Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. İstanbul Anadolu 10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2022/378
KARAR NO:2022/591

DAVA:Ticari Şirket (Bilgi Alma Ve İnceleme Hakkı İhlali)
DAVA TARİHİ:25/05/2022
KARAR TARİHİ:05/10/2022
Mahkememizde görülmekte olan Ticari Şirket (Bilgi Alma Ve İnceleme Hakkı İhlali) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkillerinin —- paya sahip oldukları davalı şirketin —payının ise müvekkili —-uhdesinde bulunduğu, müvekkili—- davalı şirketin kurucu ortağı olup şirketin kuruluşundan itibaren yönetim kurulu başkan yardımcılığı görevini üstlenmiş ise de davalı şirketin—- yılına ilişkin —-yılında yapılan genel kurul toplantısında haksız bir şekilde yönetim kurulu üyeliğinden azledildiği, müvekkilinin haksız bir şekilde yönetim kurulundan azledilmesiyle hakim ortak —- davalı şirketin yönetim kurulu başkan yardımcılığına, şirketi birlikte kurduğu kurucu emektar ortak ve — pay sahibi olan müvekkili —yerine —- pay sahibi olan kızı—-layık gördüğü, müvekkillerinin bu süreç sonrası şirketlerden tamamen dışlandığı ve şirket iş ve işlemlerine yabancılaştırıldığı, azınlık pay sahipliği olmaları itibariyle türlü kılıflarla en temel haklarının ihlaline maruz bırakıldıkları, bundan da öte vicdanları sızlatan türlü hukuka aykırı muamelelere maruz bırakıldıklarını; davalı şirketin —-hesap dönemine ilişkin—-tarihli genel kurul toplantısı davetiyelerinin müvekkillerine —- tarihinde iadeli taahhütlü posta ile gönderildiği, müvekkillerinin genel kurul öncesi şirket merkezinde hazır bulundurulan faaliyet raporu, finansal tablolar (bilanço ve gelir tablosu) ile kar dağıtım teklif metnini —- tarihinde teslim aldıklarını; müvekkillerinin kendilerine verilen evraklar üzerinden incelemelerini yaparak —-yevmiye numaralı ihtarnamesiyle icra edilecek olağan genel kurul toplantısına ilişkin beyan ve taleplerini sunmuş ve ayrıca TTK’nın 437. maddesine istinaden bilgi alma ve inceleme haklarını kullandıkları, —- olan toplantı tarihinde müvekkillerinin, vekilleri vasıtası ile hazır bulundukları, toplantı açılmadan önce —pay sahibi ve —-söz aldığı, yukarıda bahsettikleri ihtarnamedeki sorulara hazırlık yapmaya başladıkları söyleyerek daha sağlıklı bir bilgi verme gerekçesiyle ilave süreye ihtiyaç duyduklarını ifade ettikleri, bunun üzerine ise —-Genel Kurul Toplantılarının Usul ve Esasları ile Bu Toplantılarda —- Temsilcileri Hakkında Yönetmelik madde 28/2 maddesindeki “Kanun ve esas sözleşmeye uygun olarak çağırılmış genel kurul toplantısı ancak gündeme geçilmeden önce ve genel kurul tarafından alınacak bir karar ile ertelenebilir.” hükmü uyarınca toplantının —- ay sonraya bırakılmasını oylamaya sunmayı talep ettikleri, —- vekillerinin ise eğer ki toplantı— ay gibi bir süre ile ertelenecekse —- yılına ilişkin transfer fiyatlandırması raporları, —– yılına ilişkin kurumlar belgesi beyannameleri ve eki evrakların tesis edileceği tarihten sonraki bir tarih olmak üzere ve ayrıca davalı şirket kar payının müvekkillerinin tek geçim kaynağı olduğu hususu da göz önünde bulundurularak dağıtılmasının teklif edilen kar payının bir kısmının kar payına mahsuben dağıtılması kaydı ile ertelenmesini kabul edeceklerini beyan ettikleri, bu hususun kabule şayan olmayan hukuki açıklamalar doğrultusunda kabul edilmeyerek —olağan genel kurul toplantısının ertelenmesinin müvekkillerini olumsuz oylarına karşılık oy çokluğu ile kabul edildiği ve müvekkillerinin çoğunluk gücünün kötüye kullanılması suretiyle kasten kar payından uzun bir müddet daha mahrum bırakıldıkları, toplantının sırf müvekkillerini maddi anlamda köşeye sıkıştırmak adına erteletildiğini; müvekkillerinin—-yevmiye numarası ile Yönetim Kuruluna gönderilmek üzere ihtarname gönderdikleri ve gündeme madde eklenmesini gerekçeleri ile birlikte ihtaren bildirdikleri, ihtarnamenin —-tarihinde muhatabın —- adresine ulaştığı ve—-tarihinde okunduğunu; davalı şirket yönetim kurulu başkanı — yevmiye numaralı ihtarnamesi ile —-tarihinde gündeme madde eklenmesi talebine ilişkin ihtarlarına cevap vererek; “Yargıtay’ın yerleşik içtihadı ile doktrinde kabul gördüğü üzere erteleme üzerine yapılan genel kurul toplantısı önceki toplantının devamı niteliğinde olduğundan ve müvekkillerin gündeme madde eklenmesine ilişkin talepleri ilk toplantıdan sonraki bir tarihte gönderildiğinden ilk toplantının gündeminde olmayan hususların ikinci toplantı gündemine eklenmesi talebinin ancak genel kurulca karara bağlanabileceği.” ifade edildiği ve ikinci toplantıya aynı gündem ile pay sahiplerinin çağrılacağının ihtar edildiğini, daha sonra davalı şirkete karşı gündeme madde eklenmesi istemli dava açıldığı,—-Esas sayılı dosyasında halen derdest olduğu, —- tarihine duruşma günü verildiği, davalı şirketin iştirak ettiği —ünvanlı şirketlere karşı da aynı talepli davalar ikame edilerek davalarının kabul edildiğini; daha sonra yönetim kurulu başkanının — tarihinde— Yevmiye numaralı ihtarnamesiyle,—yevmiye numaralı ihtarnamemizdeki sorulara kısmi olarak cevap verdiğini; ilan edildiği üzere müvekkillerinin—-tarihinde davalı şirketin olağan genel kurul toplantısının yapılacağı ilan edilen yerde vekilleri vasıtasıyla hazır bulundukları, ancak müvekkillerinin TTK 437. maddesi kapsamında pay sahiplerine tanınan en temel hak olan bilgi alma ve inceleme hakkının kendilerine kullandırtılmadığından işbu davayı açma zaruretlerinin hasıl olduğunu; talepleri üzerine, —- ve—– belirlenmesi konusunda gündem eklemesinin oybirliğiyle kabul edildiği, akabinde, müvekkillerinin şirketin yönetim kurulu başkan ve üyeleriyle yakın ilişkilerinin bulunması sebebiyle yıllardır objektifliğine, şeffaflığına ve güvenirliğine itiraz ettiği, yönetim kurulu başkan ve üyelerinin rekabet yasağına aykırı olarak kurdukları —- Şirketi’nin bile bağımsız denetim firmasının ortağı —-tarafından raporlanan—- davalı şirketin ihtiyari olarak—-seçilmesine müvekkillerinin olumsuz oyları ile oy çokluğuyla karar verildiği ve —-şirketin ihtiyari —– olarak atandığını; Davalı şirketin —- tarihli olağan —- toplantısının—- numaralı gündem maddesinde ise, geçen yıl alınan mezkur karar gereği herhangi bir bağımsız denetim yapılıp yapılmadığı taraflarınca bilinmediği, bağımsız denetim raporu hakkında faaliyet raporu ve finansal tablolarda bilgi yer almadığı açıklanarak bağımsız denetim raporunun taraflarına verilmesinin talep edildiği, ancak toplantıda sadece genel-geçer bir ifade kullanılmak suretiyle—- tamamlandığı dile getirildiği ancak rapora ve taleplerine ilişkin hiçbir açıklamada bulunulmadığı, bu noktada taraflarınca şerh düşüldüğünü, dilekçeleri ekinde sundukları — toplantı tutanağında bu durumun görülebileceğini; davalı şirketin —iştirak ettiği, anılan şirketlerin zorunlu bağımsız denetime tabi olup yıllardır süren itirazlarına rağmen — tarafından denetlendiğini, — raporunu müvekkillerine sunmadıklarını belirterek; her türlü dava ve talep hakları saklı kalması kaydıyla haklı davalarının kabulünü, huzurdaki davadaki taleplerinin mahiyeti itibari ile acele işlerden olması nedeni ile duruşma açılmaksızın dosya üzerinden karar verilmesini, davalı şirketin yapıldığı iddia edilen—-yılına ait ihtiyari — raporu ile transfer fiyatlandırması raporları ve —— beyannamelerinin müvekkillerine sunulması taleplerinin mahkeme vasıtası ile sağlanmasını, müvekkili pay sahiplerinin bilgi alma ve inceleme hakkını kullandığı hususlara ilişkin olarak hakkın yerine getirilerek istenilen bilgi ve belgelerin taraflarına sunulmasını, yargılama giderleri ve her türlü masraf ve ücreti vekaletin ileride yönetim kurulu üyelerine rücu edilmek üzere karşı tarafa tahmiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacıların bilgi alma ve inceleme haklarının kısıtlandığı ve sair iddialarının kabulü anlamına gelmemekle birlikte—yılına ilişkin ihtiyari — beyannamesi ve eklerini işbu dilekçenin ekinde sunduklarını, davacıların iddia ettiğinin aksine — tarihli olağan genel kurul toplantısı, — beyannamesinin davacılara verilebilmesi için ertelenmediği, davacı — toplantıya katılan vekillerinden yeminli —beyannamesi dönemindeki iş yoğunluğundan dolayı genel kurulun — tarihinden sonra yapılmasını önermesi üzerine davacı—diğer vekilinin genel kurulun—tarihleri arasındaki bir tarihte yapılmak üzere ertelenmesini talep ettiği ve genel kurulca bu yönde karar alındığı, bu karar doğrultusunda— yılına ilişkin –Olağan genel kurul toplantısının — tarihinde yapıldığı, davacılar tarafından talep edilen transfer fiyatlandırması raporunun ise müvekkili şirketin yasal olarak düzenlemesi gereken bir rapor olmadığından mahkemeye sunulamadığını; — yayımlanan— sayılı “Transfer Fiyatlandırması Yoluyla Örtülü Kazanç Dağıtımı Hakkında Karar”ın “Belgelendirme” başlıklı 19. maddesinin 4. fıkrasına göre mükelleflerin yıllık transfer fiyatlandırması raporu hazırlamak zorunda oldukları, müvekkili şirketin—hesap döneminde yapmış olduğu işlemlerin, dilekçelerinde belirttikleri durumlardan herhangi birine girmediğinden yıllık transfer fiyatlandırma raporu hazırlanma yükümlülüğünün bulunmadığı, —- beyannamesinin eklerinde “Transfer Fiyatlandırması Kapsamındaki İlişkili Kişilere İlişkin Bilgiler”, “İlişkili Kişilerle Gerçekleştirilen Transfer Fiyatlandırmasına İlişkin İşlemler” ve “Transfer Fiyatlandırmasına Konu Olan İşlemlerde Kullanılan Yönetimler” başlıklı bölümlerde transfer fiyatlandırmasına konu işlemler hakkında gerekli bilgilerin sunulduğu, davacılar tarafından müvekkiline keşide edilen — tarih —- yevmiye numaralı ihtarname ile sorulan sorulara müvekkili tarafından —tarihinde —yevmiye numarasıyla gönderilen ihbarnamede ayrıntılı ve gerçeğe uygun olarak cevap verildiği, davacılar tarafından keşide edilen ihtarname ile işbu davaya konu ihtiyari bağımsız denetim raporu, transfer fiyatlandırması raporu ve —-beyannamesi hakkında herhangi bir soru sorulmadığı gibi, bu belgelerin kendilerine ibraz edilmesinin de talep edilmediği, bahse konu — yevmiye numaralı ihtarnamenin huzurda görülen dava konusu ile bir ilgisinin bulunmadığını; fazlaya ve saire ilişkin her türlü talep ve dava hakları saklı kalmak ve davacıların iddialarını kabul ettikleri anlamına gelmemesi kaydı ile usul ve yasaya aykırı davanın reddini, yargılama gideri ile avukatlık ücretinin davacılara yükletilmesine
karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Taraflar arasındaki uyuşmazlık davalı şirketin— tarihinde icra edilen genel kurul toplantısında ve öncesinde — ihtar ile davalıya başvurarak bilgi edinme hakkı kapsamında şirkete başvuru yapan davacıların şirket genel kurul toplantısının— numaralı gündem maddesinin görüşülmesi esnasında sordukları sorulara yanıt alamadıkları, bilgi edinme hakları kapsamında davacılara bu hakkın kullandırılıp kullandırılmadığına ilişkindir.
6102 sayılı TTK’nın 437. Maddesi ” (1) Finansal tablolar, konsolide finansal tablolar, yönetim kurulunun yıllık faaliyet raporu, denetleme raporları ve yönetim kurulunun kâr dağıtım önerisi, genel kurulun toplantısından —gün önce, şirketin merkez ve şubelerinde, pay sahiplerinin incelemesine hazır bulundurulur. Bunlardan finansal tablolar ve konsolide tablolar — yıl süre ile merkezde ve şubelerde pay sahiplerinin bilgi edinmelerine açık tutulur. Her pay sahibi, gideri şirkete ait olmak üzere gelir tablosuyla bilançonun bir suretini isteyebilir.
(2) Pay sahibi genel kurulda, yönetim kurulundan, şirketin işleri; denetçilerden denetimin yapılma şekli ve sonuçları hakkında bilgi isteyebilir. Bilgi verme yükümü, 200 üncü madde çerçevesinde şirketin bağlı şirketlerini de kapsar. Verilecek bilgiler, hesap verme ve dürüstlük ilkeleri bakımından özenli ve gerçeğe uygun olmalıdır. Pay sahiplerinden herhangi birine bu sıfatı dolayısıyla genel kurul dışında bir konuda bilgi verilmişse, diğer bir pay sahibinin istemde bulunması üzerine, aynı bilgi, gündemle ilgili olmasa da aynı kapsam ve ayrıntıda verilir. Bu hâlde yönetim kurulu bu maddenin üçüncü fıkrasına dayanamaz.
(3) Bilgi verilmesi, sadece, istenilen bilgi verildiği takdirde şirket sırlarının açıklanacağı veya korunması gereken diğer şirket menfaatlerinin tehlikeye girebileceği gerekçesi ile reddedilebilir.
(4) Şirketin ticari defterleriyle yazışmalarının, pay sahibinin sorusunu ilgilendiren kısımlarının incelenebilmesi için, genel kurulun açık izni veya yönetim kurulunun bu hususta kararı gerekir. İzin alındığı takdirde inceleme bir uzman aracılığıyla da yapılabilir.
(5) Bilgi alma veya inceleme istemleri cevapsız bırakılan, haksız olarak reddedilen, ertelenen ve bu fıkra anlamında bilgi alamayan pay sahibi, reddi izleyen —gün içinde, diğer hâllerde de makul bir süre sonra şirketin merkezinin bulunduğu asliye ticaret mahkemesine başvurabilir. Başvuru basit yargılama usulüne göre incelenir. Mahkeme kararı, bilginin genel kurul dışında verilmesi talimatını ve bunun şeklini de içerebilir. Mahkeme kararı kesindir.
(6) Bilgi alma ve inceleme hakkı, esas sözleşmeyle ve şirket organlarından birinin kararıyla kaldırılamaz ve sınırlandırılamaz. ” hükmüne haizdir.Davacının genel kurul öncesi davalı şirkete keşide ettiği —barındıran ihtarına davalı yanca — yevmiye numaralı ihtarnamesi ile yanıt vermiştir. Davacı yanca — tarihinde icra edilen genel kurul toplantısında –numaralı gündem maddesi görüşülür iken davacılarca —yılına ilişkin ihtiyati bağımsız —-beyannameleri talep edilmiş ancak davalı şirket tarafından bu talep yanıtlanmamıştır. Davanın konusu da bu olup davalı yanca cevap dilekçesi ekinde davacıların genel kurulda sorup bilgi edinmek istedikleri bu bilgi ve belgeler davalı yanca ibraz edilmiştir. Davanın konusu kalmamış olup davacının incelemek istedikleri belgeler mahkemeye ibraz edilmiştir. Her ne kadar davalı vekilince ön inceleme duruşmasında davacıların bu belgeleri ilk defa bu dava yolu ile talep ettikleri beyan edilmiş ise de söz konusu genel kurul toplantısının 3. Maddesi görüşülmekte iken davacıların bu bilgi ve belgeleri talep ettiği açıkça görülmektedir. 6100 sayılı HMK’nın 331. Maddesi davanın konusuz kalması sebebi ile davanın esası hakkında bir karar verilmesine gerek bulunmayan hallerde davanın açıldığı tarihteki haklılık haksızlık durumuna göre mahkemenin yargılama giderine hükmedeceği belirtilmiştir. Aynı kanunun 323/1-ğ madde ve fıkrası uyarınca vekille temsil edilen davalarda takdir olunacak vekalet ücretinin de yargılama giderlerinden olduğu belirtilmiştir. Davacılar dava açmakta haklı olup genel kurulda ve dava tarihinde talep ettikleri bu belgeler kendilerine incelemeye sunulmamıştır. Bu nedenle davacılar lehine vekalet ücreti ve yargılama giderine hükmedilmiştir. Tüm bu anlatılan hususlardan ötürü konusuz kalan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Konusuz kalan dava hakkında karar verilmesine YER OLMADIĞINA,
2-6100 sayılı HMK’nın 331. Maddesi uyarınca dava tarihi itibarı ile davacı dava açmakta haklı olduğundan gerekçeli kararda davacı lehine vekalet ücreti ve yargılama giderine hükmedilmesine,
3-Harç peşin alındığından başkaca harç alınmasına yer olmadığına,
4-Davacı tarafından yapılan — başvuru harcı, —peşin harç ile —posta ve müzekkere masrafı olmak üzere toplam — yargılama giderinin davalıdan alınarak davacılara ödenmesine,
5-Davacı tarafından dosyaya yatırılan ve sarf edilmeyen gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
6-Davalı yanca yapılan masraf olmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,davalı yanca yatırılan avansın davalıya iadesine,
7-Davacı taraf kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden yürürlükte bulunan A.A.Ü.T’ye göre— vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacılara verilmesine,Dair taraf vekillerinin yüzüne karşı 6102 sayılı TTK’nın 437/5. Madde ve fıkrası uyarınca kesin olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça okundu, usulen anlatıldı.