Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 10. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/456 E. 2022/727 K. 15.11.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/456 Esas
KARAR NO : 2022/727

DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ : 16/07/2021
KARAR TARİHİ : 15/11/2022
Mahkememize tevzi edilen dava dilekçesi mahkememiz esasının yukarıda belirtilen sırasına kaydedilip incelendi
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:
Davacı vekili dilekçesinde özetle; Müvekkilinin —–markası altında yabancı dil eğitimi vermekte olduğunu, yabancı dil kursunun merkezi —–adresinde olup Müvekkillinin ticari evrakı ortak muhasebe ve arşivi nedeniyle bu adreste bulunduğunu, anılan adreste 01.07.2021 Günü sabah 07.30’da iş başı yapan müvekkili şirket temizlik personeli tarafından ticari evrakın bulunduğu binayı su bastığı görüldüğün, olayla ilgili itfaiye tutanağının mevcut olduğunu, su basması nedeniyle ticari evrak ve belgeler zarar gördüğünü,—— ait 2018 dönemi yevmiye defteri —–ait 2016-2017-2018 dönemlerine ait kesilen satış faturaları, ——ait 2019 yılı Mart, Temmuz ve Eylül ayları öğrenci sözleşmeleri——2016-2017-2018-2019-2020 dönemlerine ait satış faturaları,——- 2016-2017-2018-2019-2020 dönemlerine ait gider belgeleri ile dava dilekçesinde ayrıntısı belirtilen seri numaralı faturalar
hakkında zayi belgesi verilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER:
—–Vergi Dairesinin 27/09/2022 tarihli yazı cevabı, —–Vergi Dairesinin 19/10/2022 tarihli yazı cevabı, —–Ticaret Sicil Müdürlüğünün yazı cevabı, —– İtfaiye Şube Müdürlüğünün 05/07/2021 tarihli raporu ve tüm dosya kapsamı.
02/11/2021 tarihli ara karar ile dosyanın bir mali müşavir bilirkişisine tevdi edilerek bilirkişi raporu alınması yönünde ara karar kurulmuş ve 07/02/2022 tarihli bilirkişi raporu mahkememize teslim edilmiştir.
Bilirkişi raporunda özetle; ——İtfaiye Şube Müdürlüğü’nün 05.07.2021 tarihli raporunda —— adresine —– başvurusu üzerine gidildiği, adreste su basması sonucu hasar oluştuğunun beyan edildiği, —– Sulh Hukuk Mahkemesine ibraz edilen ——İş sayılı bilirkişi heyet raporunda, su basmasının yaşandığı adreste hasar gören, okunamaz veya kullanılamaz belgelerin tek tek tespit edildiği, Su basması olayının 01.07.2021 tarihinde meydana geldiğinin —– yetkilisi —— itfaiyeye 05.07.2021 tarihinde beyan ettiği, dava dilekçesi harçlandırma tarihinin 16.07.2021 olduğu, bu yönüyle davacının 15 günlük hak düşürücü süre geçmeden olayın öğrenildiği tarihten sonra 15.gün gün içerisinde zayi belgesi verilmesi için dava ikame ettiği, Davacıların her birinin farklı adreslerde faaliyet gösterdiği, dava dilekçesinde belirtildiği zayi olduğu iddia edilen evrak ve belgelerin tamamının su basması olayının meydana geldiği adreste tutulduğuna dair dosya içeriğinde tespite elverişli herhangi bir belge görülemediği, Davacıların taleplerinin tek tek değerlendirilmesi yönünden;—— talebiyle ilgili; 2018 yılı yevmiye defterinin su basması olayında zarar gördüğünün tespit edilmesi nedeniyle söz konusu zayi belgesi talebine iştirak edildiği, —–sayılı dosyasına ibraz dilen bilirkişi raporunda 2016-2017-2018-2019-2020 dönemleri gider belgelerinin zarar gördüğüne ilişkin tespite yer verilmemesi nedeniyle ilgili yıllar gider belgeleri yönünden zayi belgesi talebine iştirak edilemediği, 2016-2017-2018-2019-2020 dönemlerine ait satış faturalarının —- tarafından—– firmasına kullanılmak üzere teslim edildiğinin anlaşıldığı, buna karşın—– sayılı dosyada ilgili yıllara ait satış faturalarının zayi olduğuna ilişkin herhangi bir tespite yer verilmemesi nedeniyle —— firmasının 2016-2017-2018-2019-2020 dönemlerine ait satış faturalarına ilişkin zayi belgesi talebine iştirak edilemediği, —— Sayılı dosyaya ibraz edilen bilirkişi raporunda ——seri numarası ile başlayan fatura koçanlarına ait bir kısım yaprakların ıslandığı fatura bilgilerinin silindiği, kullanılamayacak kadar yıprandığı tespitlerine yer verildiği, —— seri numaralı faturaların ——- tarafından basılarak ilgili şirkete teslim edildiğini, bu yönüyle 2016-2017-2018 yıllarında ——seri numaralı satış faturalarının zayi talebine iştirak edildiği, —— tarafından gönderilen müzekkere cevabında —— ile başlayan seri numaralı satış faturası basım bilgisine yer verilmediği, diğer anlatımla —— ile başlayan seri numaralı satış fatura koçanının —— firması kullanımına sunulmadığının anlaşıldığı, bu nedenle 2016-2017-2018 yıllarında ——seri numaralı satış faturalarının zayi talebine iştirak edilemediği,—– sayılı dosyasına ibraz edilen bilirkişi raporunda 2019 yılı Mart, Temmuz ve Eylül ayı öğrenci sözleşmelerinin zarar gördüğünün tespit edildiği, bu yönüyle ilgili öğrenci sözleşmeleri yönünden zayi belgesi talebine iştirak edildiği, ——sayılı dosyasına ibraz edilen bilirkişi raporunda 2016-2017-2018-2019-2020 dönemleri gider belgeleri yönünden herhangi bir tespite yer verilmediği, bu yönüyle gider belgelerine ilişkin zayi talebine iştirak edilemediği—— tarafından gönderilen müzekkere cevabında ——seri numaralı faturaların basılarak kullanıma sunulduğu, —— sayılı dosyaya ibraz edilen bilirkişi raporunda yer verilen seri numaralı satış faturalarının ——- müzekkere cevabı ile örtüştüğü, bu yönüyle 2016-2017-2018-2019-2020 yıllarına ait satış faturalarının zayi belgesi talebine iştirak edildiği, ——- sayılı dosyasında su basmasında zayi olan herhangi bir gider belgesinin bulunduğu yönünden bir tespite yer verilmediği, bu yönüyle 2016-2017-2018-2019-2020 yıllarına ait gider belgelerine ilişkin zayi talebine iştirak edilemediği, —–talebiyle ilgili; —–tarafından gönderilen müzekkere cevabında ——seri numaralı faturaların basılarak kullanıma sunulduğu bilgisine yer verildiği, ancak——sayılı dosyaya ibraz edilen bilirkişi raporunda——–firmasına ait hasar gören herhangi bir satış faturası tespitine yer verilmediğinden söz konusu zayi belgesi talebine iştirak edilemediği, ——- sayılı dosyasında su basmasında zayi olan herhangi bir gider belgesinin bulunduğu yönünden bir tespite yer verilmediği, bu yönüyle 2016-2017-2018-2019-2020 yıllarına ait gider belgelerine ilişkin zayi talebine iştirak edilemediği şeklinde tespitte bulunulmuştur.15/09/2022 tarihli ara karar ile dosyanın bir mali müşavir bilirkişisine tevdi edilerek bilirkişi ek raporu alınması yönünde ara karar kurulmuş ve 10/05/2022 tarihli bilirkişi raporu mahkememize teslim edilmiştir.Bilirkişi ek raporunda özetle; ——-talebiyle ilgili; 2018 yılı yevmiye defterinin su basması olayında zarar gördüğünün tespit edilmesi nedeniyle söz konusu zayi belgesi talebine iştirak edildiği, —— sayılı dosyasına ibraz dilen bilirkişi raporunda 2016-2017-2018-2019-2020 dönemleri gider belgeleri ile satış faturalarının zarar gördüğüne ilişkin tespite yer verildiği, bu nedenle gider belgeleri ile satış faturaları yönünden zayi belgesi talebine iştirak edildiği, —– tatebiyle ilgili; —— Sayılı dosyaya ibraz edilen bilirkişi raporunda ——seri numarası ile başlayan fatura koçanlarına ait bir kısım —— yaprakların ıslandığı fatura bilgilerinin – silindiği, kullanılamayacak kadar yıprandığı tespitlerine yer verildiği,—— seri numaralı faturaların —— tarafından basılarak ilgili şirkete teslim edildiğini, bu yönüyle 2016-2017- 2018 yıllarında ——seri numaralı satış faturalarının zayi talebine iştirak edildiği, —— tarafından gönderilen müzekkere cevabında ——- ile başlayan seri numaralı satış faturası basım bilgisine yer verilmediği, diğer anlatımla——ile başlayan seri numaralı satış fatura koçanının ——-firması kullanımına sunulmadığının anlaşıldığı, bu nedenle 2016-2017- 2018 yıllarında ——- seri numaralı satış faturalarının zayi talebine iştirak edilemediği, —— sayılı dosyasına ibraz edilen bilirkişi raporunda 2019 yılı Mart, Temmuz ve Eylül ayı öğrenci sözleşmelerinin zarar gördüğünün tespit edildiği, bu yönüyle ilgili öğrenci sözleşmeleri yönünden zayi belgesi talebine iştirak edildiği, —— sayılı dosyasına ibraz edilen bilirkişi raporunda 2016-2017-2018-2019-2020 dönemleri gider belgeleri yönünden herhangi bir tespite yer verildiği, bu yönüyle gider belgelerine ilişkin zayi talebine iştirak edildiği —–talebiyle ilgili; —— tarafından gönderilen müzekkere cevabında——seri numaralı faturaların basılarak kullanıma sunulduğu, —– sayılı dosyaya ibraz edilen bilirkişi raporunda yer verilen seri numaralı satış faturalarının —— müzekkere cevabı ile örtüştüğü, bu yönüyle 2016-2017-2018-2019-2020 yıllarına ait satış faturalarının zayi belgesi talebine iştirak edildiği ——-sayılı dosyasında Su basmasında zayi olan herhangi bir gider belgesinin bulunduğu yönünde tespitin bulunduğu, bu yönüyle 2016-2017-2018-2019-2020 yıllarına ait gider belgelerine ilişkin zayi talebine iştirak edildiği, ——talebiyle ilgili; ——tarafından gönderilen müzekkere cevabında —— seri numaralı faturaların basılarak kullanıma sunulduğu bilgisine yer verildiği,—— sayılı dosyaya ibraz edilen bilirkişi raporunda 2016-2017-2018-2019-2020 yıllarına ait gider belgeleri ile bir kısım satış faturalarının hasar gördüğünün belirtildiği, bu yönüyle davacı talebine iştirak edildiği tespitinde bulunulmuştur.
DAVANIN HUKUKİ NİTELİĞİ ve GEREKÇE:
Dava 6102 sayılı TTK’nın 82/7. Maddesi uyarınca açılan zayi belgesi verilmesine ilişkindir.Mahkememizin —–Esas sayılı dosyasının 15/11/2022 tarihli duruşmasında, diğer davacılar .——yönünden dosyanın terfikine karar verildiği, diğer davacılar yönünden dosyaların tefrik edildiği anlaşılmıştır.
6102 Sayılı TTK’nın 82/7. maddesinde; “Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir. Bu dava hasımsız açılır. Mahkeme gerekli gördüğü delillerin toplanmasını da emredebilir.” şeklinde düzenleme yapılmakla tacirlere ticari defter ve kayıtlarını saklama ve ibraz hususunda zorunluluk getirilmiştir.Ayrıca TTK’nun 66/son maddesinde “Tacirlerin işletmeleriyle ilgili işler dolayısıyla aldıkları mektup, yazı, telgraf, fatura, cetvel, senet gibi vesika ve kağıtlarla ödemelerini gösteren vesikaları ve yazdığı mektup, yazı ve telgrafnamelerin kopyalarını ve mukaveleleri, taahhüt ve kefalet ve sair teminat senetleri ve mahkeme ilamları gibi belgeleri muntazam bir tarzda dosya halinde saklamaları mecburidir.” hükmü düzenlenmiştir.Somut olayda ; davacı tarafça su baskınına ilişkin zayi durumunun öğrenilmesinden itibaren süresi içerisinde davanın ikame edildiği,
Davacı—— ait 2016-2017-2018 dönemlerine ait kesilen satış faturaları, davacı ——ait 2019 yılı Mart, Temmuz ve Eylül ayları öğrenci sözleşmeleri, davacı —— ait 2016-2017-2018-2019-2020 dönemlerine ait satış faturaları, davacı ——- ait 2016-2017-2018-2019-2020 dönemlerine ait gider belgeleri ve boş fatura koçanları hakkında zayi talebinin değerlendirilmesinde;
Davacı tarafça ——Sulh Hukuk Mahkemesine ibraz edilen—— değişik iş sayılı dosyasında delil tespiti talebinde bulunulduğu ve delil tespiti dosyasının bir örneğinin dosyamız arasına alındığı,
Davacının talebine konu belgeler olan kesilen satış faturaları, öğrenci sözleşmeleri, satış faturaları, gider belgelerinin yukarıda anılan TTK 66/son madde kapsamında belge olduğu, delil tespiti dosyası ve mahkememizce alınan kök ve ek bilirkişi raporu birlikte değerlendirildiğinde; delil tespiti dosyasında davacının 2019 yılının Mart-Temmuz-Eylül aylarına ilişkin bir kısım öğrenci sözleşmeleri, 2016, 2017 ve 2018 yıllarına ait kesilen bir kısım satış faturaları,2016, 2017, 2018, 2019, 2020 yıllarına ait bir kısım satış faturaları ve gider belgelerinin zayi olduğunun tespit edildiği, davacının belirtilen belgelere yönelik taleplerinin delil tespiti dosyasındaki tespitler dikkate alınarak talebin kısmen kabulü ile aşağıdaki şekilde sıralanan belgelerin 01/07/2021 tarihinde çıkan su baskını nedeniyle zayi olduğunun tespitin karar verildiği, mahkememizce talebe konu belgeler yönünden bir kısım olarak sınırlandırılmış olmakla davacının fazlaya ilişkin istemin reddine karar verildiği,
Dava dilekçesinde ayrıntılı olarak seri numarası belirtilen boş fatura koçanları yönünden zayi belgesi verilmesi talep edilmiş ise de; boş fatura koçanlarının ticari defter ve belge sayılmadığı, tacirin saklama yükümlülüğünün bulunmadığı, Yüksek mahkeme kararlarında boş fatura koçanlarının ise ticari defter ve belge sayılmadığının belirtildiği, boş fatura koçanları yönünden davanın reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
H Ü K Ü M: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacı —— yönünden açılan davanın KISMEN KABULÜ ile, TTK 87/7 maddesi gereğince;
2019 yılının Mart-Temmuz-Eylül aylarına ilişkin bir kısım öğrenci sözleşmeleri,
2016, 2017 ve 2018 yıllarına ait kesilen bir kısım satış faturaları,2016, 2017, 2018, 2019, 2020 yıllarına ait bir kısım satış faturaları ve gider belgelerinin,
01/07/2021 tarihinde çıkan su baskını nedeniyle zayi olduğunun TESPİTİNE, boş fatura koçanları yönünden ve fazlaya ilişkin zayi istemin REDDİNE,
2-Alınması gerekli 80,70 TL harçtan peşin yatırılan 80,70 TL harcın düşümü ile hazineye İRAD KAYDINA ,
3-Yargılama giderleri ve başvurma harcının davacı üzerinde BIRAKILMASINA ,
4-Davacı tarafça peşin yatırılmış olan gider avansından artan kısmın, karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya İADESİNE,Dair; Gerekçeli mahkeme kararının taraflara tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde istinaf yolu açık olduğuna dair davacılar vekilinin yüzüne karşı verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.