının keşidecisi olduğu çeklerin dava devam ederken bankaya ibraz edilmiş olması ve davacının keşideci temsilcisi bulunmadığı dikkate alınarak, keşidecinin işbu çek iptali davası açmada hukuki menfaatinin bulunmadığı mahkememizce benimsenmiştir. Davada hukuki menfaat , dava şartı gerçekleşmediğinden davanın reddine dair aşağıdaki karar verilmiştir.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacının dava konusu ettiği çeklerin zorunlu çek unsurlarını taşımadığı ve çeklerin tedavüle çıkarıldığına ilişkin delil dosyaya sunulmadığı, davacının keşideci şirketin temsilcisi olduğu anlaşılmakla, dava konusu çeklere yönelik iptal koşulları oluşmadığından istemin REDDİNE,
2-Karar ve ilâm harcı olan olan 54,40-TL harçtan peşin alınan 44,40-TL harcın mahsubu ile bakiye 10-TL harcın davacıdan tahsili ile Hazineye İrat KAYDINA,
3-Yargılama giderinin davacı üzerinde BIRAKILMASINA,
4-Kullanılmayan gider avansının kararın kesinleşmesini müteakip HMK madde 333/1 uyarınca yatırana İADESİNE,
Dair; davacı vekilinin yüzüne karşı, işbu kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde ————- Hukuk Dairesinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 28/09/2020