Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO: 2023/443 Esas
KARAR NO: 2023/1015

DAVA: Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız))

DAVA TARİHİ: 22/06/2023

KARAR TARİHİ: 07/12/2023

Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,

GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:Davacı vekili tarafından verilen dava dilekçesinde özetle
; Müvekkili —— şirketi , alacağına mahsuben dava dışı ——– ——– şirketi ——-şubesine ait ——- IBAN numaralı hesabına bağlı 29/03/2010 keşide tarihli ——– sıra numaralı 10.000,00 TL bedelli ve 29/03/2010 keşide tarihli ——— sıra numaralı 10.000,00 TL bedelli olmak üzere 2 adet çek aldığını, 29/03/2010 keşide tarihli ——— sıra numaralı 10.000 TL bedelli çek 29.03.2010 tarihinde, 29/03/2010 keşide tarihli ——— sıra numaralı 10.000 TL bedelli çek için ise 27.04.2010 tarihinde müvekkili tarafından ilgili bankaya ibraz edilmesi üzerine karşılıksızdır işlemi yapıldığını, söz konusu çekler daha sonraki bir tarihte müvekkili tarafından haricen tahsil edildiğini, çekten kaynaklı bir alacağın artık mevcut olmadığını ancak çek asıllarının kaybolduğunu, davaya konu çekler tahsil edilmiş olmasına rağmen, çeki eline geçiren kişinin, çek karşılığını bankadan tahsil etmesi veya çeki işletmesi tehlikesi halen söz konusu olup hem müvekkil hem keşideci için resmi işlemlerde problemlere sebep olduğunu, açıklanan ve mahkememizce re’sen dikkate alınacak tüm nedenlerle, müvekkilinin ileride telafisi imkansız zararlara uğramasının önlenmesi bakımından elinden iradesi dışında çıkan, ——- şirketi ———- şubesine ait ——– IBAN numaralı hesabına bağlı 29/03/2010 keşide tarihli ——— sıra numaralı 10.000 TL bedelli ve 29/03/2010 keşide tarihli ——— sıra numaralı 10.000 TL bedelli çeklerin ödenmesinin engellenmesi için öncelikle ödeme yasağı konulması yönünde teminatsız tedbir kararı verilmesine, kararın muhatap bankalara bildirilmesine, ——- şirketi ——– şubesine ait ——– IBAN numaralı hesabına bağlı 29/03/2010 keşide tarihli ——— sıra numaralı 10.000 TL bedelli ve 29/03/2010 keşide tarihli ——– sıra numaralı 10.000 TL bedelli çeklerin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

DELİLLER:Dava konusu çekler ile ilgili ——— 22/08/2023 – 31/08/2023 ve 08/09/2023 tarihli nüshalarında ilanların yapıldığı görüldü.

DAVANIN HUKUKİ NİTELİĞİ ve GEREKÇE:
Dava; hasımsız olarak açılan rıza dışı elden çıkma (zayi) nedenine dayalı çek iptali istemine ilişkindir.
Benzer konuya ilişkin ——– sayılı ilamında; “Zayi nedeniyle çek iptali davasını, meşru hamil açabilecektir. Davacı vekili de dava dilekçesinde keşidecisi dava dışı şirket, lehdarı müvekkili olan çekin ciro yoluyla devredildiğini, hamilin süresinde bankaya ibrazında çeke karşılıksız işlemi yapıldığını, çekin ters ciro yoluyla yine müvekkiline iade edildiğini, müvekkilinin çek bedelini keşideciden haricen tahsil ettiğini, bedeli tahsil edilmiş çekin keşidecisine iade edilmeden zayi olduğunu belirterek zayi nedeniyle iptalini talep etmiştir. Davacının sunduğu belgelere göre davacı ilgili çekte lehdar olup, çekin meşru hamili olduğunu ileri sürdüğünden aktif husumete sahiptir. Mahkemenin kararı hatalı olmuştur.Dosyada bulunan banka cevabi yazısından ve çek örneğinden çekin keşideci tarafından keşide edilerek lehdar davacıya verildiği, lehdarın cirosu ve sonraki cirantaların cirosu ile en son dava dışı ——— firmasına verildiği, bu firma tarafından süresinde bankaya ibrazında karşılığının bulunmadığı şerhi ile hamil ——– firmasına teslim edildiği, çekin ters ciro yoluyla lehdar olan davalıya iade edildiği, iddiaya göre de çekin lehdar elinde iken zayi olduğu anlaşılmaktadır. Esasen hasımsız olarak açılan bu davada iptal talebinde bulunan şahsın ispat etmesi gereken husus zilyedi bulunduğu çekin rizası hilafına elinden çıkmasıdır. Ancak, iptal davasında kesin ispat aranmayıp çekin kaybolduğunun “kuvvetle muhtemel” olduğunu göstermesi yeterlidir . Davacı, çeklerin lehtarı ve hamili olduğu ileri sürerek iptalini talep ettiği çeke dair bilgileri mahkemeye bildirmiştir. Davacının daha fazlasını ispata zorlanması, zayi nedeniyle çek iptali hükümlerinin uygulanmasını imkânsız hale getirecektir.Davacı da çekin zilyedi olduğunu mevcut delillerle yaklaşık olarak ispatlamıştır. Yine çekin elinde iken kaybolduğunu ileri sürmektedir. Mahkemece de gerekli yasal ilanlar yapılmış olup süresi içinde çekin mahkemeye ibrazına ilişkin bir bilgi bulunmamaktadır. Buna göre yasal ilanların yapıldığı ve ilan süresi içinde ilgili çekin mahkemeye ibraz edilmediği anlaşılmakla davanın kabulü ile zayi nedeniyle ilgili çekin iptaline karar verilmesi gerekirken, usul ve yasaya aykırı olarak aktif husumet yokluğu nedeniyle usulden davanın reddine karar verilmesi hatalı olmuştur.” şeklinde gerekçelere yer verildiği görülmüştür.Tüm dosya kapsamına göre; Dava konusu çeklerin muhatap bankaya ibraz edilmediği gibi yasal ilanlara rağmen mahkememize de ibraz edilmediği, dava konusu çeklerin hamili bulunduğu sırada davacı tarafça kaybedildiği; bu nedenle davacının işbu davayı açmakta hukuki yararı bulunduğu anlaşılmakla dava konusu çekin iptaline karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis olunmuştur.

HÜKÜM:Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1——- şirketi ——– şubesine ait ——- IBAN numaralı hesabına bağlı 29/03/2010 keşide tarihli ——— sıra numaralı 10.000 TL bedelli çek hakkında mahkememize zayi nedeniyle çek hakkında zayi nedeniyle İPTALİNE,
2——- şirketi ——- şubesine ait ——— IBAN numaralı hesabına bağlı 29/03/2010 keşide tarihli ———- sıra numaralı 10.000 TL bedelli çek hakkında mahkememize zayi nedeniyle çek hakkında zayi nedeniyle İPTALİNE,
3-Mahkememizce dava konusu çekler hakkında verilen ödemeden men kararının hüküm ile birlikte kaldırılmasına,
4-İlgili bankaya ödemeden men şerhinin kaldırılması yönünde yazı yazılmasına,
5-Alınması gereken 269,85 TL maktu karar ve ilam harcının dava açılırken peşin olarak alınan 179,90 TL harçtan mahsubu ile bakiye 89,95‬ TL’nin davacıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
6-Davacının yaptığı yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
7-Davacı tarafından yatırılan teminatın ve gider avansından artan kısmın HMK. 333.maddesi gereğince karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatırana veya ahzu kabza yetkili vekiline iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içerisinde ——- Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 07/12/2023