Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 10. Asliye Ticaret Mahkemesi 2023/79 E. 2023/668 K. 18.07.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2023/79
KARAR NO : 2023/668

DAVA : Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 24/10/2022
KARAR TARİHİ : 18/07/2023

Mahkememize tevzi edilen dava dilekçesi mahkememiz esasının yukarıda belirtilen sırasına kaydedilip incelendi

DAVA: Davacı vekili 24/10/2022 harç tarihli dava dilekçesinde özetle; Davacılar vekili dava dilekçesi ile müvekkillerinin hurdacılık işi ile uğraşması sebebiyle dava konusu senetin tanzim tarihinden önce hırdavat satın aldığını, bu satın aldıkları hırdavat karşılığında ise davaya konu 180.000,00TL değerinde senet imzalandığını, davalı yan tarafından satın alınan hırdavat karşılığında ise fatura keseceğini söylediği fakat fatura kesilmediğini, istenmesi üzerine şirketin kapattığını başka bir şirket üzerinde fatura keseceğini söyleyerek müvekkillerini oyaladığını, müvekkili tarafından 18/07/2022 vade tarihli senet borcuna karşılık 06/06/2022 tarihinde —aracılığıyla davalı …’in 20.000,00TL ödeme yaptığını, müvekkili …; —- isimli şahsa aracın satışını gerçekleştirdiğini, bu satış neticesinde müvekkilinin aracını sattığı —isimli şahıs araç bedeli karşılığında araç satış sözleşmesiyle aynı gün olan 06/06/2022 tarihinde davalı …’in hesabına 210.000,00 TL ödeme gerçekleştirdiğini, araç satışı sözleşmesinde davalı …’in tanık olduğunu, yani aracın; davalıya olan borç için satıldığını ve paranın kendisine gönderileceğini bildiğini, ancak buna rağmen davalının bu para bana hayır için geldi, aracı alan —- bana bağış yaptı dediğini, müvekkillerinin —-soy adı benzerliğinden başka bir yakınlığı olmadığını, müvekkilinin senet borcunu ödemesine ve ödemenin gerçekleşmiş olmasına rağmen davalının senedi teslim etmediğini ve müvekkilini oyalayarak vade tarihi itibariyle icra takibi başlattığını, müvekkilleri aleyhine başlatılan icra takibindeki borçlu olmadıklarına karar verilmesini talep etmiştir.

CEVAP: Davalı … vekili cevap dilekçesinde özetle; a.Taraflar arasında 17.05.2022 tarihinde imzalanan bono ile davacı taraf müvekkil …’e 18.07.2022 tarihinde 180.000,00 TL ödeme taahhüdünde bulunmuştur. Bonoda belirtilen borç 18.07.2022 ödeme tarihinde ödenmemiş, bunun üzerine 19.07.2022 tarihinde —-. İcra Md.lüğü —-Esas sayılı dosyada icra takibi başlatılmıştır. b.Davacı taraf 03.08.2022 tarihinde —–İcra Hukuk Mahkemesinin —- Esas,—-Karar sayılı dosyasında icra takibine, borca, faize ve faiz başlangıç tarihine itirazlarını kapsayan dava açmıştır. Açılan bu dava Mahkemenin 01.11.2022 tarihli gerekçeli kararı ile reddedilmiş, karara karşı davacı taraf istinaf yoluna başvurmuş olup dosya halen—- Bölge Adliye Mahkemesinde istinaf incelemesindedir. c.Davacının —–İcra Hukuk Mahkemesinin —-Esas, —-Karar sayılı dosyasında icra takibinin iptaline yönelik davası henüz karar aşamasına geçmeden önce 24.10.2022 tarihinde bu dava açılmış, görevsizlik kararı ile Sayın Mahkemeye gönderilmiştir. d.Her iki davanın tarafları, konuları ve davacı talepleri aynıdır. Aynı mahiyette olan, davacının aynı taleplerini içeren ve aynı hukuki sonuca yönelik olan iki ayrı dava nedeniyle öncelikle derdestlik itirazında bulunmaktayız. 3.Cevaplarımız ve esasa ilişkin beyanlarımız: a. Davacı taraf dava dilekçesinde bononun düzenlenmesine, imzaya, yetkiye, bonoda yer alan borç miktarına yönelik herhangi bir itirazda bulunmamıştır. Dava dilekçesinde davalıdan hırdavat satın aldıklarını, alınan hırdavat bedeline karşılık 180.000,00 TL’lik senet imzaladıklarını beyan, ikrar ve kabul etmişlerdir. a.Bono mahiyeti itibariyle kayıtsız, şartsız para borcu ikrarı içermekte olup kambiyo vasfı bulunmaktadır. Senet içeriğinde yer alan borca itiraz edilmesi halinde bu itirazın senetle veya kesin delille ispatı şarttır. Hukuk Muhakemeleri Kanunu 201.madde gereğince; yazılı bir belgeye (senede) bağlanmış olan her çeşit iddiaya karşı ileri sürülen hususların tanıkla ispatı da mümkün değildir. Borcun olmadığının veya itfa veya imhal edildiğinin resmi veya imzası ikrar edilmiş bir belge ile ispat külfeti borçluya aittir. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 14.05.2014 tarihli ve —-sayılı kararı ile 13.07.2005 tarihli ve—- sayılı kararı ve bu yöndeki çok sayıda emsal kararı ve ile bu yöndedir. c. Davacı vekili dilekçesinde bono bedeline yönelik iki farklı ödeme işleminden bahsederek bono bedeline mahsuben 230.000 TL ödendiğini iddia etmiş ise de bu iddiası tümden gerçek dışıdır. Davacı taraf bono bedeline mahsuben davalı müvekkile herhangi bir ödemede bulunmamıştır. d. Davacı taraf İcra Hukuk Mahkemesindeki dava dilekçesinde ise bono bedeline mahsuben 06.06.2022 tarihinde 20.000,00 TL ödeme yapıldığı, bu miktar düşülmeksizin bono bedelinin tamamı üzerinden takip yapılmasının hukuka aykırı olduğu iddia edilmiş, her iki davada birbiri ile çelişkili beyan ve iddialarda bulunmuştur. Davacı tarafın her iki davadaki iddia ve beyanı doğru değildir, icra takibine konu bono alacağı ile ilgisi yoktur, ödeme dekontlarında dava konusu bono bedeline istinaden ödeme yapıldığını gösteren herhangi bir kayıt da bulunmamaktadır. e. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 16.04.2019 tarihli ve —-sayılı emsal kararında açıkça belirtildiği üzere ; bono bedelinin ödendiğine ilişkin iddia ve beyan edilen dekontların açıklama kısmında takibe konu bono bedelinin ödendiğine ilişkin bilginin bulunmaması halinde bu dekontlardaki ödemelerin dikkate alınması hukuken mümkün değildir. f.Yukarıda da belirttiğimiz üzere bono mahiyeti itibariyle kayıtsız, şartsız para borcu ikrarı içermekte olup borcun olmadığının veya itfa veya imhal edildiğinin resmi veya imzası ikrar edilmiş bir belge ile ispat külfeti borçluya aittir. g. Bono sebebiyle borçlu bulunulmadığının tespiti davalarında yazılı belgede (bono) yer alan her çeşit iddianın senetle veya kesin delille ispatı şarttır. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu 201.madde gereğince; yazılı bir belgeye (senede) bağlanmış olan her çeşit iddiaya karşı ileri sürülen hususların tanıkla ispatı da mümkün değildir. Bu nedenle davacının tanık dinletme talebine muvafakatimiz bulunmamaktadır. h. Açılmış olan bu dava haksızdır, davacı taraf kötü niyetlidir, bu nedenle davanın reddinin yanı sıra davacı taraftan %20 oranında kötü niyet tazminatı da talep etmekteyiz.” denmiştir.

DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava kambiyo senedine dayalı —-.İcra Müdürlüğünün—-. Sayılı takip dosyasına ilişkin davacının borçlu olmadığı iddiası nedeniyle açılan menfi tespit davasıdır.İspat yükünü düzenleyen 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (HMK) 190.maddesine göre “ (1) İspat yükü, kanunda özel bir düzenleme bulunmadıkça, iddia edilen vakıaya bağlanan hukuki sonuçtan kendi lehine hak çıkaran tarafa aittir.
(2) Kanuni bir karineye dayanan taraf, sadece karinenin temelini oluşturan vakıaya ilişkin ispat yükü altındadır. Kanunda öngörülen istisnalar dışında, karşı taraf, kanuni karinenin aksini ispat edebilir.”Senetle ispat kuralı 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’ nda (HMK) 201. maddede yer almıştır. Buna göre, senede bağlı her çeşit iddiaya karşı ileri sürülen, senedin hüküm ve kuvvetini ortadan kaldıracak veya azaltacak nitelikte bulunan hukuki işlemlerin kanunda belirtilen miktardan az bir miktarda olsa bile tanıkla ispat edilemeyecektir.
Kural olarak menfi tespit davalarında ispat yükü davalı olan alacaklıdadır. Ancak bu kuralın bazı istisnaları bulunmaktadır. Örneğin menfi tespit davasında takibe konu kambiyo senedinin bedelsizliğini ileri süren davacı olan borçlu bu iddiasını ispat ile mükelleftir.Bono, bağımsız borç ikrarını içeren bir senettir. Bu nedenle bir illete bağlı olması gerekmez ve kural olarak ispat yükü senedin bedelsiz olduğunu ileri süren tarafa aittir.Bonoda malen kaydı bulunması bononun kambiyo senedi vasfını etkilemese de bono sebebe bağlanmış yani talil edilmiş olmaktadır.Buna göre bononun bir mal teslimi yahut iş karşılığında verildiği karine olarak kabul edilmektedir.Malen kaydı bulunan bonolarda kural olarak alacaklının malı teslim ettiği kabul edilmekle birlikte borçlunun (eldeki dosyada davacının ) ödemeyi ispat etmesi gerekmektedir.
Yukarıda belirtilen açıklamalar ışığında ispat yükü, bononun bedelsiz kaldığını dile getiren davacı borçlu üzerindedir.6100 sayılı HMK’nın 201.maddesi uyarınca ispat yükü üzerinde olan davacı, iddiasını ancak yazılı delillerle kanıtlayabilecektir. Ancak davacının dosyaya iddiasını kanıtlayacak herhangi bir yazılı delil sunmadığı görülmüştür. Davalı vekilinin tanık dinletme talebine muvafakatlerinin bulunmadığını bildirmesi nedeniyle davacının tanık dinletme talebi reddolunmuştur.Menfi tespit talebinde bulunan davacının isticvap ve yemin teklif etmesi üzerine davalı asile isticvap davetiyesi çıkarılmış ve davalı asil 18/07/2023 tarihli duruşmada hazır bulunarak isticvap olunmuş sonrasında ise davacının yemin teklif ettiği hususlarda yemini eda etmiştir.
Yukarıda belirtilen gerekçeler ışığında davacının borçlu bulunmadığını yazılı delille ispat edememesi, yemin teklifi üzerine davalı asilin 18/07/2023 tarihli duruşmada yemini eda etmesi hususları göz önüne alınarak davanın reddine karar verilmiştir. Davacının menfi tespit talebinin kötü niyetli olduğuna ilişkin dosyada delil bulunmaması ve tedbir kararının fiilen uygulanmamış olması nedeniyle kötü niyet tazminatına hükmedilmemiştir.

Hüküm; Ayrıntısı ve yasal gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın reddine,
2-Kötü niyet tazminatı talebinin reddine,
3- Peşin alınan 2.512,41 TL harçtan, alınması gerekli 269,80 TL peşin harcın düşümü ile geri kalan 2.242,61‬ TL harcın karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
3-Yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına ,
4-Davacı tarafça peşin yatırılmış olan gider avansından artan kısmın, karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
5-Davalı kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T’ye göre 31.000,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
Dair; Gerekçeli mahkeme kararının taraflara tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde istinaf yolu açık olduğuna dair davacı ve davalı vekilinin yüzüne karşı verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.