Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 10. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/281 E. 2022/718 K. 10.11.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/281 Esas
KARAR NO : 2022/718

DAVA : İtirazın İptali
DAVA TARİHİ : 07/06/2021
KARAR TARİHİ : 10/11/2022

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekilinin dava dilekçesinde özetle; Müvekkili sigorta şirketi ————– dönem için sigortalandığını, Davacı şirket nezdinde sigortalı —— gelen kaza neticesinde —– oluşan hasar için müvekkili davacı şirketçe ödeme yapıldığını,—- istikametinde seyir halinde iken— araca çarpması sonucu trafik kazası gerçekleştiğini, kaza sonucu —– kapsamında ödeme yapıldığını, kaza sırasında sigortalı aracı kullanan kişinin —– olması nedeniyle ödenmiş olunan tazminatın talep ve tahsil imkânı doğduğunu, Karayolları Trafik Yönetmeliği md.88 uyarınca; ————– aldıkları ———— kullanmaları——- belgeleri ile ——- yapıldığı tarihten itibaren en fazla altı ay süreyle araç kullanılabilir. Altı ayın sonunda —– kullanılabilmesi için —————–değiştirilmesi zorunludur. Bu sebeplerle sigortalı araç sürücünün kaza anında mevcut olan ——- geçersizdir.”—, davanın kabulünü, Davalının——-yapmış olduğu itirazın iptali ve takibin devamını, Davalının asıl alacağın %20’sinden aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatı ödemeye mahkum edilmesini, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalılara yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir
RAPOR: Bilirkişi raporunda özetle;———- Mevcut verilerin değerlendirilmesi sonucu;—— meydana gelen ve dava konusu —— plaka sayılı aracın hasarı ile neticelenen trafik kazasında; KUSUR YÖNÜNDEN: Davalı sürücü (——— plaka sayılı araç sürücüsü) —– %100 (Yüzde yüz) oranında kusurlu olduğu, Dava konusu araç sürücüsü —– kusursuz olduğu, —– sürücülerin kusur durumu ile ilgili değerlendirme ile tarafımızca tespit edilen kusur durumunun uyumlu olduğu. HASAR YÖNÜNDEN: —-tarihinde meydana gelen kaza sonucu oluşan hasara ilişkin ——— yazı ekinde gelen — tarihli rapor) kapsamındaki parça-malzeme ve işçilik kalemleri ile ilgili tespitlerin, —- araçta meydana gelen maddi hasar ile uyumlu olduğu, Hasarın durumunun kazanın oluş şekline alınan —-uygun olduğu, Dava konusu—— gelen toplam hasar tutarının —— olabileceği, hesaplanan tutarın serbest piyasa koşullarında günün rayicine ve dosya kapsamına uygun olduğu, ———-VE İTİRAZIN İPTALİ YÖNÜNDEN:—- Tespit Tutanağına göre —-plakalı araç sürücüsü———- olduğu, —– belgesi numarasının —— olduğu kayıtlıdır. Ancak dava dosyasında davalı —- ait —-rastlanılmadığı gibi, ———– belgesinin hangi tarihte verildiğine ilişkin herhangi bir bilgiye rastlanılmadığı,———— sürücüsü davalı —— sınırları içerisinde, sevk ve idaresindeki aracı sürme yeterliliğine haiz —— tarihinde alınmış sürücü belgesi) sürücü belgesi olduğunu ispat etmesi gerekmektedir. Bu durum ispat edilemediği—– plakalı araç sürücüsü ———- olay tarihinde yasal mevzuat kapsamında yetersiz sürücü belgesiz veya sürücü belgesiz olduğunun tespit edilmesi halinde, söz konusu araç sürücüsünün 3 kişilere vermiş olduğu zarar sebebiyle, söz konusu ————— davacı sigorta şirketine karşı sorumlu olacağı, Davacı – alacaklı —– tarafından dosya borçlusu ——- aleyhine olarak ——– takibinde, dosya borçlu tarafından borca ve faize yapılan itirazın iptali ile —— asıl alacak—– işlemiş yasal faizi olmak üzere toplam ——- üzerinden icra takibinin devamı gerektiği.” şeklinde sonuç ve kanaatine varıldığı beyan edilmiştir.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Dava hukuki niteliği itibariyle davacı sigorta şirketinin dava dışı sigorta şirketine yaptığı ödemenin davalıdan rücuen tahsili istemine ilişkindir.—- dosyasında davacı tarafça davalı hakkında başlatılan takipte davalıya ödeme emrinin tebliği ile süresinde takibe itiraz edildiği, mahkememizde açılan davanın süresinde olduğu görülmüştür.
Dava dosyasında mevcut —– numaralı—— Poliçesine göre, mülkiyeti —-adına kayıtlı ve —- idaresindeki —- olay tarihini kapsayan ———– Poliçesi ile sigortalı olduğu —- olay tarihi itibariyle sakatlık halinde teminat limit miktarının —- olduğu tespit edilmiştir.
Dava dosyasında mevcut bilgilere göre,—-tarihinde meydana gelen trafik kazası sonucu —– aracın hasarı sebebiyle, davacı —- tarihinde,——— ödeme yaptığı tespit edilmiştir.
Dava, ——- kaynaklanan ve ehliyetsizlik nedenine dayalı rücuen tazminat istemine ilişkindir.
—– Şartlarının “tazminatın azaltılması veya kaldırılması sonucunu doğuran haller” başlıklı 4/c maddesinde tazminatı gerektiren olayın, aracın Karayolları Trafik Kanunu’na göre gereken ehliyetnameye haiz olmayan kimseler tarafından sevk edilmesi sonucunda — gelmiş ise, sigortacının bu hususu zarar görenlere karşı ileri süremeyeceği ve fakat ödemede bulunduktan sonra tazminatın kaldırılmasını veya azaltılmasını sağlayabileceği oranda sigorta ettirene rücu edebileceği hükme bağlanmış bulunmaktadır. —- şirketi ehliyetsiz araç kullanılması sebebine dayanarak kendi sigortalısına onun veya sigortalı aracın sürücüsünün kusuru oranında rücu edebilir. Ancak bunun için—- poliçesine dayalı olarak yapılmış bir ödeme olması gerekmektedir. ——- dilekçesinde davalının yabancı olmasından bahisle ehliyetinin geçersiz olduğunu ileri sürdüğü görülmüştür. ———– olduğu tespit edilmiştir.
—– Yayımlanarak yürürlüğe giren Karayolları Trafik Yönetmeliği 87. Maddesinde, Araçların Sürülmesinde Yetki Durumu’nu düzenlemektedir.
—- belgeleri ile ülkemizde araç kullanılması ve bu —– sürücü belgesiyle değiştirilmesi” başlıklı——-
İlgili kanunlar ile ikili ve çok taraflı anlaşma hükümleri saklı kalmak üzere, ——- belgeleri ile ülkemizde araç kullanılmasına ilişkin usul ve esaslar aşağıda belirtilmiştir:
a) Türk vatandaşlarının dış ülkelerden aldıkları sürücü belgeleri ile ülkemizde araç kullanmaları;
1) Dış ülkelerden alınan sürücü belgeleri ile ülkemize giriş yapıldığı tarihten itibaren en fazla 2 yıl süreyle araç kullanılabilir.
2) Altı aydan fazla ülkemizde bulunanların, araç kullanırken sürücü belgelerinin —— veya noter
tarafından onaylanmış —-sürücü belgesi ile birlikte yanlarında bulundurmaları zorunludur.
3) İki yılın sonunda ülkemizde araç kullanılabilmesi için dış ülkelerden alınan sürücü belgelerinin ülkemiz sürücü belgesi ile değiştirilmesi zorunludur.
Mahkememizce kusur durumunun tespiti, davacının aracında meydana gelen hasar bedeli miktarının tespiti bakımından bilirkişi raporları aldırılmıştır.
31/08/2022 tarihli bilirkişi raporunda; —– araç sürücüsü davalı—- olay tarihinde,—- içerisinde, sevk ve idaresindeki aracı sürme yeterliliğine haiz (en geç 20.10.2017 tarihinde alınmış sürücü belgesi) sürücü belgesi olduğunu ispat etmesi gerekmektedir. Bu durum ispat edilemediği taktirde, davaya konu olayda ——– kapsamında yetersiz sürücü belgesiz veya —- belgesiz olduğunun tespit edilmesi halinde, söz konusu—– olduğu zarar sebebiyle, söz konusu araç işleteni ———, davacı ———— karşı sorumlu olacağı…” yönünde tespit ve değerlendirmelerde bulunulduğu, davacı vekilinin itiraz dilekçesinde; “yasal mevzuat kapsamında geçerli bir —- bulunduğunu ispatlayamamıştır.” şekilinde beyanda bulunduğu, bu beyana karşı davacı vekili ; “….müvekkilim ——————- almıştır;” şeklinde beyanda bulunarak müvekkilinin ————- mahkememize sunduğu anlaşılmıştır.
Somut olayımızda davacı sürücü ———- dava dışı —– sigortalı aracın sürücüsünün aracına tam kusurlu olarak çarpmak suretiyle hasara uğrattığı, işbu davada davacı sigorta şirketinin kendi sigortalısına yönelik ehliyetsiz araç kullanmak eyleminden kaynaklı rücuan tazminat davası açtığı, ancak dosyaya kazandırılan ehliyetnameden davalının sürücü belgesinin bulunduğu ve —- olduğunun anlaşıldığı, ——geçmeden kaza tarihi olan —– tarihinde kazaya karıştığı, bu haliyle davacı —– şirketinin davalı —-ehliyetsiz araç kullanmaktan kaynaklı oluşan zararın tazminine ilişkin talebinin yerinde olmadığı vicdani kanaatine ulaşılmış olup davacının iddialarını ispat edemediği anlaşıldığından davanın reddine karar vermek gerekmiştir.
Diğer yandan davacı vekilinin ———kararına istinaden ——– tarihli mahkememizi muhatap beyan dilekçesinde davalının kaza tarihinde, icra takibine karşı itiraz sürecinde ve yargılamanın başlangıç aşamasında varolan mevcut sürücü belgesini zamanında ibraz etmeyerek yargılama yapılmasına sebebiyet verdiği için müvekkili aleyhine yargılama giderleri ve vekalet ücreti hükmedilmemesini talep ettiği anlaşılmıştır.
Benzer konuya ilişkin —————sayılı ilamında;
“Mahkemece de davacı vekilinin bu beyanı haklı bulunarak davanın geri dönüşüm çalışmalarının sonuçlandırılamaması nedeniyle, davalılarca gereksiz yere uzatıldığı kabul edilerek, yargılama giderlerinden dava açıklamasına ve yargılamanın uzamasına sebebiyet veren davalılara yükletmiş ve yine aynı sebeple davalılar lehine vekalet ücreti takdir edilmemiştir.
Kararı sadece ——— yargılama giderleri ve vekalet ücreti yönünden istinaf etmiştir.
Dosya incelendiğinde; Davanın açılış ——- olup, dava konusu yerinde dahil olduğu olan ile ———–işlemi yapıldığı ve bu —– işleminin iptali için ——- davacı vekili tarafından dava açıldığı bildirilmesi üzerine, mahkemece —- tarihinden idare mahkemesinin karar sonucu bekletici mesele yapılmasına karar verilmiş, bekletici mesele yapılan dosyada davacılar lehine karar verilip en son —– tarafından da onanarak kesinleşmesi üzerine, — tarihinden itibaren kesinleşmiş idare mahkemesi sonucuna göre işlem yapması———davanın takip edilmediği —– tarihine kadar yerine getirilmemiştir.
İdare mahkemesindeki yargılama faaliyeti sonuçlandığı halde yaklaşıl 4 yıldır idare mahkemesinin yerine getirmeyerek davanın daha da uzamasına sebebiyet veren davalılar, kendilerinin sebep olduğu dava ve davanın uzamasından ötürü lehlerine herhangi bir hak verilemez, keza Dürüstlük kuralına aykırılık sebebiyle yargılama giderlerinden sorumluluk, genel kuralları aykırı olarak HMK’nun 327. Maddesinde ayrıca düzenlenmiştir.Bu düzenlemeye göre dava lehlerine sonuçlansa dahi gereksiz yere davanın uzamasına sebebiyet veren lehine yargılama giderleri hükmedilemeyeceği düzenlenmiştir.Bu durumda HMK’nun 331. Madddesi yanında, HMK’nun 327. Maddesi de gözetilmelidir. HMK 331 maddesine göre davanın açılmasına davalılar sebebiyet verdiği gibi, dava konusu taşınmaza el atıldığı ilk durumuna göre haklılık durumu oluşturulduğundan (davacının evinin değeri——-kamulaştırılarak anlaşma ile ödenmiştir) ve ayrıca davanın uzamasına ve sonuçlandırılmamasına davalılar sebebiyet verdiğinden yargılama giderlerinden sorumlu tutulmaları yerinde olup ilk derece mahkeme kararı usul ve yasaya uygundur.” şeklinde gerekçelere yer verildiği görülmüştür.
6100 sayılı HMK’nın “Dürüstlük kuralına aykırılık sebebiyle yargılama giderlerinden sorumluluk” başlıklı 327. maddesinde; ” —-sebebiyet vermiş olan taraf, davada lehine karar verilmiş olsa bile, karar ve ilam harcı dışında kalan yargılama giderlerinin tamamını veya bir kısmını ödemeye mahkûm edilebilir.” şeklindeki düzenleme nazara alınarak davalının süreç içerisinde sürücü belgesini yetkili makamlara ibraz etmeyerek aleyhine icra takibi ve dava açılmasına sebebiyet verdiği, davacı vekilinin bu yöndeki itirazlarının yerinde olduğu anlaşılmakla karar ve ilam harcı dışında kalan yargılama giderlerinin tamamından sorumlu tutularak aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacının davasının REDDİNE,
2-Alınması gereken 80,70 TL maktu karar ve ilam harcının, peşin alınan —— harçtan mahsubu ile bakiye —-harcın davacıya İADESİNE,
3-Davacı tarafından yapılan — (Bilirkişi ücreti, Tebligat masrafı, —– masrafı ve dosyadaki diğer masraflar olmak üzere) yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya ÖDENMESİNE,
4-Davalı lehine vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
5-Taraflarca dosyaya yatırılan ve sarf edilmeyen gider avansının karar kesinleştiğinde talep halinde yatırana İADESİNE,
6—- arabuluculuk ücretinin davalıdan tahsili ile hazineye İRAD KAYDINA,
Dair, Gerekçeli mahkeme kararının taraflara tebliğinden itibaren 2 hafta içinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi’nde istinaf yolu açık olmak üzere davacı vekilinin yüzüne karşı davalı vekilinin yokluğunda verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.