Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. İstanbul Anadolu 10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2023/948
KARAR NO : 2024/3
DAVA : Tazminat (Sözleşmeden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 28/12/2023
KARAR TARİHİ : 03/01/2024
Mahkememize tevzi edilen dava dilekçesi mahkememiz esasının yukarıda belirtilen sırasına kaydedilip incelendi
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dilekçesinde özetle;
Müvekkil şirket, ulusal ve uluslararası kapsamda sac faaliyeti yürütmekte olup sektöründe her geçen gün büyüyen adından sıklıkla söz ettiren firmalardan birisidir. Müvekkil şirket tarafından üretilen ürünler hem ülkemiz iç pazarına hem de yurtdışında birçok farklı ülkeye satılmakta, ticaretinin büyük bir kısmını ihracat kapsamaktadır. Müvekkil şirket dava dışı üçüncü şahıs—- (Bundan böyle kısaca —- olarak anılacaktır.)—–menşeili firma ile 15.09.2021 tarihli Tedarik sözleşmesi yapmıştır. Söz konusu sözleşmede yüklenilen malları teslim borcu müvekkil şirketçe yerine getirilmesi için davalılardan—–. İle taşıma işlerinin yapılmasına aracılık etmek üzere anlaşılmış, ilgili şirket tarafından da navlun işlerinin yapılması için —– Şirketiyle anlaşma sağlanmıştır. Söz konusu taşıma işini davalılardan —–. Tarafından yapılmıştır. Taraflar arasında sözleşme uyarınca detayları belirtilen ve toplam ihracat bedeli 528.339,51 Euro olan ihracat için müvekkil şirket sözleşme konusu malları hazırlayıp alıcı firmaya ihracat işlemlerini yürütmek için—–ile anlaşmış, ithalatçı —- bankası olan—– Tarafından —— açılmıştır. Müvekkil şirket söz konusu malları limanda gemiye teslim etmiş ve ihracat bedelinin tahsili için de ihracat vesaikini ithalatçının bankasına gönderilmesi amacıyla —–teslim etmiştir. Böylelikle —tahtında tüm işlemleri tamamlamıştır. Tarafalar arasındaki sözleşme hükümleri de incelendiğinde görüleceği üzere teslim şekli— olduğundan müvekkil malları gemiye teslim etmekle sorumluluğunu yerine getirmiş olmaktadır. Mallar teslim limanı —– gelmiş, malları teslim almak için de alıcının konişmentonun aslını —– bankadan alarak taşıyan—- teslim etmesi gerekirken, orijinal konişmento ibraz edilmeksizin taşıyan tarafından mallar alıcı şirket olan —– teslim edilmiştir. Alıcı tarafından orijinal konişmento teslim edilmediği gibi müvekkil şirket tarafından taşıyana malların teslimine dair bir talimat da verilmemiştir. Müvekkil şirket tarafından konişmento relaese de edilmemiştir. Taşıyan davalı şirket ——, açıkça sözleşme ve hukuka aykırı olarak malları teslim etmiştir. İhracat konusu malların bu şekilde hukuka aykırı olarak teslim edilmesi sonrası Müvekkil şirket ödeme vadesi geldiğinde görüşmeler yapmış ancak alıcı tarafından ödeme alınamamıştır. Gerek davalı —- gerekse diğer davalı—– acentesi ile iletişimler kurulmuş, —–acentenin hata yaptığını, bu hatanın da onlar tarafından kabul edildiği ifade edilmiştir. Müvekkil şirket bedelin tahsili için sürekli görüşmeler yapmış, davalı taraflarca da görüşmelerin devam ettiği şeklinde cevaplar alınmıştır. Alıcı firma—— tarafından söz konusu bu ihracat için —– dışında açık hesap olarak 342.491,28 Euro Gönderilmiştir. Kalan bedel ise ödenmemiştir. Müvekkilce söz konusu ihracatın —– tahtında olduğu —- olarak işlem yapılması ve kalan ihracat bedelinin de vadesi geçmiş olduğundan usule uygun şekilde ödenmesi gerektiği alıcı firmaya iletilmiştir. Müvekkil şirket malların konişmento aslı ibraz edilmeden teslim edilemeyeceğini, malların tesliminden tamamen taşıyanların sorumlu olduğunu davalılara iletmiş ancak davalılarca bu zarar karşılanmamıştır. İthalatçı alıcı firmanın bankası ise —–referanslı, —– referanslı 528.339,51 Euro tutarındaki —- vesaikinin kendi müşterisi olan alıcı —–talimatları doğrultusunda müvekkil şirkete geri gönderim talimat vermiş, müvekkil şirketin bankası ise —-bankaca iade edilen orijinal konişmento ve diğer vesaikleri kendi bankasından teslim almıştır. TTK hükümleri uyarınca taşıma işinin yapan davalılar sözleşme ve kanun hükümlerine uygun hareket etmek zorundadır. Konişmento alıcının malları varış limanında taşıyıcıdan teslim alabilmesini sağlayan, malların mülkiyet belgesidir. Türk Ticaret Kanunu m. 1230- (1)” Konişmentonun meşru hamili, eşyayı teslim almaya yetkilidir. (2) Konişmento birden çok nüsha olarak düzenlenmişse, eşya, tek nüshanın meşru hamiline teslim edilir.
” demektedir. Söz konusu hüküm gereğince konişmentosuz mal teslimi mümkün değildir. Müvekkil davalıların bu hukuka aykırı olarak mal teslim etmelerinden dolayı müvekkil şirket bedelini alamadığı mallar sebebiyle zarara uğramıştır. Söz konusu zararın davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile müvekkile ödenmesine karar verilmesi gerekmektedir. Zira davalılar, haksız olarak malları teslim etmeseydi müvekkil zarara uğramış olmayacaktı. Davalı şirketler hakkında müvekkil şirketin uğramış olduğu zararın tazmini bakımından Ticari Dava Şartı Arabuluculuğa başvuru yapılmış olup yapılan görüşme sonrasında süreç anlaşmama ile sonuçlanmıştır. —–dosya numaralı Arabuluculuk Son oturum tutanağı işbu dilekçe ekinde sunulmuştur. ” denmiştir
DAVANIN HUKUKİ NİTELİĞİ ve GEREKÇE:
Dava, taşıyıcının sözleşmeye aykırı teslimi sebebiyle oluşan zararın tahsili istemine ilişkindir.
6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu(TTK)’nun 4/1. maddesine göre, her iki tarafın da ticari işletmesiyle ilgili hususlardan doğan hukuk davaları ticari dava sayılır. TTK’nın 5/1. Maddesine göre de, aksine hüküm bulunmadıkça, dava olunan şeyin değerine veya tutarına bakılmaksızın tüm ticari davalara asliye ticaret mahkemesi bakmakla görevlidir. Ancak TTK’nın 5/2. Maddesinde ise, bir yerde ticaret davalarına bakan birden çok asliye ticaret mahkemesi varsa, iş durumunun gerekli kıldığı yerlerde Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulunca, asliye ticaret mahkemelerinden biri veya birkaçı münhasıran bu Kanundan ve diğer kanunlardan doğan deniz ticaretine ve deniz sigortalarına ilişkin hukuk davalarına bakmakla görevlendirilebileceği düzenlenmiştir.
6103 Sayılı Kanunun 8. maddesi gereğince HSK’ca —-İlinde 6102 Sayılı TTK’nun Denizcilik Kitabından kaynaklanan uyuşmazlıkları görmek üzere görevli özel yetkili —- Denizcilik İhtisas Mahkemesi belirlenmiştir. Bu durumda, 01.07.2012 tarihinden sonra 6102 Sayılı Kanunun Deniz Ticaret Kitabından doğan uyuşmazlıklar ticari dava sayılacak, ticari davalar ise 6102 sayılı TTK’nun 5. maddesi gereğince ihtisas mahkemesi olan Denizcilik İhtisas Mahkemesince görülecektir.
Yargıtay—–HD.—– Sayılı ilamında”….Somut olayda dava konusu taşıma, deniz yoluyla gerçekleştirilmiştir. Uyuşmazlık, TTK.’nun “Deniz Ticareti” başlıklı 4 ncü kitabındaki 893 ve onu izleyen maddelerde düzenlenen hükümler dikkate alınarak çözümlenecektir. Dolayısıyla görevli mahkeme, Denizcilik İhtisas Mahkemesidir.” bu tür davalarda görevli mahkemenin deniz ihtisas mahkemesi olduğunu belirtmiştir. ( Bkz. Yargıtay—- HD. —-,Yargıtay—-HD. —-Sayılı ilamı, —-. HD. —– Sayılı ilamı,)
Dava, davalının taşıma sözleşmesine aykırı olarak emtiayı —— teslim limanında sözleşmeye aykırı olarak hem orijinal konişmento ibraz edilmeksizin hemde alıcı şirkete teslim etmesi sonucu doğan zarardan dolayı kusurlu olması nedeniyle açılmış olup bu haliyle uyuşmazlık deniz ticaretine ilişkindir. Dolayısıyla deniz ticaretine ilişkin bir uyuşmazlıktan kaynaklanan eldeki bu davada asliye ticaret mahkemesi değil, deniz ihtisas mahkemesi görevlidir. Asliye ticaret mahkemesi ile deniz ihtisas mahkemesi arasındaki ilişki görev ilişkisi olup HMK’nın 114/1-c maddesine göre dava şartlarından olan mahkemenin görevli olması davanın her aşamasında mahkemece kendiliğinden(HMK m. 115/1)nazara alınır. Açıklanan gerekçe nedeni ile davacı tarafından davalı aleyhine açılan iş bu davanın mahkememizin görevsizliği nedeniyle; HMK 115-2 md uyarınca dava şartı noksanlığından usulden reddine, karar kesinleştiğinde ve talep halinde dosyanın görevli denizcilik ihtisas davalarına bakmaya görevli —- Asliye Ticaret Mahkemesine gönderilmek üzere Hukuk Mahkemeleri Tevzi Bürosuna gönderilmesine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Mahkememizin GÖREVSİZLİĞİ NEDENİYLE USULDEN REDDİNE, Mahkememizin GÖREVSİZLİĞİNE,
2-HMK 20. Maddesi uyarınca kararın kesinleşme tarihinden, İstinaf yoluna başvurulması halinde bu başvurunun reddi kararının tebliğ tarihinden itibaren taraflardan birinin 2 hafta içerisinde mahkememize başvurması halinde dosyanın görevli ——Asliye Ticaret Mahkemesine GÖNDERİLMESİNE, aksi taktirde mahkememizce Resen davanın açılmamış sayılmasına karar verileceğinin İHTARINA,
3-HMK 331/2. Maddesi uyarınca yargılama giderleri hakkında görevli mahkemece KARAR VERİLMESİNE,
4-Görevsizlik kararının kesinleşmesinden itibaren iki (2) hafta içerisinde dava dosyasının görevli mahkemeye gönderilmesi için taraflardan biri tarafından başvuruda bulunulmadığı takdirde, mahkememizce dosyanın re’sen ele alınarak, 6100 Sayılı HMK’nın 20/1. maddesi gereğince davanın AÇILMAMIŞ SAYILMASINA karar verilmesine, harç, yargılama gideri, vekalet ücreti, gider avansı vd hususların talep halinde, 6100 Sayılı HMK’nın 331/2. ve 331/2. maddesi gereğince mahkememizce hüküm altına ALINMASINA,
Dair; gerekçeli mahkeme kararının taraflara tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde istinaf yolu açık olduğuna dair tarafların yokluğunda tensiben verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.