Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2019/626 Esas
KARAR NO: 2020/541
DAVA : Menfi Tespit (Sigortadan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 07/11/2019
KARAR TARİHİ: 15/12/2020
Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit davasının yapılan açık yargılaması sonunda:
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA /TALEP :
Davacı vekilinin sunmuş olduğu dava dilekçesinde özetle; Müvekkili olan davacı şirketin nakliyesini yaptığı yüklemede zarar oluştuğundan bu zararın rücuen tazmin talebi ile ilgili ilamsız icra yapıldığını, müvekkili olan şirketin geç haberdar olması nedeni ile itiraz hakkını kaçırdığını, nakliye tesliminden — sonra gerçekleştirilip hasar tespiti yapıldığını ileri sürmüş, müvekkilinin davalı yana borçsuz olduğunun tespitine, yargılama gideri ile vekalet ücretinin karşı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP :
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Haksız ve yasal dayanaktan yoksun davanın reddine, yargılama gideri ile vekalet ücretinin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
—– dosyası celp edilmiştir.
Mahkememiz dosyasında bilirkişi heyetinden rapor aldırılmasına karar verilmiş ve sigorta eksperi —– tarafından tanzim edilen rapor Mahkememize sunulmuştur. Mahkememize sunulan bilirkişi müşterek raporunda özetle; — Dosyada mübrez —– tarihinde—- boşaltılmış depolama tesisinde yapılan denetimde;—– elde edilen sonuçlara dayanarak, taşıma esnasında sıcaklık şartlarının ihlal edildiğinin tespit edildiği, —- nakliye sürecinde maruz bırakılması gereken ideal sıcaklık değerinin — arasında değişmekte olduğu ancak nakliye sürecinde ortalama sıcaklık değerinin — olduğunun tespit edildiği, Bu sevkiyatta azami derecenin — aşıldığı, taşıma esnasında sıcaklık standartlarına uyulmamasının hasar meydana gelmesine neden olabildiği, malların ayrıştırılmasının öncesinde ve sonrasında gerçekleştirilen denetimlerin sonucunda—– evrelerine girmesi ve —- yumuşaması nedeniyle depolamaya ya da satışa uygun olmadığının tespit edildiği, Malların kalite düzeyinin düşük olmasının muhtemel nedeninin, taşıma sürecinde gereken sıcaklık seviyesine uyum sağlanmamış olması olduğu şeklinde yapılan tespitlerin rapor edildiği, ayrıca rapor ekinde —- renkli fotoğraflarda ürünlerin bir kısmının küflenmiş ve çürümüş olduğunun görüldüğü,—-çevirisinin yapıldığının görüldüğü, —- tarihinde yapılan —– davacı taşımacı tarafından taşınırken tüm seyir sırasında; dorse soğutucusunun ilk gün önce —dereceye düşmesi,—- dereceye düşmesi, aniden—dereceye düşmesi ve diğer günlerde — derece arasında seyrederek ortalama —- soğutma yapması nedeniyle —- bozulmasına sebep olduğu”,
-Zarar tespitinde; Hasar icmali tespit edilen tutarın —muafiyetin — tespit edilen hasar miktarının —– olarak tespit edildiği,
-Emtianın varış yerinde araçtan boşaltıldıktan sonra depolama tesisinde yapılan denetimde;‘’taşıma esnasında sıcaklık şartlarının ihlal edildiği, malların kalite düzeyinin düşük olmasının muhtemel nedeni, taşıma sürecinde gereken sıcaklık seviyesine gerekli uyum sağlanamamış olduğu, —–bulgularında ise;‘’emtianın davalı taşımacı tarafından tüm seyir esnasında dorse soğutucusunun farklı soğutma yapması nedeniyle —– emtiasının kısmen bozulmasına sebep olduğu,—- miktarı tespit edildiği,
-Hasarlanan emtia davacı şirkete ait — — olduğu, —– tespitlerinde çekici ve aracın davacı firmaya ait olduğu, yani hasarın davacı —- meydana geldiğinin belirtildiği,
——- Yönünden; Taşıyıcı taşıma işini kendisi ifa edebileceği gibi bu edimini, taşıma işini kendi nam ve hesabına yapacağı taşıma sözleşmesi ya da sözleşmeleri ile kısmen veya tamamen diğer taşıyıcı/taşımacılara bırakabilir. Bu durumda gönderene veya gönderilene karşı taşımayı taahhüt edene asıl-üst/akdi, taşıma işini kendisine bıraktığı taşıyıcı taşımacılara alt/fiili-müteakip taşıyıcılar adı verilmektedir. Türk Ticaret Kanunu Madde 888/3 hükmü çerçevesinde alt-fiili taşımacılar ile akdi taşıyıcı taşıma işinin yapılmasından müteselsilen ve müştereken sorumlu tutulmuşlardır. Uyuşmazlığa konu davada, dava dışı sigortalı firma taşıma işi için —– taşıyıcı yapılacak olan taşımanın organizasyonunu akdi olarak üstlendiği, navlun faturasının sigortalıya düzenlediği ve taşımayı davacı alt/fiili taşımacılara bıraktığı, bu durumda, navlun faturasını dava dışı sigortalıya düzenleyen —- asıl/akdi, taşımayı bıraktığı davacı—– firmasının alt/fiili taşıyıcı sıfatına haiz olduğu, meydana gelen kısmi hasar ve zıyaı da asıl sorumluluk davacı üzerinde olacak, ancak davalı —– sigortalısı karşısında asıl/akdi ve alt/fiili taşıyıcıların müteselsil sorumluluğu söz konusu olacağının Mahkeme’nin takdirinde olduğu,
-Taşıyıcının Sorumluluğu Yönünden; Dosya içeriğinde yer alan belgeler incelendiğinde —- —- tarafından düzenlenen —— muayene edildiği, zararlı organizmaları içermediği, şeklinde düzenlendiği ve ürünlerin alıcı ——— düzenlenerek ihracına izin verildiği , söz konusu ihraç ürünü, davacı taşıyıcının gönderen dava dışı sigortalıdan tam ve hasarsız teslim aldığı, dosya içeriğinde aksine herhangi bir bilgi ve belge bulunmadığı, ancak ürünün varış yerinde gönderilen-alıcısına—- meydana gelen hasara ilişkin varış yerinde düzenlenen eksper — hasarlı ürün renkli fotoğrafları ile—- göre, hukuken geçerli delil niteliği taşıdığı bilinen Ekspertiz Raporları dikkate alınmak suretiyle oluşan hasar zararında, davacı nakliyeci firmanın meydana gelen kısmi hasar-zıyaı da hata ve kusurlu bulunduğunun Mahkeme’nin takdirinde olduğu,
– —– Yönünden; Somut olayda ——- kombine taşıması olduğu, ancak söz konusu —- taşımasının ilk başlangıcında emtianın ———— indirilerek çekiciye bağlanmak suretiyle karayolu taşıması olarak devam ettiği ve emtianın yüklü olduğu kabın —– boşaltılmaksızın nihayetlendirilmiş olması nedeniyle, ‘’——- kapsamında olduğu, dolayısıyla uyuşmazlığa konu davada özellikle taşıyıcının sorumluluğu bakımından CMR Konvansiyonu hükümleri çerçevesinde değerlendirilmesi gerekeceği, —- CMR Konvansiyonu ve buna ek protokolü onaylayarak, bu sözleşmeye taraf olduğu, CMR Konvansiyonu’nun 1. maddesinde, yükleme ve teslim yerlerinin iki ayrı ülkede bulunması ve —— en az birinin akit ülke olması halinde; tarafların ikametgahına ve milliyetine bakılmaksızın, ücret karşılığında yüklerin karadan taşınmasına ilişkin bütün sözleşmelere CMR Konvansiyonu hükümlerinin uygulanacağının belirtildiği, somut olayda, taşıma işinin kara taşıma aracı ile yapılacağı öngörülmüş olmakla kara taşımasının olduğunun anlaşıldığı, davacı alt/fiili taşıyıcının—– arası tüm taşıma işleminin üstlenildiği hususunda taraflar arsında ihtilaf bulunmadığı, Kara taşımalarında yükleme ve teslim yerleri iki ayrı ülke olup; her iki ülke de akit ülke durumunda bulunmakla, uyuşmazlık CMR Konvansiyonu hükümleri kapsamında değerlendirileceği,
-6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu ve 4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanunu hükümleri yürürlükte ise de, uluslararası taşımalar için yürürlüğe giren ve bir iç hukuk kuralı haline gelen CMR Konvansiyonu’nun öncelikli olarak uygulanması gerekecek, ancak Konvansiyonda yer almayan bazı hükümler yönünden iç hukuk kuralları uygulama alanı bulacağının Mahkeme’nin takdirinde olduğu,
-CMR Konvansiyonu’nda öngörülen sorumluluk sistemine göre taşıyıcı eşyanın kendisi tarafından teslim alındığı tarih ile gönderilene teslim ettiği tarih arasında uğramış olduğu hasar ve ziyadan sorumludur (CMR m.17/1). Bu sorumluluktan kurtulmak isteyen taşıyıcı zararın kendisine talimat vermeye yetkili kişinin kusurundan, bu kişi tarafından verilen talimattan eşyadaki ayıptan ya da kaçınamayacağı ve sonuçlarını önleyemeyeceği bir olaydan doğduğunu ispatlamakla yükümlüdür.
CMR 17/2 ye göre ise, taşıyıcı kendi kusurundan kaynaklanmayan bir sebepten geldiğini ispat etmedikçe eşyaya gelen hasarı tazmin borcu altındadır. Bir başka değişle taşıyıcının kusurlu olduğu karine olarak kabul edilir.
-Somut olayda davacı alt/fiili taşıyıcı gönderen sigortalıdan —– yükü tam ve hasarsız aldığı, sefer başlangıcında her hangi bir ihtirazi kayıt veya itiraz olmaksızın taşımayı yönettiği, zararın taşıma sürecinde meydana geldiği ve CMR m.3 gereği davacı bu süreç için fiili taşıyıcı konumunda olduğu, davacı taşıyıcının ifa sorumlusu yardımcısı olan araç sürücüsü/sürücülerinin —- taşıdığı yük/ürünün bozulabilir nitelikte taze ——– emtiasının özelliğine göre taşıma esnasında farklı ısı uygulaması nedeniyle yükümlülüğünü yerine getirmeyerek —– uğradığı/uğrattığı ve zararın oluşumunda davacı taşıyıcının %100 oranında asli ve tam kusurlu olduğu kanaatine varıldığı,
Tazminat miktarının belirlenmesini düzenleyen CMR m.23 hükmüne göre;
‘’1. Bu Sözleşmenin hükümleri gereğince bir taşıyıcı, yükün kısmen veya tamamen kaybından dolayı tazminat ödemekle sorumlu tutulduğunda, bu tazminat yükün taşınmak üzere kabul edildiği yer ve zamandaki kıymetine göre hesaplanır.
2. Malın kıymeti, —– fiyatına göre saptanır. Eğer böyle bir fiyat yoksa, geçerli piyasa fiyatlarına göre bir tespit yapılır. Eğer ne—– geçerli piyasa fiyatı mevcutsa tespit, aynı cins ve kalitedeki malların normal kıymetine göre yapılır.
3. Tazminat, noksan olan brüt ağırlığın beher kilogramı için——- ağırlığında —- altın franktır.’’
CMR m.25 hükmüne göre ise:
‘’ 1. Hasar durumunda taşımacı, yükün madde 23 paragraf 1,2 ve 4 gereğince değerine göre hesaplanmış kıyn-metten düşme karşılığı bedeli öder.
2. Ancak tazminat şu miktarı aşamaz. Eğer gönderilen yükün bir kısmı hasara uğramışsa eksilen kısım için ödenmesi gereken miktar.’’
CMR 23. Maddenin açık hükmü nedeniyle, hasara uğrayan emtianın taşıyıcıya teslim edildiği tarihte ——- satış bedelinin esas alınması gerektiği, Dosya kapsamında Ekspertiz Raporuna göre, emtianın toplamda—- miktarında olduğu, davalı sigortacının TTK m. 1472 gereği sigortalıya ödeme tutarı ile sınırlı halefiyete hak kazandığı ve rücuen tazmin talep edebileceğinin Mahkemenin takdirinde olduğu,
-Hasar Kaynaklı Zararda Taşıyıcının Sınırlı Sorumluluğu ve Gerçek Hasar Tazminat Mukayesesi ile Hasara Uğrayan Eşyanın Değeri Yönünden ; Tazminat Miktarı ve Sınırlı Sorumluluk Hesabı, Taşıyıcı CMR m.23/3 gereği brüt kg başına —- sorumlu olduğu gözetildiğinde davacı taşıyıcının sorumlu olacağı tazminat tavanının —- hesaplandığı, Davalının sigortacı olduğu ve ödemesi tarihinde sınırlı sorumluluk testini yapılmasının gerektiği değerlendirildiğinde; —-gözetildiğinde; davalının CMR m.23/3 gözetilerek rücu edebileceği tazminatın azami — olarak hesaplandığı, davalı sigortacının —- zarar bedeli ödediği, bu nedenle davalının ödediği tazminat sorumluluk alanı içerisinde kaldığı, davalının dava konusu alacağını—– para birimi üzerinden talep ettiği, her ne kadar CMR m.27 de uygulanacak faiz oranı %5 olarak belirtilmiş ise de —- kapsamında yabancı para üzerinden talepler de — oranı uygulanmamakta,—- cinsinden taleplerde ise ulusal hukukta geçerli olan faiz oranları tatbik edilmekte olduğu,
-Sigorta yönünden inceleme ve değerlendirme; Bahse konu emtianın, dava dışı —- firması tarafından dava dışı —- no.lu fatura ile gönderilmek üzere —- —yüklenerek sevkedilen —- alıcıya gönderilen —- emtiası olduğu,—- —- indirilen emtianın —– tamamlandıktan sonra, emtiaların —- plakalı —- ile alıcı firmanın deposuna getirildiği, emtialar depoya indirilmeye başlandığında emtialarda çürüme ve küflenmeler olduğu görülerek—- tarihinde survey raporu düzenlendiği, yapılan—– sınıf dışı olduğu, taşıma sırasında ——derecede soğutma yapması sonucu dorse içindeki taze —- emtiasının bozulmuş olduğu ve ilgili emteayı taşıyan —– firmasına %100 rücu imkanı olduğu kanaatine varıldığı, yapılan evrak incelemesinde, ilgili poliçye ilişkin en az —-, en fazla police teminat bedelinin —- nispetinde muafiyet bulunduğunun sabit olduğu, ilgili poliçe teminat bedelinin — olduğu ,o halde ilgili bedelin — en az muafiyet bedelinin— kalmasından ötürü muafiyet bedelinin—— olması gerektiği, iddia, savunma, toplanan deliller ve tüm dosya kapsamı üzerinde yapılan inceleme sonucunda, yukarıda arz ve izah edilen hususlar doğrultusunda, dava konusu somut olayda ;CMR Konvansiyonu hükümlerinin uygulama alanı bulacağı, davacının alt/fiili taşıyıcı sıfatıyla üstlenilen taşımada meydana gelen hasar sebebiyle CMR m.25 atfı, CMR m.17/1 gereğince nihai sorumlu olduğunun değerlendirilerek %100 oranında kusurlu olacağının kanaat olunduğu, davalı tarafça tanzim edilen gerçek zararın CMR m.23/3 gereği hesaplanan sınırlı sorumluluk miktarının altında olduğu gözetilerek —-tazminat aslını dava konusu edebileceği, dava dışı sigortalı satıcının emtia fatura bedeli, yine dava dışı alıcının kabulünde olduğu gözetildiğinde, davalı tarafından ödendiği belirtilen—- zararın kadri marufunda olduğunun değerlendirildiği, ilgili poliçe kapsamında ödenen tutarın tamamının davalı———– edilebileceği …” belirtilmiştir.
Davalı –dava dışı şirkete ait —– emtiayı nakliye sırasında olası zarar ve ziyana karşı sigortaladığı, emtianın dava dışı—– satıldığı, emtianın —– taşınmasının davalı şirket tarafından alt/fiili taşıyıcı sıfatıyla gerçekleştirildiği, nakliye sırasında taşınan —— bozulduğu, davalı şirketin sigortalısının zararını poliçe kapsamında tazmin ettiği, davalı—– şirketi tarafından sigortalısına ödenen sigorta bedelinin rücûen tazmini için icra takibi başlatıldığı, devamında takibin kesinleştiği, kesinleşen takip neticesinde davacı tarafından davalı—– borçlu olmadığının tespiti talepli huzurdaki davanın ikame edildiği, davalı şirketin sigortaladığı emtianın bozulması, çürümesi ve küflenmesinde davacı alt taşıyıcı – nakliye şirketinin kusurlu olduğu, nakliye aracının emtianın cinsine uygun sıcaklık değerlerini sağlayamadığı, bu şekilde emtianın zarar gördüğü, hasarın meydana gelmesinde davacı fiili taşıyıcının kusurlu olduğu, davalı —– hasar bedelini sigortalısına ödediğinde TTK. uyarınca sigortalısının haklarına halef olacağı, böylelikle işbu dosyadaki davacı nakliye şirketine rücû edebileceği, dosyada mübrez bilirkişi müşterek raporu, ekspertiz raporu, poliçeler, emtia faturaları, denetim raporları, konşimento, ödeme dekontları, tüm bilgi ve belgeler dosya içeriği ile birlikte kül halinde düşünülüp değerlendirildiğinde; huzurdaki uyuşmazlıkta TTK. ve CMR. hükümlerinin uygulanacağı, davacı taşıyıcının alt/ fiili taşıyıcı sıfatıyla meydana gelen hasarda tam kusurlu olduğu, davalı — tazmin ettiği zararın sınırlı sorumluluk miktarının altında bulunduğu, —-davalı şirketçe rücûen tazminat davasına konu edilebileceği, böylelikle davacı nakliye şirketinin sigorta şirketi tarafından açılan rücûen tazminat davasında davalı sıfatını haiz olacağı, sigorta şirketinin sigortalısının uğradığı ve karşıladığı zararı davacıdan talep edebileceği, hâlböyleyken davacının davalı —- borçlu olduğu, açıklanan sebeplerle işbu menfi tespit talebinin hukuka uygun olmadığı sonuç ve kanaatine varılmakla davanın reddine dair aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere;
1-)Davanın REDDİNE,
2-)Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nun 18/A-(13) maddesi ve Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Yönetmeliğinin 26/2 maddeleri ile Arabuluculuk Asgari Ücret Tarifesi uyarınca —- bütçesinden ödenen 1.320-TL arabuluculuk ücretinin davacıdan tahsili ile Hazineye Gelir Kaydına,
3-)Alınması gereken 54,40-TL karar ve ilâm harcının peşin alınan 731,87-TL harçtan mahsubu ile bakiye 677,47-TL harcın kararın kesinleşmesini müteakip talep halinde davacıya iadesine,
4-)Davalı vekille temsil olunmakla karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi Genel Hükümler madde 13/1 ve A.A.Ü.T. uyarınca 6.371,22-TL vekâlet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya ödenmesine,
5-)Davacı tarafından yapılan masrafların davacı üzerinde bırakılmasına,
6-)Davalı tarafça ödenen 6,40-TL vekâlet harcının davacıdan tahsili ile davalıya ödenmesine,
7-)Kullanılmayan gider avansının kararın kesinleşmesini müteakip HMK. m. 333/1 uyarınca yatıran tarafa iadesine,
Dair, davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde —– Adliye Mahkemesi’ne İstinaf Kanun yolu açık olmak üzere karar verildi.15/12/2020