Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. İstanbul Anadolu 10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2021/179 Esas
KARAR NO : 2022/124
DAVA : İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 19/03/2021
KARAR TARİHİ : 22/02/2022
Mahkememize tevzi edilen dava dilekçesi mahkememiz esasının yukarıda belirtilen sırasına kaydedilip incelendi
DAVA: Davacının İddia ve Talebi: Davalıya—- arasında müşavirlik hizmeti verildiğini, sözleşme konusu işlerin sadece müvekkil tarafından yapılacağının kararlaştırıldığını, müvekkile iş verildiği için davalıya — komisyon bedeli verildiğini, çeklerin ödendiğini, davalının — sıfır araç satışlarının %50’nin altında kaldığını, sözleşme gereği müvekkilin yapması gereken— işlemlerini hiç yaptırmadığını ve işlemleri kendilerinin yaptığını, bu nedenle sözleşmenin otomatik olarak fesih olunduğunu, az sayıda yapılan işlem ücretlerinin zamanında ödenmediğini, davalının — ve bu yılda müvekkile —- göndermediğini, sözleşme şartlarına aykırılık — davalıya –tarihinde —– tutarlı komisyon bedeli iadesi için ihtarname gönderildiğini, ihtarnamenin davalıya 12.04.2019 tarihinde teslim edildiğini, ödemenin yapılmaması nedeniyle icra takibi başlatıldığını ancak takibe itiraz edildiğini, anılan nedenlerle itirazın iptali ile takibin devamını, davalı malları üzerinde ihtiyati haciz uygulanmasını ve davalının %20’den az olmamak üzere icra inkâr tazminatına mahküm edilmesini iddia ve talep etmiştir.
CEVAP: Davalının — Talebi: Müvekkil ne —- başkasına yaptırmadığını, bu iddianın sözleşmeyi feshetmek amacıyla uydurulduğunu, davacının — — bedelini iade alma niyetinde olduğunu, iddianın doğru olması halinde bir bunun sözleşmenin 6.maddesi kapsamında rekabet ihlali sayılamayacağını, zira maddenin —– kapsadığını fakat ikinci araç satışlarını kapsamadığını, ilgili maddede işlemlerin ikinci bir ——- yaptırılmasının yasaklandığını ancak Müvekkil —- işlemleri kendisinin yapması konusunda bir yasak bulunmadığını, sözleşme ile araç adedi konusunda davacıya hiçbir taahhüt verilmediğini, davacı iddialarının doğru olması ihtimalinde bile tüm komisyon bedelinin geri istenemeyeceğini zira sözleşmenin 7/B maddesinde kalan aylar için alınan komisyon bedelinin iadesinin istenebileceğini, bu nedenle huzurdaki dava ile — bedelinin istenebileceğini, sözleşmede geri ödeme için— olunmasına karşılık ihtarnamede 3 gün süre yazıldığını, anılan nedenlerle haksız ve kötü niyetli davanın reddini, davacının kötü niyet tazminatına mahkum edilmesini savunmuştur.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, — esas sayılı , sözleşme——dayalı olarak başlatılan ilamsız takibe yapılan itirazın iptali davasıdır.
—- esas sayılı icra dosyasının dosyamız arasına celp edildiği görüldü.
—- sözleşmelerine ilişkin müzekkere cevabının dosyaya celp edildiği — içerir müzekkere cevabının dosya arasına celp edildiği görüldü.
—bilirkişi ve bir sektör bilirkişisinden oluşacak bilirkişi heyetinden seçenekli rapor ve hesaplama olması açısından tarafların sözleşme tarihinden 3 yıl öncesi olan —— defterlerinin incelenerek; HMK 273/1-a uyarınca davalının— satış adetlerinin ne olduğu, taraflar arasındaki akdi ilişkinin başladığı tarihten itibaren davalının davacı haricinde başkaca bir şirkete sözleşmede belirtilen işleri yaptırıp yaptırmadığı, sözleşme süresinde—– miktarda yapıldığı ve bu satışlar arasında süreç içerisinde piyasanın olağan şartlarına aykırı azalma veya artışlar olup olmadığı; davalı tarafından ödemelerin eksiksiz yapılıp yapılmadığı, satış miktarları incelendikten sonra—piyasa şartları göz önüne alınarak yapılacak değerlendirme ile azalış var ise bu azalışın olağan dışı bir azalış olarak tanımlanıp tanımlanamayacağı; seçenekli rapor hazırlanması açısından işlemiş faizin davacının feshi ile sözleşmede kararlaştırılan olağan sözleşme süresinin bitimine — bedellerine temerrüt faizi uygulanmak ve tüm komisyon bedeline temerrüt tarihinden itibaren temerrüt faizi uygulanmak—-istenmesine ” şeklinde ara karar ile dosyanın bir mali müşavir bilirkişi ile bir — bilirkişisine tevdi edilerek bilirkişi raporu alınması yönünde ara karar kurulmuş– bilirkişi raporu mahkememize teslim edilmiştir.
Bilirkişi kök raporunda özetle; ” davacıya— defterlerin Vergi Usul Kanunun 183-184-185 maddeleri ve 6102 Sayılı TTK’nın 64.maddesinde belirtilen usul ve esaslara uygun olarak tutulduğu, ilgili yıllar noter açılış- kapanış tasdiklerinin süresi içerisinde alındığı, –noter açılış tasdiklerinin üzerinde tasdik tarihi bilgisinin bulunmadığı, aynı —— ise yasal süresi içerisinde alındığı, bu itibarla davacı ticari defterlerinin delil kabiliyeti ile ilgili nihai değerlendirme Sayın Mahkemenin takdirinde olduğu, Sayın Mahkemenin 08.11.2021 tarihli ara kararında taraf —- Mahkeme salonunda hazır bulundurulması yönünde karar kurulduğu, karara istinaden mahkeme salonunda hazır bulundurulması gereken belgeleri içerir inceleme tutanağının Mail içeriğinde davalı yetkilisine gönderildiği, buna karşın mahkeme salonunda hazır bulunan davalı vekili ile şirket —-beratlarını beyan ettikleri, ticari defterler ibraz edilmediğinden davalı nezdinde herhangi bir tespit yapılamaması nedeniyle işbu raporun yazımı ile ilgili davacı ticari —— itibariyle davacı nezdinde davalı —-göründüğü, Davacının —— karşılığı sıfır araç satışı gerçekleştirdiği, bu satışlar karşılığında toplamda —— geliri elde ettiği ve ikinci el araç satışı gerçekleştirmediği, Yıllık —— dikkate alınması — takip tarihine kadar,—- üzerinden—– itibariyle davalıdan —-hesaplandığıı Davalıdan —- gerektiği kanaatinin Sayın mahkemede hasıl olması—– takip tarihi itibariyle davalıdan istenebilir birikmiş faiz tutarının — olacağı, — değerlendirildiğinde —-%10,04——– payı %11.61, —%1,18 olmuştur.2015 yılına gelindiğinde —– —- yılına göre %26 büyümüş, —- %11,31 olarak —%1,33 olmuştur.2016 yılı bir önceki yıla göre %1,6 büyümüş—— %10,78 olurken—payı %1,14 olarak —— %2,8 daralırken — %12,55 — ——- %0,88 düşmüştür.2018 yılında pazar bir önceki yıla göre %35 —- %11,28 ile diğer yıllara göre korumuş —– ve %0,44 düşmüştür.— önceki yıla göre %23 daralmış olmasına —payını %15,91 — — düşürmüştür. Her ne kadar ——- yaşamıştır. Bu azalma—— göre yani——– azalış değildir. Bu azalışın olağan dışı bir azalış olarak tanımlanamayacağı yönünde değerlendirildiği ” şeklinde tespitte bulunduğu görülmüştür.
Eldeki uyuşmazlık incelendiğinde davacının trafik müşavirliği verdiği ,davalının ise davacıdan hizmet alan olduğu görülmüştür.—— — araç satışına ilişkin trafik — 2) İkinci el araç satışına ilişkin — Diğer müşavirlik işlemlerinin davacı tarafından yapılacağı belirlenmiştir.Yine sözleşme süresinin — arasında geçerli olacağı belirtilmiştir.Taraflar arasındaki —— bendine davacı tarafından davalıya — ancak sözleşme konusu işlerin yalnızca davacı tarafından yapılacağı,davalı tarafından bu işlemlerin davacıya yaptırılmaması durumunda sözleşmenin otomatikmen fesh olunmuş sayılacağı ve komisyonun iade edileceği — için verildiği,—— yapılması,satışların düşük kalması nedeniyle işlemlerin davacı harici firmaya yaptırılması ya da ödeme koşulları başlıklı 4 ve rekabet yasağı başlıklı 6. Maddelerin ihlali sonucunda davacının işi bırakmak istmesi durumunda davacının ——————-içerisinde davalının geri kalan aylar için —bedelini nakden iade edeceği beliritlmiştir.
Davacının sözleşmeyi fesh ettiğine ilişkin ihtarname içeriğinde ,davalının—- dolayı dvacı tarafa iş gelmeyeceğinden ötürü sözleşmenin fesh edildiği beyan edilmiştir.Yine dava dilekçesinde davalının davacıya iş yaptırma adedinin fahiş biçimde düştüğü,sözleşmeyle belirlenen işlem hacminin davacıya sağlanmadığı belirtilerek —– talep edilmiştir.
Sözleşme bir bütün halinde ——- belirlenmiştir.— ilişkin birinci yöntem sözleşmenin rekabet yasağı başlıklı 6.maddesinde ve sözleşmenin 7/a maddesinde birbirini tamamlayıcı şekilde düzenlenmiştir.Buna göre davalının işlemleri davacı haricinde 3.kişiye yaptırması halinde — bedelinin tamamı iade edilecektir.
— bedelinin iadesine ilişkin ikinci yöntem ise sözleşmenin 7/b maddesinde belirtilmiştir.Buna göre davalının taahhüt ettiği edimleri miktar olarak yerine getirmemesi durumunda davacı sözleşmeyi fesh edecek ve yapılacak fesih sonrası 15 gün içerisinde geri kalan aylar için arta kalan — bedelini davalı iade edecektir.
Eldeki uyuşmazlıkta , gerek ihtarname içeriği gerekse dava dilekçesi içeriği göz önüne alındığında,davalının satış işlemlerinin aşırı düşük kaldığı iddiasıyla sözleşme davacı tarafından fesh edildiğinden ,— bedelinin iadesine ilişkin ikinci yöntem olan , sözleşmenin 7/b maddesindeki iade protokolü uygulanmalıdır.Hükme esas alınan bilirkişi raporu ile sözleşme süresine konu dönemde —— markasının ve genel pazar payının olağan dışı düşüş göstermemesine rağmen davalının davacıya yaptırmış olduğu işlemlerin —- elde ettiği—— olduğu ve ikinci el araç satış gerçekleştirilmediği tespit edilmekle davacı tarafından sözleşme fesih şartlarının oluştuğu kanaatine varılmıştır.Davacının sözleşmeyi fesh ettiği tarih itibariyle sözleşmenin 7/b maddesinde düzenlenen hükümler göz önüne alındığında fesih sonrası kalan aylar için toplamda ( fesih tarihi ile sözleşmenin olağan bitimi arasındaki 6,8 ay için ) 99.164,64 TL komisyon iadesi talep edilebileceği kanaatine varılmıştır.Sözleşmenin 7/b maddesinde mehil olarak fesih ihtarnamesinin tebliğinden itibaren 15 gün beliritlmekle her ne kadar ihtarname de 3 iş günü süre verilmişse de sözleşmede belirli vade belirlendiğinden,ihtarname tebliğ tarihi olan 12/09/2019 tarihinden 15 gün sonrasına isabet eden 27/04/2019 tarihinin resmi tatil olması sebebiyle 6098 sayılı TBK’nın 93.maddesi uyarınca bu tarihi izleyen tatil günü olmayan —- tarihinde temerrüdün gerçekleştiği görülmüştür. 30/04/2019 tarihi ile takip tarihi olan 07/09/2020 tarihi arasında kabul edilen asıl alacak olan 99.166,64 TL’ye — tespit edilmiştir.Her ne kadar davalı vekili tarafından ,söleşmede işleyecek faizin yasal faiz olarak beliritldiği dile getirilse de sözleşmenin 7/b maddesi bir bütün olarak değerlendirildiğinde,sözlşemenin feshi bedeniyle davacının yapacağı masrafların bir bütün olarak talep edilebileceğinin belirtildiği —— olarak kullanıldığı ve yasal olarak talep edilebilecek faizlerin yerine geçmek üzere yer aldığı görülmekle faiz türü olarak yasal faize değil avans faizine hükmedilmiştir.
Alacak belirli olmadığından icra inkar tazminatı talebinin reddine ve davacının fesih iradesinin sözleşmeye uygun olmasından dolayı reddedilen kısım açısından kötü niyetli sayılamayacağından kötü niyet tazminatı talebinin reddine karar verilmiştir.
Yukarıda belirtilen gerekçeler ışığında davanın kısmen kabulüne ilişkin aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM; Ayrıntısı ve yasal gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın KISMEN KABULÜ ile—- sayılı dosyasına yapılan itirazın — faiz olmak üzere toplam 120.249,74 TL üzerinden iptaline, takibin kabul edilen asıl alacak miktarı olan 99.166,64 TL’ye takip tarihinden itibaren avans faizi işletilerek devamına, fazlaya ilişkin talebin REDDİNE,
2-Alacak belirli olmadığından icra inkar tazminatı talebinin REDDİNE,
3-Harçlar yasası uyarınca davanın kabul edilen 120.249,74 TL lik kısım yönünden alınması gereken — mahsubu ile bakiye 3.006,37 TL karar harcının davalıdan tahsiliyle hazineye İRAD KAYDINA
4- Harçlar yasası uyarınca davacı tarafından yatırılan 5207,88 TL peşin harç ve 59,30TL başvuru harcının davalıdan tahsili ile davacıya VERİLMESİNE,
5-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden kabul edilen miktar üzerinden — alınması gereken 15.373,73 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
6-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden reddedilen miktar üzerinden hesaplanan — alınması gereken 30.216,85 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya VERİLMESİNE,
7-Davacı tarafından yapılan toplam 2000,00 TL bilirkişi ücreti ve 61,60 TL posta gideri olmak üzere toplam 2061,60 TL yargılama giderinden kabul-red oranına göre belirlenen 574,91 TL yargılama giderinin davalıdan alınıp davacıya VERİLMESİNE, geri kalan bakiyenin davacı üzerinde BIRAKILMASINA, kalan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacı tarafa İADESİNE, davalı tarafından yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu hususta karar verilmesine YER OLMADIĞINA,
8-Arabuluculuk sarf kararında — or-anına göre belirlenen — davalıdan tahsiliyle HAZİNEYE İRAD KAYDINA, yine kabul red oranına göre belirlenen —-tahsiliyle hazineye İRAD KAYDINA,
Dair; Gerekçeli mahkeme kararının taraflara tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde istinaf yolu açık olduğuna dair davacı ve davalı vekillerinin yüzüne karşı karar açıkça okunup usulen anlatıldı.