Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 10. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/108 E. 2023/310 K. 28.03.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2022/108 Esas
KARAR NO: 2023/310
DAVA: Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ: 12/02/2022
KARAR TARİHİ: 28/03/2023

Mahkememize tevzi edilen dava dilekçesi mahkememiz esasının yukarıda belirtilen sırasına kaydedilip incelendi

DAVA: Davacı vekili 12/02/2022 harç tarihli dava dilekçesinde özetle; Davacı—– saklamakla yükümlü olduğu belge ve ticari evraklarının—–adresindeki işyerinde arşivlendiği, 25.01.2022 tarihinde saat 01:50’de meydana gelen ve 05:15’e kadar devam eden yangın nedeniyle iş yerinin tamamen kullanılamaz hale geldiği ve saklamakla yükümlü olduğu belgeleri, ticari evrakları ve ticari defterlerinin yandığı, davacı vekili tarafından; Söz konusu yangın sonucunda davacı şirkete ait —– tarihli dilekçesinde listeledikleri ——– yılları Yevmiye, Kebir ve Envanter Defterleri ile tüm fatura, irsaliyeler ve mali belgelerin zayi olduğuna dair, TKK 82. md. 7. fıkra ve sair mevzuat uyarınca zayi belgesi verilmesi talep edilmiştir.

DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, hukuki niteliği itibari ile TTK.82/7. Maddesi uyarınca açılmış bir zayi belgesi verilmesi davasıdır.
TTK’nın 82/1. maddesi gereğince, “Tacir, ticari defterlerini, envanterleri, finansal tablo, bilanço ve faaliyet raporlarını, aldığı mektupları (bir ticari işe ait yazışmaları), gönderdiği mektup suretlerini, kayıtlara esas olan belgeleri, sınıflandırılmış şekilde saklamakla yükümlüdür.”
Saklama süresi on yıl olup sürenin başlangıcı da kanunda belirtilmiştir (TTK m.82/5-6). Defter ve belgelerin saklanması yükümü, gerçek kişi tacirlerde ticaretin terk edilmesinden sonra sürdüğü gibi, tacirin ölümü halinde mirasçılar bakımından da devam eder. Mirasın resmi tasfiyesi veya tüzel kişiliğin sona ermesi durumlarında, defter ve belgeler Sulh Hukuk Mahkemesince saklanır —
Eldeki dava incelendiğinde : talep TTK’nın 82/7.maddesi uyarınca saklanılması zorunlu olan belge ve defterlere ilişkin zayi belgesi verilmesidir. TTK.nın 82/7 maddesinde “Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler, yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren 30 gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir. Bu dava hasımsız açılır. Mahkeme gerekli gördüğü delillerin toplanmasını da emredebilir” düzenlemesi bulunmaktadır.
Davacının ticari defterlerini ve evraklarını muhafaza ettiği iş yerinde yangın meydana geldiği, meydana gelen olayın TTK 82/7.maddesinde sayılan doğal afetlerden olduğu ——–, nitekim yangın neticesinde —- tarafından düzenlenen raporun —- tarihli olduğu ve davacının raporun kendilerine verilmesi ile birlikte hangi evrakların zayi olduğu bilgisine ulaştığı bu nedenle davanın 30 günlük hak düşürücü süre içerisinde açılmış olduğu görülmüştür.
Yasal düzenleme dikkate alındığında hangi sebeplerle zayi belgesinin talep edilebileceğinin madde metninde sayıldığı, söz konusu sebeplerin tahdidi olmadığı ancak ziyanın tacirin gerekli dikkat ve özeni göstermemesinden kaynaklı olmaması, tacirin kendisine kusur izafe edilemeyecek olan ve irade dışında meydana gelen olayların gerçekleşmesi, tacirin belgelerini muhafazada gerekli dikkat ve özeni göstermesi gerekmektedir. Dosya kapsamı incelendiğinde davacının evrakları saklamak üzere gerekli dikkat ve özeni göstermesine rağmen yangın ve sonrasında islenme ve ıslanma nedeniyle evrakların zayi olduğu, evrakların zayi olmasına ilişkin davacıya kusur yüklenemeyeceği anlaşılmakla davanın kısmen kabulü ile 6102 Sayılı TTK’nın 82/7.maddesi kapsamında kalan belge ve evraklar hakkında zayi belgesi verilmesine karar verilmiş, bu kapsamda kalmayan evraklar için başka kurum veya birimlerden temin edilebilecek nitelikte oldukları kabulü ve —— yılı defter ve belgelerine yönelik feragat beyanı dikkate alınarak davanın kısmen reddine karar verilmiştir.

Hüküm; Ayrıntısı ve yasal gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın —– yılı ticari defter ve belgeleri yönünden kısmen kabulüne; davacıya ait —– yılları arası satış faturaları ve kapanış fişleri ile aşağıda tablo halinde belirtilen belgelerinin zayi olduğunun tespitine ve bu belgeler hakkında davacıya 6102 sayılı TTK nın 82/7. Maddesi uyarınca zayi belgesi verilmesine, fazlaya dair istemin reddine,
2-Davanın ——–yılına ilişkin ticari defter ve belgeleri yönünden feragat nedeniyle reddine,
3-Alınması gerekli 179,90 TL harçtan peşin yatırılan 80,70 TL harcın düşümü ile geri kalan 99,2‬0 TL harcın davacı taraftan tahsili ile hazineye İRAD KAYDINA ,
4-Davacı tarafça yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde BIRAKILMASINA,
5-Karar kesinleştiğinde kalan gider avansının davacı tarafa İADESİNE,
Dair; gerekçeli mahkeme kararının taraflara tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde istinaf yolu açık olduğuna dair davacı vekilinin yüzüne karşı verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.28/03/2023