Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 10. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/104 E. 2023/815 K. 10.10.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2022/104 Esas
KARAR NO: 2023/815
DAVA: Alacak (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ: 30/12/2021
KARAR TARİHİ: 10/10/2023

Mahkememiz dosyası ——— sayılı görevsizlik ilamı ile mahkememiz esasına kaydedildiği görüldü.

GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davalı ———- Şirketi Restoran Hizmeti alımı İşi davalı idare ile müvekkil şirket arasında akdedilen ——— sözleşme kapsamında 01/01/2011-31/12/2011 tarihleri arasında müvekkil şirket tarafından yapıldığını, hizmet sözleşmesi kapsamında müvekkil şirket tarafından 259 personel istihdam edildiğini, davalı idare tarafından düzenlenen teknik ve idarî şartnameler uyarınca;5 İşletme Sorumlusu personel için asgarî ücretin % 295 fazlasının ödeneceği, 1 Mutfak Sorumlusu personel için asgarî ücretin % 378 fazlasının ödeneceği,1 Sıcakçı personel için asgarî ücretin % 254 fazlasının ödeneceği, 12 Sıcakçı 1 personel için asgarî ücretin % 212fazlasının ödeneceği, 12 Sıcakçı 2 personel için asgari ücretin % 139 fazlasının ödeneceği, 22 Sıcakçı 3 personel için asgari ücretin % 108 fazlasının ödeneceği, 15 Sıcakçı 4 personel için asgari ücretin % 66 fazlasının ödeneceği, 20 Hizmetli personel için asgari ücretin % 50 fazlasının ödeneceği, 22 Çaycı personel için asgari ücretin % 50 fazlasının ödeneceği, 9 İşletme Sorumlu Yardımcısı personel için asgari ücretin % 181 fazlasının ödeneceği, 6 ——– Garson 1 personel için asgari ücretin % 129 fazlasının ödeneceği, 8 ——— Garson 2 personel için asgari ücretin % 87 fazlasının ödeneceği, 40 Servis Elemanı personel için asgari ücretin % 56 fazlasının ödeneceği, 17 Kasa Görevlisi personel için asgari ücretin % 45 fazlasının ödeneceği, 20 Servis Elemanı Yardımcısı personel için asgari ücretin % 24 fazlasının ödeneceği, 2 Müşteri Hizmetleri Elemanı personel için asgari ücretin % 45 fazlasının ödeneceği, 1 Müşteri Hizmetleri Uzmanı personel için asgari ücretin % 108 fazlasının ödeneceği, 3 Müşteri Temsilcisi personel için asgari ücretin % 45 fazlasının ödeneceği, 1 Santral Elemanı personel için asgari ücretin % 30 fazlasının ödeneceği, 2 Servis Şoförü personel için asgari ücretin % 45 fazlasının ödeneceği, 1 Bilgi İşlem Uzmanı Personel için asgari ücretin % 316 fazlasının ödeneceği, 2 Bilgi İşlem Elemanı Personel için asgari ücretin % 66 fazlasının ödeneceği, 1 Tesisatçı Personel için asgari ücretin % 108 fazlasının ödeneceği, 13 Tesisatçı Yardımcısı Personel için asgari ücretin % 66 fazlasının ödeneceği,2 Gıda Teknikeri Personel için asgari ücretin % 92 fazlasının ödeneceği,1 Gıda Mühendisi Personel için asgari ücretin % 155 fazlasının ödeneceği,1 Stok Kontrol Elemanı Personel için asgari ücretin % 108 fazlasının ödeneceği, 5 Stok Uzmanı Personel için asgari ücretin % 128 fazlasının ödeneceği, 3 Stok Elemanı Personel için asgari ücretin % 87 fazlasının ödeneceği, 1 Ziyafet Satış Uzmanı Personel için asgari ücretin % 129 fazlasının ödeneceği, 3 Ziyafet Satış Elemanı Personel için asgari ücretin % 92 fazlasının ödeneceği, 1 Otopark Personeli Personel için asgari ücretin % 1fazlasının ödeneceği, 4 Denetim Uzmanı Personel için asgari ücretin % 92 fazlasının ödeneceği, 2 Denetim Elemanı Personel için asgari ücretin % 66 fazlasının ödeneceği hükme bağlandığını, müvekkil şirket, teklif fiyatını oluştururken ihaleye girdiği tarihte geçerli olan asgarî ücret üzerinden hesaplama yaparak teklif fiyatı oluşturduğunu, bununla birlikte akdedilen hizmet sözleşmesi uyarınca da fiyat farkı ödeneceği hüküm altına alındığını, fiyat farkı ödeneceğine ilişkin yapılan tek düzenleme bu olmayıp başta 5510 Sayılı Kanun, 01/01/2003 tarihinde yürürlüğe giren Hizmet Alımı Fiyat Farkına İlişkin ———– Kararı’nın “Asgari Ücret ve Diğer İşçilik Maliyetlerindeki Değişiklikten Kaynaklanan Fark ” başlıklı 8. Maddesi ve diğer alt düzenlemeler de asgarî ücrette meydana gelecek farkın ödenmesi yönünde düzenlemeler içermektedir. Davalı idare tarafından, bahsi geçen düzenlemeler hilafına bir hesaplama yapılarak her ayın sonunda müvekkil şirketin hakedişi eksik ödendiğini, Yukarıda yapılan açıklamalar, davalı idarenin hatalı hesaplaması neticesinde müvekkil şirkete asgarî ücret farkının ödenmesinden kaynaklı eksik ödediği tutarlar karşısında; Hizmet işinde farklı pozisyonlarda çalıştırılan personel sayısı ile her bir pozisyon için belirlenen asgarî ücretin % fazlası, Hizmet işinin başladığı ve bittiği tarih, İhaleye girilen tarih ile hizmet işinin devam ettiği süreler içerisinde asgarî ücrette meydana gelen artışlar gözetilerek, bilirkişi hesaplaması yaptırılması ve davalı idarece müvekkil şirkete eksik ödenen tutarların tespit edilmesi gerektiğini işbu davayı talep ve dava etmiştir.

CEVAP:Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Davacı yan 2011 yılına ait hak edişlerin eksik ödenmiş olduğunu ileri sürmekle, dava tarihi itibariyle zamanaşımı gerçekleşmiştir. Öncelikle dikkat çekmek gerekir ki, söz konusu alacak istemi işçilere ödenecek ücretlere ilişkin olmakla, 7036 sayılı Kanunla 4857 sayılı İş Kanuna eklenen Ek Madde 3 uyarınca, ücret alacakları 5 yıllık zamanaşımına tabidir. Dolayısıyla ihale konusu işte çalıştırılan personeller bakımından ücret alacakları yönünden kanunda düzenlenen zamanaşımı süresi uyarınca ücret alacakları zamanaşımına uğramış ve dolayısıyla davacı yüklenicinin de böyle bir ücret borcu bulunmamakta olduğuna göre, müvekkilden zamanaşımına uğramış ücret / hak ediş alacağı iddiası karşısında alacak isteminde bulunması mümkün değildir. Bu davacının sebepsiz zenginleşmesine neden olacak haksız bir taleptir. Yine taraflar tacir olmakla, aralarında gerek aylık gerek sözleşme bitiminde kesin cari hesap mutabakatı yer almakta olup, TTK’nun 101. maddesi uyarınca alacak istemleri 5 yıl geçmekle zamanaşımına uğramıştır.Sözleşme, idari ve teknik şartnameler uyarınca müvekkil tüm ödemeleri eksiksiz şekilde yerine getirmiş olmakla, davacının herhangi bir fark alacağı bulunmamaktadır. 14.2. maddede ise, 07.05.2004 tarih ve ——– sayılı ——— kararı gereğince (yalnızca) asgari ücret ve diğer işçilik maliyetlerindeki değişikliklerden kaynaklanan fiyat farkının verileceği düzenlenmiştir. Devamında ——- kararı uyarınca fiyat farkına ilişkin düzenlemelerin detayına yer verilmiş olmakla; ” Asgari ücret tespit komisyonunca ihale (son teklif verme) tarihinde 16 yaşını doldurmuş işçiler için belirlenmiş asgari ücretin değiştirilmesi halinde eski yeni asgari ücret arasındaki farkın ödeneceği ” açıkça düzenlenmiştir. Bu düzenleme sözleşmeye, doğrudan ———- kararındaki metni ile aynen eklenmiştir. Konuya ilişkin olarak davacı yan dilekçesinde; ——— Sayılı ilamı ile bozulan ve devam eden ——— E. sayılı dosyasını delil olarak göstermiştir. Söz konusu Yargıtay ilamına bakıldığında, ” ihaleye ilişkin şartnameler ve sözleşmenin incelenmesi ile konuya ilişkin mevzuat değerlendirilerek uzman bir bilirkişiden rapor alınması” şeklinde karar verilmiş olmakla, buna göre ——– Asliye Hukuk Mahkemesince yeniden inceleme yapılmıştır. Nitekim Yargıtay bozma öncesi Mahkemece davacının talebi haksız bulunarak davasının reddine karar verilmiş olmakla, bozma sonrası yapılan inceleme ve alınan rapor sonucu bir kez daha davacının talebinin haksız olduğu değerlendirilerek, 28.12.2021 tarihinde davanın reddine karar verildiği öğrenilmiştir. Mahkemece bu dosyanın UYAP üzerinden celbi ile incelenmesi talep edilmektedir. Mahkemece aksi kanaate varılırsa dahi, bu ihtimalde, müvekkilin davacıya yaptığı hak ediş ödemeleri ile davacının ihale kapsamında çalıştırdığı personele ödediği miktarların tespiti ve karşılaştırılması ile buna göre bir değerlendirme yapılması gerekir. Nitekim davacı yanca ödenmemiş olan (maddi kayba neden olmayan) bir ücret farkına ilişkin olarak talepte bulunulması mümkün olmayıp, aksi halde sebepsiz zenginleşmeye neden olunacaktır. İhale konusu işe ilişkin şartnameler ve ihale sonucu taraflar arasında imzalanan Sözleşme hükümleri açık olmakla, davacı yanca hesaba ilişkin yapılan yorum ve dolayısıyla talep edilen alacak usul ve yasaya aykırıdır. Emsal kararlar da bu yöndedir. Müvekkili Sözleşme ve Şartnameler uyarınca, davacı yanca hesaplanan ve kendisine bildirilen bedelleri tümüyle ödemiş olmakla, davacı yanın da ihale kapsamında çalıştırdığı personele bundan daha fazla ödeme yapmış olması söz konusu değildir. Nitekim sözleşmedeki bedel, personele ödenecek asgari tutar üzerinden birim fiyat olarak hesaplanmıştır. Bu kapsamda davacı ihale kapsamında çalıştırdığı işçilerine hak ediş bedellerinde belirtilenden daha fazla ücret ödememiştir ki, aradaki farkı talep etmektedir. Bu yönüyle, davacının ihale kapsamında çalıştırdığı personeller ve bu personellere ödenen ücretlere ilişkin ücret bordrolarını dosyaya sunması, müvekkile bildirilen hak ediş bedelleri ile müvekkilce yapılan ödemelerin karşılaştırılması gerekmektedir. Aksi halde açıkça davacı yan sebepsiz yere zenginleşmiş olacaktır. Nitekim davacı yanın ortada hiçbir maddi kaybı veya zararı söz konusu değildir.Yukarıda açıklandığı üzere ve fazlaya ilişkin haklarımız saklı kalmak üzere; her yönüyle usul ve yasaya aykırı şekilde ikame edilen davanın öncelikle zamanaşımı yönünden, aksi halde diğer itirazlarımız gözetilerek reddine, vekalet ücreti ve yargılama giderlerinin davacı yan üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.

DELİLLER:——— Merkezinin 07.07.2022 tarihli yazı cevabı, Hizmet alım sözleşmesi, ——— esas sayılı dosya sureti ile tüm dosya kapsamı.

DAVANIN HUKUKİ NİTELİĞİ ve GEREKÇE:Dava, taraflar arasında 01.01.2011-31.12.2011 dönemi için akdedilen hizmet alım sözleşmesine istinaden davacı tarafın davalı taraftan asgari ücretteki artış uyarınca eksik ödendiği beyan edilen hak ediş alacağının tahsili istemine yöneliktir.Mahkememizce yapılan yargılamada dosyanın bilirkişiye tevdi edilmesine yönelik ara karar kurulduğu, davacı vekiline ihtar edildiği, davacı yanca delil ikame avansının yatırılmaması üzerine davacı yana bilirkişiye tevdi ara kararının Yargıtay İçtihatlarına göre kesin süre ve sonuçlarını yeterince aydınlatılmadığı kanaati oluşmakla, “Davacıya 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 324. maddesi gereğince 10.500,00 TL delil avansını mahkememiz veznesine yatırması hususunda 2 hafta kesin süre verilmesine, mahkememizce verilen sürenin kesin olduğu, delil ikamesi avansının HMK. 324/1 gereğince verilen kesin sürede yatırılmak zorunda olduğu yatırılmadığı takdirde HMK. 324/2 gereğince takdirde bilirkişi incelemesi deliline dayanmaktan vazgeçmiş sayılacağının ihtarına ve ayrıca HMK.94/2 gereğince kendisine verilen sürenin kesin olduğuna karar verilmiş olduğundan verilen kesin süre içinde yapılması gereken işlemi süresinde yapmayan tarafın HMK. 94/3 gereğince o işlemi yapma hakkının ortadan kalkacağının ihtarına, verilen kesin süre içerinde yukarıda yazılı masrafların mahkeme veznesine yatırılmaması sonucunda bilirkişi incelemesi yapılamaması halinde dosyadaki mevcut delil durumuna göre hareket edileceğinin ihtarına,” dair ara karar kurulduğu ve davacı vekiline tebliğ edildiği, davacı yanca kesin süre içerisinde delil ikame avansının yatırılmadığı görülmüştür.4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 6. ve 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 190. maddeleri uyarınca taraflardan her biri, hakkını dayandırdığı olguların varlığını ispatla yükümlüdür. Yine, gerek doktrinde gerekse Yargıtay içtihatlarında kabul edildiği üzere; ispat yükü, hayatın olağan akışına aykırı durumu iddia eden ya da savunmada bulunan kişiye düşer. Bu kabul, adi karine niteliğindedir .Somut olayda; ispat yükü davacı tarafta olup, mahkememizce verilen kesin süre içerisinde delil ikame avansının yatırılmadığı ve kesin sürenin sonuçlarının ihtar edildiği anlaşılmakla, davacı tarafça ispatlanamayan davanın reddine dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.

H Ü K Ü M: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-Peşin alınan 2.354,65 TL harçtan, alınması gerekli 269,85 TL peşin harcın düşümü ile Hazineye İRAT KAYDINA, bakiye kalan 2.088,76‬ TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya İADESİNE,
3-Yargılama giderlerinin davacı üzerinde BIRAKILMASINA ,
4-Davacı tarafça peşin yatırılmış olan gider avansından artan kısmın, karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya İADESİNE,
5-Davalı kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T uyarınca 22.060,80 TL avukatlık ücretinin davacıdan alınarak davalıya VERİLMESİNE,
6-1.320,00 TL Arabulucu ücretinin davacıdan tahsiliyle hazineye İRAD KAYDINA,
Dair; Gerekçeli mahkeme kararının taraflara tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde istinaf yolu açık olduğuna dair davacı ve davalı vekilinin yüzüne karşı verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 10/10/2023