Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2023/336 Esas
KARAR NO:2023/453
DAVA: Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız))
DAVA TARİHİ:10/05/2023
KARAR TARİHİ:11/05/2023

Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,

GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:Davacı vekili dava dilekçesinde özetle;Müvekkilİ —–numaralı çek koçanının —-boş olan çek yaprağını hiçbir işlem yapılmaksızın boş çek yaprağını kayıp (zayi) etmiştir. Yine aynı bankanın —— konulmuş, bu çek karşılığı ödenmiş, müvekkile işbu icra dairesince — seri numaralı çek yaprağı iade edilmiş ancak bahse konu —- numaralı çek yaprağı da fiziken kaybolmuştur.Yine aynı bankanın —- çek banka hükmüyle ödenmiş, çek yaprağı banka tarafından iade edilmiş ancak müvekkili zilyet olduğu işbu —— numaralı çek yaprağını da fiziken kaybetmiştir. Müvekkil banka şubesine yeniden çek koçanı almak için uğradığında, bankaca önceki çek yapraklarının zayi olduğuna dair bir mahkeme kararının olması gerektiği kendisine söylenmiştir. Açıklanan nedenlerle ve duruşmalarda belli olacak durumlar neticesinde; haklı davamızın kabulü ile müvekkilin zilyet olarak elinde bulundurduğu —— seri numaralı çek yapraklarının zayi nedeniyle iptaline karar verilmesini talep etmiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :
Dava, hukuki niteliği itibariyle zayi nedeniyle çek iptali istemine ilişkindir.
Rızası olmaksızın elinden kıymetli evrakı çıkan lehdar iptal davası açabilir. Davacı asilin dava dilekçesindeki açıklamalara göre, zayi nedeniyle iptali istenen çekin, imzalı olduğu ve keşidecinin uhdesindeki iken kaybolduğunun iddia edildiği anlaşılmaktadır. Kıymetli evrakta hakkın senede bağlı olması nedeniyle, senedin zayi edildiği durumlarda, senede bağlı hakkın senetsiz de ileri sürülebilmesi için TTK’nın 651.ve 652. maddelerinde hamile iptal davası açma hakkı getirilmiştir. İptal kararı alan hamil, hakkını senetsiz olarak ileri sürebilecek ya da borçludan yeni bir senet tanzim edilmesini isteyebilecektir. Bu davayı açma hakkı hamile aittir. Somut olayda, davacı çekin yetkili hamili olmayıp, senede bağlı bir hakkı bulunmadığı dava dilekçesindeki anlatımlarla sabittir. Bu tür bir talep, ancak senede bağlı bir hakkı bulunan, ancak senedin zayi olması nedeniyle bu hakkını ileri süremeyen yetkili hamil tarafından ileri sürülebilir. ——-
Nitekim, zayi nedeniyle açılan iptal davasında, öncelikle zayi edildiği bildirilen evrakın kıymetli evrak niteliğini taşıması, kıymetli evrakın davacının kendi iradesi dışında elinden çıkması ve zayi edilen kıymetli evrakın kimin elinde olduğunun bilinmemesi ve zayi edildiği bildirilen kıymetli evrakta hak hamili olması gerekmektedir.
(Talebin boş çek yaprağına ilişkin olduğu ve buna ilişkin çek hesabının talep edene ait olduğu talep edenin kabulündedir. Boş çek yaprağı TTK’nın 780. Maddesi kapsamında çek niteliğinde olmadığı gibi kambiyo senedi vasfında da değildir. Dolayısıyla boş çek yaprağı hakkında iptale ilişkin TTK’nın 757 vd. maddelerinin uygulanma olanağı yoktur. Bu halde çek hesabı sahibinin, boş çek yapraklarının iptaline karar verilmesini talep etmesi mümkün değildir. ——–
Davacı tarafından zayi edildiğini bildirdiği çeklere keşideci sıfatıyla yer aldığı, keşidecinin zayi nedeniyle iptal davası açma hakkının olmadığı, kaldı ki zayi edildiği iddia edilen belgelerden boş çekin T.T.Knun 780.madde hükümlerinde belirtilen unsurları içermediğinden kıymetli evrak niteliğinde bulunmadıkları anlaşıldığından, davanın dava şartı yokluğu nedeniyle usulden reddine karar verilmiştir.

Hüküm; Ayrıntısı ve yasal gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın aktif husumet ve hukuki yarar yokluğu nedeni ile dava şartı yokluğu nedeniyle USULDEN REDDİNE,
2-Peşin alınmış olan harcın Hazineye gelir kaydı ile başkaca harç alınmasına YER OLMADIĞINA,
3-Yargılama giderlerinin davacı üzerinde BIRAKILMASINA,
4-Kararın bir örneğinin davacıya tebliğe çıkarılmasına, masrafın avanstan karşılanmasına,
5-Davacı tarafça peşin yatırılmış olan gider avansından artan kısmın, karar kesinleştiğinde davacıya İADESİNE,
Dair, davacı vekilinin yokluğunda, gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içerisinde ——–Adliye Mahkemesine istinaf yasa yolu açık olmak üzere dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu karar verildi. 11/05/2023