Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. İstanbul Anadolu 10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2021/520 Esas
KARAR NO : 2022/674
DAVA : İtirazın İptali (Taşıma Sözleşmesi Kaynaklı)
DAVA TARİHİ : 23/08/2021
KARAR TARİHİ : 27/10/2022
Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Taşıma Sözleşmesi Kaynaklı) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekilinin dava dilekçesinde özetle;—- sayılı dosyaları ile başlatılan icra takiplerine davalılarca haksız itiraz edildiğini, arabuluculuk görüşmelerinde anlaşma sağlanamadığını;— davalı —devredilmiş olan emtia, — hasarsız olarak davalı — firması adına kayıtlı, davalı ——- sürücünün direksiyon hakimiyetini kaybetmesi sebebiyle meydana gelen trafik kazası neticesinde bir kısım emtia hasarlandığını, bir kısmı ise kaybolduğunu ve alıcısına teslim edilemediğini, yapılan ekspertiz incelemesinde davalıların zarardan sorumlu olduğunun tespit edildiğini —uygulanarak hasar tutarının belirlendiğini, müvekkilinin sigortalısına uğramış olduğu hasar miktarı olan toplam — meydana gelen zarardan taşıyıcı sıfatı ile sorumlu olduğunu, Davalılardan —– meydana gelen zarardan işleten sıfatı ile sorumlu olduğunu, Davalılardan—– sürücü olarak haksız fiil hükümlerince sorumlu olduğunu belirterek —- dosyalarına davalılarca yapılan haksız itirazların iptali ile takiplerin devamına, haksız itirazları ile takibin durmasına sebebiyet veren davalılar aleyhine %20’den aşağı olmamak üzere icra inkâr tazminatına hükmedilmesine, yargılama giderleri ile vekâlet ücretinin davalılara yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı ———– vekilinin cevap dilekçesinde özetle;
Davalı vekilinin —- tarihinde dava dosyasına sunduğu cevap dilekçesinde özetle; Müvekkili davalı —- firmasının, dava konusu zararın meydana geldiği — maliki olması nedeniyle KTK m. 85 kapsamında işleten sıfatı nedeniyle zarardan sorumlu olacağından bahisle davalı-borçlu olarak gösterildiğini /iddia edildiğini, müvekkili araç sahibinin meydana gelen zarardan dolayı hukuki bir sorumluluğu bulunmadığını, müvekkilinin kazaya karışan maliki olduğu ———- tarihli —– sözleşmesiyle 1 yıl süreli olarak kiraladığını,—-içtihatları gereğince müvekkili firmanın Karayolları Trafik Kanunu Madde 85- “—-işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, motorlu aracın bir teşebbüsün — tarafından kesilen biletle işletilmesi halinde, — ve bağlı olduğu teşebbüsün sahibi, doğan zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olurlar.” hükmü kapsamında işleten olarak kabul edilmesinin mümkün olmadığını, aracın işleteninin —– gereğince — müvekkili firmanın KTK 85. maddesi kapsamında sorumlu tutulmasının mümkün olmadığını; TTK 1472 maddesinde belirtilen kanuni halefiyet ilkesi gereğince sigortalısı üst taşıyıcı ile yaptığı ——- — sözleşmesinin kendisine tanıdığı hakları aşarak 3. Kişileri Karayolları Trafik Kanunu çerçevesinde rücu yoluyla dava etmesinin mümkün olmadığını, müvekkili ile — ilişkisi yada —- ilişkisinin bulunmadığını, “MADDE 877- (1) Taşıyıcı, taşıma aracındaki —-,—- onun temsilcilerinin veya çalışanlarının kusuruna dayanarak sorumluluktan kurtulamaz.” hükmü gereğince —- davalı —— olduğunu, ——- yardımcılarından olmadığını, kazaya sebep olan davalı şoförün müvekkili firmayla hiç bir bağı bulunmadığını, sigortacı davacı ile dava—-arasında yapılan —— hükümleri incelendiğinde araç sahibine rücu edilebilecek tek durum olarak aracın —- yetersizliğinden kaynaklan ıslanma hırsızlık durumları yer aldığını, davacı sigortacının kanuni halefiyet gereğince sözleşme şartları çerçevesinde taleplerde bulunması gerektiğini, sigortacı davacı ile dava dışı sigortalı arasında yapılan—— hükümleri incelendiğinde sözleşmenin —– sigortalının kusuru olmaksızın meydana gelecek trafik kazalarında riziko bedelinin — sınırlandığını, kazaya karışan şoförün kusur durumunun belli olmadığını teminatın ödenip ödenmemesi, hangi miktarda ödeneceği yönünden ispat edilmesi gerektiğini; Müvekkili firmanın taraf sıfatı bulunmadığını, sundukları kira sözleşmesi gereği araç işleteni olarak kabul edilemeyeceğini, davaya konu kazayla ilgili yasal hiç bir sorumluluğu bulunmadığını, davaya konu sözleşmelerin yasal yada akti olarak tarafı bulunmadığını belirterek müvekkili firma yönünden taraf ehliyeti olmadığından hakkında açılan davanın husumetten reddine, aksi halde haksız ve mesnetsiz davanın esastan reddine karar verilmesini, yargılama giderleri ve ücreti vekaletin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
RAPOR: Bilirkişi raporunda özetle; “Dosyadaki bilgi ve belgelerin değerlendirilmesi, nihayetinde Bilirkişi Heyetine verilen davacı ve davalıya ait defter ve belgelerin yerinde inceleme görevi ile sınırlı olmak üzere, yukarıda anlatılan görüş ve gerekçelerle, nihai takdir ve değerlendirme Sayın Mahkemeye ait olmak üzere:—– dayandığı belgeler ile yardımcı defterlerinin birbirini tamamlaması, teyit etmesi ve usulüne uygun tutulmuş olması nedeniyle TTK. md. 85 ve HMK 222. madde gereğince sahibi lehine delil niteliğinde bulunduğu; Davacı —- ticari defterleri ve dayandığı belgeler ile yardımcı defterlerinin birbirini tamamlaması, teyit etmesi ve usulune uygun tutulmuş olması nedeniyle TTK. md. 85 ve HMK 222. madde gereğince sahibi lehine delil niteliğinde bulunduğu; Davalılardan—-davalılardan ——- ilişkisinin bulunmadığı, —–bedeline ilişkin söz konusu yıllara ait incelenen kayıtlarında —–yer almadığı görülmüştür. Tarafımıza —————— fatura da sunulmadığı; Davalılardan ————-kazaya karışan maliki olduğu —– plakalı ——- numaralı ve —– —– numaralı kapanış kayıtlarında —- envanteri içinde yer aldığı — yazıldığı); tespit edilmiştir. KUSUR YÖNÜNDEN SONUÇ :Davalı sürücü (——— sürücüsü) —— %100 (Yüzde yüz) oranında kusurlu olduğu, sonuç ve kanaate varılmıştır. İTİRAZIN İPTALİ YÖNÜNDEN SONUÇ :—- ve bu ———-veya eşyaların taşınması için, taşıyıcıya ödendiği iddia edilen taşıma ücretinin ve icra takibine konu faturanın, davaya konu poliçe kapsamında olduğuna ilişkin herhangi bir bilgi ve belgeye rastlanılmamıştır. Bu itibarla, 1. SEÇENEK : Taşıma ücretinin, davaya konu poliçe kapsamında olduğuna ilişkin herhangi bir bilgi ve belgeye rastlanılmadığından, davalı——–bulunmadığı, bu nedenle—- sebebiyle, davalıların sorumluluklarının bulunması sebebiyle, itirazın iptali talebinin reddi gerektiği sonuç ve kanaatine varılmıştır.—- yapılan ödemenin sebebi olarak gösterilen ve icra takibinin—- dosyasında dosya borçluları davalı —- davalı — bulunmadığı sonuç ve kanaatine varılmıştır.—–Talebe göre değerlendirme yapılması halinde: —dosyasında, iş bu davaya konu trafik kazası—— Buna göre davacının davalıdan talep edebileceği alacak tutarı — Bu itibarla, bu seçeneğin kabulü halinde, —dosyasına, dosya borçlusu —- itirazın kısmen iptali ile —–üzerinden icra takibinin devamı gerektiği sonuç ve kanaatine varılmıştır.— : Dava dosyasında mevcut ——numaralı —– sorumluluğu olmadan meydana gelen trafik kazaları nedeniyle meydana gelen tazminat talepleri poliçenin süresi boyunca — teminata dahil edildiği belirtilmiştir. 1.SEÇENEK :—- dosyasında, dosya borçluları tarafından yapılan itirazın kısmen iptali ile—- : Talebe göre değerlendirme yapılması halinde,— dosyasında, dosya borçluları tarafından yapılan itirazın kısmen iptali ile — üzerinden takibin devamı gerektiği,” şeklinde sonuç ve kanaatine varıldığı beyan edilmiştir.
RAPOR: Bilirkişi raporunda özetle; “Sayın Mahkeme görevlendirmesi, dosya içeriği ve dosyada mevcut delillerin yukarıda detaylı olarak ele alınıp incelenerek değerlendirilmesi neticesinde, her türlü hukuki mütalaa ve takdir hakkı tamamı ile delillerle doğrudan temas eden Sayın Mahkemeye ait olmak üzere; Dava konusu takibe dayanak olan olayda, taraflar arasında mevcut olan Taşıma Sözleşmesinin varlığı, eşyanın sevki ile başlayan süreçte emtianın fiili taşıyıcı olan davalının ve akdi taşıyıcı olan davacının sigortalısının sorumluluğunda hasarın meydana geldiği, Meydana gelen gerçek zarar tutarının yapılan ekspertiz sonucun—– sonrası —- olarak tespit edildiği, ancak dosya kapsamında TTK 882’nci maddesi kapsamında—-olan davalının ve — davacının sigortalısının sorumluluğunun sınırını tespit edebilecek hasar gören —— olmadığı, Davacı—— yapmış olduğu tazminat ödemesinin yukarıda 2. Maddede belirtilen sorumluluk sınır tespit edilemediğinden, zarar gören ve zayi olan emtia üzerinde hak ve menfaat sahibi olanlara davacının ödeme —– tarafından ne tutarda bir ödeme yaptığı tespit edilemediğinden, davacının sigortalısının hak ve menfaat sahiplerinden davacının tazmiant ödemesinin —- yapılması yönünde bir muvafakatname dosya kapsamında sunulmadığından halefiyetin şartlarının oluştuğunun ileri sürülemeyeceği, aynı nedenlerle “alacağın temliki hükümlerine” hükümlerine göre de talep edemeyeceği,— sınırı tespit edilemediği için, rücu edilebilecek tutarın belirsiz olması nedeniyle; davacının—- ile başlatmış olduğu takibe, davalıların vaki itirazının yerinde olacağı, davacının— başlattığı takibin akıbetine ait icra dosyasında borçluların itirazına ve icra müdürlüğünün takibin durma kararının yokluğunda bir görüş oluşturmanın mümkün olamayacağı sonuç ve görüşlerine ulaşıldığı,” şeklinde sonuç ve kanaatine varıldığı beyan edilmiştir.
DAVANIN HUKUKİ NİTELİĞİ ve GEREKÇE:
Dava, taraflar arasında görülmekte olan —- sayılı icra takip dosyalarına davalılar tarafından yapılan itirazın iptali talebine ilişkindir. Davalılar ayrı ayrı davanın reddini talep etmiştir.
İtirazın iptali davası İcra İflas Kanunun 67. Maddesinde “Takip talebine itiraz edilen alacaklı, itirazın tebliği tarihinden itibaren bir sene içinde mahkemeye başvurarak, — alacağının varlığını ispat suretiyle itirazın iptalini dava edebilir.Bu davada borçlunun itirazının haksızlığına karar verilirse borçlu; takibinde haksız ve kötü niyetli görülürse alacaklı; diğer tarafın talebi üzerine iki tarafın durumuna, davanın ve hükmolunan şeyin tahammülüne göre, red veya hükmolunan meblağın yüzde yirmisinden aşağı olmamak üzere, uygun bir tazminatla mahkum edilir.İtiraz eden veli, vasi veya mirasçı ise, borçlu hakkında tazminat hükmolunması kötü niyetin sübutuna bağlıdır.Birinci fıkrada yazılı itirazın iptali süresini geçiren alacaklının umumi hükümler dairesinde alacağını dava etmek hakkı saklıdır.Bu Kanunda öngörülen icra inkar tazminatı, kötü niyet tazminatı ve benzeri tazminatların tespitinde, takip talebi veya davadaki talep esas alınır.” şeklinde düzenlenmiştir. İcra dosyası fiziken celp edilmiş, borçlunun ödeme emrine süresi içerisinde itiraz ederek takibi durdurduğu tespit edilmiştir.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunun 1472. maddesinde; ”
(1) Sigortacı, sigorta tazminatını ödediğinde, hukuken sigortalının yerine geçer. Sigortalının, gerçekleşen zarardan dolayı sorumlulara karşı dava hakkı varsa bu hak, tazmin ettiği bedel kadar, sigortacıya intikal eder. Sorumlulara karşı bir dava veya takip başlatılmışsa, sigortacı, mahkemenin veya diğer tarafın onayı gerekmeksizin, halefiyet kuralı uyarınca, sigortalısına yaptığı ödemeyi ispat ederek, dava veya takibi kaldığı yerden devam ettirebilir.
(2) Sigortalı, birinci fıkraya göre sigortacıya geçen haklarını ihlal edici şekilde davranırsa, sigortacıya karşı sorumlu olur. Sigortacı zararı kısmen tazmin etmişse, sigortalı kalan kısımdan dolayı sorumlulara karşı sahip olduğu başvurma hakkını korur.” hükmünü haizdir.
Aynı kanunun Yardımcıların kusuru başlıklı 879. Maddesinde ; ” Taşıyıcı;
A)Kendi adamlarının
B) Taşımanın yerine getirilmesi için yararlandığı kişilerin, görevlerini yerine getirmeleri sırasındaki fiil ve ihmallerinden kendi fiil ve ihmali gibi sorumludur.” şeklinde düzenlemeye yer verilmiştir.
—- sevk ve idaresindeki—- sayılı ——— emtianın —– direksiyon hakimiyetini kaybetmesi sonucu gerçekleşen kazada aracın devrildiği, araçta yüklü bulunan—– çeşitli malzemeler devrilmeyle yola dökülerek hasarlandığı, kazanın oluşumunda sürücü —- 2918 sayılı KTK’nun 52/1-b maddesini ihlal ettiği anlaşılmıştır.
Davacı — tarafından, dava dışı —–,——- taşımalarda beher seferde araç başı —- bedelinde—- teminat sağlandığı—- sorumluluğu olmadan meydana gelen trafik kazaları nedeniyle meydana gelen tazminat talepleri poliçenin süresi boyunca 26.500,00USD ile teminata dahil edildiği anlaşılmıştır.
Davacı —- eksper raporuna dayanarak, —- —— şubesi hesabından, —-ödediği tespit edilmiştir.
Davacı —- tarihinde, aynı tarihte —-kazanacak şekilde dava dışı sigortalısı —–ödediği tespit edilmiştir.
Her iki ödemenin de aynı hasar dosya numarası kullanılarak yapıldığı, ancak ilk ödeme tutarının ekspertiz raporu ile aynı olduğu, ikinci ödeme tutarına ait hasar dosyasında bir bilginin mevcut olmadığı anlaşılmıştır.
Dava dosyasına sunulan tüm belge ve delillerin incelenmesi sonucunda davaya konu olayın davacının sigortalısının dava dışı farklı müşterilerine —- miktarda —– üstlendiğini, aralarındaki —– devrettiğini, davalı fiili taşıyıcının, davacının sigortalısı —- taşımanın da içinde bulunduğu nakliye için —– düzenlediği, davalı fiili taşıyıcının taşımayı mülkiyeti diğer davalı —- dosyaya sunulan belge ve davalılar ortak beyanına göre, aracın davalı fiili taşıyana kiralandığı, nakliye esnasında tek taraflı meydana gelen trafik kazası sonucunda bir kısım emtianın zarar gördüğünü, bir kısmının zayi olduğu, taşınan emtianın tam ve sağlam olarak alıcılarına tesliminin sağlanamadığı, davacı ——-üzerine atadığı — ile yapılan ekspertiz sonrası, eksper raporuna dayanarak, zarar için sigortalısına açılan hasar dosyası kapsamında önce—- tazminat ödeyerek halefiyet kazanması ve aynı zamanda bu tutarlarda temlik almasıyla, fiili taşıyıcı davalı—- tazminat tutarlarını rücuen talep amacıyla—- davalıların ayrı ayrı takibe itirazda bulunduğu, ayrıca — dosyası ile ——-asıl alacak olarak ayrı bir takip başlattığı ödemiş olduğu tazminat tutarı olan—- asıl alacak tutarı olarak başlattığı takibe, davalı takip borçlularının vaki itirazıyla takibin durduğu, davacı vekilinin rücu talebine dayanarak itirazın iptali davasını ikame ettiği, davacının sigortalısı —–. akdi taşıyıcı, taşıma işini devrettiği —- taşınmasından sorumlu olduğu, kazada zayi olan eşyanın sevki için kendisine talimat verilen taşıyıcı (taşıma sorumluluğunu üstlendiği malı ister kendisi taşısın ister, anlaştığı başka bir taşıyıcıya taşıtsın); taşıma süresi içerisinde naklini üstlendiği eşyayı gözetim sorumluluğu altında olduğu, yasal mevzuat gereği taşıma süresi içerisinde taşıdığı eşyaya gelecek zararlardan mesul olduğu, kendi adamlarının, taşımanın yerine getirilmesi için yararlandığı kişilerin, görevlerini yerine getirmeleri sırasındaki fiil ve ihmallerinden, yerine geçen taşıyıcıların kusurundan, kendi fiil ve ihmali gibi sorum olduğu, taşıma, kısmen veya tamamen üçüncü bir kişi olan fiilî taşıyıcı tarafından yerine getirilmesi halinde bu kişi eşyanın zıyaı, hasarı veya gecikmesi nedeniyle kendisi tarafından yapılan taşıma sırasında ortaya çıkan zarardan asıl taşıyıcı gibi sorumlu olduğu, kendi sigortalısının yardımcısı konumunda olan davalılara karşı davacı sigorta şirketinin halefiyet ilkeleri kapsamında tazmin ettiği zararı rücu edemeyeceği, davalıların somut olayda sigortalının yardımcısı konumunda olduğu, bu haliyle davalıların eylemlerinden kaynaklı oluşan zarardan sigorta şirketinin sorumlu olduğu anlaşılmakla davacının davasının reddine karar vermek gerekmiştir.
Vekalet ücretleri ile harç hesaplaması—Sayılı kararı doğrultusunda —- yapılan itirazın iptali davasında ——– oranı olan (8,4851 TL) esas alınarak yapılmıştır.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacının —– hakkındaki itirazın iptali davası talebinin ayrı ayrı REDDİNE,
2-İcra İnkar tazminatına ilişkin talebin alacak likit bulunmadığından reddine,
3-Alınması gereken 80,70 TL maktu karar ve ilam harcının, peşin alınan 4.812,56 TL harçtan mahsubu ile fazla alınan 4.731,86 TL harcın davacıya İADESİNE,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin davacı taraf üzerinde BIRAKILMASINA,
5-Davacının —dosyası üzerinden yapılan itirazın iptali davasında; Davalı—- kendilerini vekil ile temsil ettirdikleri için karar tarihinde yürürlükte bulunan— ücretinin davacıdan alınarak davalılar —– —VERİLMESİNE,
6- — dosyası üzerinden yapılan itirazın iptali davasında; Davalı ——- vekil ile temsil ettirdikleri için karar tarihinde yürürlükte bulunan —- göre tespit edilen 9.200,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalılar — ve ——- VERİLMESİNE,
7-Taraflarca dosyaya yatırılan ve sarf edilmeyen gider avansının karar kesinleştiğinde talep halinde yatırana İADESİNE,
8-Davacının— dosyası üzerinden yapılan itirazın iptali davasında; —ücretinin davacıdan tahsili ile hazineye İRAD KAYDINA,
9—- dosyası üzerinden yapılan itirazın iptali davasında; –arabuluculuk ücretinin davacıdan tahsili ile hazineye İRAD KAYDINA,
Dair, Gerekçeli mahkeme kararının taraflara tebliğinden itibaren 2 hafta içinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi’nde istinaf yolu açık olmak üzere davacı vekilinin ve duruşmada hazır bulunan davalı vekillerinin yüzüne karşı verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.