Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. İstanbul Anadolu 10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/78 Esas
KARAR NO : 2021/427

DAVA : Ticari Şirket (Bilgi Alma Ve İnceleme Hakkı İhlali)
DAVA TARİHİ : 04/02/2021
KARAR TARİHİ : 02/06/2021

Mahkememizde görülmekte olan Ticari Şirket (Bilgi Alma Ve İnceleme Hakkı İhlali) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA : Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle; Davalı—–kurulduğunu, müvekkillerinin şirketin kuruluşundan itibaren—– yapıldığını, söz konusu toplantıya müvekkilinin de pay sahibi olarak iştirak ettiğini, Söz konusu toplantının yapılış amacı ——-belirlenmesi olduğunu,—- tarafından hazırlanan —- denetim raporunun pay sahiplerine sunulduğunu, ilgili rapora karşı müvekkilleri tarafından toplantı tutanağının 2. maddesinde de belirtildiği gibi itiraz edildiğini, davalı —–ile bir ilgisi olmadığı gerekçesi ile haksız ve mesnetsiz olarak reddedildiğini, toplantı öncesi, tarafımızca—– şirkete ait yıllık genel kurul toplantısı tutanakları ile bilanço ve gelir-gider tablolarını içeren faaliyet raporlarının tarafımıza inceleme yapmamız amacıyla teslimini talep edildiğini, fakat davalı şirket söz konusu ihtarımıza hiçbir cevap vermediğini, 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun Pay sahibinin kişisel hakları başlıklı 425 ve devamı maddeleriyle yasal güvence altına alınan haklarından bilgi alma ve inceleme haklarının açıkça engellendiğini, bu nedenle müvekkillerinin pay sahibi oldukları şirketteki talep edilen bilgileri alma ve inceleme hakklarının kullanılması amacıyla 25.01.2021 tarihli davalı—— bilgi alma ve inceleme taleplerinin yerine getirilmesini, haklı davanın kabulü ile yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP :Davalı vekili cevap dilekçesi özetle; Müvekkili firma, ——- yöntemlerini tatbik ederek —- kişilerin belirli gruplar oluşturulması suretiyle bir araya gelmesini ve bu sayede müşterilerinin konut, iş yeri ve taşıt edinecek —— sunan ve bunların gelişmesini sağlamak amacıyla —- çerçevesinde ——– tabi olarak faaliyet göstermekte olan bir —— olduğunu, davacı tarafın ——-TTK 437 gereğince ——- bırakılması sebebiyle şirketin güncel değerlemesinin yapılması için — atanmasını talep ettiğini, şartlar oluşmadığından dolayı mahkemece davanın usulden reddine karar verildiğini, davacılar tarafları ve konusu aynı olan huzurdaki davayı 04.02.2021 tarihinde açtığını, ——- şirket genel merkezinde yapıldığını,—– tarihinde yönetim kurulu kararı alındığını ve bu husus gündem maddeleriyle birlikte—– tarihinde iadeli taahhütlü mektupla bildirildiğini, davacılar toplantı esnasına kadar bir gündem konusu için hiçbir şekilde talep ve bildirimde bulunmadığını, davacı tarafların —– davanın reddine müteakip huzurdaki davayı açmak suretiyle haklarını TMK m.2 anlamında kötüye kullandıklarını, somut olayda davanın usule ve esasa ilişkin yasal şartlarının bulunmadığını, dosya kapsamındaki bilgi ve belgelerden görüldüğü üzere, davacının istemine ilişkin davanın gerekli yasal şartları taşımadığını, davacılardan … ile … ile davalı şirket arasında —-tarihli sözleşme imzalandığını buna göre devir tarihinden itibaren davalı firma ile aynı sektörde bulunan bir firma kurmayacaklarına dair taahhüt verdiklerini ancak davacılardan …’in kurucusu konumunda —— firmanın kurulduğunu, diğer davacıların da ….—— şirketi yönettiklerini, bu firmanın —- konumunda olduğunu,davacıların —– yöneticileri olması nedeni ile elde edecekleri bilgileri şirket menfaatine aykırı olarak kullanacaklarını, şirketin korunması gereken menfaatlerinin tehlikeye gireceğini, davacıların amacının bilgi edinmek değil şirket sırlarını ele geçirmek olduğunu,davacı huzurdaki davayı tamamen kötüniyetli olarak yasanın emredici hükümlerine riayet etmeksizin ikame ettiğini, dayanaksız ve hukuki menfaati bulunmayan işbu davanın reddi ile yargılama giderleri ve vekâlet ücretinin davacı taraflara tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, davalı —- tarihli olağanüstü genel kurulunda TTK’nın 437. Maddesi uyarınca bilgi alma ve inceleme talebinin haksız olarak red edildiği iddiası ile söz konusu bilgilerin davacılara sunulması ve inceleme hakkının kullanılması istemine ilişkindir.
6102 sayılı TTK’nın 437. Maddesi ” (1)—-,— kurulunun yıllık faaliyet raporu,— kâr dağıtım önerisi, genel kurulun toplantısından en az onbeş gün önce, —- bulundurulur. Bunlardan—— sahiplerinin bilgi edinmelerine açık tutulur. Her pay sahibi, gideri şirkete ait olmak üzere gelir tablosuyla bilançonun bir suretini isteyebilir.
(2) Pay sahibi genel kurulda, yönetim kurulundan, şirketin işleri; — hakkında bilgi isteyebilir. Bilgi verme yükümü, 200 üncü madde çerçevesinde şirketin bağlı şirketlerini de kapsar. Verilecek bilgiler, hesap verme ve dürüstlük ilkeleri bakımından özenli ve gerçeğe uygun olmalıdır. Pay sahiplerinden herhangi birine bu sıfatı dolayısıyla genel kurul dışında bir konuda bilgi verilmişse, diğer bir pay sahibinin istemde bulunması üzerine, aynı bilgi, gündemle ilgili olmasa da aynı kapsam ve ayrıntıda verilir. Bu hâlde yönetim kurulu bu maddenin üçüncü fıkrasına dayanamaz.
(3) Bilgi verilmesi, sadece, istenilen bilgi verildiği takdirde şirket sırlarının açıklanacağı veya korunması gereken diğer şirket menfaatlerinin tehlikeye girebileceği gerekçesi ile reddedilebilir.
(4) Şirketin —- pay sahibinin sorusunu ilgilendiren kısımlarının incelenebilmesi için, genel kurulun açık izni veya yönetim kurulunun bu hususta kararı gerekir. İzin alındığı takdirde inceleme bir uzman aracılığıyla da yapılabilir.
(5) Bilgi alma veya inceleme istemleri—- ertelenen ve bu fıkra anlamında bilgi alamayan pay sahibi, reddi izleyen on gün içinde, diğer hâllerde de makul bir süre sonra şirketin merkezinin bulunduğu asliye ticaret mahkemesine başvurabilir. Başvuru basit yargılama usulüne göre incelenir. Mahkeme kararı, bilginin genel kurul dışında verilmesi talimatını ve bunun şeklini de içerebilir. Mahkeme kararı kesindir.
(6) Bilgi alma ve inceleme hakkı, esas —– kararıyla kaldırılamaz ve sınırlandırılamaz.” hükmünü düzenlemiştir.
Pay sahiplerinin en önemli haklarından biri genel kurulda oy kullanmaktır. Oy hakkının kullanılmasının bilinçli ve etkili olabilmesi pay sahiplerinin şirketin faaliyeti, ekonomik ve mali durumu, hatta büyük pay sahiplerinin şirketten elde ettiği menfaatler hakkında tam bir bilgi sahibi olmasına bağlıdır.
Bilgi edinme ve inceleme hakkı pay sahibinin bireysel vazgeçilemez ve feragat edilemez bir müktesep hakkıdır. Hakkın müktesep olma özelliği TTK’nın 437/6. Maddesinde ” bilgi alma hakkı esas sözleşme ile ve şirket organlarınında birinin kararı ile kaldırılamaz veya sınırlanamaz ” denilmek sureti ile açıklanmıştır.
Bilgi vermekle yükümlü olanlar şirket işleri hakkında yönetim kurulu, —- sonuçları hakkında —— kuruludur.
Pay sahibinin yönetim kurulundan şirketin işleri, —– hakkında bilgi alabilmesi için aşağıdaki şartların mevcut olması gerekmektedir;
—- toplantısında yapılmalıdır.
——-içinde bulunduğu durum hakkında bir kanaate varılabilmesine ve pay sahipliğinin kullanmasına yardımcı olmalıdır.
—– hakkında— sonuçlarına ilişkin olarak da ——
Bilgi alma hakkının sınırları kanunun 437/3. Madde ve fıkrasında açıklanmıştır. Bu —– korunması gereken diğer şirket menfaatleridir. Bu yöndeki bir iddianın kabul görebilmesi için;
—– düştüğü somut bir şekilde ortaya konmalıdır
—- gerçekleşmesi kuvvetle muhtemel olmalıdır.
Mutlak şirket sırları şirketin üçüncü kişilerle arasındaki bir sözleşme veya genel hükümlerden hareketle mutlak suretle açıklanmama yükümlülüğü altında olduğu sırladır. Bunlar ne pay sahiplerine ne de üçüncü kişilere açıklanır. Örneğin şirketin fiyat oluşturmasına ilişkin ilkeler , teknik ——– durumu gibi durumlardır. —– ise mutlak nitelikli sırların dışında kalan ve bizzat şirketin menfaati gereği gizli kalması gereken sırlar olup bunlardan yararlanan bizzat şirket tüzel kişiliğidir.—- sırlarına ——– sahibinin bilgi alma isteminin karşılanması şirket sırlarının açığa çıkması ve dolayısı— menfaatinin zarar görmesi veya tehlikeye atılması söz konusu ise şirketin yetkili organlarının bilgi vermekten kaçınması gerekir. Bilgi verme sureti ile şirketin menfaatleri asla tehlikeye atılmamalıdır. Ancak şirketin böyle bir tehlikenin varlığını somut verilere dayandırması gerektiği gibi söz konusu tehlikenin gerçekleşmesi de kuvvetle muhtemel—– —
Dava basit yargılama usulüne tabi olup davacılar vekilinin 20.04.2021 tarihli dilekçesinde davalı şirketin başka bir şirket ile birleşmesi ve bundan haberi olmadıkları sadece bunun dahi davanın kabulü için yeterli olduğu yolundaki iddiaları, iddianın genişletilmesi mahiyetindedir. Her ne kadar davalı yanca kesin hüküm nedeni ile davanın reddi savunulmuş ise de bahsi geçen davanın —- olduğu, —- nedeninin farklı olduğu anlaşılmakla bu itirazın yerinde olmadığı anlaşılmış, itibar edilmemiştir.
Her ne kadar davalı yanca bilgi edinme hakkıının genel kuruldan önce kullanılması gerektiği yolunda beyanda bulunulmuş ise de yukarıda zikredildiği üzere genel kurul toplantısında bilgi edinme ve inceleme hakkı kullanılabilir buna engel bir durum yoktur. Bu iddiaya itibar edilmemiştir. Yine her ne kadar davalı yanca bilgi edinme ve inceleme davası doğrudan doğruya açılabilecek bir dava olmadığı bu talepte bulunmadan dava açılamayacağı iddia edilmiş ise de davacıların genel kurulda bilgi edinme ve inceleme hakkını kullandıkları, talebin reddi üzerine bu davanın açıldığı anlaşılmakla davalının bu iddiasına da itibar edilmemiştir.
Davalı —-davalı şirket ile aynı alanda faaliyet gösteren bir şirket kurduğunu, diğer davacıların da illiyetli şekilde bu şirketi yönettiklerini amaçlarının şirket sırlarına erişmek olduğunu , nitekim şirketi kurduktan çok kısa süre sonra böyle bir talepte bulunduklarını, söz konusu bilgilerin verilmesinin—- sırlarının verilmesi anlamına geldiğini iddia etmiş, davacı vekili … haricindeki diğer davacıların kurulan şirketle alakası olmadığını iddia etmiştir.
Bahsi———-incelenmiş davalı şirket ile benzer konularda faaliyet gösterdiği, tek yetkilisinin davacılardan … olduğu görülmüştür.
Davalı yanca sunulan deliller incelenmiş davacıların— ibraz edilmiş yapılan incelemede-.———————— paylaşmıda bulunduğu yine ——–resmini paylaşıp —— —- ettiği görülmüştür. Yapılan değerlendirmede davalının iddiasında haklı olduğu diğer davacıların da davalı şirket ile aynı iş kolunda faaliyete başlayan yukarıda bahsi geçen şirket ile illiyetli oldukları anlaşılmıştır.Davacıların genel kurulda talep ettikleri bilgilerden bazıları mutlak şirket—– faaliyet gösteren— firma konumundaki şirketin kurucusu ve yöneticisi olan … ile, bu kişi ile illiyetli şekilde söz konusu —şirketle irtibatlı olan davacılara söz konusu bilgilerin verilmesinden kaçınılması 6102 sayılı TTK’nın 437/2. Madde ve fıkrasına uygundur. Bu nedenle davanın reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere ;
1-DAVANIN REDDİNE,
2-Alınması gerekli harç peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,
3-Davacı yanca yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına, artan avansın davacılara veya ahzu kabza yetkili vekillerine iadesine,
4-Davalı yanca yapılan masraf olmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
5-Davalı vekille temsil edildiğinden yürürlükte—- vekalet ücretinin davacılardan alınarak davalıya ödenmesine,
Dair davacı ve davalı vekilinin yüzüne karşı 6102 sayılı TTK’nın 437/5. Madde ve fıkrası uyarınca istinaf yolu kapalı olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça okundu, usulen anlatıldı