Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 10. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/932 E. 2021/930 K. 09.12.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/932 Esas
KARAR NO : 2021/930

DAVA : Tazminat (Özel Sigorta Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 26/06/2019
KARAR TARİHİ : 09/12/2021

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Özel Sigorta Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekilinin dava dilekçesinde özetle;”Davalı sigorta şirketi nezdinde—- poliçe numarası ile —- kapsayacak şekilde “geniş kapsamlı —tarihinde Müvekkil Şirketin — adresindeki iş yerinde —- üretiminde kullanılmak üzere bulunan hammaddelerin yandığını, müvekkil şirket —- üretimi,——- yapıldığını, olay nedeniyle oluşan zararların poliçe kapsamında ödenmesi için davalı sigorta şirketine başvuruda bulunulduğunu, ancak davalı şirketin; sigortacının, dürüstlük ilkeleri çerçevesinde sözleşmenin müzakeresi, kurulması ve devamı sırasında sigorta ettirene sigorta ile ilgili teknik konularda yardımcı olmak yapılacak veya yapılmış sigortacılık işleminin özellikleri sözleşmeye — teminatı ile sigortanın işleyişi hakkında gerekli her türlü bilgiyi sağlamak ve sigorta ettireni yanıltıcı her türlü hal ve davranıştan kaçınmak zorunda olduğunu, sigortacının; sigorta yaptırmak isteyenlere sözleşmenin kurulması ve devamı süresince belirli konularda bilgilendirmek —— müzakeresi sırasında bilgilendirme formunu sigorta sözleşmesine taraf olmak isteyen kişilere vermek zorunda olduğunu, Dava konusu olayda;——- miktarlardaki istiflenmiş olan diğer —– kısmen yanmak suretiyle zarar gördüğü tespit edilmiş. —– —-başlaması ile yangının çıkmaya başladığı tespit edildiğini, sigorta şirketinin zararı tazmin etme borcu bulunmasına rağmen poliçede olmayan bir gerekçeyle zararı tazmin etmekten imtina etmesi mal sigortalarının doğasına ve hukuka aykırı olduğunu, Müvekkilim —– olup yangın sebebiyle ziyan olan emtialarının tutarı ——– sebebiyle müvekkilin iş yerinde zarar gören makine —- yangın sebebiyle müvekkilin ——-yaptığı bertaraf bedeli ——–, yapılan açıklamalar nedeniyle müvekkilin uğradığı maddi zararın sigorta limiti ile sınırlı kalmak kaydıyla; ——– uğranılan zararın fazlaya ilişkin talep ve dava hakkımız saklı kalmak kaydıyla şimdilik—– — tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline, yargılama giderleri ile vekalet ücretlerinin davalı tarafa tahmiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekilinin cevap dilekçesinde özetle;”Davacı kiracı olarak bulunduğu iş yerinde bulunan—— yanması sebebiyle—– eden ——edildiğini, davaya konu hasar emtianın —– meydana geldiğini, davacının dava dilekçesi ekinde tarafımıza tebliğ ettirdiği belgeler —– görüleceği üzere ———- oluştuğunu, davacının ihbarı üzerine—— oluşturulduğunu——- yaptırılan——-olduğu gibi, talep edilen —— çıkarmaksızın —— meydana geldiği tespit edildiğini, —— maddesinin 4.4. bendinde —— şeylerin kendi ————- —-veya bünyelerinde meydana gelen bozulmalar ile ——– nedeniyle uğradıkları zararlar” açıkça teminat dışı bırakıldığını, davacının talebi üzerine konunun kendisine de izah edildiğini, ayrıca, davacı her ne kadar kısmi dava açmış ise de davaya konu olay ile ilgili davacının zararı da iddia ettikleri kadar —- raporuna göre zararın—-talep etmiştir.
RAPOR: Bilirkişi raporunda özetle;—— çıkmamıştır.—— yangınlarında çeşitli nedenler olabilir—–olay tarihindeki —- bulunduğu —- —-başlar ve —–arasından ortama yayılmak suretiyle——başlatabilir. Sonuç olarak bu depoda sebebi her ne olursa olsun bir — çıkmış ve ——- mevcut olmasına rağmen—- — söndürülmüş. O halde—-. ham maddenin yanmış olması — çok büyük olduğu da bir gerçektir. Buradan —-eksik olduğu anlaşılmaktadır. — soğutma işleminin nasıl yapıldığı ile ilgili —- raporunda bilgi de bulunmamaktadır.—-raporunda “Olay yeri kamera görüntülerinde, saat ———– maddesinin kendi kendine yanmaya başladığı, — olduğu, daha sonra —-kapladığı görülmektedir”. Denmesine rağmen raporlarına—- resimde bu ifadeler görülmediği gibi,——– görmedik. Raporumuza koyduğumuz patlamaya ait ilk resimde—–görülmektedir. ——- dosya ekindedir. Aşağıdaki—- —- patlama meydana geliyor —- nolu —-altından tarafımızdan bilinmeyen —- bir—— görülmektedir.” şeklinde sonuç ve kanaatine varıldığı beyan edilmiştir.
RAPOR: Bilirkişi raporunda özetle;”TEKNİK YÖNDEN; —— görüntülerindeki —- yerine—- tutanak ve davacının yazılı talep yazında belirtilen saatlerin tutarsızlığı ——– hale getiriyor. Tarafımızdan yapılan dosya incelemesi sonucu bu —- tarihli —- çalışanı ile birlikte hazırlanıp imzalanmış olan tutanakta;——gelen telefonla ihbar edilen ve olay ——-yapılarak olay mahallenin emniyete alındığı, çıkan sızıntının kumla ve — ekiplerince — üzerinin kapatılarak —– edildiği, denirken — raporunda—- vekil dilekçelerinin 3.cü maddesinde “…— —– — olması nedeni ile kapalı — ürün ——– ortamından dolayı aşırı——-çıkmaksızın kendiliğinden kendini yok ettiği şeklinde yazılmış. Davacıya ait yazıda olayın ————— belirtmesi ile —— raporundaki —– yazılmış olması ———- verdiyse neden——edildi.—– içindekiler ——- aniden yanma —— denmiştir”. ——– bu yöndedir. Çünkü ——-dışında——girmesi sonucu bozunur sonra kendi kendine yanma özelliğine geçer. Özel raporda açıklandığı gibi olay sırasında aynı depoda————— —– mevcut olduğundan ————- başlama nedeninin ———oranına bu maddelerden çıkması ——hızlandırmış olma ihtimali yüksektir denmiş ve raporlarının sonuç kısmında; ——- kendine yanması sonucu meydana gelen yangın olayının poliçe kapsamı dahilinde olduğu kanaati ile düzenlenmiş müşterek uzman görüşüdür. Açıklanan bu görüşe katılıyoruz. Tarafımızdan da yapılan dosya incelemesi sonucu bu ——— çıkmadığı, —— —- kaynaklandığı, SİGORTA YÖNÜNDEN; ——— kendine yanması sonucu meydana gelen yangın olayının, sigortalının iştigal konusu ve riskin sınai olarak davalı sigortacı tarafından tespit edildiği, sigortacının mevcut işyerinde bulunan —— sorumluluğu doğrultusunda risk değerlendirmesi yaptığı ve—— verdiği, mevcut olayın poliçe kapsamı dahilinde olduğunun Sayın Mahkeme tarafından kabulü durumunda; —- Bedelinin—-olarak belirtildiği görülmektedir. —— korumasının yıllık %10 olduğu dikkate alındığında (400.000 x %10) / 365 x hasarın meydana geldiği—– bedelinin —– Her ne kadar dava dosyasına davalı—– tarafından görevlendirilen bağımsız —— sunulmamış olsa da; raporda hasar anında —– olduğunun belirtildiği, (dosyada mübrez beyanlarda görülmektedir) Bu durumda;—– eksik sigorta oranı olacağından;———- değeri % 82,83 oranında eksik sigorta durumunun mevcut olduğu,—- tarafından düzenlenen rapor dahilinde; (davalı vekilinin beyanlarına istinaden- dosyada rapor mevcut değildir) dava konusu emtea hasarının 1.188.520,00 TL olduğunun kabulü durumunda; eksik sigorta oranı yansıtılması ile davacının davalı sigorta şirketinden talep edebileceği —– zararının —–Davacı vekili tarafından beyan edilen —- maddi zararın bulunduğunun kabulü halinde ise; eksik sigorta oranı yansıtılması ile davacının davalı sigorta şirketinden talep edebileceği —- zararının—- olabileceği, Elbette kesin tutar, eksper raporunun dosyaya alınması sonrası, eksper tarafından yapılan değerlendirmeler ve tespitler dahilinde hesaplanabilecektir. 5684 sayılı —- tarihli sigortacılık yasasına göre düzenlenen —- gazetenin 26914 sayılı nüshasında—- Eksperleri Yönetmeliğinin 15.maddesinde “…asıl görevleri, sigorta edilen risklerin gerçekleşmesi sonucu ortaya —- neden ve niteliği ile miktarını bizzat inceleyip belirlemek olan ve konusu sigorta olmak kaydıyla, sözleşme öncesinde mutabakatlı kiymet ve ——- raporlarının hazırlanması; hasar öncesinde ise——– konusunda—— bulunabilecek kişiler olarak—– tarafından düzenlenen rapor dahilinde ancak değerlendirme yapılmasının uygun olacağının takdirinin elbette —— ait olduğu, Talep edilen ——– bedeli zararı için yine bağımsız —– düzenlenen raporun incelenmesinin —— hangisinin zarar gördüğü ve —— tarafından değerlendirmelerinin tespiti durumunda görüş beyan edilebileceği Sayın Mahkemenin takdirlerine sunulmuştur.——— değerlendirilmesi; Enkaz kaldırma teminatı sigorta bedelinin 4 4 “ü ile verildiği poliçe özel şartlarında belirtilmiş ve bu teminatın bina ve muhteviyat için ayrı ayrı uygulanacağı belirtilmiştir. Bu durumda; —- koruması ile birlikte—– ulaştığı yukarıda hesaplanmıştır. Bu sigorta bedelinin ancak % 4 ‘ lük kısmı enkaz kaldırma zararı olarak kabul edilebileceğinin takdir ve hukuki münakaşası Yüce Mahkemeye ait olmak üzere; talep edilebilecek tutarın —- olabileceği, Ancak, Sayın Mahkemenin savunmalarının tümüne hasren tamamen davalı müdafaaları yönünde hüküm kurmak hususunda da hiç şüphesiz muhtar bulunduğu, sair hususların yüce yargı makamının münhasır takdiri içinde kaldığı, kanaatlerine ulaşılmıştır. Yukarıda yapmış bulunduğum açıklamalar sonucunda, tüm bilgi ve belgelerin değerlendirilmesi ve 6100 sayılı HMK ‘nın 266/c.2 hükmü uyarınca bilcümle hukuki takdir ve tavsif sadece Sayın Mahkemeye ait olmak üzere,” şeklinde görüş ve kanaatine varıldığı beyan edilmiştir.
RAPOR: Bilirkişi raporunda özetle;”—— saatlerinde başlamış olduğu,—— belirtildiği şekliyle “depolandığı alandaki ——yerlerinde ki açıklıklar ———— olan—– değerlendirildiğinde, oda sıcaklığında muhafaza edilmesi gereken —— nedenle ——– girmesi sonucu —– yüzeyine yayılarak yandığı” şeklinde olduğu, —- —– olabilecek maddelerden ayrı depolanmalıdır önerildiği —– giren ————- maddenin bulunduğu ———– olmaksızın ve ürünler birbirine ———kendilerinin——– bulunduğu, hasarın meydana geldiği tarihlerde —– — —- üzerinde seyrettiğinden, çatı kaplaması aralarında kırılmalar görüldüğünden—– hatalı şekilde yapılmış—— arada birbiriyle bağdaşamayan maddeler olduğu, ————— bağdaşamadığı —– maddesi ise hassas bir yapıya sahip olup,—— dahi etkilenerek aşırı ısınmaya başlayabildiği, —– doğrudan etkilenme sonucunda ——– durumun diğer —– hareket —– aşırı ısınmadan kaynaklı — meydana——— dönüşmediği, —- —- yangın halinde gerçekleşmemiş olması nedeniyle sigorta teminatı dışında olduğu, Bu husustaki hukuki durumun değerlendirilmesi ve delillerin taktiri Sayın Mahkemeye ait olmak üzere, davaya konu olayın, davalı ———- kabulü halinde ise bu taktirde; olay mahallinde hasarsız emtialarda sayım yapan, muhasebe kayıtlarını —— poliçe teminat değerlerine—– doğrultusunda değerlendirme yapan —–hasar tarafımızca da kadri maruf görüldüğü, Takdirin yine de sayın mahkemeye ait olduğuna dair görüş ve kanaatimizi bildirir raporumuzu saygı ile sunarız.” şeklinde sonuç ve kanaatine varıldığı beyan edilmiştir.
EK RAPOR: Bilirkişi ek raporunda özetle; “Yukarıda ve KÖK raporda ayrıntılı olarak yapılan açıklamalar doğrultusunda; yangın olayının bir alevli yangın olmadığı, Bu bağlamda Yangın Sigortası Genel Şartları A.4.4. maddesinde belirtildiği üzere, dava konusu olayın Sigorta Genel Şartları dahilinde teminat kapsamında olmadığı, bir başka değişle davacının kavrulma şeklinde meydana gelen —– olay nedeni ile davalı sigorta şirketinden tazminat talep edemeyeceği, —-belirtildiği üzere; şayet Sayın Mahkemenin aksi kanaati oluşması durumunda; —- raporu dahilinde, hasar miktarı ve eksik sigorta nedeni ile talep edilebilecek miktarın ise; —– —- enkaz kaldırma —– 215.284,43 TL olabileceği hesaplanmış olup, takdirin elbette Yüce Mahkemeye ait olduğu, Ancak, Sayın Mahkemenin savunmalarının tümüne hasren tamamen davalı müdafaaları yönünde hüküm kurmak hususunda da hiç şüphesiz muhtar bulunduğu, sair hususların yüce yargı makamının münhasır takdiri içinde kaldığı, kanaatlerine ulaşılmıştır. Yukarıda yapmış bulunduğum açıklamalar” sonucunda, tüm bilgi ve belgelerin değerlendirilmesi ve 6100 sayılı HMK ‘nın 266/c.2 hükmü uyarınca bilcümle hukuki takdir ve tavsif sadece Sayın Mahkemeye ait olmak üzere, ” şeklinde sonuç ve kanaatine varıldığı beyan edilmiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE:
Dava, hukuki niteliği itibari ile —— sigortalanan binada meydana gelen hasarın tazmini istemiyle sigortacı aleyhine TTK.1299 vd.maddeleri uyarınca açılmış bir sigorta tazminatı davasıdır.
Yöntemine uygun duruşma açılmış taraf delilleri toplanmıştır. Uyuşmazlık noktaları resen belirlenerek sonuca gidilmiştir.
Sigorta —– süresi içinde meydana geldiği hususları ihtilafsızdır. Taraflar arasındaki temel uyuşmazlık, hasarın —– kapsamında olup olmadığı noktasındadır. Davalı taraf, poliçede ve genel şartlarda teminat içi hallerin tahdidi olarak sayıldığını, meydana gelen hasarın bu hallerden hiç birisine girmediğini savunmakta, davacı taraf ise, hasarın poliçe kapsamında olduğunu iddia etmektedir. Hasarın tutarıyla ilgili değerlendirmeye geçilmeden önce bu uyuşmazlık noktasının çözülmesi gerekmektedir.
Olaya ilişkin —- dosya örneği ve poliçe örneği, poliçe özel ve genel şartları dosyamıza sunulmuştur.——- oluşturulan ——– yazısı;
07/11/2019 tarihli uzman görüşü dosyaya kazandırılmıştır.
Olaya ilişkin —– tarihli kök rapor, 19/11/2020 tarihli ek rapor ve 22/04/2021 tarihli ek rapor alınmıştır. Bilirkişi raporlarındaki tespitler mahkememizce serbestçe değerlendirilmiştir.
Öncelikle hasarın ne şekilde meydana geldiğinin belirlenmesi gerekmektedir. Bilirkişi kurulunca yapılan değerlendirmeye ve dosya kapsamına göre, sigortalı taşınmazda hasarın, taşınmaz içinde ———– konusu —— —– oluşturarak hasar meydana getirdiği, böylelikle —– çıkarmaksızın ham maddenin —- sonucu meydana geldiği ve zarara neden olduğu anlaşılmaktadır.
Sigorta poliçesinde, —- teminatlar——— neden olacağı maddi zararlar, sigorta bedeline kadar temin edilir” düzenlemesi yer almaktadır. Bununla birlikte genel şartların teminat dışı kalan halleri düzenleyen 4.4.maddesine göre, yangın çıkarmaksızın —- şeylerin kendi — —– ——- veya bünyelerinde meydana gelen bozulmalar——- nedeniyle meydana gelen zararların teminat dışı olduğu belirtilmiştir. Bilirkişi kurulu, bu teknik tespitlere göre, meydana gelen hasarın, poliçede tahdidi olarak——– kapsamında olmadığı, dolayısıyla hasarın sigorta poliçesi kapsamında olmadığı görüşünü beyan etmiştir.
Davacı vekili, —– üretiminde kullanılan ham maddelerin yandığını, bu yanmanın ——- neden olduğunu, depo dahilinde bulunan muhtelif miktarlardaki istiflenmiş—— dökülmek ve kısmen yanmak suretiyle zarar gördüğünü, sigorta hukukunda sigortalının korunmasının esas olduğunu, teminat dışı sayılan hallerde olayın oluş şeklinin sayılmadığını ileri sürerek söz konusu hasarın teminat kapsamında değerlendirilmesi gerektiğini talep etmiştir.
Hukuki——– mahkememize ait olmakla—– tarihli yeni heyetçe oluşturulan bilirkişi heyeti, kesin —– incelenmek suretiyle teminat kapsamı ve taminat dışı halleri de ele alarak raporu düzenlemiştir. Sigorta konusu mal varlığının, zarar doğurucu her türlü —- altına alınması genellik ilkesiyle ifade edilmektedir. TTK.1281.maddesi sigortacının sorumluluğunun kapsamını genellik ilkesine göre düzenlemiş, ancak maddenin ikinci fıkrasında, sigortacının sorumlu —- sınırlandırılabileceği ilkesi getirilmiştir. Sorumluluğun sınırlandırılması, 22/04/2021 tarihli ek bilirkişi heyet raporunda da vurgulandığı üzere, çeşitli şekillerde yapılabilir. Bunlardan bir tanesi de, sigortacının sorumlu olacağı olayların tek tek sayılmasıdır. Özellik ilkesi olarak tanımlanan bu halde, sigortacı, sadece belirli olayların neden olduğu zararları sigorta koruması altına almaktadır. Sorumluluğun bu şekilde sınırlanmasına engel bir yasal düzenleme yoktur. TTK.1281/2.maddesi buna izin vermektedir.
——- sayılı ilamında; “Mahkemece, iddia, savunma, toplanan kanıtlar, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre, sigorta konusu mal varlığının, zarar doğurucu her türlü ——- karşı güvence altına alınması genellik ilkesiyle ifade edildiği, TTK.1281.maddesi sigortacının sorumluluğunun kapsamını genellik ilkesine göre düzenlediği, ancak maddenin ikinci fıkrasında, sigortacının sorumlu olduğu rizikoların sınırlandırılabileceği ilkesini getirdiği, dava konusu olayda davalı sigortacının, sorumlu olacağı olayları tek tek saydığı, teknik olarak belirlenen zarar doğurucu olay,——– kapsamında olmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir.
Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre, davacı vekilinin tüm temyiz itirazları yerinde değildir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerden dolayı, davacı vekilinin bütün temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun bulunan hükmün ONANMASINA,” şeklindeki gerekçelere yer verilerek yangın sigortası genel şartlarının Teminat Dışı Kalan Haller başlıklı A.4. 4.4.maddesi uyarınca, “yangın çıkarmaksızın sigortalı şeylerin kendi ayıplarından, ——- —- veya bünyelerinde meydana gelen bozulmalar ile —–nedeniyle meydana gelen zararlar”ın teminat dışı olduğu belirtilerek, hasarın genel şartlar uyarınca teminat dışı olduğu değerlendirmeleri ile red kararı veren bidayet mahkemesinin kararını onadığı görülmüştür.
Olayımızda sigortacı, sorumlu olacağı olayları tek tek saymış, tahdidi olarak belirlemiştir. Teknik olarak belirlenen zarar doğurucu olay, poliçede sayılan —- kapsamında değildir. Bu bağlamda Yangın Sigortası Genel Şartları 4.4 maddesinde belirtildiği üzere, dava konusu olayın —– dahilinde teminat kapsamında olmadığı bir başka anlatımla davacının —— meydana gelen——- nedeni ile davalı sigorta şirketinden tazminat hakkı doğmayacağı değerlendirilmiştir. Bu nedenlerle, davalı sigorta şirketinin sorumluluğunda gerçekleşen bir zarar bulunmadığı kanaatine varıldığından davanın reddine dair aşağgıdaki karar verilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1.Davanın REDDİNE,
2-Alınması gereken 59,30 TL maktu karar ve ilam harcının, peşin alınan 1.024,65 TL harçtan mahsubu ile bakiye 965,35‬ TL harcın davacıya İADESİNE,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin davacı taraf üzerinde BIRAKILMASINA,
4-Davalı taraf kendisini vekil ile temsil ettirdiği için karar tarihinde yürürlükte bulunan ——- göre tespit edilen 8.600,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya VERİLMESİNE,
5-Taraflarca dosyaya yatırılan ve sarf edilmeyen gider avansının karar kesinleştiğinde talep halinde yatırana İADESİNE,
6——— davacıdan tahsili ile hazineye irad kaydına,
Dair, Gerekçeli mahkeme kararının taraflara tebliğinden itibaren 2 hafta içinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi’nde istinaf yolu açık olmak üzere davacı vekilinin yüzüne karşı davalı vekilinin yokluğunda verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.