Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/1107 Esas
KARAR NO : 2021/845

DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ : 25/12/2019
KARAR TARİHİ : 25/11/2021

Mahkememizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ;
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili adına kayıtlı—- işlettiği ticari işletmede — arasında — adresinde faaliyet gösterdiğini, Ticari işletmesinin işleteni … olduğunu, .— işletmenin kapanış işlemleri yaparak —- tarihinde—- geldiğini, depoda ..—- devretmeden önceki —- defterleri, alış ve satış faturaları, irsaliyeler, —— gider faturalarının zayi olduğunu, aynı adreste mevcut olan —- ortağının — olduğunda —— verilerek —- işlemlerinin yapıldığını, gerekli tutanaklar tutulduğunu, davacının talebi üzerine ——- tarihinde tebliğ edildiğini belirterek, ——— yıllarına ait ticari defter,belge ve kayıtların zayi olduğuna dair zayi belgesi isteme zarureti doğduğu için bu davayı açtıklarını beyan ederek, zayi belgesinin verilmesini karar verilmesini talep ve dava etmiş, bu talebini duruşmada tekrar etmiştir.
Tarafa tebligat yapılarak taraf teşkili sağlanmıştır.
DAVANIN VE ÇEKİŞMELİ KONULARIN TESPİTİ, DELİLLER, DELİLLERİN TARTIŞILMASI VE DEĞERLENDİRİLMESİ, HUKUKİ NEDENLER VE SONUÇ:
Davanın ve çekişmeli konuların tespiti: Dava, zayi belgesi verilmesi istemine ilişkindir.
Ön inceleme duruşmasında, uyuşmazlığın; —— işlettiği iddia ettiği ———– işletme defterleri ile bu yıllara ait ——- deposunda meydana gelen—- netecesinde zayi olduğunun tespiti ve zayi olduğuna ilişkin zayi belgesi isteminden ibaret olduğu” noktalarında toplandığı tespit edildi.
Dosya tüm delillerin ibrazından sonra konusunda uzman teknik bilirkişiye tevdi edilmiş, teknik bilirkişi ayrıntılı raporunda;
1-Zayi belgesi talebinde bulunan davacının tacir vasfı taşıdığı,
2-Zayi belgesi talebi su baskını olayının öğrenildiği tarihten itibaren on beş günlük süre içerisinde yapıldığı,
3-Davacı hakkında——— —- incelemesi,defter ve belge istenmesi durumunun mevcut olmadığı,
4-Defter ve belgelerin su baskını nedeniyle zayi olması ve zayi talebinin ilgili yasaya uygun olduğu sonucuna varıldığı bildirir rapor ibraz etmiştir.
DELİLLER
*Hasar Dosyası
*—– müzekkere cevabı
*——-müzekkere cevabı
*——- müzekkere cevabı
*Bilirkişi raporu
*Tüm dosya kapsamı
Davacı tanığı—–kendisinin davacıdan — devir aldığını, davacının davaya konu ettiği— defterleri alış satış faturaları, irsaliyeler vb. evraklar işletmenin deposunda saklandığını, —- baskını meydana geldiğini, deponun altından geçen boru patlayınca işletme deposu su altında kaldığını, kendisinin ertesi gün işe gittiğinde gördüğünü, hemen —— haber verdiklerini, kendisinin olduğu döneme ait faturaların—-çalıştığı yerde bulunduğunu beyan etmiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE
Dava, TTK’nun 82/7. maddesi gereğince zayi belgesi verilmesi istemine ilişkindir.
[“…TTK’nın 82/7. maddesi gereğince “Tacir, ticari defterlerini,—– aldığı mektupları —, gönderdiği —- kayıtlara esas olan belgeleri, sınıflandırılmış şekilde saklamakla yükümlüdür.”
TTK’nın 82/3. maddesinde ise” — —sayılan bu belgelerin, — görüntü veya — saklanmasına da öngörülen koşullarla izin verilmiştir” denilmektedir.
Aynı Kanun’un 64/2. maddesinde ise “——- gönderilmiş olan her tür — ——– yükümlüdür.” denilerek, böylece, söz konusu belgeleri, yazılı olarak saklama—- diğer imkânları ile saklama da kabul edilmiştir.
Saklama süresi 10 yıl olup sürenin başlangıcı—- belirtilmiştir (TTK m.82/5-6). Defter ve belgelerin saklanması yükümü, gerçek kişi tacirlerde ticaretin terk edilmesinden sonra sürdüğü gibi, tacirin ölümü halinde— devam eder. ————- veya—- ermesi durumlarında, defter ve belgeler Sulh Hukuk Mahkemesince saklanır (TTK m.82/8).
Saklanması gereken defter ve belgeler, saklama süresi içinde, yangın, deprem, su baskını gibi bir afet veya hırsızlıktan dolayı zayi olursa, tacirin (ölmüşse mirasçılarının), durumu öğrendikten itibaren —- olduğu yerdeki mahkemeye başvurarak zayi belgesi alması gerekir. Kanun’da “isteyebilirler” denmiş ise de bu bir zorunluluk niteliğindedir. Zayi belgesi için açılan dava, çekişmesiz yargı işidir (TTK m.82/7). …” (T.C. ———–
Davacının TTK madde 82/7 hükmünden yararlanabilmesi için; bir taraftan defterlerin, fatura ve diğer belgelerin korunması amacı ile gereken dikkat ve özeni göstermiş bulunması, diğer taraftan da defterlerin, faturaların kayıp/çalınmış olmasının onun iradesi dışında elinde olmayan bir neden ile meydana gelmiş olması zorunludur.
——- nedenin dayandığı olayların defter ve belgelerin yok olması veya elden çıkması sonucunu doğuracak— olup olmadığı araştırılmalı ve irade dışında defter ve —- tamamen veya kısmen kaybı yahut yok olması sonucu oluştuğunda mücbir neden kabul edilmelidir.
Davacının ——- zorunda olduğu, ticari defter,—- muayyen ve güvenli yerlerde muhafaza etmesi gerekirken, nedeni ne olursa olsun ticari defterlerin güvenli bir yerde bulundurulmaması, davacının özen görevini yerine getirmediğini, bu yönde gereken duyarlılığı göstermediğini ve kusurlu olduğunu göstermektedir.
Tüm dosya içeriği kül halinde düşünülüp değerlendirildiğinde; 11.11.2019 tarihinde işyerinin deposunda su baskını meydana geldiğini, depoda ….——devretmeden önceki —- yıllarına ait işletme ——- faturalarının zayi olduğunu, aynı adreste mevcut olan şirket ortağının baskını olduğunda ——- tahliye işlemlerinin yapıldığını, zayi belgesi verilmesini talep etmiştir. Davacı, ticari defter ve —- yükümlülüğüne aykırı hareket etmiş, Türk Ticaret Kanunu m. 18/2 uyarınca —- davrandığını kanıtlayacak delil göstermemiştir. Dava konusu defterler ve faturanın, davacı tacirin gereken dikkat ve özeni göstermediğinden zayi edildiği, bahse konu olan ticari defterlerin davacının özensiz ve ilgisiz kusuru sebebiyle zayi edildiği sonuç ve kanaatine varılmıştır. Hukuk düzeninde kimse kendi kusurundan yararlanamayacağından; davanın reddine dair aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacı ….—- tacir gibi davranma özen ve yükümlülüğü yerine getirmediği anlaşıldığından DAVANIN REDDİNE,
2-Karar tarihinde alınması gerekli 59,30 TL harcın, davacı tarafından yatırılan 44,40 TL harçtan mahsubu ile kalan 14,90TL harcın davacıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
3-Yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına, kalan ve kullanılmayan gider avansının artan kısmın karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içinde Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.